سرویس جهان مشرق - نشست سه جانبه ایران، ترکیه و قطر  روز شنبه در تهران برگزار شد. هدف از این نشست که "محمود واعظی" وزیر ارتباطات و فناوری ارتباطات، "نهاد زیبکچی" وزیر اقتصاد ترکیه که هر دو روسای کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی دو کشور هستند و وزیر اقتصاد قطر در آن حضور داشتند، بررسی راه‌های گسترش روابط اقتصادی سه جانبه و نیز انتقال کالا از مسیر ایران به قطر بود.

در همین راستا "سیدعلی قائم مقامی" کارشناس مسائل ترکیه در گفت و گو با مشرق ضمن اشاره به ابعاد گسترده این بحران منطقه ای، از تلاش های عربستان سعودی و ایالات متحده آمریکا برای ناامن نمودن منطقه انتقاد نمود.

 وی در ادامه افزود بحران خلیج‌فارس یا بحران قطر پیچیدگی‌های خاصی دارد. این بحران در حقیقت حاصل توطئه مشترک آمریکا و عربستان سعودی برای افزایش اختلافات و درگیری‌ها بین کشورهای عربی و اسلامی منطقه بوده تا بتوانند از آب گل‌آلود ماهی بگیرند که تا حدی زیادی هم در این کار موفق شده‌اند.

در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما دولت امریکا طرحی را تصویب کرد ( قانون عدالت علیه حامیان تروریست ) که بر اساس آن قانون، دولت عربستان سعودی ملزم می‌شد حداقل مبلغ یک تریلیون دلار بابت غرامت (خون‌بها) به خانواده‌ای قربانیان ۱۱ سپتامبر سال ۲۰۱۱ بپردازد ولی بعد از پایان دوران ریاست جمهوری باراک اوباما و روی کار آمدن جمهوری خواهان در امریکا ، نامزد این حزب یعنی "ترامپ" مبلغ این پرداختی را به ۴۰۰ میلیارد دلار کاهش داد و طی یک قرارداد نظامی ۴۰۰ میلیارد دلار تسلیحات نظامی به کشور عربستان سعودی فروخت و بدین نحوه، رشوه خودش را به نفع آمریکا دریافت کرد.

در مقابل نیز کشور آمریکا، قطر را از طریق محور چهارگانه امارات متحده عربی ، بحرین و مصر به رهبری عربستان سعودی مورد فشار و تهدید قرارداد که این خود باعث شد تا قطر با ایالات‌متحده آمریکا وارد یک معامله تسلیحاتی برای خرید هواپیماهای جنگی و سیستم‌های پدافند هوایی به قیمت ۳۰میلیارد دلار بشود که ۱۲ میلیارد دلار این معامله نظامی تسلیحاتی به‌صورت نقد پرداخت شد.

از طرف دیگر قطر با کشور ایتالیا یک قرارداد به ارزش ۴.۵ میلیارد یورو برای خرید کشتی‌های جنگی امضا کرد که از سال ۲۰۱۸ تحویل این کشتی‌های جنگی به قطر شروع خواهد شد. این خود نشان می‌دهد که آمریکا و کشورهای اروپایی با به وجود آوردن بحران‌های ساختگی در منطقه بخصوص بین کشورهای عربی-اسلامی و بین ایران و دیگر کشورهای عربی سعی در استفاده و بهره‌برداری از این بحران‌ها به نفع خود و عقد قراردادهای سودآور و کلان نظامی رادارند. به‌عبارت‌دیگر درنتیجه این اقدامات کشورهای عربی- اسلامی ازنظر قدرت اقتصادی ، فرهنگی و اجتماعی کاملاً تخلیه‌شده و به رقبای ناسالمی برای یکدیگر تبدیل خواهند شد.

درنتیجه می‌توان گفت که: "کلاً ایجاد بحران و ایران هراسی در منطقه کاملاً به نفع آمریکا و متحدانش است."

مسئله بعدی دفاع و حمایت از رژیم صهیونیستی در مقابل مردم فلسطین و حزب‌الله لبنان هست، که بحران قطر با این مسئله هم ارتباط مستقیم وهم ارتباط غیرمستقیمی دارد. درسفرترامپ رئیس‌جمهور امریکا به عربستان ، او مؤکدا مبارزه با تفکرات افراطی را مدنظر قرار داده و مرکزی بزرگ را در همین راستا پایه‌گذاری و افتتاح کرد. یکی از اصلی‌ترین  اهداف ترامپ از تأسیس این مرکز، فریب افکار عمومی از قانون تصویب‌شده آمریکا ( عدالت علیه حامیان تروریست) بود که به‌واسطه آن عربستان تحت اتهامات و فشارهای  شدید جهانی قرار می‌گرفت. در حقیقت خواست و هدف ترامپ این بود که  بتواند این اتهامات و فشارهای افکار عمومی را از سمت عربستان به سمت  قطر برگردانده و عربستان را که مرکز اصلی این اتهامات و فشارها بود از این وضعیت رهایی بخشد.  بنابراین در همین راستا از قطر درخواست شد تا  با ایران ، حزب‌الله لبنان ، حماس.... قطع رابطه نموده  و تسلیم محض خواسته‌های عربستان سعودی شود.

 در مقابل ایران و ترکیه شروع به انجام یک عملیات سیاسی، اقتصادی و نظامی با همکاری و مشارکت یکدیگر  نمودند که نتیجه این همکاری خروج قطر از این وضعیت بحرانی بود که براثر تحریم‌های این چهار کشور عربی به وجود آمده بود.بنابراین نشست سه‌جانبه میان ایران ترکیه و قطر را می‌توان ازاین‌جهت موردبحث و بررسی قرار داده و اهمیت و ارزش این نشست سه‌جانبه را از این بابت موردتوجه قرارداد .

درواقع عربستان سعودی برای اینکه بتواند از زیر فشار افکار عمومی جهان به‌عنوان حامی تروریسم رهایی پیدا کند سعی کرد شریک بزرگ تجاری خویش یعنی کشور قطر که در عملیات اشغال لیبی و سوریه توسط گروهای تروریستی با عربستان همکاری داشته را به‌عنوان حامی و کانون اصلی تروریست در جهان و منطقه نشان دهد و خودش را از زیر فشارهای افکار عمومی رهایی ببخشد وتوجهات جهانی را به‌عنوان حامی و کانون تروریست متوجه قطر نماید. البته این توطئه هم با شکست روبرو شد و نقشه آن‌گونه که عربستان سعودی انتظارش را داشت پیش نرفت .

درنتیجه می‌توان نشست سه‌جانبه ایران- ترکیه و قطر را راهبردی جدید از سوی جمهوری اسلامی ایران برای مبارزه با زیاده‌خواهی‌های ایالات متحده آمریکا و عربستان سعودی در منطقه و افزایش عمق راهبردی ایران در منطقه دانست.