به گزارش مشرق، عبدالباري عطوان تحليل گر معروف مسائل سياسي جهان عرب در مقاله اي در روزنامه رأي اليوم اين گفت وگو را مورد تحليل و بررسي قرار داد.
اين شاهزاده سعودي در هنگام مطرح كردن ديدگاه خود در مورد آينده كشورش گفت: مي خواهد تا سال 2020 بر متكي بودن اقتصاد عربستان برنفت به عنوان تنها منبع درآمد پايان دهد و يك صندوق حاكميتي با پس انداز دو ميليارد دلاري تاسيس كند و با سود حاصل از آن هزينه هاي كشورش را در سال 2030 تامين كند و عربستان را به يك كشور مدرن و يك قدرت مالي غول پيكر تبديل كند.
عطوان گفت: شاهزاده محمد بن سلمان در اين مصاحبه زنده با شبكه العربيه با اعتماد به نفس ظاهر شد و براي مطرح كردن ديدگاه ها و دفاع از انديشه هاي خود اعلام آمادگي كرد و در هنگام پاسخ دادن به پرسش هاي مطرح شده هيچ نشاني از شك و ترديد در او مشاهده نمي شد.
سردبير رأي اليوم افزود: برجسته ترين نكته مطرح شده در 'ديدگاه عربستان 2030 ' اين شاهزاده فروش دستكم 5 درصد از سهام شركت آرامكو به عنوان گاو شيرده مالي عربستان و ثروتمندترين شركت نفتي در جهان بود. او علاوه بر آن مي خواهد براي تاسيس صندوق ثروت حاكميتي اوراق بهادار اين شركت را در داخل كشور و در سطح بين الملل در معرض پذيره نويسي عمومي قرار دهد و بدين ترتيب به گفته شاهزاده محمد بن سلمان عربستان ده درصد توان سرمايه گذاري در جهان را به دست خواهد آورد.
شاهزاده محمد بن سلمان براي اولين بار فاش كرد كه عربستان از نظر خريد تسليحات سومين كشور جهان بشمار مي رود و بر اساس طرح مزبور عربستان 50 درصد نيازهاي نظامي اش را توسط كارخانه هاي داخلي تامين خواهد كرد و رياض شركت هاي غربي صادركننده سلاح را بر اساس قرارداد وادار خواهد كرد تا اين كارخانه ها را در داخل عربستان احداث كنند.
فرزند شاه سعودي همچنين اظهار داشت كشورش قصد دارد شمار حجاج شركت كننده در مراسم حج عمره را از 8 ميليون حاجي عمره گذار در حال حاضر به 30 ميليون عمره گذار در سال 2030 افزايش دهد و اين موضوع براي عربستان درآمد بسيار بالايي به همراه خواهد داشت. وي همچنين قول داد تا نرخ بيكاري در عربستان را ظرف چند سال آينده از 11.6 به 7 درصد كاهش دهد و دروازه توريسم را بر روي تمامي كشورهاي جهان بر اساس معيارهاي عربستان بگشايد. البته وي اين معيارها را مشخص نكرد.
عبدالباري عطوان در تحليل طرح ياد شده گفت: ديدگاه مطرح شده از سوي شاهزاده محمد بن سلمان كه از آن به عنوان نقشه راه آينده نام برد، بر روي كاغذ و يا صفحه تلويزيون درخشش دارد و جذاب به نظر مي رسد و همان گونه كه انتظار مي رفت مصاحبه كننده هيچ گونه پرسشي كه مصاحبه شونده را در تنگنا قرار دهد، نپرسيد اما وقتي اين ديدگاه به مرحله عمل گذاشته شود چه بسا نتايج كاملا معكوس همانند عمليات نظامي توفان قاطعيت در يمن و يا جنگ وكالتي عليه ايران در سوريه به همراه داشته باشد.
اين نويسنده و روزنامه نگار سرشناس جهان عرب افزود: اين ديدگاه چه بسا مي بايست قبل از شعله ور شدن جنگ هاي كنوني به اجرا در مي آمد تا باعث تحكيم وضعيت عربستان در داخل از نظر اقتصادي، سياسي و اجتماعي شود. ديدگاه مزبور همچنين يك طرح ناقص بشمار مي رود زيرا در بردارنده اصلاحات سياسي و مدرنيزه سازي نهادهاي حكومتي مانند قوه قضائيه و بخش هاي حاكميتي مانند عدالت اجتماعي و مبارزه با فساد نيست و نكته قابل توجه اينكه صاحب چنين انديشه اي يعني شاهزاده محمد بن سلمان به هيچ وجه به زن و نقش آن در جامعه نپرداخت.
به گفته عطوان اين ديدگاه دير مطرح شده است زيرا نفت هم اكنون بيش از 70 درصد ارزش خود را از دست داده است. كاهش قيمت نفت باعث فرسايش ذخاير نقدي عربستان از 732 به 611 ميليارد دلار و افزايش ركود در بودجه اين كشور در مقايسه با سال گذشته شد.
سردبير رأي اليوم با استناد به نقطه نظر برخي از تحليل گران هوادار عربستان اظهار داشت: هر چند فروش 5 درصد از سهام شركت آرامكو نسبت كمي است اما چه كسي مي تواند تضمين دهد كه در سايه فرآيند خصوصي سازي در پيش گرفته شده از سوي ديدگاه شاهزاده محمد بن سلمان ساير سهام ها در آينده به فروش نرسد تا منابع مالي ديگري براي رويارويي با بحران مالي پيش بيني شده فراهم شود و تريليونها دلار در صندوق ثروت حاكميتي پيشنهاد شده پمپاژ شود.
شايان ذكر است تمامي كساني كه در شبكه هاي اجتماعي هر چند به طور خيلي كم رنگ از اين ديدگاه و طرح فروش 5 درصد سهام شركت آرامكو انتقاد كرده اند، وادار شدند تا مطلب انتقادآميز و توييت هاي خود را حذف كرده و از اظهارات خويش اعلام برائت كنند. يكي از افراد ياد شده دكتر عصام الزامل است كه مجبور شد مقاله انتقادآميز انتشار يافته خود در روزنامه الوطن عربستان را كه طي آن برخي از ابعاد طرح خصوصي سازي مزبور را بررسي كرده بود، پس بگيرد. البته در اين ميان شيخ عبدالعزيز الطريفي از همه بد شانس تر بود زيرا بازداشت شد و تا به اين لحظه همچنان در زندان بسر مي برد آنهم فقط به صرف اينكه در مورد فايده حاصل از فرآيند خصوصي سازي سوال كرده بود.
هيات دولت عربستان ديروز بدون هيچ گونه تحليل و بررسي ديدگاه شاهزاده سعودي را به تصويب رساند و مجلس شورا نيز كاملا همانند وزيران دولت اين كشور عمل كردند.
عطوان ابراز داشت: ديدگاه هاي شاهزاده محمد بن سلمان قابل بررسي هستند زيرا از اهميت و حساسيت بالايي به ويژه در مورد صندوق سرمايه گذاري حاكميتي برخوردارند. در اينجا بايد به ضرر و زيان هاي فاجعه آميز روي داده براي صندوق هاي حاكميتي عرب و غير عرب و كاهش يك سوم و يا بيشتر ارزش آنها در طي بحران مالي پيش آمده براي اقتصادهاي غربي در سالهاي 2008 و 2009 اشاره كرد. ما نمي دانيم آيا شاهزاده و مشاوران وي اين بحران و پيامدهاي حاصل از آن را مورد توجه قرار داده اند و اقدامات لازم را در اين خصوص اتخاذ كرده اند تا اينكه عربستان به يك كشور فاقد نفت و درآمد حاصل از صندوق سرمايه گذاري تبديل نشود . همچنانكه دكتر زامل در يكي از توييت هاي حذف شده اش آن را گوشزد كرد.
به اعتقاد اين كارشناس معروف جهان عرب عربستان مي بايست در اين ديدگاه به عنوان اولين گام بر نحوه از بين بردن فساد و يا كاهش آن به كمترين سطح ممكن تمركز كند. البته اگر نتواند كاملا آن را ريشه كند كند. در اين راستا كنار گذاشتن رييس مركز مبارزه با فساد و اين گفته شاهزاده محمد بن سلمان كه 'موضوع فساد يك مساله نسبي است' كافي نيست زيرا رييس هيات مبارزه با فساد چگونه مي تواند به وظيفه خود عمل كند در حالي كه بخش عمده كشور در فساد غرق شده است و در آن مارهاي غول پيكري غوطه مي خورند كه اكثر آنان جزو بزرگان قوم و حكومت هستند.
عطوان تاكيد كرد: اين ديدگاه بايد مورد بررسي قرار گيرد زيرا تاثيرات آن همانند جنگ هاي كنوني عربستان در منطقه از قلمرو اين كشور فراتر خواهد رفت و ملتهاي منطقه و آينده آنان را تحت تاثير قرار خواهد داد.
اين شاهزاده سعودي در هنگام مطرح كردن ديدگاه خود در مورد آينده كشورش گفت: مي خواهد تا سال 2020 بر متكي بودن اقتصاد عربستان برنفت به عنوان تنها منبع درآمد پايان دهد و يك صندوق حاكميتي با پس انداز دو ميليارد دلاري تاسيس كند و با سود حاصل از آن هزينه هاي كشورش را در سال 2030 تامين كند و عربستان را به يك كشور مدرن و يك قدرت مالي غول پيكر تبديل كند.
عطوان گفت: شاهزاده محمد بن سلمان در اين مصاحبه زنده با شبكه العربيه با اعتماد به نفس ظاهر شد و براي مطرح كردن ديدگاه ها و دفاع از انديشه هاي خود اعلام آمادگي كرد و در هنگام پاسخ دادن به پرسش هاي مطرح شده هيچ نشاني از شك و ترديد در او مشاهده نمي شد.
سردبير رأي اليوم افزود: برجسته ترين نكته مطرح شده در 'ديدگاه عربستان 2030 ' اين شاهزاده فروش دستكم 5 درصد از سهام شركت آرامكو به عنوان گاو شيرده مالي عربستان و ثروتمندترين شركت نفتي در جهان بود. او علاوه بر آن مي خواهد براي تاسيس صندوق ثروت حاكميتي اوراق بهادار اين شركت را در داخل كشور و در سطح بين الملل در معرض پذيره نويسي عمومي قرار دهد و بدين ترتيب به گفته شاهزاده محمد بن سلمان عربستان ده درصد توان سرمايه گذاري در جهان را به دست خواهد آورد.
شاهزاده محمد بن سلمان براي اولين بار فاش كرد كه عربستان از نظر خريد تسليحات سومين كشور جهان بشمار مي رود و بر اساس طرح مزبور عربستان 50 درصد نيازهاي نظامي اش را توسط كارخانه هاي داخلي تامين خواهد كرد و رياض شركت هاي غربي صادركننده سلاح را بر اساس قرارداد وادار خواهد كرد تا اين كارخانه ها را در داخل عربستان احداث كنند.
فرزند شاه سعودي همچنين اظهار داشت كشورش قصد دارد شمار حجاج شركت كننده در مراسم حج عمره را از 8 ميليون حاجي عمره گذار در حال حاضر به 30 ميليون عمره گذار در سال 2030 افزايش دهد و اين موضوع براي عربستان درآمد بسيار بالايي به همراه خواهد داشت. وي همچنين قول داد تا نرخ بيكاري در عربستان را ظرف چند سال آينده از 11.6 به 7 درصد كاهش دهد و دروازه توريسم را بر روي تمامي كشورهاي جهان بر اساس معيارهاي عربستان بگشايد. البته وي اين معيارها را مشخص نكرد.
عبدالباري عطوان در تحليل طرح ياد شده گفت: ديدگاه مطرح شده از سوي شاهزاده محمد بن سلمان كه از آن به عنوان نقشه راه آينده نام برد، بر روي كاغذ و يا صفحه تلويزيون درخشش دارد و جذاب به نظر مي رسد و همان گونه كه انتظار مي رفت مصاحبه كننده هيچ گونه پرسشي كه مصاحبه شونده را در تنگنا قرار دهد، نپرسيد اما وقتي اين ديدگاه به مرحله عمل گذاشته شود چه بسا نتايج كاملا معكوس همانند عمليات نظامي توفان قاطعيت در يمن و يا جنگ وكالتي عليه ايران در سوريه به همراه داشته باشد.
اين نويسنده و روزنامه نگار سرشناس جهان عرب افزود: اين ديدگاه چه بسا مي بايست قبل از شعله ور شدن جنگ هاي كنوني به اجرا در مي آمد تا باعث تحكيم وضعيت عربستان در داخل از نظر اقتصادي، سياسي و اجتماعي شود. ديدگاه مزبور همچنين يك طرح ناقص بشمار مي رود زيرا در بردارنده اصلاحات سياسي و مدرنيزه سازي نهادهاي حكومتي مانند قوه قضائيه و بخش هاي حاكميتي مانند عدالت اجتماعي و مبارزه با فساد نيست و نكته قابل توجه اينكه صاحب چنين انديشه اي يعني شاهزاده محمد بن سلمان به هيچ وجه به زن و نقش آن در جامعه نپرداخت.
به گفته عطوان اين ديدگاه دير مطرح شده است زيرا نفت هم اكنون بيش از 70 درصد ارزش خود را از دست داده است. كاهش قيمت نفت باعث فرسايش ذخاير نقدي عربستان از 732 به 611 ميليارد دلار و افزايش ركود در بودجه اين كشور در مقايسه با سال گذشته شد.
سردبير رأي اليوم با استناد به نقطه نظر برخي از تحليل گران هوادار عربستان اظهار داشت: هر چند فروش 5 درصد از سهام شركت آرامكو نسبت كمي است اما چه كسي مي تواند تضمين دهد كه در سايه فرآيند خصوصي سازي در پيش گرفته شده از سوي ديدگاه شاهزاده محمد بن سلمان ساير سهام ها در آينده به فروش نرسد تا منابع مالي ديگري براي رويارويي با بحران مالي پيش بيني شده فراهم شود و تريليونها دلار در صندوق ثروت حاكميتي پيشنهاد شده پمپاژ شود.
شايان ذكر است تمامي كساني كه در شبكه هاي اجتماعي هر چند به طور خيلي كم رنگ از اين ديدگاه و طرح فروش 5 درصد سهام شركت آرامكو انتقاد كرده اند، وادار شدند تا مطلب انتقادآميز و توييت هاي خود را حذف كرده و از اظهارات خويش اعلام برائت كنند. يكي از افراد ياد شده دكتر عصام الزامل است كه مجبور شد مقاله انتقادآميز انتشار يافته خود در روزنامه الوطن عربستان را كه طي آن برخي از ابعاد طرح خصوصي سازي مزبور را بررسي كرده بود، پس بگيرد. البته در اين ميان شيخ عبدالعزيز الطريفي از همه بد شانس تر بود زيرا بازداشت شد و تا به اين لحظه همچنان در زندان بسر مي برد آنهم فقط به صرف اينكه در مورد فايده حاصل از فرآيند خصوصي سازي سوال كرده بود.
هيات دولت عربستان ديروز بدون هيچ گونه تحليل و بررسي ديدگاه شاهزاده سعودي را به تصويب رساند و مجلس شورا نيز كاملا همانند وزيران دولت اين كشور عمل كردند.
عطوان ابراز داشت: ديدگاه هاي شاهزاده محمد بن سلمان قابل بررسي هستند زيرا از اهميت و حساسيت بالايي به ويژه در مورد صندوق سرمايه گذاري حاكميتي برخوردارند. در اينجا بايد به ضرر و زيان هاي فاجعه آميز روي داده براي صندوق هاي حاكميتي عرب و غير عرب و كاهش يك سوم و يا بيشتر ارزش آنها در طي بحران مالي پيش آمده براي اقتصادهاي غربي در سالهاي 2008 و 2009 اشاره كرد. ما نمي دانيم آيا شاهزاده و مشاوران وي اين بحران و پيامدهاي حاصل از آن را مورد توجه قرار داده اند و اقدامات لازم را در اين خصوص اتخاذ كرده اند تا اينكه عربستان به يك كشور فاقد نفت و درآمد حاصل از صندوق سرمايه گذاري تبديل نشود . همچنانكه دكتر زامل در يكي از توييت هاي حذف شده اش آن را گوشزد كرد.
به اعتقاد اين كارشناس معروف جهان عرب عربستان مي بايست در اين ديدگاه به عنوان اولين گام بر نحوه از بين بردن فساد و يا كاهش آن به كمترين سطح ممكن تمركز كند. البته اگر نتواند كاملا آن را ريشه كند كند. در اين راستا كنار گذاشتن رييس مركز مبارزه با فساد و اين گفته شاهزاده محمد بن سلمان كه 'موضوع فساد يك مساله نسبي است' كافي نيست زيرا رييس هيات مبارزه با فساد چگونه مي تواند به وظيفه خود عمل كند در حالي كه بخش عمده كشور در فساد غرق شده است و در آن مارهاي غول پيكري غوطه مي خورند كه اكثر آنان جزو بزرگان قوم و حكومت هستند.
عطوان تاكيد كرد: اين ديدگاه بايد مورد بررسي قرار گيرد زيرا تاثيرات آن همانند جنگ هاي كنوني عربستان در منطقه از قلمرو اين كشور فراتر خواهد رفت و ملتهاي منطقه و آينده آنان را تحت تاثير قرار خواهد داد.
