سرویس فرهنگ و هنر مشرق - با گسترش فضای مجازی یکی از پروژههای غیر مستقمی چهرههای معروف و سلبریتیها استفاده از سوژههای کوچک و بزرگ برای نفرت پراکنی علیه حاکمیت است. تقریبا با گسترش فضای مجازی در تلفنهای همراه این پروژه با ممارست بیشتری صورت میگیرد و فضای مجازی فرصتی برای مخالفخوانی با هدف مختلف است.
با ورود ویروس کرونا به کشورمان، «شیوع» بیماری «ترس از کرونا» از خود بیماری فراگیرتر شد. اپیدمی «ترس از کرونا» برای نخستین بار توسط محمود شهریاری در صفحه اینستاگرامش فعال شد و به سایر صفحات کاربران منتقل و به صورت عجیبی اخبار مربوط به ویروس کرنا را از صفحه وی گسترش داده شد. در نیمه بهمن ماه ۱۳۹۸ وزیر بهداشت و معاون در چندین نوبت خبر دادند که هیچ فرد مبتلا به کرونایی در کشور وجود ندارد.
اما شهریاری در ویدئویی عدم اطلاع رسانی درباره شیوع کرونا را به ملاحظات سیاسی وحضور مردم در راهپیمایی ۲۲ بهمن ماه نسبت میدهد. شاید در نخستین تحلیل این شیوه مواجه وخبرسازی خوراک خوبی برای رسانههای خارج از کشور باشد، اما مسئولان بهداشتی و پزشکی کشور دو روز مانده به انتخابات مجلس یازدهم اخبار شیوع که میزان مشارکت مردمی راتحت الشعاع قرار میدهد را منتشر کردند.
اما نکتهای که در مورد شیوع بیماری کرونا کتمان ناپذیر است و حتی کارشناسان شبکههای فارسی زبان معاند همچون بیبیسی فارسی و من و تو روی آن صحه میگذارند این است که شیوع گسترده کرونا غیرقابل پیشگیری است و این بحران بهداشتی قابل مهار در سطح کلان دولتی نیست بلکه فقط با همراهی مردم و رعایت نکات بهداشتی می توان دامنه آن را کنترل و محدودتر کرد.
طبق اظهار نظر بسیاری از کارشناسان پدیده «شیوع» در مورد بیماریهایی نظیر کرونا در یک منطقه جغرافیایی متوقف میشود و از مناطق دیگری آغاز میشود. ضمن اینکه همزمان با کرونا دو نوع آنفولانزای دیگر در کشور رایج شده که علائم و روند بروز آن به این بیماری شباهت فراوانی دارد.
مطالعه در مورد پدیده شیوع نشان میدهد متوقف کردن این بیماری بسیار دشوار است اما جلوگیری از ابتلا به آن بسیار ساده و آسان است. اما پدیده سلبریتیهای نظیر شهریاری حتی این بحران بهداشتی - پزشکی را به دستمایهای برای هجمه به حاکمیت میکنند و در فضای مجازی روی این مسئله تاکید دارند که پدیده «شیوع» ریشه در ناکارآمدی حاکمیت (نه مسئولان دولتی) دارد. در این فرآیند سلبریتی هر گزارش و خبری که سبب آرامش افکار عمومی میشود را به ضد آن تبدیل میکند.
روند التهاب آفرینی سلبریتیها نشان میدهد در هر دوره زمانی یک نفر در فضای مجازی رهبری التهاب آفرینی را بر عهده میگیرد. در دورهای مهراب قاسمخانی، امیر مهدی ژوله، ترانه علیدوستی، حمید فرخ نژاد و مهناز افشار رهبری انتشار و گسترش موضوعات التهاب آفرین را بر عهده دارند و این بار درباره کرونا و پدیده شیوع «محمود شهریاری» قرعه به نام شهریاری افتاده است.
استوریهای مکرر و جمعآوری ارجاعاتی که دامنه ترس اجتماعی را درباره پدیده «شیوع کرونا» گسترش میدهد را شهریاری به صورت مکرر در صفحه اینستاگرام خود بازنشر میدهد و در بخش استوریهای این مجری سابق بیش از ۴۰ ارجاع درباره کرونا گردآوری شده که توسط کانالهای تلگرامی گسترش داده میشود. در هر صورت پدیده شیوع غیرقابل پیشگیری است و در اخبار متعددی آمریکا و ایتالیا به مراکز گستردهتری برای شیوع این بیماری تبدیل شدهاند اما نحوه مواجه چهرههای سرشناس در این کشورها با این پدیده بسیار متفاوت است.
اما سناریوی کرونا در صفحه مجازی محمود شهریاری و اخبار دلهرهآور برای افزایش دامنه وحشت چیدمان دقیق و قابل تاملی دارد. او در یک پست اینستاگرامی همزمان با شیوع در شهر قم، این پدیده را در آبادان گسترده تر نشان میدهد و خبر از قرنطیه شدن این شهر میدهد. این عملیات با چرخش گسترده در فضای مجازی میتواند عملیات روانی شهر به شهر توصیف شود که با پیگری خاص شهریاری دنبال میشود.
یکی از اتفاقات قابل تامل در مورد پدیده شیوع حضور میدانی «ایرج حریرچی» معاون بهداشتی در مراکز درمانی است. این مراقبه مدیریتی خردمندانه و مواجه میدانی معاون وزیر در حوزه مدیریت بسیار قابل تامل است و کاملا با مواجه میدانی دولت مستقر در مورد پدیدههایی مثل سیل و زلزله در اقصی نقاط کشور متفاوت است. اما حریرچی به دلیل حضور میدانی در مراکز درمانی و بهداشتی کشور مبتلا به کرونا میشود و محمود شهریاری از نخستین چهرههای فعال در فضای مجازی است که سعی میکند آنرا به شوء و نمایش مسئولان بدل کند.
و در پست رسمی دیگری شهریاری اصرار دارد که ابتلای معاون وزیر را دروغ جلوه دهد. این بخشی از عملیات همیشگی و آشنای فعالان فضای مجازی و سلبریتیهاست که سعی در وارونه جلوه دادن اخبار رسمی کشور دارند و سایر مسئولان مبتلا را نیز به سخره میگیرد.
شاید در کشور چین و شهر ووهان بهترین روش برای مقابله با شیوع قرنطیه کردن این شهر باشد اما با توجه به پیشبینی کارشناسان جهانی حوزه بهداشت قرنطینه در سایر مراکز شیوع قطعا راه حل مناسبی نیست. اما شیوه و عملکرد سلبریتیهایی که پیش از این در عملیاتهای روانی مشارکت گسترده داشتند نشان میدهد اصرار به راهحل اشتباه را همچنان را توصیه میکنند. بنابراین سطح مواجهه دوم شهریاری در فضای مجازی اصرار به قرنطیه شهرهای مختلف کشور است. به همین دلیل در مقابل تصمیم رئیس جمهور ایستادگی میکنند که نمونههای مشابه در کارنامه سلبریتیها نشان میدهد نقشه راه شهریاری کاملا شبیه به نمونههای قبلی است.
در بخشی از این عملیات رسانهای در فضای مجازی، «وحشت از کرونا» با انتشار پستهایی همراه است که عموما بر ضعف و ناتوانی مواجه با پدیده «شیوع» تاکید دارد و اینکه بیمارستانهای و مراکز درمانی با حجم گستردهای از مبتلایان و عدم خدمات رسانی مواجه هستند و از سوی دیگر تاکید شهریاری بر عدم ارائه خدمات بهداشتی به مردم است.
رسانه ملی با پخش آموزش روشهای بهداشتی در شبکه های ملی، حتی در شبکه نمایش در حد گستردهای اطلاع رسانی را بدون انتقال وحشت به صورت مکرر و در میان برنامههایش تبلیغ میکنند اما با انتخاب یک تصویر از یک برنامه معمولی و با فرافکنی رسانهای مجموعه سلبریتیها با لیدری شهریاری فضای وارونهای را تبلیغ میکنند. ایا وظیفه رسانه ملی تبلیغ مکرر با تاکید بر وحشت آفرینی به شیوه رسانههای فارسی زبان بیگانه باید عمل کند؟
اما در مورد پدیده شیوع کرونا تفاوت چهرههای مشهور داخلی (سلبریتیها) با همتایان آنان در کشورهای درگیر با این پدیده کاملا مشخص میشود. «جکی چان» بازیگر رزمیکار شرق آسیا وعده داده است که به شخصی که واکسن ویروس کرونا را کشف کند، یک میلیون یوان معادل ۱۹۷ هزار دلار بپردازد! این بازیگر معتقد است که این جایزه میتواند عامل تسریع در کشف دارو باشد، او افزود برای تهیه لباسهای محافظ و ماسکهای پزشکی نیز کمک مالی کرده است.
در این سو محمود شهریاری نیز عملکردی معکوس از خود نشان میدهد و در پروژه مقصرسازی با انتشار ویدئویی کارت طلایی شرکت هواپیمایی ماهان را از بین میبرد و این شرکت را به عنوان مقصر پدیده شیوع معرفی میکند.
اما پشت پرده این حرکت شهریاری چیست؟ با اینکه هفته هاست مسافران خارجی در بدو ورود به کشور از نظر علائم کرونا، کنترل می شوند، سلبریتیها و رسانه های همراه آنان، چین و شرکت هواپیمایی ماهان را هدف قرار گرفتهاند؛ چین تنها کشوری است که در شرایط تحریم مطلق نفت ایران، همچنان خرید روزانه نفت را متوقف نکرده است. همچنین، پروازهای باری میان ایران و چین، یکی از درگاههای شکستن تحریم های ظالمانه علیه ملت ایران بوده است که حالا هدف حمله هماهنگ قرار گرفته است. این در حالی است که طبق برآورد کارشناسان وزارت بهداشت، ویروس کرونا از یکی از کشورهای همسایه به ایران منتقل شده است.