به گزارش مشرق، شفاف نبودن روابط مالی شرکت‌های نفتی و عمکرد آنها موجب شده است که سطح نظارت بر این شرکت‌ها توسط مجلس شورای اسلامی و سایر نهادهای متولی کاهش یابد.
در این بین بررسی صورت‌های مالی شرکت‌های تابعه وزارت نفت می‌تواند اطلاعات دقیقی را درباره وضعیت این شرکت‌ها و نقاط ضعف و قوت آنها آشکار کند.
در گزارش‌های قبلی صورت‌های مالی شرکت‌های ذیل وزارت نفت به شرح زیر مورد بررسی قرار گرفت:
- شرکت مجتمع پارس جنوبی
- شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت
- شرکت ملی پخش فرآورده نفتی
- شرکت نفت خزر
- شرکت مناطق نفت‌خیز جنوب
- پالایشگاه نفت امام خمینی شازند
- شرکت نفت فلات قاره
- شرکت نفت مناطق مرکزی ایران
- شرکت نفت و گاز پارس
- شرکت نفت و گاز اروندان
در این گزارش به بررسی صورت مالی شرکت پالایش گاز بیدبلند پرداخته می‌شود.
*روند صعودی زیاندهی شرکت پالایش گاز بیدبلند
طبق گزارش صورت مالی شرکت پالایش گاز بیدبلند در سال ۹۹، این شرکت یکی از واحدهای تجاری فرعی شرکت ملی گاز است که وظیفه خرید و تهیه گاز از واحدهای تولیدکننده، فرآورش گاز و تبدیل آن به محصول اصلی گاز طبیعی و فرآورده‌های جانبی از قبیل مایعات استحصالی و گوگرد و هر نوع مشتقات مربوط و عرضه آن را بر عهده دارد.
طبق جدول ۱ درآمد عملیاتی شرکت پالایش گاز بیدبلند در سال ۹۹ حدود ۱۱۸ میلیارد تومان بوده است که نسبت به سال گذشته ۱۵ میلیارد تومان افزایش داشته است. با این حال این شرکت دچار زیان خالص معادل ۸۸ میلیارد تومان شده است. زیان خالص شرکت پالایش گاز بیدبلند در سال ۹۸ حدود ۱۰ میلیارد تومان بوده است.
*عرضه ۴ میلیارد متر مکعب گاز تصفیه شده توسط پالایشگاه بیدبلند در سال ۹۹
طبق جدول ۲، میزان گاز تصفیه شده در شرکت پالایش گاز بیدبلند در سال ۹۹ حدود ۳.۹ میلیارد متر مکعب بوده است که با نرخ متر مکعبی ۳۰ تومان به شرکت ملی گاز فروخته شده و درآمد عملیاتی این شرکت را به عدد ۱۱۸ میلیارد تومان رسانده است.
در سال ۹۸ میزان گاز تصفیه شده در شرکت پالایش گاز بیدبلند معادل ۴.۲ میلیارد متر مکعب ثبت شده است ولی به دلیل نرخ کمتر گاز، درآمد عملیاتی این شرکت کمتر از سال ۹۹ و حدود ۱۰۳ میلیارد تومان بوده است.
به بیان دیگر افزایش ۱۳.۵ درصدی مبلغ فروش سال ۹۹ نسبت به سال مالی قبل ناشی از افزایش ۱۸.۹ درصدی نرخ فروش و کاهش ۵.۴ درصدی میزان فروش بوده است.
از میزان ۳۹۳۳ میلیون متر مکعب فروش گاز تصفیه شده به شرکت انتقال گاز ایران، میزان ۳۸۴۱ میلیون متر مکعب آن به مبلغ ۱۱۵.۲ میلیارد تومان مربوط به فروش گاز تصفیه شده شرکت پالایش گاز بیدبلند و میزان ۹۲ میلیون متر مکعب آن به مبلغ ۲.۸ میلیارد تومان مربوط به پالایشگاه گاز مسجد سلیمان بوده است.
پالایشگاه مسجدسلیمان به عنوان زیرمجموعه‌ای از شرکت پالایش گاز بیدبلند است که گزارش آن در صورت مالی این شرکت آورده شده است.
*هزینه‌کرد پالایشگاه گاز بیدبلند برای فرآورش گاز ۲.۷ برابر درآمد حاصله
در جدول ۳ میزان درآمد و هزینه‌کرد شرکت پالایش گاز بیدبلند برای فرآورش و تصفیه گاز در سال ۹۹ را نشان می‌دهد. طبق این جدول، با توجه به قیمت‌گذاری هر متر مکعب فروش گاز معادل ۳۰ تومان، هزینه عملکرد این شرکت ۲.۷ برابر درآمدهای آن است و این موضوع باعث شده است که این شرکت در سراشیبی افزایش زیان تجمعی قرار بگیرد.
طبق گزارش صورت مالی، دلیل افزایش زیان عملیاتی عمدتا ناشی از افزایش بهای تمام شده درآمدهای عملیاتی بوده که متاثر از رشد هزینه خدمات دریافتی و کالای مصرفی و تورم عمومی افزایش قیمت‌ها بوده است.
*کمتر از نصف ظرفیت پالایشگاه گاز بیدبلند در سال ۹۹ استفاده شد
جدول ۴ میزان گاز ترش دریافتی و گاز تصفیه شده ارسالی در شرکت پالایش گاز بیدبلند در سال ۹۹ را نشان می‌دهد. طبق این جدول میزان گاز تصفیه در این پالایشگاه نسبت به سال ۹۸ به میزان ۲۲۲ میلیون متر مکعب کمتر شده است.
در جدول ۵ نیز میزان گاز تصفیه شده پالایشگاه بیدبلند و مسجد سلیمان به تفکیک آورده شده است. نکته جالب توجه اینکه ظرفیت عملی شرکت پالایش گاز بیدبلند برای تصفیه گاز بیش از دو برابر تولید واقعی آن در سال ۹۹ بوده است.