عابران کوچه ها و خیابانهای برخی از شهرستانهای استان لرستان به ویژه خرم آباد امروز نوع دیگری از باران را تجربه کردند که به جای تلطیف هوا و تمیز کردن فضای شهری به همراه خود گل و لای را از آسمان فرود آورد تا مشکل گرد و غبار را دوچندان کند.

ضرورت اطلاع رسانی از تاثیر پدیده گرد و غبار روی سلامت شهروندان

در هفته ای که گذشت و روزهایی که در آن قرار گرفته ایم شاهد بازگشت مجدد و عذاب آور ذرات ریز معلقی بودیم که به ریزگردهای عربی مشهور شده اند؛ همان ذراتی که از سوی کانونهای گرد و غبار کشورهایی همچون عراق به سوی استانهای غربی و حتی مرکزی کشورمان روانه شده اند.

این در حالیست که ریزگردهای عربی تنها گرد و خاکی نیستند که از زمین بلند شده اند و شاید بتوان با تحمل کردن چند روزه این پدیده سلامت خود را از خطرات آن رهانید بلکه این ریزگردها در صورت استمرار می توانند تبعات خطرناکی برای ایرانیها به دنبال داشته باشند.

از طرف دیگر با وجود بارها تجربه ورود ریزگردهای عربی به کشورمان هنوز به نظر می رسد اطلاع رسانی در زمینه تبعات این پدیده در حد مطلوب و کافی نیست و بسیاری نمی دانند که این ذرات کوچک و ریز می تواند چه بلایی سر ریه های انسان بیاورند.

این در حالیست که هنوز متولیان امر اطلاعات کافی در مورد ترکیبات این ریزگردها در اختیار مردم قرار نداده اند تا مردم کشورمان با آگاهی بیشتری در مواجهه با این پدیده اقدامات لازم را انجام دهند.

ماهیت ذرات گرد و غبار و تاثیر آنها

یک کارشناس محیط زیست و آلودگی هوا در این رابطه در گفتگو با خبرنگار مهر به پدیده ریزگردهای عربی اشاره کرد و بیان داشت: در حال حاضر این ذرات معلق که غرب و مرکز ایران را فلج کرده است هم دارای منشا داخلی است و هم منشا خارجی دارد.

تیزهوش به ماهیت ذرات گرد و غبار که از آنها به ریزگردهای عربی یاد می شود اشاره کرد و گفت: این ذرات معلق در برخی موارد حاوی ذرات قابل زیستی هستند که برای سلامتی مردم به شدت خطرناک می باشند.

وی افزود: این ذرات معلق می توانند انواع باکتری ها، جلبک ها و کپک ها را با خود به دورترین نقاط ممکن انتقال دهند.

این فعال محیط زیست یادآور شد: این در حالیست که این ذرات همچنین می توانند مواد غیر زنده دیگری را نیز با خود جابجا کنند که می توان به ترکیبات آلی، فلزات و گرد و غبار اشاره کرد.

روزهای آخر سال با طعم ریزگردهای عربی

تیزهوش همچنین به آلودگی هوا در روزهای اخیر اشاره کرد و بیان داشت: ورود امواج گرد و غبار خارجی در حالی اتفاق افتاده است که در روزهای پایانی سال قرار داریم و اکثر شهروندان در حال رفت و آمدهای مکرر به سطح خیابانهای شهر هستند.

وی تصریح کرد: سطح گسترده ذرات ریز معلقی که این روزها آسمان شهرهای غربی و حتی مرکزی کشور را به اشغال خود درآورده سبب به وجود آمدن مشکلاتی برای محیط طبیعی و انسانی استانهای زاگرس نشین شده است.

این فعال محیط زیست به دیگر تبعات این پدیده اشاره کرد و گفت: فرو نشست ریزگردها بر روی منابع طبیعی و همچنین آثار تاریخی می تواند در دراز مدت سبب از بین رفتن پایداریهای سرزمین و همچنین تخریب برخی از بناهای تاریخی زاگرس شود.

تیزهوش بیانداشت: به عنوان مثال تابستان سالجاری شاهد خزان زودرس اکثر درختان شهر خرم آباد بودیم که این می تواند حاصل ترکیب ذرات ریز معلق در کنار آلاینده هایی همچون ازن و منو اکسید کربن باشد.

آلودگی هوا در لرستان به 5 برابر حد استاندارد رسید

مدیر کل محیط زیست استان لرستان نیز در این رابطه در گفتگو با خبرنگار مهر در خرم آباد، با اشاره به ورود موج جدید ریزگردهای عربی به لرستان، بیان داشت: در حال حاضر میزان آلودگی هوای استان لرستان بیش از 5 برابر حد استاندارد است.

محمد حسین بازگیر میزان استاندارد ذرات معلق در هوا را 150 میکروگرم در مترمکعب عنوان کرد و افزود: این در حالی است که هم اکنون میزان ذرات معلق در هوای این استان به طور متوسط 700 میکروگرم بر مترمکعب است.

وی یادآور شد: در حال حاضر علاوه بر خرم آباد ریزگردهای عربی در آسمان دیگر شهرستانهای استان از جمله پلدختر، بروجرد، نورآباد و ... هم مشاهده می شود.

مدیر کل محیط زیست استان لرستان با اشاره به وضعیت آلودگی هوای لرستان، از شهروندان لرستانی خواست در صورت عدم ضرورت از خروج از منزل و تردد کودکان و سالمندان در این هوای آلوده خودداری کنند.

بازگیر با اشاره به تعطلی همه مدارس استاندر دو نوبت صبح و بعدازظهر، افزود: میزان ذرات معلق در هوای استان شب گذشته به 830 میکروگرم بر مترمکعب نیز رسید.

وی تصریح کرد: امروز هشتادمین روز آلوده استان در سالجاری است.

سلامت شهروندان؛ موضوعی که به آن وقعی گذاشته نمی شود

به هر روی در روزهای گذشته و امروز شاهد بارش خاک در سطح شهر خرم آباد و دیگر شهرهای استان بودیم؛ اتفاقی که می تواند سبب بروز مشکلات فراوانی در محیط زیست انسانی لرستان شود.

به خطر افتادن سلامتی شهروندان موضوع بسیار مهمی است که گویا چندان مورد توجه متولیان امر برای رفع این چالش بزرگ قرار نمی گیرد.

ذرات ریز معلق کمتر از دو و نیم میکرون می توانند سبب بروز مشکلات حاد تنفسی و قلبی و عروقی برای اکثر شهروندان به خصوص سالمندان و کودکان شوند. بر همین اساس توصیه می شود در چنین روزهایی سالمندان و کودکان برای حفظ سلامتی خودشان در خانه بمانند.

این در حالی است که بر اساس تحقیقات به عمل آمده ذرات ریز معلق می توانند سبب تشدید بیماری های آسم و آلرژی شوند که کارشناسان پیشنهاد می کنند در این روزها که ذرات معلق فراوانی در جریان هوا وجود دارند شهروندان اقدام به مصرف فراورده های لبنی به خصوص شیر نمایند تا بدبن وسیله ذراتی که از سدهای طبیعی بدن عبور کرده اند داخل بدن باقی نمانند.

به هر حال به نظر می رسد پدیده ریزگردهای عربی بیش از آنکه یک مشکل موقتی باشد تبدیل به معضلی دائمی شده است که باید برای عبور از این بحران زیست محیطی چاره اندیشی جدی از سوی متولیان امر صورت گیرد و در این راستا شاید علاوه بر پیگیری مستمر راهبردها و استراتژی های بین المللی از طریق نهادهای جهانی باید اطلاع رسانی و آگاهسازی از تبعات این پدیده در دستور کار قرار گیرد.