به گزارش مشرق به نقل از مهر ،  سال 2011 را می توان پایانی بر آروزهای سرهنگی که چهل سال لیبی را ملک شخصی خود تصور می کرد دانست.
"معمر محمد ابومنیار" معروف به سرهنگ "معمر محمد قذافی" هنگامی که در اول سپتامبر سال 1969 میلادی با کودتایی آرام حکومت "محمد ادریس سنوسی" پادشاه وقت لیبی را سرنگون ساخت گمان نمی کرد که هرگز به وسیله مردمش از قدرت به زیر کشیده شود.

دوران زمامداری معمر قذافی یکی از طولانی ترین دوره های زمامداری در طول تاریخ بود اما گویا سال 2011 پایانی بر خوشگذرانی های دیکتاتور لیبی بود.

هنگامی که در فوریه این سال مردم لیبی با الهام گیری از کشورهای همسایه یعنی تونس و مصر دست به انقلاب علیه وی زدند وی گمان نمی کرد که آنها بتوانند کاری از پیش ببرند.

اولین واکنش معمر قذافی به انقلاب مردمی لیبی که از شهر بنغازی در شرق لیبی آغاز شده بود بمباران تظاهرات و نثار القابی چون موش و روانی به آنها بود.

وی در سخنرانی معروف خود موسوم به "دار دار زنق زنق" که بعدها الهام بخش موسیقیدانان برای ساختن آهنگ شد وعده داد که خانه به خانه و کوچه به کوچه به تعقیب معترضان بپردازد.

شاید یکی از دلایلی که سبب می شد معمر قذافی این گونه مخالفان خود را تهدید کند دلگرمی به همپیمانان غربی اش بود زیرا بالاخره با آنها روزگاری گذارنده بود و عکس های یادگاری فراوانی با آنها ثبت کرده بود.

اما غربی ها که سابقه بی توجهی به همپمانان خود را داشتند هنگامی که پای منافعشان به میان آمد دست به کار شدند و با گرفتن مجوز از اتحادیه عرب ابتدا منطقه پرواز ممنوعه بر فراز لیبی ایجاد کردند و سپس به بمباران اهداف پرداختند.

البته غربی ها مدتی به تماشا نشستند تا مشاهده کنند که روند اوضاع سرانجام به کجا ختم می شود اما هنگامی که گردانهای قذافی در آستانه تصرف کامل بنغازی آخرین دژ مخالفان بودند وارد عمل شدند.

مردم لیبی گمان نمی کردند که برای سرنگونی معمر قذافی وارد درگیری مسلحانه شوند اما گویا چاره ای دیگر برای آنها وجود نداشت. در طول جنگ سرنگونی رژیم قذافی شهرها دست به دست می شد یعنی زمانی به دست انقلابیون می افتاد و زمانی گردانهای قذافی آن را پس می گرفتند.

همزمان با تحرک ناتو علیه معمر قذافی دادگاه بین المللی کیفری نیز بیکار ننشست و احکامی برای دستگیری معمر قذافی و پسرانش و نیز "عبدالله السنوسی" رئیس دستگاه اطلاعاتی قذافی صادر کرد.

انقلابیون با کمک جنگنده های ناتو عرصه را بر قذافی تنگ تر کردند تا اینکه آنها به "باب العزیزیه" که معمر قذافی در آن پنهان شده بود حمله کردند و میدان "الخضراء" که بعدها "شهدا" نامیده شد را تصرف کردند.

انقلابیون وارد کاخهای قذافیون از جمله کاخ دختر وی عایشه قذافی شدند و به غارت آن پرداختند اما اثری از معمر قذافی و خانواده اش نیافتند. پس از تصرف طرابلس دو شهر "بنی ولید" و "سرت" آخرین دژهای معمر قذافی بودند.

اما گویا قذافی به پایان را رسیده بود زیرا هنگامی عرصه بر وی در زادگاهش سرت از سوی انقلابیون تنگ شد وی به همراه چند تن از محافظان شخصی در حال فرار از شهر بودند که توسط نیروهای ناتو هدف قرار گرفتند و بعد در یک کانال فاضلاب پنهان شدند.

اما انقلابیون در دهانه کانال انتظار وی را می کشیدند و قذافی را در حالی که از ناحیه پا و کمر زخمی شده بود دستگیر کردند. قذافی به شدت التماس می کرد و این جملات را تکرار می کرد: چه شده؟ چه خبر است؟ به من رحم کنید به من شلیک نکنید.

انقلابیون مصراته وی را زنده دستگیر کردند اما برخورد خشنی با وی داشتند و علاوه برای این که انواع توهین ها را در حق وی روا داشتند وی را به شدیدترین وضع کشتند.

سال 2011 برای خاندان قذافی نیز سال آوارگی و مصیبت بود به طوری که "خمیس قذافی" و "معتصم قذافی" کشته شدند "الساعدی" به نیجر، "عایشه" ، "هانیبال" و "محمد قذافی" به الجزایر گریختند. اما تنها دغدغه شورای انتقالی پس از مرگ معمر قذافی پسرش سیف الاسلام که زمانی رویای جانشینی پدر را در سر می پروراند، بود.

این بار انقلابیون الزنتان حدود یکماه پس از دستگیری معمر قذافی فرزندش سیف الاسلام را در نزدیکی شهر بیابانی "اوباری" در جنوب غرب لیبی به دام انداختند. وی قصد فرار به نیجر و پیوستن به برادرش الساعدی را داشت.

پس از دستگیری سیف الاسلام فرزند دیکتاتور مقتول "عبدالرحیم الکیب" نخست وزیر دولت موقت لیبی و "محمد العلاقی" وزیر موقت دادگستری این کشور از تمایل برای محاکمه وی در داخل کشور خبر دادند اما اتحادیه اروپا، دادستان دیوان بین المللی کیفری لاهه، نهادهای حقوق بشری خواستار تحویل او به دیوان لاهه و یا همکاری شورای انتقالی با دادگاههای بین المللی در روند محاکمه فرزند قذافی هستند.

با پایان یافتن عمر رژیم قذافی مشکلات بیش از قبل برای شورای انتقالی خودنمایی کرد که یکی از مهمترین آنها وجود انبوهی از سلاح در دست انقلابیون است که این موضوع به ویژه در طرابلس مشهود تر به نظر می رسد.

برخی مسئولان شورای انتقالی وعده جمع آوری سلاح را داده اند اما اجرای این فرایند خالی از مشکلات نیست زیرا نیازمند بودجه لازم و به کارگیری آنها در بخشهای دیگر است.

از دیگر چالشهای پیش رو شورای انتقالی می توان به اختلافات داخلی انقلابیون، موضوع ترور "عبدالفتاح یونس" رئیس ستاد نظامی انقلابیون، دارایی های بلوکه شده، محاکمه سیف الاسلام و خدمات رسانی به مردم است.

اخیرا تظاهراتی در بنغازی و طرابلس علیه شورای انتقالی برگزار شد که خواسته آن شفاف سازی دارایی های آزاد شده، وضعیت اعضای شورای انتقالی و رسیدگی به اوضاع مردم لیبی است.

وجود سایه خارجی نیز از مشکلات لیبی جدید به شمار می رود زیرا به طور حتم غربی ها که برای سرنگونی رژیم قذافی هزینه کرده اند و نیز برخی کشورهای عربی از جمله قطر از منافع خود در لیبی دست نخواهند کشید به ویژه که غربی ها حاضر نیستند از گنج پنهان شده قذافی همپیمان قدیمی خود دست بردارند.

به هر حال لیبی در حال حرکت به مرحله دولت سازی است زیرا معمر قذافی همه ساختارهای را ویران کرده و تدوین قانون اساسی جدید و دیگر زیرساخت های دموکراسی از مهمترین نیازهای لیبی جدید است.

مرور حوادث انقلاب لیبی از بدو شکل گیری تا پیروزی آن خالی از لطف نیست.

15 و16فوریه- دستگیری "فتحی تربل" فعال حقوقی سبب شعله ور شدن اعتراضات در بنغازی شد.

24 فوریه- انقلابیون با اخراج نیروهای قذافی بر شهر ساحلی مصراته مسلط شدند.

26 فوریه- شورای امنیت مجازاتهایی(تحریمها) علیه قذافی و خانواده اش اعمال کرد و خواستار محاکمه عاملان حملات علیه مخالفان به دادگاه بین المللی جنایی شد.

28 فوریه- اتحادیه اروپا مجازاتهایی علیه قذافی و مشاوران نزدیک وی اعمال کرد.

5 مارس- شورای انتقالی لیبی در بنغازی اعلام موجودیت کرد.

17 مارس- شورای امنیت با ایجاد منطقه پرواز ممنوع بر فراز لیبی و اقدام  نظامی با هدف حمایت از غیرنظامیان موافقت کرد.

19 مارس-حملات هوایی مانع پیشروی نیروهای قذافی به سوی بنغازی شد و سامانه هوایی لیبی هدف قرار گرفت.

30 آوریل- در حمله موشکی ناتو به منزلی در طرابلس کوچکترین پسر قذافی و سه نفر از نوه های وی کشته شدند.

27 ژوئن -دادگاه بین المللی جنایی حکم بازداشت قذافی، سیف الاسلام و عبدالله السنوسی رئیس دستگاه اطلاعاتی قذافی را صادر کرد.

21 آگوست- انقلابیون بدون اینکه با مقاومت چندانی روبرو شوند، وارد طرابلس شدند . قذافی در پیامی صوتی خواستار قیام مردمی علیه انقلابیون شد.

23 آگوست- انقلابیون به باب العزیزیه جایی که مقر قذافی در آن قرار داشت، حمله کردند و نماد رژیم وی را به زیر کشیدند.

29 آگوست- همسر، دختر و دو پسر قذافی به الجزایر فرار کردند.عایشه قذافی در یک مرکز پزشکی مرزی پس از حدود دو ساعت از خارج شدن از مرز لیبی، فرزندی به دنیا آورد.

اول سپتامبر- مقامات جدید لیبی در نشست پاریس برای بررسی آینده لیبی جمع شدند و قذافی در چهل و دومین سال به قدرت رسیدن در لیبی از هوادارانش خواست به مبارزه ادامه دهند.

8 سپتامبر- محمود جبریل رئیس دفتر اجرایی شورای انتقالی برای اولین بار پس از سلطه انقلابیون به طرابلس رفت.

11 سپتامبر- لیبی تولید نفت را از سر گرفت. نیجر اعلام کرد که الساعدی قذافی وارد این کشور شده است.

13 سپتامبر مصطفی عبدالجلیل اولین سخنرانی خود را در طرابلس در برار ده هزار نفر ایراد کرد.

15 سپتامبر- نیکلا سارکوزی رئیس جمهوری فرانسه و دیوید کامرون نخست وزیر انگلیس به لیبی رفتند.

16 سپتامبر- شورای امنیت از تحریمها علیه لیبی کاست و مجمع عمومی سازمان ملل متحد نمایندگان شورای انتقالی را نماینده قانونی لیبی دانست.

20 سپتامبر-باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا از بازماندگان قذافی خواست تسلیم شوند. قذافی به شدت از ناتو انتقاد کرد.

21 سپتامبر- حکام موقت اعلام کردند بر بخش اعظم سبها یکی از سه شهری که طرفداران قذافی در آن مقاومت می کردند، مسلط شده اند.

25 سپتامبر-اولین محموله نفت لیبی جدید بارگیری و صادر شد.

27 سپتامبر- ناتو اعلام کرد که انبارهای سلاح های شیمیایی لیبی تحت کنترل انقلابیون است.

13 اکتبر- شورای انتقالی اعلام کرد که سرت به استثنای منطقه شماره دوم آن به کنترل انقلابیون درآمده است.

14 اکتبر-درگیریهای مسلحانه در طرابلس میان انقلابیون و نیروهای قذافی رخ داد.

17 اکتبر- انقلابیون تسلط بر شهر بنی ولید را جشن گرفتند.تلویزیون الرای خبر کشته شدن خمیس قذافی در جنوب شرق طرابلس در 29 آگوست را پخش کرد.

18 اکتبر- هیلاری کلینتون وزیر امور خارجه آمریکا به لیبی رفت.

20 اکتبر- قذافی دستگیر و کشته شد و سرت به طور کامل در اختیار انقلابیون قرار گرفت. ابتدا تصاویر قذافی در حالی که زنده بود، در میان انقلابیون نشان داده شد.شورای انتقالی اعلام کرد که قتل قذافی عمدی نبوده است.خبر دستگیری معتصم قذافی مخابره شد، اما بعدا خبر آمد که وی کشته شده است.

21 اکتبر- جسد قذافی در سردخانه ای در مصراته که مخصوص نگهداری گوشت بود به نمایش گذاشته شد.

23 اکتبر- آزادی کامل لیبی رسما جشن گرفته شد و مصطفی عبدالجلیل رئیس شورای انتقالی، اسلام را منبع قانونگذاری

19 نوامبر- سیف الاسلام قذافی در منطقه اوباری در جنوب لیبی به دست انقلابیون الزنتان دستگیر شد.