به گزارش مشرق به نقل از شرق، در يك هفته گذشته سه قلاده تولهشير، يك روباه، يك گرگ و يك كركس در خيابانهاي تهران به دام ماموران آتشنشاني افتادند. معلوم نيست داستان از چه قرار است، اگرچه ماجرا بيشتر به قصه فيلمهاي انيميشن شبيه است اما اين حيوانات وحشي به يكباره به خيابانهاي تهران 10 ميليوني و دودآلود آمدند و هم خودشان را شوكه كردند و هم پايتختنشينان را.
اولين خبري كه در اينباره منتشر شد اوايل هفته گذشته بود، خبر در رابطه با حضور يك كركس بزرگ در حياط خانهاي در خيابان گلبرگ تهران بود، پس از آن روز سهشنبه خبر حضور يك تولهشير در حاشيه تقاطع اتوبان همت و خيابان هنگام و فرداي آن ماجراي مشاهده يك روباه در حياط خانهاي در خيابانري منتشر شد.
اما اين پايان كار نبود، آخرين روز اين هفته باز هم خبر مشاهده دو تولهشير در نزديكي پارك پرديسان تهران يكي زنده و ديگري مرده و يك گرگ زنده در غرب تهران توسط اهالي منتشر شد. خبر حضور همه اين حيوانات توسط مردم به آتشنشاني تهران اطلاعرساني شد و ماموران پايگاههاي مختلف اين سازمان در اقداماتي تحسينبرانگيز همه آنها را بدون داشتن كمترين امكانات تخصصي و مورد نياز زندهگيري كرده و به مسوولان دفتر حياتوحش سازمان محيطزيست و پارك پرديسان تحويل داده شدند.
زندهگيري اين حيوانات از آن رو حايز اهميت است كه در موارد مشابه ديگر به خصوص در رابطه با حضور حيوانات وحشي در سطح شهرهاي ديگر كشور، ماجرا معمولا با كشته شدن اين حيوانات به پايان ميرسيد، مسالهاي كه انتقاد شديد دوستداران محيطزيست را در پي داشت. اما اين حيوانات وحشي از كجا آمدهاند، اين پرسشي است كه ذهن بسياري را به خود مشغول كرده است.
پيش از اين و در سالهاي گذشته در مواردي كه سرماي شديد و بارش فراوان برف و باران در طبيعت اطراف تهران و دامنههاي البرز رخ ميداد بسياري از جانوراني كه اين مناطق زيستگاه آنهاست براي يافتن غذا و نجات جان خود به سمت شهرها ميآمدند. آخرين اتفاقي که از اين دست در تهران رخ داد مربوط به سالهاي ابتدايي دهه 80 است. در آن سال به دليل تغييرات اقليمي و برف و باران فراوان برخي گونههاي جانوري مانند خارپشت، لاكپشت و مار به تعداد فراوانی به برخي نقاط شهر هجوم آوردند.
علاوه بر اين و به گفته برخي از كارشناسان محيطزيست در موردي ديگر و هنگام برگزاري مانورها و آزمايشات نظامي در نزديكي برخي از پاركها و مناطق حفاظتشده محيطزيست در اطراف تهران مانند سرخهحصار و پارك ملي خجير و... تعدادي از گونههاي جانوري با شنيدن سروصداي اين مانورها به سمت شهر فرار كردند. با اين حال اما به نظر نميرسد عامل موارد اخير اتفاقاتي از اين دست باشد، چرا كه در محيطزيست ايران شير به صورت آزاد وجود ندارد و بقيه اين حيوانات نيز در نقاط مختلف شهر از غرب تا شرق و جنوب مشاهده و به دام افتادهاند.
همين سوال را با حسين محمدي، مديركل دفتر حياتوحش و تنوع زيستي سازمان حفاظت محيطزيست مطرح كردم. اين مقام مسوول البته از خبر همه حيوانات به دام افتاده اطلاعي نداشت اما گفت: «روز پنجشنبه يك قلاده تولهشير زنده و لاشه يك توله ديگر در اطراف جنگل لويزان مشاهده شد كه توسط ماموران آتشنشاني به دام افتاد، به احتمال زياد توله كشته شده به دليل برخورد با خودروهاي در حال تردد در اتوبان از بين رفت، با اين حال اما من از ماجراي خبر مشاهده و دستگيري كركس و گرگ اطلاعي ندارم و به نظرم اين اخبار اشتباه باشد.»
محمدي ميافزايد: «بر اساس برخي شنيدههاي ما اين تولهشيرها متعلق به باغوحش شيراز بودهاند و در حين حمل آنها از شمال به شيراز در تهران رها شده يا فرار كردهاند.
علاوه بر اين در اين مدت تعدادي با مراجعه به سازمان محيطزيست مدعي شدهاند كه اين تولهشيرها متعلق به آنهاست و خواستار بازپسگيري آنها بودند، ولي متولي اصلي صدور مجوز براي حملونقل و نگهداري گونههاي جانوري وحشي مانند شير سازمان محيطزيست است، حتي اگر باغوحش شيراز در حال حمل اين شيرها بوده باشد بايد با آنها بر خورد كرد، چرا كه بدون داشتن مجوزهاي لازم اين كار را كردهاند و اقدام آنها غيرقانوني بوده است.»
مديركل دفتر حياتوحش و تنوع زيستي سازمان حفاظت محيطزيست همچنين در رابطه با خبر حضور يك روباه در تهران تاكيد ميكند: «اين اتفاقي غيرعادي نيست، چرا كه همين الان هم در پارك پرديسان و برخي ديگر از پاركهاي شهر روباه و شغال ديده ميشود.» او در مورد سرنوشت نهايي حيوانات دستگير شده نيز به شرق ميگويد: «همه حيوانات وحشي كه در تهران مشاهده میشود و به دام ميافتند به سازمان محيطزيست تحويل داده شده و به پارك پرديسان منتقل ميشوند. گونههايي كه قابليت رهاسازي داشته باشند در طبيعت رها شده و گونههاي ديگر مانند اين تولهشيرها به مراكزي مانند باغوحشها تحويل داده ميشوند.»
بر اساس گفتههاي حسين محمدي، كساني كه اين حيوانات را در خانههاي خود و مراكز غيرقانوني نگهداري ميكنند، مجرم هستند و بايد با اين كار برخورد شود، چرا كه تنوع زيستي را به هم زده و جان جانوران را به خطر مياندازند. او همچنين در پاسخ به سوالي در رابطه با اينكه آيا باغوحشها اجازه فروش توله حيواناتي از قبيل شير را دارند نيز اينگونه گفت: « فروش حيوانات باغوحش ايراد خاصي ندارد اما همه اين كارها بايد با اجازه رسمي سازمان محيطزيست باشد.»
او همچنين ملاك اين سازمان براي تاييد يا رد خريداران يا افرادي كه يك جانور وحشي را در اختيار دارند نيز اينگونه توضيح داد: « اگر خريدار يا نگهدارنده اين جانوران شخصيتي موجه باشد و آن را از مراكز مجاز تهيه كرده باشد، ايرادي ندارد.»در عين حال اين احتمال هم وجود دارد كه ماجراي رهاسازي جانوران وحشي در خيابانهاي تهران با توجه به اينكه نه فصل زادآوري است و نه تغييرات اقليمي خاصي در طبيعت رخ داده بيش از آنكه پديدهاي زيستمحيطي باشد، ممكن است براي جلب توجه افكار عمومي به اين مساله باشد و نه چيز ديگر.