سرویس فرهنگ و هنر مشرق - دومین فصل از سریال امنیتی «گاندو» در نوروز ۱۴۰۰ به روی آنتن رفت و بخش اول آن به پایان رسید. فصل دوم سریال «گاندو» از منظر فیلمنامه، کارگردانی و حتی بازیگری نسبت به فصل نخست دارای ابعاد کیفی بیشتری است و به نظر میرسد سازندگان با وسواس بیشتری برای ساخت فصلهای بعدی این مجموعه پرطرفدار خیز برداشتهاند. اراده سازندگان «سریال گاندو» علیرغم انتقادات گسترده صاحب منصبان دولتی در فصل دوم تقویت شده و کیفیت بالای فصل دوم، دامنه چالشهای فرامتنی و سیاسی را افزایش داده است.
کارگردان «گاندو» چگونه جایگاه ممتاز سازنده پایتخت را تسخیر کرد؟
تا قبل از پخش سریال «گاندو»، از حیث کارگردانی، ممتازترین کارگردانی مجموعه نمایشی سیما در دو دهه اخیر، متعلق به سیروس مقدم (کارگردان سریال پایتخت) بود که باراهبردهای تکنیکی متفاوتی، هدایت فصل چهارم و پنجم سریال پایتخت را به صورت ممتازی به ثمر رساند.
اما افشار با فصل دوم سریال گاندو، اثری قابل رقابت با آثار متاخر مقدم در سیما را ارائه کرده است. صرفنظر از محتوا، کارگردانی گاندو یکی از تکنیکیترین سریال سالهای اخیر تلویزیون است وبا فصل چهارم و پنجم قابل رقابت است.
حملات دوباره آغاز شد؟
با آغاز فصل دوم گاندو با کیفیت بصری بیشتری، انتقادات سازمان یافته از رسانه ملی توسط نزدیکان عقیدتی و سازمانی دولت مستقر آغاز شد. زمانی که این سریال جایگزین سریال «بوتیمار» در باکس نوروزی شبکه سوم سیما شد، موج انتقادات به سریال کلید خورد.
علی ربیعی سخنگوی دولت در واکنشی گفت: «این سریال جایگاه دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی را تنزل دادهاند و یا اینکه با وزارت امور خارجه که خط مقدم جبهه مبارزه با دشمنان ما است، برخورد بسیار بدی کردهاند. در این سریال با وزارت اطلاعات که از کشور صیانت میکند نیز برخورد بدی صورت گرفته است و تلاش شده عدهای را ارزشی نشان دهند و عدهای دیگر را کسانی که نفوذپذیر، نفوذپرور و غربگرا و وابسته هستند، معرفی کنند.»
حسام الدین آشنا عضو هسته مرکزی ستاد انتخاباتی حسن روحانی، مشاور و تحلیلگر مناظرههای انتخاباتی در ستاد رئیس جمهور، عضو هیئت علمی دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق علیهالسلام ورئیس مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری با آغاز پخش فصل دوم سریال گاندو در توییتر خود نوشت:
۸ سال است که هر شب #بیستوسی؛ #دکترسلام، #ثریا، #عصر، #جهانآرا و #پایش ساختند و وجهه دولت را تخریب کردند. تاتوانستند قرارگاه، جشنواره، خبرگزاری، موسسه فرهنگی، هنری، سینمایی، انیمیشنی، رسانهای، سایبری، و حتی شبکه تلویزیونی زدند تا ملت را از انتخابشان نا امید کنند. هنوز هم طلبکارند؟
با پخش چند قسمت دیگر از این سریال آشنا در توییت دیگری به صورت مستقیم به این سریال پرداخت و متنی را با این مضمون منتشر کرد: «ای کاش ضداطلاعاتی داشتیم که جرأت میکرد تحلیلی واقعبینانه از کارکرد امنیتی مجموعههای گاندو ارائه نماید. ای کاش آقای ظریف و وزیر اطلاعات حقایق را روشن نموده و قوه قضائیه هم عاقبت پرونده متهم جاسوسی در مذاکرات را اعلام می کرد. نباید کوتاه بینیهای مقطعی جای هنر راهبردی را بگیرد.»
و در توییت دیگری نوشت : از گاندو پردازان باید تشکر کرد؛ چرا که با حمله مستقیم به کارگزاران سیاست خارجی، کسی چون محمد جواد ظریف را وادار کردند تا دهان بگشاید و کمی پردهها را بالا بزند؛ حالا این او است که سوالات سخت را میپرسد!
مصلحت نیست که از پرده برون افتد راز
ورنه در مجلس رندان خبری نیست که نیست
عباس عبدی با اشاره به ندیدن سریال گاندو صرفا جهت فضاسازی در توییتی اشاره کرد: تلویزیون ندارم نمیدانم گاندو۱و۲ دقیقا چیست. ولی میدانم که این توییت دادرسی کشور را بیاعتبار میکند. چون در جامعه سالم اول دادرسی میکنند سپس از روی پرونده فیلم میسازند. اینجا اول فیلم میسازند بعد دادگاه باید مطابق آنحکم دهد! اگر دادگستری مستقل نباشد، جاسوسی آسیب رایجی میشود.
اما محمد جواد ظریف روز چهارشنبه ۱۲ فروردین همراه با «محمد جواد آذری جهرمی» در پلتفرم کلاب هاوس گفت: گاندو میسازنند و به دروغ میگویند آقای شعبانی که خدمت کرد بدون ریالی جاسوس بوده است، ولله بالله این طرح را من نوشتم با راهنمایی رهبری و انتخاباتی نیست. گاندو از اول تا آخرش دروغ و افتراست.
علیعلیزاده: کسی که به اسراییل سفر میکند و بعد سفر خود را مخفی میکند و کسی که برای فروش اطلاعات سراغ WINEP میرود نمیتواند وطن پرست باشد. شعبانی یکی از هزاران تاجر صنعت اطلاعات مدرن است. تاجری که فقط بخاطر توانایی نوشتن مقالات انگلیسی اعتماد بالاترین مقامات ایران را جلب و اطلاعات دستهاولی کسب کرده که این روزها مشغول فروششان است.
بیشتر بخوانید:
واکنشهای کاربران به اظهارات ظریف در کلاب هاوس
این سخنان ظریف با واکنشها و بازتابهای فراوانی در فضای مجازی مواجه شد. در مورد سریال گاندو با توجه به اظهارات وزیر امور خارجه نخستین موضوع قابل تحلیل این است که سریال بر اساس پروندههای واقعی ساخته شده که توسط ضابط قضایی به مراجع قضائی تحویل داده شده و در پروندههای طرح شده در سریال، احکام قضائی قطعی صادر شده است. در فصل اول این سریال پرونده جیسون رضائیان با عنوان مستعار مایکل هاشمیان مطرح شد. پروندهای که دستگاه قضائی حکم قطعی درباره آن صادر میکند و پس از مذاکرات برجام با دولت ایالات متحده آمریکا مبادله میشود.
به احتمال فراوان نمایش شمایل تریتاپارسی (ریاست شورای ملی ایرانیان آمریکا موسوم به نایاک) و طرح پرونده «محمد علی شعبانی» با عنوان مستعار موسیپور منجر به حواشی و واکنش محمد جواد ظریف شد. علی علیزاده نیز با حضور در گروه کلاب هاوس در مورد سریال با اشاره به مستنداتی که پیش از این در فضای مجازی منتشر کرده بود به نفوذ سیستماتیک شعبانی اشاره کرده و با اشاره سوابق وی گفت :
شعبانی کارآموز سابق شورای ملی ایرانیان آمریکا یا نایاک در سال ۲۰۰۷ (۱۳۸۶) است. او همان سال به اسراییل سفر کرد و با نهادها و افراد بسیاری از جمله مئیر جاودانفر دیدار کرد. (مئیر جاودانفر در پاسخ به این رشته توییت، امروز این مساله را تایید کرد). «برغم سفر به اسراییل و کارآموزی در نایاک»، شعبانی به استخدام پرستیوی درآمد.
شعبانی ۱۳۹۰ به ایران برگشت و «برغم سفر به اسراییل و کار در نایاک» کارمند آقای روحانی در مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت و سردبیر نشریه انگلیسی مرکز شد. شعبانی پس از انتخاب آقای روحانی توانست اعتماد افراد بسیاری از جمله درونی ترین حلقههای اطراف روحانی و ظریف را جلب کند.
شعبانی سال۹۱ به لندن برگشت. هرچند پس از انتخاب روحانی بارها به ایران سفر کرد. او تلاش زیادی برای جلب اعتماد نزدیکترین حلقه خانوادگی رییس جمهور ایران و نزیک شدن به خویشان روحانی در لندن کرد. مقصر خانواده روحانی نبود. تیتر «سردبیر مجله مرکز تحقیقات» اعتماد هرکسی را جلب میکرد.
شعبانی اخیرا تلاش زیادی برای فروش سرویس و خدمات و اطلاعات خودش به موسسه واشنگتن برای خاور نزدیک یا WINEP کردهاست. WINEP به صورت رسمی از نزدیکترین موسسات به لابی اسراییل یا AIPAC است. مهدی خلجی هم در WINEP کار میکند و بورسیه خانواده لیبیتزکی از حامیان اصلی مالی AIPAC است. (اینها توهمات کریم قدوسی یا کیهان نشنیان نیست، هر دانشجوی سال اول علوم سیاسی در غرب این آشنای ابتدایی را با اتاق فکرهای مهم واشنگتن دارد)
نمیدانم شعبانی جاسوس است یا نه. باید از متخصصان امنیتی این را بپرسید. اما به قطع و یقین میدانم کسی که به اسراییل سفر میکند و بعد سفر خود را مخفی میکند و کسی که برای فروش اطلاعات سراغ WINEP میرود نمیتواند وطن پرست باشد. شعبانی یکی از هزاران تاجر صنعت اطلاعات مدرن است. تاجری که فقط بخاطر توانایی نوشتن مقالات انگلیسی اعتماد بالاترین مقامات ایران را جلب و اطلاعات دستهاولی کسب کرده که این روزها مشغول فروششان است.
در ادامه واکنشهای فعالان دولتی سید عباس صالحی وزیر ارشاد نیز در واکنشی بدون نام بردن از سریال مطلبی را منتشر کرد. البته این توییت با واکنش تهیه کننده سریال مواجه شد. صالحی نوشت: کارنامه کشور در رسانه رسمی در قالب خبر، گزارش، مصاحبه، فیلم مستند، سریالهای سریالی! چنین است:مسوولان چپاولگر اموال عمومی و جاسوس خارجی هستند! آیا با این سطح از تبلیغات منفی در تدارک مشارکت حداکثری هستند!؟
کاربری در توییتر :پیشنهاد میگنم گاندوی ۴ را با موضوع بررسی بررسی دلایل استعفای اقای علی جنتی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ساخته شود. البته با اعتراض فراوان کاربران در توییتر، علی جنتی اقدام به حذف این پست خود کرد.
علی جنتی وزیر سابق ارشاد دولت یازدهم نیز در واکنش به سریال گاندو نوشت: پیشنهادمیکنم صداوسیما، گاندو۳ رابه افشای شیوه های نفوذجاسوسی اسرائیلی درنهادهای اطلاعاتی، امنیتی و نظامی اخنصاص دهدکه مرکزمهم هسته ای نطنزرامنفجرکردند، هزاران برگ سند به کلی سری راسرقت کردندودر روز روشن شهید محسن فخری زاده را به شهادت رساندندوکمترین ردپایی از خود به جای نگذاشتند.
کاربر نیز در توییتر در پاسخ به جنتی نوشت:پیشنهاد میگنم گاندوی ۴ را با موضوع بررسی بررسی دلایل استعفای اقای علی جنتی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ساخته شود. البته با اعتراض فراوان کاربران در توییتر، علی جنتی اقدام به حذف این پست خود کرد.
موضوعی که به صورت مبهم از طرف دولتیها مطرح میشود، طرحریزی حمله به دولت است؟ با توجه به اطلاعات عمومی منتشر شده در فضای عمومی کشور، گاندوسازان(عبارت کاربردی حسام الدین آشنا) به هیچ عنوان قصد اتهام زنی به صاحبمنصبان دولتی را نداشتهاند و پرونده محمدعلی شعبانی(محمدعلی شعبانی) از مشاوران تیم مذاکران هستهای، کارموز سابق شورای ملی ایرانیان آمریکا (نایاک) بر اساس احکام صادره در مراجع قضایی ساخته است.
عباس عبدی در توییتی که منتشر کرده، ماجرا را کاملا وارونه جلوه میدهد و تلاش میکند این خط القایی را به افکار عمومی پمپاژ کند که پس از ساخت سریال موج دستگیریهای تازهای آغاز خواهد شد. در صورتیکه گاندوسازان مسیر صحیحی را در طرح روایت سریال در پیش گرفتهاند و بر اساس مصادیق اثبات شده در مراجع قضائی قصه خود را ساختهاند.
آیا گاندوسازان قصد دشمنی با دولت مستقر را دارند؟
اگر از فضای هیجانی ساخته شده در فضای مجازی دور شده و به صورت منطقی و مصداقی نشان دهیم که «گاندوسازان» به زعم نزدیکان دولت، دشمنی شخصی با دولت ندارند و به چند سند بسیار مهم در این گزارش میتوان استناد کرد.
تهیهکنندهای که در کارنامهاش فیلم توقیف شده «به تهران خوش آمدید» (محصول موسسه آوینی) را دارد و نگاهی به کارنامه سینماییاش نشان میدهد او از چهرههای معتدل حوزه تولیدات نمایشی است. این روزها هومن سیدی با سریال قورباغه دوباره بر سر زبانها افتاده اما نمیتوان این مسئله را نادیده گرفت که مجتبی امینی با ساختن فیلم «آفریقا» زمینه ورود هومنسیدی را در مقام کارگردان به سینما فراهم کرد.
پروندهسازیهای اخیر در فضای مجازی و از سوی برخی اهالی سینما علیه تهیهکننده سریال با مشی اعتدال و امید تناسبی ندارد. کما اینکه اظهارات صاحب منصبان دولتی درباره سریال گاندو، فعالان در این پروژه را با سختی فراوانی مواجه خواهد کرد.
حضور مدیران فرهنگی دولت و حامیان انتخاباتی دولت در گاندو
در فصل دوم سریال «گاندو» یکی از مدیران ارشد وزارت فرهنگ دولت یازدهم و دوازدهم ایفای نقش میکند. حسین پارسایی از مدیران فرهنگی وزارت ارشاد در دولت یازدهم و دوازدهم تئاترهای موزیکالی جنجالی را روی صحنه برد و یکی از اعضای فعال ستاد انتخاباتی حسن روحانی بود.
در فیلم زیر شاهد بخشهایی از حضور حسین پارسایی در فصل دوم سریال گاندو هستیم که نقش وزیر امور خارجه را بازی میکند.
حسین پارسایی در سریال گاندو
در این سریال تعمدا پارسایی دیالوگهایی را بر زبان میآورد و نقشی را ایفا میکند که گویی از انتقادات به برجام و دیپلماسی دولتهای یازدهم و دوازدهم بسیار خشنود است. در حالیکه پارسایی در سازماندهی و عملیات تجمیع هنرمندان در شهرهای مختلف یکی از نزدیکترین یاران ستادهای انتخاباتی دولت دوازدهم است. پارسایی از کارگردانان سرشناس تئاتر است و از مردان پرنفوذ عرصه فرهنگ و هنر.
فیلم زیر نشان میدهد که پارسایی در مشهد برای انتخاب شدن دولت دوازدهم چگونه سنگ تمام گذاشت. این فیلم سند همکاری حسین پارسایی با دولت مستقر است اما چرا فردی با جایگاه پارسایی و خیل وسیعی از هنرمندانی نظیر او مسیر گفتمانی خود را از این دولت جدا کردهاند و حاضر به ایفای نقشی کوتاه و فرعی در این سریال شدهاند!؟
به صفحه اینستاگرام خالق گاندو باید توجه ویژه و خاصی داشت. در لایه دوم انتقاداتی که از سوی طیفهای حامی دولت مطرح میشود، وحشتی عمیق را میتوان مشاهده کرد. اصلاحطلبان با برخوردهایی نظیر آنچه درباره گاندو رخ میدهد، مانع ساخت هر اثر منتقدانهای درباره خودشان میشدند و کلیه ریلگذاریهای منتقدانه نسبت به خودشان را مسدود میکردند.
محمدجوادظریف در شرایط بسیار ملتهبی نسبت به این سریال واکنش نشان داد. انتقاداتی که اخیرا درباره عملکرد دیپلماسی خارجی مطرح میشود نشان میدهد که وزیر امور خارجه محبوبیت گذشته را ندارد و با اظهار نظر منتقدانه درباره سریال نمیتواند توجهات را به سوی خود در مسیرمظلومنمایی جلب کند.در حالی که دولت مستقر با رویکرد گفتمانی «من حقوقدان هستم، سرهنگ نیستم» برسرکار آمد، هنرمندانی نظیر قادری در صفحات مجازی منصوب به خود، راهکارخروج کشور از بحران اقتصادی را به حضور یک نظامی در پاستور منوط میدانند. در این شرایط تیتراژ سریال گاندو را محمد علیزاده خواننده پرمخاطبی خوانده که در سال ۱۳۹۶ همراه با جمع بسیاری از خوانندگان کشورمان، پای نامهای را در حمایت انتخاباتی از حسن روحانی امضا کرد.
گاندو صدای اعتراض فروخفته طیفهای وسیعی از مردم، فعالان فرهنگی و هنرمندان است که گرچه در دورهای از دولت روحانی حمایت کردند، اما حالا در منتقدانهترین اثر تلویزیونی درباره نقاطی از مهمترین اتفاقات دولت یازدهم و دوازدهم حضور پیدا میکنند.