يك دهه‌اي مي‌شود كه كتاب‌هاي حوزه ادبيات دفاع مقدس رنگ و بوي ديگري به خود گرفته‌اند.

گروه جهاد و مقاومت مشرق - ورود نويسندگان تازه‌نفس با سوژ‌ه‌هايي نو و پردازشي متفاوت دريچه‌اي تازه را به روي مخاطبان ادبيات دفاع مقدس گشوده و آنها شاهدند كه كتاب‌هاي منتشر شده در اين حوزه از قالب‌هاي كليشه‌اي گذشته فاصله گرفته‌اند و با زباني تازه حرف‌ِ دل ِ شهيدان و رزمندگان را مي‌زنند.

پس از انتشار كتاب پرفروش «‌دا‌» كه خاطره‌هاي سيده زهرا حسيني است و به قلم يك نويسنده زن به نگارش درآمد شايد برخي در اولين برخورد با ترديد به اين كتاب نگاه مي‌كردند. شبهه‌ها بيشتر از آنجا نشأت مي‌گرفت كه آيا يك نويسنده زن توانسته به خوبي از عهده نگارش چنين كتابي بربيايد. تا پيش از «‌دا‌» مطرح‌ترين كتاب‌هاي جنگ را نويسندگان مرد نوشته بودند و زنان حضور جدي چنداني در اين عرصه نداشتند.
كليد ادبيات جنگ در دست بانوان
پس از انتشار و ديده شدن «‌دا‌» موجي جديد در جامعه ادبي به راه افتاد. سيداعظم حسيني كه كار خاطره‌نگاري كتاب را به عهده داشت با هنرمندي تمام توانسته بود از عهده كاري كه به دوشش بود بربيايد. «دا‌» به سرعت توسط مردم و منتقدان ديده شد و به يكي از پرفروش‌ترين و محبوب‌ترين كتاب‌هاي چند سال اخير تبديل شد. وقتي رهبر انقلاب در تقريظ‌شان بر اين كتاب آن را اثري خوب و قابل طرح در سطح جهاني مطرح كردند، همگان بر ارزنده بودن كتاب واقف شدند.

حالا با «‌دا‌» ناشران با اطمينان بيشتري به نويسندگان زن نگاه مي‌كردند و از اين پس اين نويسندگان هم با اعتماد به نفس بيشتري قلم مي‌زدند. در فاصله كوتاهي نويسندگان زن ديگري از راه رسيدند و با كتاب‌هايشان درخشان‌ترين آثار مربوط به جنگ را رقم زدند.
كليد ادبيات جنگ در دست بانوان
بهناز ضرابي‌زاده كه تا پيش از اين در حوزه ادبيات داستاني فعاليت مي‌كرد با ورود به حوزه خاطره‌نگاري و نگارش خاطرات «‌حاج‌ستار ابراهيمي‌» كتاب خواندني «‌دختر شينا‌» را منتشر كرد. اين كتاب يكي از بهترين نمونه‌هاي خاطره‌نگاري است كه تا به حال منتشر شده كه مخاطبان به خوبي با زبان روان و خودماني‌اش ارتباط برقرار مي‌كنند.
كليد ادبيات جنگ در دست بانوان
معصومه سپهري هم با دو كتاب «‌نورالدين پسر ايران‌» و «‌لشكر خوبان‌» نامش را به عنوان نويسنده‌اي توانا و صاحب سبك مطرح كرد. كتاب «‌لشكر خوبان‌» كه در فاصله سال‌هاي ۸۴ تا ۹۰ دو جايزه ملي را تصاحب كرد و كتاب سال و كتاب برگزيده ربع قرن هم شد به دليل شاخصه‌هايي چون جزئي‌نگري، استناد، حس قوي، نثر روان و خوب كه يك اثر خوب دارد به خوبي در بازار نشر ديده شد و توانست يكي از بهترين ‌كتاب‌هاي اين حوزه شود.
كليد ادبيات جنگ در دست بانوان
معصومه ‌آباد هم كه اخيراً كتاب «‌من زنده‌ام‌» از او منتشر شده در دوره زماني كوتاهي به چاپ صد و پنجاهم رسيد. اين كتاب كه روايتگر خاطرات آباد از دوران اسارت است يكي از نمونه‌هاي موفق خاطره‌نگاري است كه اطلاعات دقيقي از وضعيت اسيران در اردوگاه‌هاي حكومت بعث مي‌دهد.

اشرف‌السادات مساوات هم با كتاب خاطرات «كنار رود خين‌» كه شرح خاطرات يك مادر در سال‌هاي دفاع مقدس است داستان دور و دراز دلتنگي‌هاي يك مادر را به رشته تحرير درآورده است. «اينك شوكران‌» مريم برادران كه شهيد مدق را از نگاه و زاويه همسرش روايت مي‌كند از كتاب‌هاي خوب و پرمخاطب ادبيات دفاع مقدس است.
كليد ادبيات جنگ در دست بانوان
حبیبه جعفریان

كليد ادبيات جنگ در دست بانوان
سارا صفالو

در كنار اين نام‌ها، ابتكارات جالبي است كه بعضي ناشران فضاي بيشتر و بهتري را به نويسندگان زن دادند. چاپ مجموعه‌هاي موفقي مثل «‌نيمه پنهان ماه» ‌و «‌مادران‌» از انتشارات روايت فتح كه زندگي شهيدان را از زبان همسران و مادرانشان نشان مي‌داد استعداد نويسنده‌هايي مثل حبيبه جعفريان و مرحومه سارا صفالو را نشان جامعه ادبي داد. كتاب‌هايي كم‌حجم كه با دوري گزيدن از كلي‌گويي و نزديك شدن به جزئيات با زباني ساده مخاطبان زيادي براي خود پيدا كرد.

همان‌گونه كه كليد «‌دا‌» در قفل ادبيات دفاع مقدس چرخيد و در به سوي چهره‌هاي مستعد تازه‌كار باز شد، نويسندگان زن ديگر نگذاشتند اين در بسته بماند و تنور اين حوزه را با آثارشان گرم نگه داشته‌اند. شايد بتوان علت اين موفقيت را در چند عامل جست‌وجو كرد. زنان با نگاه ريزبين و عاطفي خود به خوبي مي‌توانند احساسات شخصيت‌هاي كتاب را در احساسات خوانندگان گره بزنند و او را در دنياي كتاب غرق كنند. حس همذات‌پنداري مهم‌ترين عنصر در همه كتاب‌هاي عنوان شده است. خواننده به خوبي با فضاي كتاب و سرگذشت آدم‌هايش ارتباط برقرار مي‌كند، گاهي با آنها مي‌خندد و گاهي مي‌گريد و اين مهم‌ترين عنصر در موفقيت اين كتاب‌هاست.
*روزنامه جوان

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

این مطالب را از دست ندهید....

فیلم برگزیده

برگزیده ورزشی

برگزیده عکس