گروه اقتصادی مشرق-از اواخر آذرماه امسال، محمد فطانت جایگزین علی صالح آبادی در ریاست سازمان بورس کشور شد تا یکی از معدود مدیران ارشد به جا مانده از دولت قبل نیز از کار کنار گذاشته شود.

هرچند تغییر ریاست سازمان بورس با توجه به نزول وحشتناک بازار سرمایه طی یک سال اخیر، می تواند با استدلال لزوم تحول در مدیریت بورس، توجیه شود؛ اما واقعیت آن است که تغییر رئیس بورس ارتباط زیادی به روند شاخص نداشت.

* نقش معاون اول در تصمیمات اقتصادی دولت

بعد از انتصاب معاون اول روحانی و پیش از معرفی کابینه دولت یازدهم، گزارش هایی در رسانه ها منتشر شده بود مبنی بر اینکه جهانگیری تمایل دارد همکار قدیمی اش رضا ویسه را به وزارت صنعت برساند و نعمت زاده نیز به عنوان رئیس ستاد انتخاباتی روحانی گزینه مجتبی خسروتاج را پیشنهاد کرده بود. سرانجام زمانی که نعمت زاده فهمید خسروتاج شانس کمتری نسبت به ویسه دارد، بر خلاف تصمیم ابتدایی اش، پذیرفت خودش وزیر صنعت شود تا این وزارت از کنترل او خارج نشود.

* رضا ویسه در دولت یازدهم

پس از استقرار دولت، جهانگیری که موفق نشده بود ویسه را به وزارت برساند، او را به عنوان معاون هماهنگی و نظارت خویش در معاونت اول رئیس جمهور منصوب کرد. وی بعد از بازنشستگی زودرس در دولت نهم با ایجاد یک شرکت خصوصی مهندسی و مشاور صنعتی فعالیت خود را در بخش خصوصی آغاز کرد.

عضو هیات مدیره ایران خودرو و مدیر پروژه پیکان 1600 در سال 1370، تاسیس شرکت ساپکو و بر عهده گرفتن مدیرعاملی این شرکت در سال 1372 و قائم مقام ایران خودرو در سال 1378 نیز بخش دیگری از سوابق و کارنامه کاری ویسه هستند.

پیش از این در دولت خاتمی که عارف معاون اول بود، طیب نیا (وزیر اقتصاد دولت یازدهم) دبیر کمیسیون اقتصادی دولت و در دولت احمدی نژاد با معاون اولی رحیمی،علی آقامحمدی به عنوان معاون نظارت و هماهنگی در سیاست‌های اقتصادی فعالیت داشتند.

ويسه در دولت های هاشمی و خاتمی به تناوب جزو مدیران ارشد شرکت های خودروسازی بود و بين سال‌هاي 1380 تا 1384 در دولت دوم خاتمی ریاست سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو)  را برعهده گرفت. در آن دوران ویسه به عنوان پدرخوانده صنعت خودروسازی کشور محسوب می شد و طیفی از مدیران همسو با خود را در شرکت های تو در توی خودروسازی به کار گماشت.


او در دولت یازدهم نیز تمایلات خود برای مدیریت خودروسازان را حفظ کرده است و هرچند از لحاظ جایگاه مدیریتی و موقعیت سازمانی، رسما نمی توانست در انتصابات شرکت های زیرمجموعه وزارت صنعت از جمله خودروسازان مداخله کند و از سوی دیگر، نعمت زاده نیز تمایل ندارد شرکت های خودروساز از کنترل او خارج شوند.

* پیش بسوی بازار سرمایه

نمونه دیگر رقابت میان جهانگیری و وزرای اقتصادی دولت یازدهم، در مدیریت بازار سرمایه بروز کرد که بر خلاف وزارت صنعت، در این حوزه جهانگیری توانسته پیروزی نسبی به دست آورد. در حالی که از ابتدای دولت یازدهم، جهانگیری به دنبال تغییر صالح آبادی بود، طیب نیا به عنوان مدیر ارشد صالح آبادی و وزیر اقتصاد، خواستار تداوم فعالیت صالح آبادی بود و در مقابل فشارها برای برکناری رئیس بورس، مقاومت می کرد.

سرانجام ماه گذشته فشارها به وزیر اقتصاد، اثربخش شد و با کوتاه آمدن طیب نیا، یکی از مدیران نزدیک به ویسه به ریاست بورس رسید: محمد فطانت.

فطانت از یک دهه پیش در مدیریت ارشد شرکت های خودروسازی حضور پیدا کرد که قائم مقامی ایران خودرو، مدیرعاملی ساپکو، عضو هیئت مدیره شرکت های فرآوري و ساخت قطعات خودرو، مهركام پارس، چرخشگر، بحران محور سايپا ، الكا خودرو، و... از آن جمله است.

حضور فطانت در شرکت های خودروسازی به زمان ریاست ویسه بر سازمان گسترش در دولت دوم خاتمی بازمی گردد. فطانت در آن دوران به لطف ویسه در چند شرکت وابسته به خودروسازان، عضو هیئت مدیره شد و می توان او را در زمره همان مدیرانی دانست که ویسه در شرکت های تو در توی خودروسازی به کار گمارده بود.

(لینک های حضور ویسه در مدیریت ایران خودرو و سایپا و حضور فطانت در شرکت های خودروسازی در سال های 1382 و 1383)

http://www.gazette.ir/Detail.asp?NewsID=923233415716384&paperID=931302310652446

http://www.gazette.ir/Detail.asp?NewsID=913638550955447&paperID=914965714731962

http://www.gazette.ir/Detail.asp?NewsID=926105359401429&paperID=984616043988113

http://www.gazette.ir/Detail.asp?NewsID=921099343129097&paperID=917725300142790

http://www.gazette.ir/Detail.asp?NewsID=917648444729730&paperID=980545715010666

http://www.gazette.ir/Detail.asp?NewsID=966766603133880&paperID=929232135302609

http://www.gazette.ir/Detail.asp?NewsID=914154458175054&paperID=912651319297282

http://www.gazette.ir/Detail.asp?NewsID=919797422163082&paperID=928803532733811

http://www.gazette.ir/Detail.asp?NewsID=914969968185657&paperID=930432964836534

بدین ترتیب می توان گفت اگر چه ویسه تاکنون نتوانسته تمایلات خود در مدیریت خودروسازان را به سرانجام برساند؛ اما توانست با موفقیت سد مقاومت وزیر اقتصاد را بشکند و مدیر مدنظر خود را به ریاست بازار سرمایه برساند.

در هر حال، با توجه به تداوم نزول بورس با وجود تغییر ریاست آن ، می توان گفت این تغییرات فعلا سودی به حال میلیون ها سهامدار بورس نداشته است و باید دید در آینده این مدیر صنعتی چه برنامه هایی برای حفظ سرمایه سهامداران دارد.

بر اساس این گزارش،ارزش بورس در یکسال گذشته حدود 164 هزار میلیارد تومان افت داشته که با این رقم می‌شد چهار سال یارانه نقدی  پرداخت کرد و 7 شرکت هلدینگ خلیج فارش احداث کرد و همچنین می توانستیم 55 شرکت ایران خودرو مجدداً راه اندازی کنیم و .........