به گزارش مشرق، مانور اسکان اضطراری زلزله تهران در حالی از بامداد پنجشنبه در هشت نقطه تهران برگزار شد که هیچ‌کدام از هفت استان شرکت‌کننده در این مانور، اطلاع قبلی از برگزاری آن نداشته و برای اولین بار این مانور با اعلام ناگهانی به تیم‌های عمل کننده خبر داده شد.
پیش زمینه‌های برگزاری مانور زلزله تهران
دوره آموزشی ارزیابی و ارزشیابی بحران در تهران با حضور 30 نفر از کارشناسان سازمان امداد و نجات هلال‌احمر، هشت خبرنگار و هشت عکاس خبری در حالی از غروب روز چهارشنبه در شهریار آغاز شد که به هیچ‌یک از شرکت‌کنندگان این دوره اعلام نشده بود که قرار است ارزیابی یک مانور جدی را تا ساعتی بعد از آن برعهده داشته باشند.
آموزش‌های عمومی درباره دستورالعمل ارزیابی بحران و چک‌لیست‌های برپایی اردوگاه‌های اسکان اضطراری در مدت 6 ساعت به صورت متوالی به حاضران در این دوره، آموزش داده شد. اما در نخستین دقایق بامداد روز پنجشنبه در حالی که به رسم معمول دوره‌های آموزشی، حاضران برای استراحت آماده می‌شدند، رییس سازمان امداد و نجات در میان شرکت‌کنندگان در دوره حاضر شد و از برگزاری یک مانور زلزله بدون اطلاع قبلی خبر داد.
ناصر چرخساز در این باره توضیح می‌دهد: تاکنون به علل مختلف از جمله پرهیز از تشویش اذهان عمومی، هیچ دستگاهی اقدامی در رابطه با مداخله و برگزاری مانور آمادگی در برابر زلزله احتمالی در تهران در سطح گسترده و با فراخوان استان‌ها نداشته است، لذا همواره مانورها در این زمینه از پیش تعیین شده و با سناریوی واحد و درگیری یک یا ۲ استان برگزار شده بود.
وی با اشاره به اینکه تاکنون جسارت برگزاری چنین مانور آنی وجود نداشته است، تصریح می‌کند: تا قبل از اعلام عمومی برگزاری این مانور به جز رییس و دبیرکل جمعیت و رییس و معاون عملیات سازمان امداد و نجات جمعیت، هیچ فرد دیگری از برگزاری این مانور اطلاع نداشته است؛ البته در این زمینه هماهنگی‌های لازم با مدیریت شهر تهران انجام و در بخش‌هایی از همکاری آنها استفاده شد.
با این اعلام، کارشناسان حاضر در دوره به 2گروه تقسیم شدند، عده‌ای برای هدایت عملیات به اتاق مدیریت و هماهنگی بحران رفتند و گروه دوم هم متشکل از 16 نفر از کارشناسان در قالب هشت تیم 2نفره ارزیابی تقسیم شدند؛ یک خبرنگار و یک عکاس هم در کنار تیم‌های ارزیابی قرار گرفتند تا به همراه یک راننده، هر تیم متشکل از پنج نفر کار ارزیابی عملکرد استان‌های حاضر در مانور را برعهده داشته باشند.
اعلام ساعت صفر، آغاز مانور
مانورهای ناگهانی سازمان امداد و نجات، به «ساعت صفر» معروف هستند؛ شبیه چیزی که در پادگان‌های نظامی با عنوان «خشم شب» از آن یاد می‌شود. در ساعت 38 دقیقه بامداد پنجشنبه پیام مانور «ساعت صفر» به استان‌های مازندران، قم، سمنان، مرکزی، قزوین، البرز و استان تهران ابلاغ شد تا در سریع‌ترین زمان ممکن برای برپایی اردوگاه اسکان اضطراری در هشت نقطه تهران حضور پیدا کنند. این تیم‌ها که از 6استان معین در زمان زلزله تهران و 2 تیم عملیاتی نیز از استان تهران بودند باید با تمامی تجهیزات در نقاط تعیین شده حاضر می‌شدند و در کمترین زمان اقدام به برپایی یک اردوگاه اسکان اضطراری برای اسکان 50 خانوار با تمام امکانات لازم می‌کردند.
برای اینکه عملیات واقعی‌تر و شرایط بحرانی آن رعایت شده باشد، حتی نقاط برپایی اردوگاه هم به استان‌های معین گفته نشده بود و تیم‌ها باید با حضور در نقاط تعیین شده، ابتدا مختصات جغرافیایی نقطه‌ای که باید در آن اردوگاه اسکان اضطراری را برپا می‌کردند، را دریافت، سپس با استفاده از GPS نقاط مورد نظر را یافته و با تجهیزات کامل اردوگاه برپا می‌کردند.
تیم‌های ارزیابی تعیین شده هم باید زودتر از تیم‌های استانی به محل برپایی اردوگاه می‌رفتند تا بتوانند نظارت کاملی بر ساعت ورود، آغاز برپایی چادرها و کیفیت کار تیم‌ها داشته باشند.
روایتی از برپایی یک اردوگاه
در این مانور مقرر شد تا خبرنگار که به همراه یک عکاس و تیم 2نفره کارشناسان سازمان امداد و نجات برای اینکه اطلاع دقیقی از نحوه برپایی برنامه مذکور داشته باشند، ابتدا به پایگاه امداد و نجات پرند واقع در عوارضی دوم بزرگراه تهران – ساوه بروند و در آنجا مختصات محل برگزاری اردوگاه را دریافت کنند.
محل قرار جایی بود بین بزرگراه ساوه و بزرگراه قم، در حوالی منطقه وهن آباد رباط کریم؛ آغاز عملیات در ساعت 38 دقیقه بامداد به 6استان اعلام و تصمیم گرفته شد تا تیمی از استان مرکزی، با حضور در این نقطه کار برپایی اردوگاه را انجام دهد. نخستین گروه ساعت پنج صبح وارد منطقه می‌شوند. تاریکی مطلق و سرمای هوا، کار را تا حدود زیادی سخت کرده است، اما تیم عملیاتی، بدون توجه به مشکلات کار را آغاز می‌کند.
تیم پیشرو از شهرستان ساوه به محل اعزام شده است. سه خودروی امدادی، یک آمبولانس و یک خودروی شخصی، به عنوان تیم پیشرو در مدت حدود 10 دقیقه با ارزیابی منطقه، مکان‌یابی مناسب برای برپایی چادرها را انجام می‌دهند و با تجهیزاتی که به همراه دارند، کار نصب چادرها به سرعت آغاز می‌شود.
تیم دوم هم به همراه دو خودروی امدادی 20 دقیقه بعد وارد منطقه شده و به سرعت کار را شروع می‌کنند. با گذشت یک ساعت از آغاز کار نیروها، حدود 11 چادر در منطقه برپا شده است که کم‌کم سر و کله یک کمپرسی حاوی تجهیزات هم پیدا می‌شود. کار با جدیت بیشتری پیش می‌رود، هوا که روشن می‌شود، ابعاد کار بیشتر مشخص می‌شود. با گذشت 2ساعت و نیم از آغاز عملیات چادر زنی، پنجاهمین چادر هم نصب می‌شود.
حالا نوبت به تقسیم تجهیزات بین چادرها می‌رسد. برای هر چادر، دو موکت، 10 پتو، یک چراغ والوور، یک فانوس، آب معدنی و یک بسته غذایی در نظر گرفته شده است. البته خبری از وسایل بهداشتی و پیش‌بینی حمام و توالت در میان تجهیزات ارسالی نبود. مسئولان هلال احمر هم ساعت 9 با بالگرد بر فراز اردوگاه چرخی می‌زنند تا مشخص شود با گذشت هشت ساعت از زمان اعلام هشدار، کار چقدر پیش رفته است.
آمادگی ناقص تنها برای پوشش 400 چادر
علاوه بر تیم استان مرکزی، تیم‌های عمل کننده از سمنان، قزوین، قم، البرز، مازندران، تهران و ری در نقاطی مانند بوستان‌های سرخه حصار، چیتگر، توسکا و فیروزبهرام اردوگاه‌های مشابهی را برپا کردند، اما در حالی این هشت اردوگاه و در مجموع 400 چادر برپا شد که تیم مازندران ساعت 8:30 به محل برپایی چادرها رسیده بود، تیم ری هم که در نزدیک‌ترین وضعیت به تهران قرار داشت، تازه ساعت پنج صبح موفق شده بود تا 50چادر مورد نیاز را به منطقه اعزام کند.
در واقع تعلل زمانی برخی تیم‌ها، در کنار پیش‌بینی نکردن امکانات بهداشتی و نیازهای درمانی همچنین برخی ناهماهنگی‌های دیگری که ممکن است در زمان بحران به طور جدی رخ دهد، نشان داد هنوز تا کسب آمادگی برای زلزله احتمالی تهران فاصله زیادی وجود دارد. به عبارتی برپایی مانور ناگهانی «ساعت صفر» یک گام رو به جلو اما ناکافی بود.
منبع: حمایت
پیش زمینه‌های برگزاری مانور زلزله تهران
دوره آموزشی ارزیابی و ارزشیابی بحران در تهران با حضور 30 نفر از کارشناسان سازمان امداد و نجات هلال‌احمر، هشت خبرنگار و هشت عکاس خبری در حالی از غروب روز چهارشنبه در شهریار آغاز شد که به هیچ‌یک از شرکت‌کنندگان این دوره اعلام نشده بود که قرار است ارزیابی یک مانور جدی را تا ساعتی بعد از آن برعهده داشته باشند.
آموزش‌های عمومی درباره دستورالعمل ارزیابی بحران و چک‌لیست‌های برپایی اردوگاه‌های اسکان اضطراری در مدت 6 ساعت به صورت متوالی به حاضران در این دوره، آموزش داده شد. اما در نخستین دقایق بامداد روز پنجشنبه در حالی که به رسم معمول دوره‌های آموزشی، حاضران برای استراحت آماده می‌شدند، رییس سازمان امداد و نجات در میان شرکت‌کنندگان در دوره حاضر شد و از برگزاری یک مانور زلزله بدون اطلاع قبلی خبر داد.
ناصر چرخساز در این باره توضیح می‌دهد: تاکنون به علل مختلف از جمله پرهیز از تشویش اذهان عمومی، هیچ دستگاهی اقدامی در رابطه با مداخله و برگزاری مانور آمادگی در برابر زلزله احتمالی در تهران در سطح گسترده و با فراخوان استان‌ها نداشته است، لذا همواره مانورها در این زمینه از پیش تعیین شده و با سناریوی واحد و درگیری یک یا ۲ استان برگزار شده بود.
وی با اشاره به اینکه تاکنون جسارت برگزاری چنین مانور آنی وجود نداشته است، تصریح می‌کند: تا قبل از اعلام عمومی برگزاری این مانور به جز رییس و دبیرکل جمعیت و رییس و معاون عملیات سازمان امداد و نجات جمعیت، هیچ فرد دیگری از برگزاری این مانور اطلاع نداشته است؛ البته در این زمینه هماهنگی‌های لازم با مدیریت شهر تهران انجام و در بخش‌هایی از همکاری آنها استفاده شد.
با این اعلام، کارشناسان حاضر در دوره به 2گروه تقسیم شدند، عده‌ای برای هدایت عملیات به اتاق مدیریت و هماهنگی بحران رفتند و گروه دوم هم متشکل از 16 نفر از کارشناسان در قالب هشت تیم 2نفره ارزیابی تقسیم شدند؛ یک خبرنگار و یک عکاس هم در کنار تیم‌های ارزیابی قرار گرفتند تا به همراه یک راننده، هر تیم متشکل از پنج نفر کار ارزیابی عملکرد استان‌های حاضر در مانور را برعهده داشته باشند.
اعلام ساعت صفر، آغاز مانور
مانورهای ناگهانی سازمان امداد و نجات، به «ساعت صفر» معروف هستند؛ شبیه چیزی که در پادگان‌های نظامی با عنوان «خشم شب» از آن یاد می‌شود. در ساعت 38 دقیقه بامداد پنجشنبه پیام مانور «ساعت صفر» به استان‌های مازندران، قم، سمنان، مرکزی، قزوین، البرز و استان تهران ابلاغ شد تا در سریع‌ترین زمان ممکن برای برپایی اردوگاه اسکان اضطراری در هشت نقطه تهران حضور پیدا کنند. این تیم‌ها که از 6استان معین در زمان زلزله تهران و 2 تیم عملیاتی نیز از استان تهران بودند باید با تمامی تجهیزات در نقاط تعیین شده حاضر می‌شدند و در کمترین زمان اقدام به برپایی یک اردوگاه اسکان اضطراری برای اسکان 50 خانوار با تمام امکانات لازم می‌کردند.
برای اینکه عملیات واقعی‌تر و شرایط بحرانی آن رعایت شده باشد، حتی نقاط برپایی اردوگاه هم به استان‌های معین گفته نشده بود و تیم‌ها باید با حضور در نقاط تعیین شده، ابتدا مختصات جغرافیایی نقطه‌ای که باید در آن اردوگاه اسکان اضطراری را برپا می‌کردند، را دریافت، سپس با استفاده از GPS نقاط مورد نظر را یافته و با تجهیزات کامل اردوگاه برپا می‌کردند.
تیم‌های ارزیابی تعیین شده هم باید زودتر از تیم‌های استانی به محل برپایی اردوگاه می‌رفتند تا بتوانند نظارت کاملی بر ساعت ورود، آغاز برپایی چادرها و کیفیت کار تیم‌ها داشته باشند.
روایتی از برپایی یک اردوگاه
در این مانور مقرر شد تا خبرنگار که به همراه یک عکاس و تیم 2نفره کارشناسان سازمان امداد و نجات برای اینکه اطلاع دقیقی از نحوه برپایی برنامه مذکور داشته باشند، ابتدا به پایگاه امداد و نجات پرند واقع در عوارضی دوم بزرگراه تهران – ساوه بروند و در آنجا مختصات محل برگزاری اردوگاه را دریافت کنند.
محل قرار جایی بود بین بزرگراه ساوه و بزرگراه قم، در حوالی منطقه وهن آباد رباط کریم؛ آغاز عملیات در ساعت 38 دقیقه بامداد به 6استان اعلام و تصمیم گرفته شد تا تیمی از استان مرکزی، با حضور در این نقطه کار برپایی اردوگاه را انجام دهد. نخستین گروه ساعت پنج صبح وارد منطقه می‌شوند. تاریکی مطلق و سرمای هوا، کار را تا حدود زیادی سخت کرده است، اما تیم عملیاتی، بدون توجه به مشکلات کار را آغاز می‌کند.
تیم پیشرو از شهرستان ساوه به محل اعزام شده است. سه خودروی امدادی، یک آمبولانس و یک خودروی شخصی، به عنوان تیم پیشرو در مدت حدود 10 دقیقه با ارزیابی منطقه، مکان‌یابی مناسب برای برپایی چادرها را انجام می‌دهند و با تجهیزاتی که به همراه دارند، کار نصب چادرها به سرعت آغاز می‌شود.
تیم دوم هم به همراه دو خودروی امدادی 20 دقیقه بعد وارد منطقه شده و به سرعت کار را شروع می‌کنند. با گذشت یک ساعت از آغاز کار نیروها، حدود 11 چادر در منطقه برپا شده است که کم‌کم سر و کله یک کمپرسی حاوی تجهیزات هم پیدا می‌شود. کار با جدیت بیشتری پیش می‌رود، هوا که روشن می‌شود، ابعاد کار بیشتر مشخص می‌شود. با گذشت 2ساعت و نیم از آغاز عملیات چادر زنی، پنجاهمین چادر هم نصب می‌شود.
حالا نوبت به تقسیم تجهیزات بین چادرها می‌رسد. برای هر چادر، دو موکت، 10 پتو، یک چراغ والوور، یک فانوس، آب معدنی و یک بسته غذایی در نظر گرفته شده است. البته خبری از وسایل بهداشتی و پیش‌بینی حمام و توالت در میان تجهیزات ارسالی نبود. مسئولان هلال احمر هم ساعت 9 با بالگرد بر فراز اردوگاه چرخی می‌زنند تا مشخص شود با گذشت هشت ساعت از زمان اعلام هشدار، کار چقدر پیش رفته است.
آمادگی ناقص تنها برای پوشش 400 چادر
علاوه بر تیم استان مرکزی، تیم‌های عمل کننده از سمنان، قزوین، قم، البرز، مازندران، تهران و ری در نقاطی مانند بوستان‌های سرخه حصار، چیتگر، توسکا و فیروزبهرام اردوگاه‌های مشابهی را برپا کردند، اما در حالی این هشت اردوگاه و در مجموع 400 چادر برپا شد که تیم مازندران ساعت 8:30 به محل برپایی چادرها رسیده بود، تیم ری هم که در نزدیک‌ترین وضعیت به تهران قرار داشت، تازه ساعت پنج صبح موفق شده بود تا 50چادر مورد نیاز را به منطقه اعزام کند.
در واقع تعلل زمانی برخی تیم‌ها، در کنار پیش‌بینی نکردن امکانات بهداشتی و نیازهای درمانی همچنین برخی ناهماهنگی‌های دیگری که ممکن است در زمان بحران به طور جدی رخ دهد، نشان داد هنوز تا کسب آمادگی برای زلزله احتمالی تهران فاصله زیادی وجود دارد. به عبارتی برپایی مانور ناگهانی «ساعت صفر» یک گام رو به جلو اما ناکافی بود.
منبع: حمایت
