گروه بین‌الملل مشرق - مطلب زیر گزارش «مدین دیریه»، خبرنگار انگلیسی فلسطینی الاصل پایگاه خبری «فاکس نیوز» است که چندین هفته را در شهر «رقه»، پایگاه اصلی گروه تروریستی تکفیری «داعش» در سوریه سپری کرده و فیلم مستند بسیار بحث انگیزی را تحت عنوان «امارت اسلامی» ساخته است.

این خبرنگار انگلیسی فلسطینی الاصل به حضور در مناطق جنگی و پر خطر معروف است و پیش از این گزارش ‌هایی از خطرناک‌ ترین مناطق آفریقای مرکزی مانند سیرالئون و خاورمیانه از جمله افغانستان تهیه و منتشر کرده است.

وی گزارش خود از شهر رقه و داعش را این گونه آغاز می‌ کند: «اقدام به فیلم برداری از زندگی روزمره در شهر "رقه" تحت سیطره گروه تروریستی تکفیری «داعش» کردم .. در میان موسسات و نهادهای به اصطلاح "امارت اسلامی" داعش به گشت و گذار پرداختم و مشاهده کردم که داعش چگونه خط مشی و دیدگاه‌ های خود را از نماز گرفته تا آموزش و اجرای شرع و اداره زندان‌ ها در این شهر سوری پیاده می ‌کند» ..

با وجود این که ائتلاف بین المللی ضد داعش به رهبری آمریکا، ادعا می‌ کند که ضرباتی را به داعش وارد کرده است، اما عملیات این ائتلاف علیه این گروه تروریستی تکفیری وارد پنجمین ماه خود می‌ شود، در حالی‌ که داعش همچنان بسیاری از مناطق تحت تصرف خود در سوریه و عراق را در اختیار دارد و به حاکمیت خود در آنها ادامه می ‌دهد.بی ‌شک این امر سوالاتی را در ذهن درباره قدرت نظامی داعش ایجاد می ‌کند.

«مدین دیریه» در گفت‌وگو با شبکه خبری سی ان ان براساس دیده‌ های خود و گفت‌وگوهایی که با سرکردگان داعش داشته، به تشریح و تبیین خط مشی‌ ها و تاکتیک‌ های نظامی مورد استفاده این گروه تروریستی تکفیری می ‌پردازد.

«مدین» در ابتدا به نحوه ظهور و شکل گیری داعش و بهره برداری آن از استراتژی آمریکا می ‌پردازد و سپس سناریوهای پیش روی منطقه در خصوص «نبرد سرنوشت ساز میان داعش و ائتلاف بین المللی» را با توجه به دیدگاه‌ ها و پیش بینی ‌هایش مورد بررسی قرار می ‌دهد، نبردی که به اعتقاد وی بهار آینده رخ خواهد داد.

تمام پیش‌بینی‌‌ها تاکید می ‌کند که تمام اعضای تشکیل دهنده ائتلاف بین المللی ضد داعش با حمله زمینی فراگیر و سراسری در بهار آینده علیه داعش موافق هستند و این حمله به این جهت به بهار آینده موکول شده است، چون نیروهای پیاده نظام برای شرکت در این عملیات آماده و مهیا نشده ‌اند و هم اکنون در حال آموزش و تجهیز مجدد هستند.

هم چنین نباید اوضاع آب و هوایی در این برهه از زمان که به دلیل پیش رو بودن زمستان رو به سردی می‌ گذارد، را نادیده گرفت که تاثیر منفی بسزایی بر حملات جنگنده‌ های ائتلاف بین المللی در هدف گرفتن مواضع داعش دارد و اینکه اعضای ائتلاف بین المللی باور دارند، دستیابی به پیروزی نهایی تنها از طریق عملیات نظامی زمینی که تصرف مواضع داعش را در پی دارد و پاکسازی مناطق تحت تصرف این گروه تروریستی به ویژه در استان رقه در سوریه را موجب خواهد شد، ممکن خواهد بود و از آنجا که داعش دارای بیش از 40 هزار عنصر مسلح در نقاط مختلف سوریه و عراق است که می ‌تواند، آنها را به رقه فرا بخواند، بنابراین باید برای چنین عملیاتی تدارکات گسترده و کامل دید.

این پیش بینی‌ ها همچنین تاکید می‌ کنند که عملیات جنگنده‌ های ائتلاف بین المللی علیه مراکز سیطره و ارتباط داعش، نه تنها تحرکات نظامی این گروه تروریستی تکفیری را تضعیف نخواهد کرد، و یا آن را کاهش نخواهد داد، بلکه چه بسا می‌ تواند، بر تسریع هماهنگی و ارتباط میان دیگر گروه‌های تروریستی فعال در عرصه میدانی سوریه تاثیر بگذارد و اشتهای آنها را بر تقسیم مناطق و گروه‌ ها و عدم مرکز گزایی و مقابله بیش از پیش با پیشروی طرف ‌های مقابل تاثیر بگذارد.

داعش با این حمله سراسری و فراگیر چگونه تعامل خواهد کرد

پیش از آنکه به سناریوهای مورد انتظار از چنین عملیاتی بپردازیم، لازم است به میزان قدرت و توانمندی داعش نیز نگاهی بیاندازیم که 3 عامل اصلی را در برمی ‌گیرد و با تکیه بر آنها داعش توانسته خود را گروه قدرتمندی جلوه دهد:

- عناصر گروه تروریستی القاعده که دست پرورده القاعده افعانستان هستند
- عناصر داعش در عراق به اضافه افسران سابق ارتش عراق، به ویژه بازماندگان گارد ریاست جمهوری «صدام حسین»، دیکتاتور معدوم عراق
- تروریست‌ های مسلح چچنی و قفقازی به سرکردگی «ابو عمر چچنی»

کارشناسان امور نظامی بر این باورند، این عناصر مسلح تروریستی دارای تجارب و توانمندی ‌های میدانی بالا در حضور در چنین عرصه ‌های میدانی هستند، چون به خوبی با تاکتیک‌ها و تکنیک‌های جنگ‌‌های پارتیزانی و خیابانی در دنیا آشنا می‌ باشند و اغلب در بسیاری از نبردهای جاری در عراق و سوریه تحت لوای داعش مشارکت دارند و از تمام شیوه ‌ها و خط مشی ‌های نظامی روسی و آمریکایی و غربی آگاه و مطلع هستند.

در کنار این عناصر که عناصر زبده داعش را تشکیل می د‌هند، ده‌ها هزار سلفی تکفیری آموزش دیده و شستشوی مغزی شده از طیف‌های مختلف اجتماعی مانند پزشک و مهندس و معلم و خبرنگار و قاضی و شیخ و غیره مشاهده می‌ شود.

اغلب افراد عادی که به داعش ملحق می ‌شوند، همواره با خود کمربند انفجاری دارند که قدرت انفجاری آن معادل 7 بمب دستی است. این افراد برای حضور و مشارکت در نبردهای داعش یک ماه کامل تحت آموزش نظامی قرار می گیرند و هیچ گاه تفنگ و کمربند انفجاری را از خود دور نمی‌ کنند و این یکی از مهمترین اصول حاکم در میان داعش است که عناصرش در هیچ شرایطی حتی هنگام نماز و خرید و کار و تفریح کمربند انفجار و تفنگ را از خو دور نکنند.

کسی از میزان و حجم غنایم به دست آمده توسط داعش طی نبردهایش چه در عراق و چه در سوریه، به ویژه در زمینه سلاح‌ های سنگین و توانمندی این گروه تروریستی تکفیری در به کار بردن آنها و باز کردن کد و رمز موشک‌ ها و هدایت آنها اطلاع ندارند و تنها اطلاعات موجود تاکید می ‌کند که داعش با توجه به حملات موشکی گسترده ‌ای که علیه آن انجام می ‌شود، از تمام سلاح‌ های سنگین خود استفاده نمی ‌کند و تنها سلاح‌ های سنگین مورد استفاده این گروه تروریستی تکفیری خودروهای زره پوش و تانک است، اگرچه در مواردی مشاهده شده که داعش از توپ ‌های سنگین نیز استفاده کرده است، اما این استفاده به دلیل سختی نقل و انتقال این تجهیزات و در تیررس بودن آنها موجب شده تا چندان برای داعش در میدان کار برد نداشته باشند.

اما این تنها مشکل داعش در استفاده از تجهیزات نظامی سنگین نیست، بلکه این گروه با معضل تامین قطعات یدکی و ذخایر مورد نیاز آنها نیز مواجه است، به همین دلیل این گروه تروریستی تکفیری بیش از آنکه بر قدرت سلاح خود در میدان ‌های نبرد تکیه کند، بر سرکردگان مجرب و کارآمد خود و جنگ روانی و تاثیر گذاری روحی و معنوی بر عناصر خود تکیه می ‌کند، به همین دلیل مشاهده می ‌کنیم که داعش در رویارویی با دشمنان خود آنقدر که بر عملیات‌ های تروریستی و عناصر انتحاری خود به ویژه انتشار آنها پشت خطوط دشمنانش و هم چنین مواضع و تجمعات آنها تکیه می ‌کند، بر تجهیزات نظامی سنگین و پیشرفته تکیه نمی ‌کند.

روند این نبرد سرنوشت ساز چگونه خواهد بود

این یک حقیقت است که داعش در صورتی که از شهرها و مناطق مسکونی دور شود، با مشکلات ساخت و تولید بمب دست ساز و بمب گذاری خودروها مواجه می شود، به همین دلیل برای دور کردن داعش از این مناطق و متوقف کردن حملات معکوس و پاتک ‌های آن که این گروه تکفیری مهارت بسیاری در آن دارد و توسط گروهک ‌های 16 تا 60 نفره خود دست به آن می‌زند و به واسطه آنها مراکز و مقرها و تجمعات طرف مقابل را هدف می ‌گیرد، باید به عامل «سرعت عملیاتی» توجه ویژه داشت تا با پیشروی سریع این نقطه اتکا و قدرت داعش را از کار انداخت.

داعش به خوبی می داند که نبرد سرنوشت سازی را پیش رو دارد، به همین دلیل تمام تلاش خود را به کار خواهد برد، تا در میدان باقی بماند و تا جای ممکن این نبرد را طولانی کند و جبهه های متعدد و محورهای جنگی مختلفی را در مناطق جغرافیایی دور از هم بگشاید تا به این طریق از تمرکز نیروهای دشمن بکاهد و آنها را پراکنده و در اصطلاح نظامی «باز» کند و سپس مورد حمله قرار دهد.

در صورت تحقق چنین امری بالطبع حملات داعش علیه نیروهای مهاجم و تجهیزات و ذخایر تسلیحاتی و کاروان ‌های امدادی آنها راحت‌تر خواهد بود و به این طریق طرف مقابل را در موضع دفاعی و نه هجومی قرار خواهد داد.

در چنین شرایطی تردید نیست که عناصر انتحاری و گروه‌ های زبده داعش برای ضربه زدن به خط مقدم نیروی مهاجم وارد عمل خواهد شد و پیش بینی می شود، فرماندهان و افسران بازمانده گارد سابق ریاست جمهوری عراق فرماندهی و رهبری گروه‌های تروریستی دیگر را برعهده خواهند گرفت که وظیفه آنها حفظ مواضع و استحکامات و نقاط تحت تصرف داعش در عراق و سوریه خواهد بود. این عناصر هم چنین وظیفه عملیات گلوله باران و موشک باران مواضع و نیروهای مهاجم را نیز عهده دار خواهند بود، به همین دلیل بیش از عناصر دیگر داعش در معرض حملات نیروهای ائتلاف بین المللی یا نیروهای مهاجم قرار خواهند داشت.

هم چنین پیش بینی شده عناصر وابسته به «ابو عمر چچنی» و گروه تروریستی موسوم به «ارتش آزاد» و برخی از نیروهای کُرد پیوسته به داعش مسئولیت حضور و مبارزه در جبهه ‌های عملیاتی را برعهده بگیرند، در حالی که عناصر ترک مسئولیت حمایت و پشتیبانی از خطوط دفاعی و امدادی را عهده ‌دار خواهند شد.

البته در این میان بخش اعظم عناصر کُرد هم پیمان با داعش حمایت و تامین امنیت پالایشگاه‌ های نفت را برعهده بگیرند و بخشی از این عناصر نیز در عملیات ‌های انتحاری مشارکت داشته باشند، چون بیش از عناصر دیگر داعش به بافت و ساختار جغرافیایی و مناطق شمال عراق آشنا هستند.

باید توجه داشت که داعش دارای قدرت پیش بینی و برآورد اوضاع بسیار عالی و محاسبات نظامی درست با وجود محدود بودن اطلاعات نظامی و امنیتی و اطلاعاتی و دستگاه‌ های پیشرفته کنترل و نظارت و رصد است، اما در عین حال باید توجه داشت که این گروه دارای عینک ‌های دید در شب پیشرفته است که آنها را از بازارهای سیاه یا غنایم جنگی در سوریه و عراق بدست آورده است.

تجربه نشان داده است، داعش در عراق در صورت مواجه شدن با نبردی که در آن احتمال از دست دادن بخش اعظم تجهیزات نظامی و ذخایر تسلیحاتی ‌اش مطرح باشد، همواره بر تاکتیک عقب نشینی تکیه کرده است، اما این به معنای عدم بازگشت و باز پس گیری مواضع از دست داده نیست.

نقش عناصر مسلح داوطلب در نبرد آینده داعش

عناصر مسلح داوطلب داعش در نبرد آینده این گروه نقش مهمی را ایفا خواهند کرد، به گونه‌ ای که پیش بینی شود، این عناصر داخل شهرها نفوذ کرده و در نقاط مختلف آن مستقر شوند. در واقع این عناصر پشتیبانی از جبهه داخلی را برعهده خواهند داشت، این عناصر پیشتر موفق شده بودند، حملات گروه‌ های تروریستی مسلحی مانند «آزادگان شام» و جبهه النصره علیه مواضع داعش در شهر رقه را تا رسیدن گروه ‌های تروریستی وابسته به ابو عمر چچنی دفع کنند، همان گونه که توانسته بودند، با سلاح ‌های سبکی که در اختیار دارند، حملات گروه تروریستی «ارتش آزاد» را نیز برای چندین روز متوالی دفع کنند و این بدین معناست که داعش برای مقابله با خطر نفوذی‌ ها از جمله کمیته‌ های دفاع مردمی کُردهای سوریه جهت عدم نفوذ به جبهه داخلی از این عناصر استفاده کند.

اما در صورت تشدید درگیری ‌ها و تنگ شدن عرصه میدانی بر داعش به ویژه ورود نیروهای مهاجم به شهرها و نقاط تحت تصرف داعش ، بدون تردید این عناصر به دیگر عناصر و گروه‌ های داعش ملحق خواهند شد، این در حالی است که باید توجه داشت در این اواخر برخی از گروه‌ های وابسته به «ارتش آزاد» نیز بیعت خود با داعش را اعلام کرده و در نبردهای این گروه تروریستی تکفیری به ویژه در مناطق مرزی بین عراق و سوریه مشارکت دارند.

با این حال داعش دارای هسته‌ ها و گروه‌ های خفته ‌ای است که هنوز فعالیت خود را در برخی مناطق آغاز نکرده‌ اند و این موضوعی است که نیروهای آمریکایی با توجه به تجربه‌ ای که در افعانستان و عراق به دست آورده‌ اند، به خوبی به آن آگاه هستند و می ‌دانند، هریک از این هسته‌ها دارای تجهیزات نظامی و سلاح‌های مخصوص به خود و مجزا و سرکرده ‌ای هستند که از طریق شبکه ‌های اجتماعی اینترنتی با کادر مرکزی داعش ارتباط برقرار می ‌کنند، بدون اینکه نیاز به مراجعه به کادرهای مرکزی باشد و این از جمله موضوعات و مسائل خطرناک و پیچیده‌ ای است که دستگاه‌ های اطلاعات نظامی کشورهای عضو ائتلاف بین المللی ضد داعش از جمله آمریکا با آن مواجه هستند و می ‌دانند که با گروه‌ های تروریستی مسلح آموزش دیده‌ ای مواجه هستند که از 80 کشور جهان در سوریه و عراق گرد آمده اند و دارای اعتقادات و باورهای واحدی هستند که آنها را برای مرگ در این راه آماده می‌ کنند و این بر چالش‌های پیش روی ائتلاف در قبال داعش و مبارزه با آن می ‌افزاید.

اما نباید فراموش کرد که مبارزه و نبرد در چندین جبهه عملیاتی چالشی بزرگ پیش روی گروه تروریستی تکفیری داعش است که از دید این گروه غافل نمانده است، اما در عین حال به همین دلیل است که این گروه تلاش بسیاری دارد تا توانمندی ‌های نظامی خود را با سیطره بر غنایم بیشتری از تجهیزات نظامی و سلاح و ذخایر تسلیحاتی ارتش ‌های سوریه و عراق و جذب عناصر بیشتر افزایش دهد، چون هر چه میزان غنایم بیشتر باشد، بر توانمندی و قدرت داعش و عناصر تروریستی تکفیری ‌اش خواهد افزود.

تسلیحات نظامی و ذخایر تسلیحاتی

یکی از وجوه مشخصه عناصر تروریستی تکفیری داعش علاقه بسیار آنها به استفاده از خودروهای مجهز به تیر بارهای سنگین از نوع «دوشکا» و انواع دیگر مسلسل و توپ ‌های کوتاه برد است، چون داعش بر این باور است که این سلاح ‌ها دارای انعطاف پذیری و سرعت بالا در پیشروی و عقب نشینی به ویژه در صورت دخالت نیروی هوایی در نبردها است.

در این بین موثرترین سلاح علیه داعش توپ ‌های عیار 81 و 82 و 120 میلی متر و توپ‌ های کوتاه برد است. این در حالی است که موشک‌‌ های گراد و کاتیوشاهای کوتاه برد از دیگر سلاح‌ هایی است که داعش شیفته آنهاست، اگرچه سلاح‌ هایی است که دارای برد و دقت لازم نیست.

عناصر تکفیری داعش به شکل اساسی بر سلاح ‌های شخصی و انواع سلاح‌ های ضد زره از جمله کونکورس و مالیوتکا و فاگوت و کبرا و ایگلا و انواع آر پی جی در نبردهای خود استفاده می ‌کنند.

در این بین تاکتیک مانور در عرصه میدانی و مخفی شدن و تغییر مستمر مکان تجهیزات نظامی و مواضع و تغییر فوری تاکتیک ‌های نظامی و جنگی از طریق استفاده از مواضع متحرک و دوری از جنگ در مواضع و مقرهای ثابت از جمله تاکتیک‌ های مورد استفاده داعش است و عناصر طالبانی این گروه به خوبی می ‌توانند، این تاکتیک را پیاده کنند.

حمله به خطوط مقدم و پشتیبانی از جمله مهمترین اصول تشکیل دهنده نبردهای داعش است که از طریق بمب گذاری در تاسیسات و مقرهای پشت جبهه صورت می ‌گیرد تا به این طریق زمینه نفوذ و پیشروی دیگر عناصر خود را فراهم کنند.