به گزارش مشرق، سعيد مستغاثي، نويسنده، منتقد و مستندساز در گفت وگو با خبرنگار كيهان در تحليل هشتاد و چهارمين دوره مراسم اسكار گفت: آكادمي علوم و هنرهاي سينمايي آمريكا با دو هدف جايزه اسكار را بنيان نهاد؛ اول حمايت از صنعت سينماي آمريكا و دوم تشويق فيلم هايي كه در جهت تحقق بخشيدن به رؤياي آمريكايي و ترويج ايدئولوژي ايالات متحده ساخته مي شدند.
وي افزود: برخلاف آنچه برخي رسانه ها و شخصيت ها در داخل كشورمان بر آن اصرار دارند، جايزه اسكار نه تنها يك گردهمايي جهاني نيست، كه حتي آن را يك مراسم آمريكايي هم نمي توان دانست، بلكه يك مراسم صرفاً لس آنجلسي است. چون طبق مقررات اسكار، تنها آثاري مي توانند در آن رقابت كنند كه در شهر لس آنجلس اكران شده باشند.
كارگردان مجموعه «راز آرماگدون» اظهار داشت: اما مسئله مهم روند انتخاب فيلم ها در اسكار است. سالانه هزاران فيلم در لس آنجلس اكران مي شود كه بطور طبيعي، داوران فرصت تماشاي همه اين آثار را پيدا نمي كنند، به همين دليل جاي سؤال است كه نحوه انتخاب آثار و نفرات برتر در اسكار به چه ترتيبي است؟ پاسخ اين است كه اين كمپاني هاي پخش كننده فيلم ها هستند كه نقش اصلي را در انتخاب آثار ايفا مي كنند. از آنجا كه اين كمپاني ها در دست سرمايه داران است، آن ها همواره آثاري را بر مي گزينند كه در راستاي منافع و خواسته هايشان باشد. به همين دليل هم بسياري از فيلم هاي مهم تاريخ سينما و اساتيد بزرگ سينماي جهان هيچ وقت در مراسم اسكار راه نيافته و جايزه نگرفته اند. چارلي چاپلين، آلفرد هيچكاك، باستر كيتن، هاوارد هاكس، سميوئل فولر، استنلي كوبريك و... از جمله كارگردان هاي برجسته اي بودند كه هيچ گاه جايزه اسكار به آن ها تعلق نگرفت.
وي ادامه داد: مراسم اسكار آنقدر كه در رسانه هاي كشور ما بزرگ و مهم جلوه داده مي شود، در خود آمريكا اهميت ندارد و بسياري آن را در حد يك شوي تلويزيوني و سيرك مي دانند. به همين دليل هم خيلي از شخصيت هاي برجسته سينماي جهان حاضر نشده اند كه در اين مراسم شركت كنند. در دوره هاي قبل، مارلون براندو، گدار، كيسلوفسكي و... و امسال وودي آلن با وجود برنده شدن، در مراسم حضور نيافته تا جوايز خود را دريافت كنند. چون اساساً براي اسكار اعتباري قائل نيستند و در شأن خود نمي دانند كه در آن حضور يابند.
مستغاثي بيان داشت: فيلم هايي با محتواي عدالت خواهانه و معترض نسبت به سياست هاي ضد بشري و جنگ طلبانه غرب، در اسكار جايي ندارند. شما مي بينيد كه در همين دوره از مراسم اسكار، خيلي از فيلم هاي خوش ساخت كه به تأييد منتقدان سينما آثار برتري هستند به خاطر داشتن محتواي انتقادآميز نسبت به دولت آمريكا و دولت هاي غربي، حتي نامزد دريافت جايزه هم نشدند. اما در مقابل اگر دقت كنيد تمام فيلم هاي نامزد شده و جايزه گرفته، آثاري در راستاي تبليغ ايدئولوژي و رؤياي آمريكايي هستند. ويژگي مشتركي كه در اين آثار ديده مي شود اين است كه همه آن ها به نوعي سعي كرده اند كه به ميراث گذشته آمريكا و غرب اداي دين كنند.
وي ادامه داد: برخلاف فيلم هاي آمريكايي برگزيده كه همه در راستاي تبليغ براي آمريكا هستند و تك تك آن ها از پايان خوشي برخوردارند و آمريكا را بعنوان سرزمين اميد و منجي جهان معرفي مي كنند، فيلم هايي كه در بخش خارجي برگزيده مي شوند، همه تصويري تيره و تار و به هم ريخته از كشور خود ارائه مي دهند. نمونه اخير اين نوع آثار هم فيلم «جدايي نادر از سيمين» است كه در آن ايران به عنوان كشوري اسلامي كه در تقابل با آمريكا قرار دارد، سرزميني از هم گسيخته و در حال فروپاشي به نمايش درآمده است. جالب اين است كه در خارج از كشور هم اين فيلم را با نام «يك جدايي» مي شناسند. اين همان تصوير خوشايند كمپاني هاي آمريكايي و كارتل ها و تراست هاي سرمايه داري است.
رئيس سابق انجمن منتقدان درباره مقايسه جشنواره اي مثل اسكار با رقابت هاي بين المللي ورزشي گفت: يك موضوع اين است كه همه تيم ها در مسابقات ورزشي امكان رسيدن به مقام قهرماني يا دومي و سومي را دارند، اما در اسكار تنها شركت كننده هاي آمريكايي هستند كه امكان دست يابي به جوايز بهترين فيلم و برترين كارگرداني و بهترين بازيگر و... را دارند و نماينده هاي ساير ملت ها تنها مي توانند در يك بخش حاشيه اي به برتري برسند. تفاوت ديگر اين است كه در مسابقات ورزشي همه تيم ها يا افراد وارد يك ميدان برابر مي شوند و قوانين براي همه يكسان است. اما براي جايزه اسكار، يك فيلم زماني شانس پيروزي پيدا مي كند كه براساس قواعد آن ها باشد و تفكر، نگاه، جهان بيني و تصوري را ارائه نمايد كه باب ميل برگزاركننده هاي اسكار باشد. ضمن اينكه در اينجا زمين بازي براي طرفين كاملا ناعادلانه طراحي شده است. يعني 96 درصد جوايز به آمريكايي ها مي رسد و تنها 4 درصد سهم غيرآمريكايي هاست.
مستغاثي با ابراز تعجب از صدور پيام تبريك از سوي مقامات فرهنگي و سينمايي كشورمان بخاطر دريافت اين جايزه گفت: جاي تعجب است كه دوستان دريافت اين جايزه را نوعي تعظيم آمريكا در برابر فرهنگ ايراني قلمداد كرده اند، اين در حالي است كه اگر كسي قصد حفظ هويت خودش را داشته باشد، اصلا به مراسم اسكار راه نمي يابد. به همين خاطر هم هست كه در آنجا همه بايد مطابق قواعدي كه آمريكايي ها تعريف مي كنند در مراسم شركت كنند؛ مثل آن ها لباس بپوشند، مثل آن ها رفتار كنند و حتي مثل آن ها حرف بزنند. فيلمساز ما در مراسم اسكار از نمايش فرهنگ ايراني با وجود جهاني پر از جنگ و تهديد سخن مي گويد، اما نمي گويد كه چه كسي اين جنگ ها را راه انداخته؟ چه كسي طي 10 سال يك و نيم ميليون نفر از مردم عراق را كشته است؟ چه كسي براي مقابله با مردم ايران همه گزينه ها را روي ميز دارد؟ چه كسي دانشمندان ايراني را ترور مي كند؟