به گزارش سرویس جامعه مشرق، عدم تناسب محتوای کتب
درسی دانش آموزان با نیازها یکی از مسائلی که سیستم آموزشی ما درگیر این موضوع است
و تنها راهکاری که تاکنون برای آن تدبیر شده تغییرات سریع و پی در پی محتوای کتب
درسی که خود آسیب هایی را متوجه نظام آموزشی کرده است از این رو بر آن شدیم تا با
محمد قمی نماینده پاکدشت و عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در این رابطه گفتگو کنیم وی بر این نظر است که تغییرات کتب درسی
بعد از انقلاب زیاد بوده است ولی این که یک سازمانی پشت این قضیه باشد و یک اتاق فکر
قوی برای این کار داشته باشیم و بررسی های علمی و دقیق صورت گیرد متاسفانه این طور
نبوده لذا باید دقت بیشتری در این حوزه صورت گیرد و بیشتر از گذشته از کارشناسان مذهبی
و دینی بهره گرفت تا تعهد و تخصص در هم آمیخته شود و دانش آموزان با توجه به شرایط
جدید آموزش های جدید ببینند تا با شرایط انقلاب هم خوانی داشته باشند.**به نظر شما محتوای کتب درسی دانش آموزان در کشور ما متناسب با نیازهای آنان است؟
قمی: کتاب های درسی ما محتوایش با شرایط روز و جهان مقداری همخوانی ندارد و باید نسبت به آن تجدید نظر صورت گیرد؛ البته این طور نیست که بگوییم محتوا به طور کل مناسب نیست و باید در روش های نگارش و محتوای کتب درسی برخی اقدامات را صورت داد.
**این ایرادات در همه دروس وجود دارد؟
قمی: البته در یکسری مسائل مانند علوم فیریک شیمی و ریاضی ما نیازی به تغییری نداریم چرا که این امور تکلیفش معلوم است و البته ممکن است متناسب با علم روز تغییراتی در این حوزه ها داشته باشیم ولی در حوزه های اجتماعی و علوم انسانی و تاریخ و جغرافیا ما باید بازنگری های جدی صورت دهیم.
**لطفا مصداقی تر توضیح دهید.
قمی: مثلا در درس تاریخ ما بیشتر چگونگی تاریخ را برای دانش آموزان بازگو می کنیم این در حالی است که باید راجع به درس های تاریخ هم برای دانش آموزان به بیان مطالب بپردازیم.
همچنین در رابطه با فرهنگ جامعه و عناصری که در این زمینه موثر و نیاز است که دانش آموزان آن را فرا گیرند نیز باید برخی اقدامات را در دستور کار قرار دهیم چرا که هم اکنون محتوا کتب همخوانی لازم را با این مسائل ندارد.
از سوی دیگر در زمینه فرهنگ معاشرت و خانواده و فرهنگ رفتاری و گفتاری و خیلی از مسائل دیگر نیز باید تغییرات لازم در کتب صورت گیرد تا دانش آموزان بیشتر از گذشته با روش های مختلف آشنا شوند.
** به نظر شما محتوای کنونی کتب درسی چه قدر از نیازهای دانش آموزان را بر طرف می کند؟
قمی: به اعتقاد بنده غیر از علومی مانند فیزیک و شیمی و ریاضی که تقریبا ثابت هستند ما درحوزه علوم اجتماعی و علوم انسانی شاید تنها سی درصد از نیازهای دانش آموزان را برطرف می کنیم و هفتاد درصد از این محتواها باید تغییر پیدا کند.
**به نظر شما دولت های مختلف در زمینه تالیف کتب درسی چه اقداماتی کرده اند؟
قمی: تغییرات کتب درسی بعد از انقلاب زیاد بوده است ولی این که یک سازمانی پشت این قضیه باشد و یک اتاق فکر قوی برای این کار داشته باشیم و بررسی های علمی و دقیق صورت گیرد متاسفانه این طور نبوده لذا باید دقت بیشتری در این حوزه صورت گیرد و بیشتر از گذشته از کارشناسان مذهبی و دینی بهره گرفت تا تعهد و تخصص در هم آمیخته شود و دانش آموزان با توجه به شرایط جدید آموزش های جدید ببینند تا با شرایط انقلاب هم خوانی داشته باشند.
** اخیرا شنیده شده که درس شهید فهمیده از کتب درسی حذف شد و یا این که برنامه روزانه آقای روحانی به دروس اضافه شده است؛ برخی ها معتقدند که این مسائل سیاسی است نظر شما چیست؟
قمی: دانش آموزان باید با سیاست هم آشنا شوند و من مخالفتی با این موضوع ندارم لذا باید فرهنگ آموزش سیاسی را در حد خودش برای دانش آموزان داشته باشیم؛ مثلا بعد از نماز ما شعار مرگ بر آمریکا و مرگ بر اسرائیل سر می دهیم که پشت این یک سیاستی وجود دارد و دانش آموزان ما هم باید بدانند که چرا این شعارها را سر می دهند لذا باید در این زمینه اقدام لازم صورت گیرد و این مسائل در کتب درسی ما هم به خوبی متبلور شود.
یا این که فرض کنیم قرار است الگوی یک دانش آموز موفق را افراد در مدارس معرفی کنیم؛ قطعا در این زمینه کسی بهتر از شهید فهمیده وجود ندارد چرا که شهید فهمیده در سن سیزده سالگی مورد تمجید رهبر انقلاب قرار می گیرند و آن جانفشانی و ایثاری که از خود نشان داد باعث به وجود آمدن امنیت در کشور شد لذا بچه ها باید با این فرهنگ به خوبی آشنا شوند.
به اعتقاد من باید فرهنگ ایثار و شهادت در کتب درسی ما کاملا متبلور باشد؛ همچنین کشور ما جمهوری اسلامی ایران است و از آنجایی که دانش آموزان باید با فرهنگ زمان خود آشنا شوند لذا باید با استفاده روش و ادبیات جدید علوم دینی هم ترویج شود تا دانش آموزان احساس نیاز کنند و دنبال این مساله روند.
به اعتقاد من برخی از این مسائل در کتب درسی کارشناسی شده نیست و باید دقت نظر بیشتری در مورد آن ها صورت گیرد .
**شما اگر بخواهید در این رابطه اظهار نظر کنید به نظر شما جای چه مسائلی در کتب ما خالی است ؟
قمی: در کتاب های درسی ما وقتی صحبت از ارزش و تعهد می شود باید نسبت به آن دغدغه داشت؛ وقتی ما اهمیت راستگویی و کردار نیک و اندیشه زیبا را مورد بی توجهی قرار دهیم قطعا با مشکل مواجه خواهیم شد چرا که دین ما می گوید یک لحظه تفکر از هفتاد سال عبادت بهتر است بر همین اساس باید نسبت به این مسائل هم در کتب درسی دقت نظر کافی صورت گیرد و از روش های درست بهره جست.
همچنین باید روش های درست فکر کردن را به دانش اموزان یاد دهیم و به آن ها بگوییم که به چه مواردی باید بیاندیشند.
از سویی دیگر باید یک نقشه علمی وجود داشته باشد تا وقتی که یک دانش آموز دیپلم گرفت بداند که باید دنبال چه چیزی برود.
در مورد مسائل سیاسی هم با توجه به این که طبق فرمان امام سیاست ما عین دیانت ماست لذا باید این موضوع را برای دانش آموزان تبیین کرد تا تعهد کافی هم در کنار تخصص داشته باشند و مثلا یک دانش آموز از طریق ریاضی بتواند معرفت اندوزی هم کسب کند تا نگرش او الهی شود.
همچنین باید فرهنگ ایثار و شهادت را هم به دانش آموزان منتقل کرد و دانش آموز باید بیاموزد که چگونه می توان تعهد و تخصص را در کنار هم داشت و به نوعی همه این مسائل باید برای دانش آموزان ما تبین شود تا بتوانیم نسل آینده را به خوبی تربیت کنیم تا آن ها هم دغدغه مندی لازم را نسبت به آرمان های انقلاب و سیاست های جمهوری اسلامی ایران داشته باشند.
