به گزارش مشرق به نقل از روزنامه رأی الیوم، نتایج همه‌پرسی قانون اساسی ترکیه گرچه حاکی از پیروزی رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه است اما نگاهی دقیق به جامعه ترکیه و بحران‌های داخلی و خارجی نشان می‌دهد اردوغان در شرایطی نیست که بتوان گفت دست پر است.

اردوغان در اولین اظهار نظر خود پس از پیروزی در همه‌پرسی قانون اساسی گفت: مهم پیروزی است نه تعداد آرائی که کسب شده است.

صف‌بندی مخالفان در برابر اردوغان

بی‌تردید پیروزی مهم است اما تعداد آراء به‌ویژه در بازی سیاسی نیز اهمیت دارد، آن هم در کشوری مانند ترکیه که دچار دسته‌بندی شده و با مشکلات داخلی و خارجی وخیمی روبه‌رو است و مخالفان علیه رئیس جمهور پیروز صف کشیده و از تقلب در تعداد آراء همه‌پرسی صحبت می‌کنند و لغو نتایج آن را خواستار هستند.

در این میان حزب جمهوری مهم‌ترین حزب مخالف ترکیه تهدید کرد در اعتراض به موارد نقض قانونی از پارلمان خارج خواهد شد؛ این تهدید اگر عملی شود ضربه مهمی به دموکراسی در ترکیه وارد خواهد آورد.

پیام‌های تبریک محدود برای اردوغان

نکته قابل توجه دیگر اینکه تعداد اندکی از شخصیت‌ها و رهبران جهان این پیروزی را به اردوغان تبریک گفتند و فقط ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه و دونالد ترامپ همتای آمریکایی او به‌اضافه ملک سلمان بن عبدالعزیز پادشاه سعودی در تبریک به اردوغان شتاب کردند، حال آنکه بسیاری از کشورها از جمله همسایگان ترکیه و دوستان اردوغان در ناتو سکوت اختیار کردند.

پیام تبریک رهبر دو ابرقدرت به اردوغان، مهم است اما محور موضوع اکنون دموکراسی و دیکتاتوری است و اینکه بسیاری اردوغان را به انحصار اختیارات کشور از جمله تعیین نخست وزیر و قضات و فرماندهان نظامی متهم کرده و معتقدند به‌سمت لغو سیستم پارلمانی و کاهش راهکار نظارت بر رئیس جمهور و سیاست‌هایی که در پیش می‌گیرد، در حرکت است.

بحران‌تراشی بدون توجیه اردوغان

به هر حال اردوغان به این‌همه بحران‌های داخلی و انتقادات خارجی نیاز نداشت زیرا حاکم مطلق ترکیه بود و با در پیش گرفتن قوانینی مانند اعلام وضعیت فوق العاده از زمان کودتای نافرجام یکه‌تاز قدرت در کشورش است.

نکته خطرناک‌تر که از نتایج همه‌پرسی روشن شد، اینکه این همه‌پرسی دسته‌بندی جامعه ترکیه را به‌صورت روشن به نمایش گذاشت و زمینه را برای کسانی که به‌دنبال تقسیم ترکیه و شعله‌ورکردن آتش طایفه‌ای و نژادی شبیه عراق، سوریه، لیبی و یمن هستند، فراهم کرد.

چه‌بسا پیروزی در همه‌پرسی تمام اهداف مورد نظر اردوغان را محقق نسازد، اما بی‌تردید بحران‌های جدید داخلی و خارجی را برای او رقم خواهد زد که نخستین مورد آن اینکه چنانچه در صدد اجرای نظام فدرالی شبیه آمریکا برآید و به کُردها در شرق خودمختاری دهد و بار دیگر مجازات اعدام را زنده کرده و آن را علیه عوامل کودتا به کار گیرد، روابط او با حزب ملی ترکیه متحد و شریک اصلی‌اش متشنج می‌شود.

با این تفاسیر باید گفت، اردوغان گل‌های زیادی را در دروازه حریف به ثمر نرساند.