مشرق - امام موسی کاظم علیه‌السلام:
سرشت آدم، بر چهار چیز نهاده است: یکی از آنها هوا ست که شخص، جز بدان و به نسیم آن، زنده نمی‌ماند و هر درد و عفونتی را هم که در جسم است، بیرون میراند.
دیگری خاک است که ممکن است خشکی و حرارت را پدید آورد.

دیگری خوراک است که خون از آن پدید می‌آید.و مگر نمی‏‌بینی غذا به معده در می‌آید و آن‌جا، معده آن را می‌‏پرورَد تا نرم و آن‌گاه، ناب شود و طبیعت، افشره آن را به عنوان خون می‌گیرد و سپس، کُنجاره به پایین بدن سرازیر می‌شود.

و چهارم، آب است که بلغم را می‌سازد.

متن حدیث:

الإمام الکاظم علیه‌السلام:
طَبائِعُ الجِسمِ عَلی أربَعَةٍ: فَمِنهَا الهَواءُ الَّذی لا تَحیَا النَّفسُ إلاّ بِهِ وبِنَسیمِهِ، ویُخرِجُ ما فِی الجِسمِ مِن داءٍ و عُفونَةٍ، وَ الأَرضُ الَّتی قَد تُوَلِّدُ الیُبسَ وَ الحَرارَةَ، وَ الطَّعامُ ومِنهُ یَتَوَلَّدُ الدَّمُ. ألا تَری أنَّهُ یَصیرُ إلَی المَعِدَةِ فَتُغَذّیهِ حَتّی یَلینَ، ثُمَّ یَصفُوَ فَتَأخُذُ الطَّبیعَةُ صَفوَهُ دَما، ثُمَّ یَنحَدِرُ الثُّفلُ، وَالماءُ وهُوَ یُوَلِّدُ البَلغَمَ.


 

«کافی، ج ۸، ص ۲۳۰ - دانش نامه احادیث پزشکی: ۱ /۴۱۲»‌