به گزارش خبرنگار اقتصادی مشرق ، روابط عمومي بانک مرکزي جمهوري اسلامي ايران در پي درج يادداشتي تحت عنوان «عابر بانک و معضلا ت بي پايان» در یک روزنامه اقدام به ارسال جوابيه کرده است که متن آن بدين شرح است:

 

استفاده از خودپردازها در کشورهاي پيشرفته و صنعتي قدمتي چهار دهه اي داشته و لذا در اين گذار فرصت کافي جهت انطباق کامل فرهنگي در اين جوامع وجود داشته است، بديهي است مقايسه وضعيت فعلي اين کشورها با کشورمان که صرفا تجربه اي دو دهه اي را به يدک مي کشد، چندان منصفانه نيست.

 

مسوولا ن بانک مرکزي نيز همانند نگارنده محترم اعتقاد دارند معضلات و مشکلات استفاده از خودپردازها نه به دليل  ماهيت ذاتي دستگاه ها که به عوامل ديگري مربوط است و از منظري ديگر و با ريشه يابي دقيق موضوع درمي يابيم که نفوذ فناوري هاي نوين در زندگي روزمره مردم به دليل مواجهه با برخي عادت هاي رفتاري، در موارد متعددي منجر به واکنش و مقاومت شده و از اين رو گسترش اين فناوريها به کندي صورت مي گيرد.

 

به علاوه عادات رفتاري مردم در استفاده از اسکناس در خريد و پرداخت دين منجر به ايفاي نقش با اهميتي توسط اسکناس در مراودات روزانه مردم شده و طبيعي است اين موضوع در ايام پاياني ماه که اغلب با موعد واريز و برداشت حقوق ها و پرداخت هاي مردم تلا قي دارد، تشديد شده و منجر به استفاده بيش از پيش از اين دستگاه ها مي گردد.

 

اين شرايط منجر به مستهلک شدن زودتر از موعد دستگاه هاي خودپرداز شده و احتمال بروز نقص و خرابي قطعات مکانيکي و سخت افزاري را افزايش مي دهد که در عدم ارايه سرويس دستگاه هاي خودپرداز بي تاثير نيست.

 

بررسي هاي اجمالي نشان مي دهد عوامل زير در نمايش پيام «اين دستگاه  موقتا به ارايه سرويس به شما نمي باشد» دخيل هستند:

- خرابي کارت خوان دستگاه

- خرابي يا خطاي دفتر ثبت وقايع روزانه (ژورنال دستگاه)

- اختلالات و اشکالا ت ارتباطي (اعم از مخابراتي يا ماهواره اي)

- اختلالات سخت افزاري دستگاه نادرست از دستگاه توسط استفاده کننده

بررسي آمارهاي اخذ شده در مقاطع سه روز ابتدايي و انتهايي ماه هاي شهريور، مهر و آبان سال جاري که مبين افزايش 13 درصدي تراکنش هاي صورت پذيرفته از طريق خودپردازها و 9درصد تراکنش هاي شتابي صورت پذيرفته از کليه ابزارهاي موجود(خودپردازها، پايانه فروش، پايانه هاي شعب و...) نسبت به متوسط تعداد تراکنش درهر ماه است، ناقض نظريه نگارنده درخصوص دستکاري عامدانه دستگاه ها و عدم ارايه سرويس در روزهاي پاياني يا ابتدايي ماه (مواعد واريز حقوق کارمندان) مي باشد.

يادآوري مي گردد با وجود تلاش هاي مستمر مجموعه عوامل شبکه بانکي کشور در راستاي بهبود کيفيت خدمات، بروز درصدي از خطا و وقفه در سيستم هاي موجود همانند هر سيستم مبتني بر فناوري هاي نوين اجتناب ناپذير است و صدور چنين حکم قاطعي در خصوص عمدي بودن بروز خطاهاي يادشده با  توجه به عدم شناخت کافي از زيرساخت ها، مکانيزم هاي فني و دستورالعمل هاي موجود چندان عادلا نه به نظر نمي رسد.

 

 از سوي ديگر، اين بانک جهت کاهش مخاطرات عدم دسترسي به خدمات مربوطه، نسبت به راه اندازي سامانه هاي متناظر از قبيل ساتنا و پايا نيز اقدام نموده است و در شبکه شتاب نيز تنوع خدمت به گونه اي است که امکان برداشت علاوه بر خودپردازها از طريق پايانه هاي شعب نيز فراهم مي باشد.

 

 همچنين استفاده از درگاه هاي مجازي، تلفن بانک و پايانه هاي فروشگاهي جهت دريافت خدماتي از قبيل دريافت مانده حساب، پرداخت قبوض و انجام خريد امکان پذير است. شايان ذکر است با نظر داشت درصدي از مخاطره در هر سيستم، دستورالعمل جامعي تحت عنوان دستورالعمل پيگيري و رفع مشکلا ت مشتريان در مراجعه به دستگاه هاي خودپرداز (ATM) و پايانه هاي فروش در شبکه شتاب جهت بررسي و رفع مغايرت هاي شتابي تدوين و مورد عمل کليه بانک ها و موسسات ارائه دهنده خدمات بانکداري الکترونيک قرار گرفته است. همچنين در اين زمينه، راه اندازي ميز امداد مشتريان (Desk Help) جهت تسهيل  در پاسخگويي و راهنمايي مشتريان در دست بررسي بوده و ظرف ماه آينده عملياتي خواهد شد.

 

در خصوص استفاده از چک پول و تغذيه خودپردازدها لا زم به ذکر است در اين زمينه بانک ها موظف به رعايت دستورالعمل ها و بخشنامه هاي صادره مربوطه در استفاده از چک پول و  اسکناس به صورت توامان مي باشند، ليکن گاهي به دليل آن که برداشت هاي صورت گرفته از خودپردازها از روند واحدي تبعيت نمي نمايند، قبل از تغذيه مجدد دستگاه، با اتمام ايران چک و يا اسکناس مواجه مي گرديم و از آنجايي که تمام شدن اسکناس در مواقعي که درخواست مشتري کمتر از پانصد هزار ريال است، منجر به عدم ارائه خدمت مي گردد ملموس تر مي باشد، حال آن که در موارد عديده اي نيز با تمام شدن ايران چک پيش از تمام شدن اسکناس مواجه هستيم.

 

در پايان با اذعان بر جايگاه مهم رسانه هاي عمومي کشور در مقوله اطلاع رساني و فرهنگ سازي به عنوان شاهراه توسعه سيستم هاي ملي پرداخت، اين بانک دست ياري تمام کساني را که مشفقانه و دلسوزانه در جهت تعميق و پيشبرد فرهنگ بانکداري الکترونيکي و ترويج پرداخت کارتي در مراکز فروش کالا  و ارائه خدمات به جاي استفاده از اسکناس به عنوان يکي از راهکارهاي برون رفت از مساله عنوان شده گام برمي دارند، به گرمي مي فشارد.