درباغ عنبران با بیان اینکه بیش از 200 نسخه از مثنوی معنوی در گنجینه کتب خطی موجود است، به یکی از نفیس‌ترین آن‌ها اشاره کرد و گفت: این نسخه بین سال‌های 1280 تا 82 قمری کتابت شده و امتیاز آن، تذهیب فوق‌العاده پُرکار و ظریف مربوط به دورة قاجاریه است که در ابتدای دفاتر شش‌گانه دیده می‌شود.» وی در این رابطه ادامه داد: «خطّ نسخه نستعلیق خوش است در 25 سطر و تذهیب و نقاشی هنرمند معاصر «عیسی آلفته» که در 604 صفحه با طرح‌ها و نقش‌های مختلف از گل‌های بنفشه و نرگس و زنبق و سنبل و گل محمدی حاشیة آن را زینت داده است، بیش از پیش بر ارزش این نسخه افزوده است.

وی سپس به دیوان شمس یا «دیوان کبیر» اثر مولانا اشاره کرد که شامل غزلیات، رباعیات، و ترجیع‌بند‌های اوست و افزود: نسخه‌های بسیاری از آن در گنجینه موجود است که دو نمونه از نفیس‌ترین آن‌ها، دیوان شمس به کتابت سال 1058 قمری اهدایی سید جلال‌الدین تهرانی و دیگری منتخب دیوان به کتابت قرن یازدهم است.

وی از مثنوی عرفانی «مرغوب القلوب» به قلم شمس تبریزی یاد کرد و تصریح کرد: کتابی عاشقانه است که در ده فصل، برخی آیات و روایات و گفته‌های کوتاه عرفا را در موضوع تهذیب نفس، سیر و سلوک و اخلاق پسندیده به نظم کشیده است.

رئیس کتابخانه مرکزی آستان ‌قدس ‌رضوی ادامه داد: نسخه‌ای از این اثر اهدایی مقام معظم رهبری است که در سال 1067 قمری توسط علی بن موسی ابراهیم کتابت شده، نسخه دیگر اهدایی دکتر فریدون مقتدری به خط محمد فاضل عشقی لاهوری در قرن دوازدهم کتابت شده و دیگری نسخه‌ای به کتابت 1237 قمری‌ست. نسخه‌ای از دیوان شمس به خط محمد ابراهیم استرآبادی که در قرن سیزدهم کتابت شده و نسخه‌ای از کلیات شمس اهدایی مقام معظم رهبری، از دیگر آثار ارزشمند این گنجینه است.

مولانا جلال‌الدین محمد بلخی پس از فوت پدرش «بهاءالدین» که از علما و صوفیان بزرگ زمان خود بود، تحت تعلیم «برهان الدین محقق ترمذی» قرار گرفت. ملاقات وی با شمس تبریزی در سال 642 هجری قمری انقلابی در وی پدید آورد که موجب ترک مسند تدریس و فتوای او شد و به مراقبت نفس و تذهیب باطن پرداخت و در سال 672 هجری قمری در قونیه وفات یافت. از آثار او می‌توان به مثنوی معنوی، دیوان غزلیات یا کلیات شمس، رباعیات، مکتوبات، فیه مافیه و مجالس سبعه اشاره کرد.