به گزارش مشرق، یکی از نعمتهای بزرگی خدای متعال به ما انسانها در طول زندگیمان عنایت فرموده، فرصت استفاده و بهره بردن از شب قدر در ماه رمضان است؛ شبی که مقدرات در طول یک سال از سوی خداوند متعال تعیین شده و اعمال و مقدرات ما به دست مبارک حضرت صاحبالزمان عجل الله تعالی فرجه الشریف میرسد. تمام توفیقات، بلاها، رویدادهای مهم، مرگ، زندگی، بیماری و هر آنچه در طول یک سال قرار است در زندگی خود شاهد باشیم و با آن مواجه شویم، در این شب مهم تعیین میشود. از این جهت خوب است که اهمیت شب قدر را در کلام بزرگان جستوجو کنیم تا با اهمیت آن بیشتر آشنا شویم.
بخشهایی از سخنان آیتاللهالعظمی محمدتقی بهجت رحمهالله علیه را مورد بازخوانی قرار دادیم تا اثرات و اهمیت والای شب قدر، مورد توجه دوباره مردم قرار بگیرد. لازم به توضیح است که سخنان این عالم بزرگوار و حکیم به تائید دفتر آن عالم جلیلالقدر رسیده است.
شب بیست و سوم ماه رمضان شب قدر است
بسیاری از بزرگان شبهای ماه رمضان را بیدار میماندند و نمیخوابیدند، هرچند نزد ما تقریباً واضح است که شب بیست و سوم ماه رمضان، شب قدر است. ولی اول ماه باید قدری دقت شود که اول ماه دقیقاً تشخیص داده شود.
مرحوم آقای طباطبایی (علامه سید محمدحسین طباطبایی رحمةالله) هم همینطور بود و شبهای ماه رمضان بیدار بود. در کربلا هم بودهاند کسانی که شبهای رمضان نمیخوابیدند، حتی از بعضیها نقل میکردند که قعده (جلسه گفتوگو و شبنشینی) میگرفتند و صحبت میکردند تا خوابشان نبرد.
چگونه دعا کنیم که مستجاب شود؟
استجابت دعا شرطش توبه است. اگر شرایط دعا جمع باشد، استجابت دعا حتمی خواهد بود. البته استجابت به این معنا نیست که تا دعا کردیم فوراً نتیجهاش را ببینیم، بلکه گاهی استجابت بعد از دعای خاص خالص و مُخلَص میشود که جزو اخیرِ علّت تامّه است. ما باید دعا کنیم تا توفیق حال دعا را پیدا کنیم.
جهت دعا این امور لازم است:
۱. ثنا و تعظیم و تمجید ساحت مقدس حضرت حق تبارک و تعالی؛
۲. اقرار به گناهان و اظهار ندامت از آن، که تقریباً به منزله توبه یا ملازم آن است؛
۳. صلوات بر محمد و آل محمد علیهم السلام، که وسیله و واسطه فیض هستند؛
۴. بکا و گریه، و اگر نشد تباکی، ولو خیلی مختصر.
و بعد از اینها درخواست حاجت که در این صورت، برآورده شدن حاجت برو برگرد ندارد. البته اگر این مطالب در سجده باشد، مناسبتر است و تأثیر بکا در این میان به جایی میرسد که در عمل ام داوود و نیز در قنوت وتر آمده: «فَإِنَّ ذلِکَ عَلامَةُ الْإجابَةِ؛ این نشانه مستجاب شدن است.» یعنی راه تکوینی به خدا و ارتباط با غیب است، البته برای کسی که این مطالب را باور کند.
راه خلاص از گرفتاریها منحصر است به دعا کردن در خَلَوات برای فرج ولیعصر عجل الله تعالی فرجه الشریف. نه دعای همیشگی و لقلقه زبان و صِرف گفتن «عَجِّلْ فَرَجَهُ»، بلکه دعای با خلوص و صدق نیت و همراه با توبه. ما خود را از اطرافیان و دوستان آن حضرت میدانیم؛ ولی در این امر، یعنی دعا برای تعجیل ظهور او مسامحه میکنیم!
بندگی روز، راه توفیق بیداری شب
ما برای اوقات خواب خود افسوس میخوریم که چرا برای نماز شب بیدار نمیشویم. در صورتی که اوقات بیداری را به غفلت میگذرانیم! زیرا اگر در بیداری به توجه و بندگی مشغول بودیم، توفیق بیداری شب را نیز برای تهجد و خواندن نافله شب و تلاوت قرآن پیدا میکردیم.
پیامدهای مسامحه در استهلال
در اثر اهمال در رؤیت ماه، چه خیراتی از ما فوت میشود و چه محرومیتها که نصیب ما میگردد! نظیر شب قدر و شب نیمه شعبان و ... و نیز چه اعمال مخصوصهای از این شبها که از دست میرود. بیخود نبود که فرمود: «لا وَفقَکمُ اللهُ لِفِطر وَ لا أضحی؛ خداوند شما را به دو عید فطر و قربان موفق نگرداند!»
در استهلال بعضی از ماهها بسیار مسامحه میشود. اگر اهمیت داده میشد، در خیلی از موارد استهلال ماههای سابق برای ماههای بعد به درد میخورد.
(از امام صادق علیهالسلام نقل است که فرمودند: «لَمَّا قُتِلَ الْحُسَیْنُ بْنُ عَلِیٍّ علیهالسلام أَمَرَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مَلَکاً فَنَادَی أَیَّتُهَا الْأُمَّةُ الظَّالِمَةُ الْقَاتِلَةُ عِتْرَةَ نَبِیِّهَا لَا وَفَّقَکُمُ اللَّهُ تَعَالَی لِصَوْمٍ و لا اضحی؛ همین که امام حسین علیه السلام به شهادت رسید، خداوند متعال امر کرد فرشتهای در آسمان ندا دهد ای امت ظالم و قاتل عترت نبی خدا، خداوند شما را به دو عید فطر و قربان موفق نگرداند!» من لایحضره الفقیه، جلد ۲، صفحه ۸۹)
آیتالله بهجت قدس سره در جای دیگری میفرماید: راه احتیاط برای شیعیان باز است، ولی با احتیاط فطر و اضحی درست نمیشود.