سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارش‌ها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژه‌های مشرق» شمارا در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامه‌های کشور قرار می‌دهیم. در این ویژه‌نامه، نگاهی به آخرین مواضع جناح‌های سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته می‌شود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافت‌های مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.
*******
امروز سه شنبه بیستم دی‌ماه روزنامه‌های مختلف به بازتاب و تحلیل سخنان رهبر انقلاب در جمع مردم شهر قم پرداخته‌اند، شورش در برزیل و آلودگی هوا از جمله سوژه‌هایی است که در روزنامه‌های چاپ امروز بازتاب پیدا کرده است.
روز گذشته حضرت امام خامنه‌ای بار دیگر به اهمیت مسئله جهاد تبیین اشاره کرده و با طرح یک سوال مهم به تشریح اهمیت پاسخ دهی به وسوسه‌های موجود در میان قشر جوان و نوجوان پرداختند.
روزنامه خراسان که اغلب مواضع معتدلی دارد، در سرمقاله خود به تحلیل سوال رهبر معظم انقلاب پرداخته و نوشته است:
زمانی که صلای مارکسیسم و سوسیالیسم در ایران، نه تنها روشنفکران و دانشگاهیان بلکه فرزندان برخی خانواده های مذهبی را نیز در موضع اجابت نشانده بود. در چنان اتمسفری، نه جامعیت منظومه اندیشه های علامه طباطبایی به چشم می آمد، نه عقل گرایی سترگ آخوند خراسانی بر بنیان های نظری مارکس و انگلس رجحان داده می شد و نه حتی آزادی خواهی میرزای نائینی مجال طرح و بسط می یافت. در این شرایط، شاهکار جاودانه شخصیتی مانند شهید مطهری آن بود که با ارائه صورت بندی نوینی از کلان نظریه «اصالت وجود» صدرالمتالهین، پنجه در پنجه انگاره های ماتریالیستی و جریان های التقاطی ناشی از آن افکند. صورت بندی نوینی که ذکر آن رفت جز با تعامل و گفت وگوی مستمر با مخالفان اعتقادی از یک سو و حشر و نشر فروتنانه با جوانان برای کشف ذهن و زبان آنان، از سوی دیگر، میسور و ممکن نمی شد. مطهری نیک دریافته بود که باید شبهات را بی کم و کاست شنید و برای آن ها راه‌حل های اقناعی و نه اسکاتی مهیا کرد.
سه سرنوشت مشابه در یک قاب
دو سال و دو روز پس از حوادث ششم ژانویه در ایالات متحده، جایی که هواداران رییس‌جمهور شکست‌خورده در انتخابات ریاست‌جمهوری نوامبر ۲۰۲۰ ساختمان کنگره را اشغال کردند و می‌خواستند مانع از تایید نتایج انتخابات شوند، هزاران نفر از حامیان رادیکال ژاییر بولسانارو رییس‌جمهور پیشین برزیل به ساختمان ریاست‌جمهوری، کنگره و دادگاه عالی برزیل حمله کردند تا جهان بار دیگر شاهد کودتای راست‌های افراطی باشد.
روزنامه هم‌میهن دراین‌باره نوشته است:
لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا، رئیس‌جمهور برزیل روز گذشته پس از هجوم امیان جایر بولسونارو، رئیس‌جمهوری سابق برزیل به پارلمان و کاخ ریاست‌جمهوری برزیل اعلام کرد که با این اقدام نئوفاشیستی مقابله می‌کند. حمله دسته‌جمعی حامیان رئیس‌جمهور سابق ژائیر بولسونارو یک اقدام ضدامنیتی خیره‌کننده بود که بلافاصله با حمله ۶ ژانویه سال ۲۰۲۱ به ساختمان کنگره ایالات‌متحده توسط حامیان دونالد ترامپ مقایسه شد. لولا در زمان حمله در برازیلیا نبود، اما در سخنرانی مملو از خشم بولسونارو را مسئول هرج و مرج دانست و قول داد که «هرکسی که درگیر این حمله باشد، مجازات خواهد شد.» لولا کسانی که در این حملات شرکت کردند نئوفاشیست و متعصب خطاب کرده و دستور مداخله ارتش فدرال را صادر کرد و پلیس را مسئول کنترل دولت مرکزی دانست.
در ادامه این گزارش توصیفی آمده است:
مارکو اورلیو ملو، قاضی سابق دادگاه عالی یکشنبه‌شب پس از دستگیری حداقل ۳۰۰ نفر در رابطه با این حمله، به روزنامه O Globo گفت: «این بسیار بدتر از آنچه در ساختمان کنگره اتفاق افتاد، بود.» تصاویر تکان‌دهنده نشان می‌دهد که شبه‌نظامیان طرفدار بولسونارو با سرعت از سطح شیب‌دار به سمت پالاسیو دو پلانالتو، دفاتر ریاست‌جمهوری می‌روند، در راهروهای ساختمان پرسه می‌زنند و دادگاه عالی مجاور را که شیشه‌های آن شکسته شده بود، خراب می‌کنند. ویدئوهای منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی آتش‌سوزی در داخل ساختمان کنگره را نشان می‌دهد. مهاجمان اثاثیه را شکستند و به اطراف پرتاب کردند. بنا به گزارش‌ها برخی اشیاء در کاخ ریاست‌جمهوری و دادگاه عالی به سرقت رفتند. لولا داسیلوا که یک چپ‌گرای کهنه‌کار است، یکشنبه گذشته در جشنی با حضور صدها هزار برزیلی به‌عنوان رئیس‌جمهور جدید برزیل سوگند یاد کرد.
روزنامه اعتماد نیز شورش در برزیل را تیتر یک کرده و می‌نویسد:
این حمله که خطرناک‌ترین تهدید علیه دموکراسی بزرگ‌ترین کشور امریکای لاتین از زمان کودتای نظامی سال ۱۹۶۴ به حساب می‌آمد در شرایطی رخ داد که حدود یک هفته پیش از آن، مراسم تحلیف لولا ایناسیو داسیلوا برگزار و او به عنوان رییس‌جمهور جدید برزیل معرفی شده بود. مله به ساختمان‌های دولتی در شرایطی رخ داد که در اواخر هفته گذشته موجی از هواداران بولسانارو وارد برازیلیا، پایتخت برزیل شده بودند. در شبکه‌های اجتماعی برزیل نیز از دعوتنامه‌هایی حاوی وعده ارایه غذا و اتوبوس برای حمل‌ونقل رایگان صحبت می‌شد. همزمان تعدادی از معترضان به نتایج انتخابات در مقابل پادگان‌های نظامی اردو زده و از مقام‌های ارشد ارتش می‌خواستند با مداخله خود مانع از ادامه کار لولا داسیلوا شوند.
روزنامه‌های اصلاح‌طلب در شرایطی با نگرانی به استقبال حوادث سیاسی در برزیل رفته‌اند که خود مثال متناقضی از آن در ایران هستند، می توانیدنام بولسونارو را از گزارش اعتماد بردارید و اسم میرحسین موسوی، خاتمی و برخی افراطیون مشابه را بگذارید. تصویرسازی از این اتفاق برایتان آشنا نیست؟
بایدن به دنبال ارتباط با ایران؛ بدون برجام!
به‌تازگی سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا تأکید کرد دولت این کشور راه‌هایی را برای برقراری ارتباط با ایران و طرح موضوعات مهم حفظ کرده است. این ادعایی بود که یک سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در گفت‌وگو با روزنامه اسرائیل هیوم به آن اشاره داشت و در این زمینه تصریح کرد که دولت بایدن چندین روش ارتباطی غیررسمی با ایران را برای طرح مسائل متعدد بین دو کشور حفظ کرده است.
روزنامه شرق به بررسی این سوژه خبری پرداخته و می‌نویسد:
تبادل پیام و انعکاس دیدگاه بین ایران و آمریکا در این شرایط چه معنایی دارد؟ آیا با توجه به سابقه دو کشور ذیل مذاکرات محرمانه عمان در واپسین روزهای دولت دهم که زمینه را برای شکل‌گیری برجام در سال ۲۰۱۵ فراهم کرد، می‌توان گفت اکنون هم دور دیگری از مذاکرات غیرعلنی بین تهران و واشنگتن بر سر احیای برجام در دستور کار دو طرف قرار دارد؟ این سؤالی است که عبدالرضا فرجی‌راد در پاسخ به آن اعتقاد دارد: «می‌توان این احتمال را داد که به واسطه مسائل سیاسی ایران و به دنبال آن پررنگ‌شدن فشار افکار عمومی بر دولت‌های اروپایی و آمریکا، فضا برای مذاکرات غیرعلنی و مخفیانه شکل بگیرد».
در ادامه این گزارش خبری آمده است:
از این منظر، سفیر پیشین ایسلند، گزینه مذاکرات غیرعلنی را بسیار جدی می‌داند؛ چراکه به باور او در سایه برخی اتفاقات این امکان وجود ندارد که مانند ادوار پیشین ایران، سه کشور اروپایی عضو برجام، آمریکا، روسیه، چین و اتحادیه اروپا علنا در هتل کوبورگ وین گرد هم بیایند و در سایه حضور پررنگ عکاسان و خبرنگاران بتوانند گفت‌وگوهای هسته‌ای را پیش ببرند؛ بنابراین فرجی‌راد می‌گوید چون اروپایی‌ها و آمریکا از یک سو نگران گسترده‌ترشدن ابعاد فعالیت‌های هسته‌ای ایران هستند و از سوی دیگر نمی‌توانند به واسطه فشار افکار عمومی مذاکرات علنی با ایران داشته باشند، بهترین گزینه و سناریو را برای مدیریت این شرایط در پیگیری مذاکرات مخفی و غیرعلنی می‌بینند.
روزنامه آرمان ملی نیز سخنان سخنگوی وزارت خارجه آمریکا را به تیتری یکی از گزارش‌های صفحه اول خود تبدیل کرده و نوشته است:
ایالات متحده آمریکا همواره به دنبال گشایش مسیری برای ارتباط با تهران بوده است. برخی از تحلیلگران که نظر مثبتی به برجام نداشتند از همان ابتدا اعلام کردند که اساسا آمریکا ارتباط با ایران را می‌خواهد و پرونده هسته‌ای را بهانه قرار داده است تا از این طریق با ایران به گفت‌وگو بپردازد. حال این سوال به وجود می‌آید که آمریکا بر سر چه موضوعاتی به دنبال گفت‌وگو با تهران است. تهران هم به خوبی نوع نگاه ایالات متحده آمریکا را به جایگاه خود در منطقه می‌داند و البته این جایگاه را به صورت مستقل برای خود باز تعریف کرده است. تهران به دنبال سیاست مستقل منطقه‌ای است؛ سیاستی که اولا در نفی سلطه غربی‌ها در منطقه تنظیم شده است و دوما در کنار حفظ منافع خود به حفظ منافع مردم منطقه و استقلال آنها از غرب منتهی خواهد شد.
ماجرای یک اعدامی که خانواده‌اش را هم با چاقو تهدید می‌کرده است!
روزنامه جوان در ستون اخبار ویژه خود نور به پرونده یک اعدامی اغتشاشات پرداخته و نوشته است:
محمدمهدی کرمی از عوامل اصلی جنایتی که منجر به شهادت مظلومانه سیدروح‌الله عجمیان شد، دو روز پیش به دار مجازات آویخته شد. برخی فعالان سیاسی در داخل همسو با رسانه‌های شناخته شده دشمن، کوشیدند ضمن زیر سؤال بردن این حکم، این مجرم را با شانتاژ رسانه‌ای تبرئه نمایند. اما آیا کرمی همانی است که مدعیان می‌گویند؟ مستندات موجود در پرونده نشان می‌دهد، او دارای چندین سوءسابقه و بازداشت از جمله شکایت خانواده‌اش علیه او بوده است. نگاهی به سوابق این فرد نشان می‌دهد او شخصی با سابقه مصرف مواد مخدر، بازداشت با شکایت خانواده وی و دو بار محکومیت قطعی در زمان انجام خدمت سربازی بوده است.
در ادامه این خبر آمده است:
در یکی از موارد شکایت خانواده کرمی علیه پسرشان در تاریخ ۲۵ مرداد ماه سال ۱۴۰۱ (کمتر از پنج ماه پیش)، پدر کرمی در ساعت ۹:۴۵ به گشت فوریت‌های پلیسی ۱۱۰ مراجعه کرده و عنوان داشته پسرش به مواد مخدر اعتیاد دارد و اقدام به تخریب وسایل منزل و تهدید اهالی منزل با چاقو کرده است. اما اقدامات کرمی محدود به آزار و اذیت خانواده نبوده و در گزارش مأمور کلانتری به مؤسسه انتفاعی خانه طلوع خورشید که در زمینه ترک اعتیاد فعالیت می‌کند عنوان شده: این فرد حتی پس از انتقال به مقر پلیس اقدام به تهدید و فحاشی به مأموران کلانتری، خانواده خود و ارباب رجوع حاضر در کلانتری کرده است!