سرویس جهان مشرق - در کنار اخبار آشکار و تحلیل‌های روزمره در دنیای بین‌الملل، اخباری در لابه‌لای فضای سایبری وجود دارد که یا دیده نمی‌شود و یا کمتر مورد توجه نخبگان، تحلیل‌گران و مخاطبین قرار می‌گیرد؛ مشرق با استفاده از رصد و منابع خاص، اخبار ویژه دنیای بین‌الملل را برای مخاطبین عرضه می‌کند.

*******

** اختلافات داخلی در عربستان نسبت به قطر

درحالی‌که در دیدار امیر کویت و ملک سلمان در جده پیرامون بحران بین عربستان و امارات با قطر وزرای حرس الوطنی، اقتصاد و خالد الفیصل امیر مکه به همراه محمد بن سلمان وزیر دفاع و جانشین ولیعهد حاضر بودند ولی خبری از حضور محمد بن نایف ولیعهد و وزیر کشور در این نشست نبود که این مسئله نشان دهنده ابعاد داخلی بحران بین قطر و عربستان برای دولت سعودی است.

** تحریم‌های ساختارشکن غیرهسته‌ای

ساختار طرح تحریم‌ها غیرهسته‌ای علیه جمهوری اسلامی ایران نشان دهنده برنامه‌ریزی گسترده و جامع آمریکا برای فشارهای هدفمند در راستای تغییر نظام سیاسی در ایران است.

این تحریم‌ها از چهار محور فرهنگی، سیاسی- اقتصادی، نظامی و منطقه‌ای فشارهای گسترده‌ای را همانند تحریم‌های هسته‌ای بر جمهوری اسلامی ایران اعمال خواهد کرد.

تحریم‌های حقوق بشر با هدف تقویت عناصر ضد نظام، تحریم‌های سپاه، تحریم‌های حمایت از تروریسم با هدف مهار قدرت منطقه‌ای و تحریم‌های موشکی با هدف فروپاشی ستون فقرات دکترین نظامی ایران، گام‌های عملیاتی دولت ترامپ برای تغییر نظام سیاسی در ایران است که تاکنون بخش‌های از آن به اجرا درآمده است.

ترامپ تلاش می‌کند تا سیاست‌های ریگان که منجر به فروپاشی شوروی شد را بار دیگر برای مقابله با جمهوری اسلامی ایران پیاده کند.

** احتمال تشکیل سازمان پیمان شرقِ نزدیک

یک منبع اسرائیلی فاش کرد که احتمال تشکیل سازمان شرق نزدیک میان دولت‌های عرب شامل مصر، اردن، امارات و عربستان سعودی و اسرائیل وجود دارد.

با توجه به منافع مشترک دولت‌ها در مقابله با افراط‌گرایی سنی و دشمنی با ایران سازمان "نتو" می‌تواند پیوندی راهبردی از شرق مدیترانه و دریای سرخ تا کرانه اقیانوس هند را برقرار کند. این سازمان می‌تواند رویکردی جدید برای حل‌وفصل منازعه فلسطین و اسرائیل باشد.

** ترامپ شیعیان را به کاخ سفید راه نمی‌دهد

از زمانی که دونالد ترامپ به ریاست جمهوری رسیده است هیچ یک از رهبران جامعه شیعیان عراق به واشنگتن نرفته‌اند، وضعیتی که نشان از تغییر رویکرد کاخ سفید نسبت به این گروه دارد.

بر اساس اطلاعات منابع ما، درخواست دیدار تعدادی از رهبران شیعه، از جمله نوری المالکی نخست‌وزیر سابق، رد شده است. درب‌های کاخ سفید تنها به روی حیدر العبادی، نخست‌وزیر عراق، گشوده شد. با این حال، در مقابلِ رهبران کرد از جمله مسرور بارزانی، رئیس سرویس اطلاعاتی اقلیم خودمختار که در ماه می از آمریکا دیدار کرد، فرش قرمز پهن شده است.

** سرویس‌های اطلاعاتی چین در جستجوی زندگی فرازمینی

در میان سازمان‌های اطلاعاتی جدید چین که در دست تأسیس هستند، یک از بدیع‌ترین – و سری‌ترین – بخش‌ها واحدی است که به هوش مصنوعی و زندگی فرازمینی اختصاص دارد. مرکز مطالعه هوش فرازمینی (CSETI) که جایی میان واحد جدید «نیروی فضایی» و سرویس اطلاعات نظامی ارتش آزادی خلق و سازمان‌های غیرنظامی مسئول اخترشناسی قرار دارد، در مأموریت‌های فضایی چین حضور خواهد داشت تا به دنبال مدارکی دال بر وجود زندگی هوشمند در فضای خارجی باشد. چین قصد دارد در سال ۲۰۴۹، همزمان با صدمین سالگرد تشکیل جمهوری خلق چین، فضاپیمایی را به مریخ بفرستد.

فست (FAST)، بزرگ‌ترین تلسکوب جهانی با قطری برابر با ۵۰۰ متر، در ماه سپتامبر گذشته توسط چین رونمایی شد. این تلسکوپ در کوه‌های استان گوئیزو (Guizou) در جنوب غربی چین قرار داشته و توسط جامعه ستاره‌شناسی چین (CAS)، به ریاست وو ژیانگ‌پینگ (Wu Xiangping)، مدیریت می‌شود.

علاوه بر دانشمندان جامعه ستاره‌شناسی چین، تحلیلگران اطلاعات الکترونیکی ارتش چین و نیز کارشناسان مرکز فیزیک نجومی دانشگاه سینگوا (Tsinghua) و بخش کهکشان‌ها و کیهان‌شناسی رصدخانه ملی چین که تحت ریاست مائو شود (Mao Shude) قرار دارند، در مرکز ملی هوش فرازمینی حضور دارند.

** سرویس اطلاعاتی ترکیه، نیروی شبه‌نظامی جدید تأسیس می‌کند

 میت، سرویس اطلاعاتی ترکیه به ریاست هاکان فیدان (Hakan Fidan)، یک گروه شبه‌نظامی جدید متشکل از اعراب سنی و ترکمن‌های وفادار به آنکارا در مرز سوریه و ترکیه ایجاد می‌کند.

 این نیروها به سوریه فرستاده می‌شوند تا منطقه‌ای که قبلاً تحت تسلط داعش بود را قبل از اینکه کردهای یگان‌های مدافع خلق و پ‌ک‌ک فرصت پر کردن خلاء را بیابند، اشغال کنند.

** جواب مثبت ترامپ به امارات برای قرارداد نظامی

زمانی که محمد بن زاید آل‌نهیان، ولیعهد ابوظبی و دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، در ۱۵ می در واشنگتن دیدار کردند یک توافق دفاعی جدید بین آمریکا و امارات متحده عربی امضاء نمودند. این توافق شامل استقرار جنگنده‌های آمریکایی در امارات و نیز ارائه آموزش به خلبان‌ها و نیروهای ویژه بود.

بر خلاف عربستان سعودی که مایل است قراردادهای دفاعی را در بوق و کرنا کند، امارات به مانند همیشه اطلاع‌رسانی کمی درباره قراردادها انجام داد.

این توافق در دوران دولت قبلی آماده امضاء بود اما به دلیل نگرانی باراک اوباما از کنترل امارات بر واحدهای آمریکایی مستقر در خاک این کشور، به تعویق افتاده بود. دولت ترامپ در مسائلی که موانع اصلی بودند، دست امارات را کاملاً بازگذاشته است.

** تحریم؛ ابزاری حیاتی در سیاست خارجی ترامپ

طراحان سیاست خارجی ترامپ به چهار دلیل تحریم‌های اقتصادی را به‌عنوان ابزاری کلیدی برای نیل به اهداف خویش انتخاب کرده‌اند:

۱. سرعت در طراحی و اجرا

۲. نتایج سریع و ملموس

۳. توجیه پذیری آسان

۴. قابلیت اعمال بر اهداف کوچک و بزرگ

۵. تهاجم بدون حمله نظامی بر کشور هدف

در این میان تنها سه کشور در جهان هستند که سطح تحریم‌های آن‌ها بسیار بالا بوده که عبارتند از ایران، کره شمالی و سوریه.

** توانایی بیشتر تیم ترامپ در تحریم‌های اقتصادی

اگرچه بسیاری در داخل و خارج آمریکا ترامپ را در اداره سیاست خارجی آمریکا فردی ناتوان ارزیابی کرده‌اند اما طراحی معماری تحریم‌ها به یکباره این موضع را تغییر داده است.

در حال حاضر بسیاری معتقدند تحریم‌ها در دوره ترامپ به مراتب شدیدتر و کارآمدتر از دوره اوباما خواهد بود. پیوند بخش خصوصی و دولتی در کنار طراحی استادانه تحریم‌ها که به مراتب اتحاد بیشتری با اهداف سیاست خارجی آمریکا دارند، نشان دهنده توانایی تیم دیپلماسی دولت فعلی آمریکا در این رابطه است.

شاهکار تحریم‌های اقتصادی ترامپ بر دو اصل:

۱- مدل سازی با کیفیت بالا و اطلاعات به روز از آسیب پذیری های اقتصاد کشور هدف

۲- پویایی آن همزمان با دگرگونی‌های اقتصاد جهانی است که راه را برای دور زدن تحریم‌ها بسیار دشوار کرده است.