به گزارش مشرق، تعطیلی برنامه «ثریا» ــ که در پی نقد «طرح تحول نظام سلامت» باحضور وزیر بهداشت رقم خورد ــ وارد هفته ششم شد. گروه «ثریا» بی‌تردید یکی از رویشهای بارز رسانه‌ای انقلاب اسلامی است. مسیر این گروه در دهه 90 شباهتهای بسیار زیادی با شرایط گروه سید مرتضی آوینی در دهه‌های 60 و 70 دارد؛ همان بحثها، همان تنگناها، همان بایکوتها، همان مشکلات، همان فتوح و بالا رفتنها با همان نگاه و همت انقلابی.
بی‌دلیل نیست که طی پنج سال از آغاز تولد این برنامه، رهبر فرزانه انقلاب سه نوبت نسبت به این برنامه تفقد و تشویق کردند؛ گذشته از دلگرمی و شوق وافر این گروه از این تشویقها، شاید یکی از دلایل اصلی عدم تعطیلی قطعی برنامه، همین مراقبت آقا باشد. در جای‌جای این مصاحبه خواهیم دید معاندان گرچه طراحی پیچیده‌ای برای تعطیلی «ثریا» داشته‌اند، اما به‌مدد نیم‌نگاه رهبری، این افراد را یارای تعطیلی «ثریا» نیست. گو اینکه اگر رهبر انقلاب زمان شهادت مرتضی آوینی هم پیام نمی‌دادند و در تشییع پیکر مطهرش شرکت نمی‌کردند قطعاً او هم ناشناخته و مهجور می‌ماند.
گفت‌و‌گوی خواندنی چند‌ساعته‌ای با محسن مقصودی، مجری و تهیه‌کننده شناخته شده «ثریا» درخصوص این برنامه انجام شد. گفت‌و‌گویی از دغدغه‌ها، منظومه هنری و رسانه‌ای انقلاب، باید و نباید رسانه‌های انقلاب و تریبونهای عدالتخواه تا فشارهای شدید غربگراها که در این سالها تلاش کردند «ثریا» گرچه رسماً تعطیل نشود، اما بی‌خاصیت شود و انقلابی نماند.
استقبال کم‌نظیر خوانندگان از بخشهای قبلی این گفت‌و‌گو، نشان از اقبال و پیگیری مردم نسبت به مباحث ناب و ارزشمند طرح شده در آن است؛ مفاهیم بلندطرح شده توسط برنامه‌ساز «ثریا» نشان داد این برنامه به‌خوبی می‌تواند یک مرجع و خط‌شکن در مسیر رسانه‌های انقلاب اسلامی در سالهای پیش رو باشد. باوجود اینکه مقصودی تلاش می‌کرد در این مصاحبه جانب حزم و احتیاط نگه دارد و نتازد، اما حقیقت این است که ذات «ثریا» با صراحت و شفافیت گره خورده است.
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
درست است که چهار ماه است هیچ پرداختی نداشته‌اید؟بله؛ چهارماه؛ امروز در چهارماهگی داستان با فروش سکه‌های جشنواره عمار و سایر جوایز، یک تزریق چند صد هزار تومانی به بچه‌ها داشتیم؛ اکثر بچه‌ها در خانه‌های50 تا 60 متری مستأجرند. بچه‌ها را یکی‌یکی از دست می‌دهیم. 4 نفر از بهترین بچه‌هایمان را از دست دادیم.
چند نفرید؟
کلاً با مستندسازها 15 تا 20 نفر حقوق‌بگیر داریم؛ 4 تیم مستندساز و یک تیم برنامه زنده مجموعاً 20 نفر بودند که سال قبل علاوه بر برنامه زنده بیست مستند بلند و تأثیرگذار از «ثریا» پخش شد. از این تعداد حدود بیست نفر نیروی انسانی ــ که مهمترین سرمایه «ثریا»ست ــ ماه گذشته چهار نفرشان را از دست داده‌ایم و احتمالا در آینده اگر همین روال باشد بقیه را هم از دست بدهیم، چون مستندهای تولید شده امسال امکان پخش نیافته‌اند.
حالا در همچین فضایی با این مشکلات مالی از آن طرف هم یک سری ملاحظات جدی برای صحبت کردن و نقد کردن در برنامه هم داشته باشی برای پخش مستندها هم ملاحظاتی باشد و... چه باید کرد؟ به هر حال بدانید «ثریا» رسماً تعطیل نشده، ولی عملاً ثریایی وجود ندارد؛ چون اصلاً امکان برنامه‌سازی از ما گرفته شده است. البته ما هنوز امیدواریم که با درایت مدیران ارشد سازمان این فضا تغییر یابد و «ثریا» با همان صراحت همیشگی به آنتن برگردد.
خودتان جلوی پخش را گرفتید یا سازمان؟
اتفاقی که می‌افتد این است که هیچگاه نمی‌گویند تعطیلید، اما شرایط طوری پیش می‌رود که برنامه پخش نشود؛ یعنی فضا طوری است که آن «ثریا» با آن کیفیت مورد نظر و با آن رویکرد همیشگی و موضوعاتی که قبلاً هم بامدیران محترم هماهنگ شده بود، الآن دیگر قابل پخش نیست و مجوز پخش نمی‌گیرد؛ مستندهای بلند «ثریا» هم امکان پخش نیافته‌اند و مشکلات دیگر که صلاح نمی‌دانم الآن درباره‌اش توضیح بدهم.
یعنی نمی‌گویند تعطیل؟
یکی از عزیزان در رسانه‌ها در خصوص وضعیت کنونی «ثریا» تشبیه خوبی کرده بود. من هم از همان استفاده می‌کنم. آیا سایت غنی‌سازی فردو تعطیل است؟ آیا صنعت هسته‌ای و پروژه‌های فضایی و پرتاب ماهواره ما تعطیل است؟ قطعاً تعطیل نکردند؛ اما با خودمان که رودربایستی نداریم، در عمل تعطیل شده‌اند.
حضرت آقا در هشداری که چند ماه پیش فرمودند اشاره کردند که برخی پروژه های اساسی کشور در بخشهای فضایی و هسته‌ای الآن «تعطیل» یا «مُشرف به تعطیل» است؛ خوب؛ «ثریا» هم «مُشرف به تعطیل» است.
اساساً سایت فردو و نطنز ماهیتشان به غنی‌سازی اورانیوم است؛ اگر قرار باشد شما در فردو غنی‌سازی نکنید و فقط در آن تحقیقات فیزیک انجام دهید و ایزوتوپهای پایدار تولید کنید، چه نیازی به فردو است؟ تحقیقات فیزیک کار خوبی است، اما آنچه باعث شده بود دشمن از سایت فردو عصبانی باشد غنی‌سازی در فردو بود. انقلابی بودن برای سایت فردو یعنی غنی‌سازی کردن. اگر صد سال هم در زیر کوه و در سایت فردو تحقیقات فیزیک بکنید دشمن ناراحت نمی‌شود... اگر چه خیلیها اینجا بگویند فردو را تعطیل نکردیم! تخصصی و علمی کردیم!
حالا حکایت «ثریا»ست، غنی‌سازی برای «ثریا» یعنی انقلابی باشد؛ یعنی تحقق گفتمان انقلاب اسلامی را در مسیر پیشرفت رصد و دیدبانی کند. یعنی انحراف از خط انقلاب در مسیر پیشرفت کشور را در اقتصاد و فرهنگ و سیاست و علم و فناوری و... هشدار بدهد و یعنی مقابل تفکر واداده و تفکر «ما نمی‌توانیم» غربگراها فریاد بزند. یعنی درخصوص بی‌عدالتیها و تبعیضهایی که چپ و راست با مدلهای اقتصاد لیبرال در این کشور ایجاد کرده‌اند فریاد بزند. یعنی پیشرفتهای جهشی انقلاب اسلامی را چه در صنعت هسته‌ای، چه در صدور فرهنگ انقلاب اسلامی و مدافعین حرم و چه درصنایع موشکی و فضایی و نانو فناوری و.... هنرمندانه بگوید و از این پیشرفتهایی که همگی محصول تفکر انقلابی است، غبارزدایی کند. اگر «ثریا» نتواند اینها را صریح بگوید یعنی می‌شود همان سایت فردو که زیر کوه تحقیقات فیزیک می‌کند فقط برای اینکه برخی بگویند تعطیلش نکرده‌ایم!
آخر مگر قرار نیست که مطابق حکم آقا، از برنامه‌های انقلابی حمایت جدی کنند و کادرسازی انقلابی را در دستور کار قرار بدهند؟ واقعاً از شما حمایت نمی‌شود؟
حجم طلبی که «ثریا» از در طول این چند سال از سازمان دارد در بین برنامه‌های مشابه رکورد دار است؛ به بیان دیگر ما بیش از بقیه از جهت مالی تحت فشار قرار گرفته‌ایم.
در حالی که برخی در رسانه‌ها می‌گویند تیمهای انقلابی اولویت دارند و یا عده‌ای می‌گویند بچه‌های انقلابی از رانت استفاده می‌کنند، ما همیشه تحت فشار بوده‌ایم. ما می‌گوییم حالا اولویت هیچ؛ لااقل رکورددار نباشیم در مطالبات معوق مالی. این بحث مالی جزو فشارهای عجیب و غریب است.
می‌دانید بسیاری از پروژه‌های فضایی و هسته‌ای هم که تعطیل و نیمه‌تعطیل شده‌اند، رسماً ابلاغ تعطیلی نشده‌اند، فقط بودجه‌شان ده تا بیست درصد پرداخت شده؛ این یعنی تعطیلی آن پروژه‌های مهم بدون آنکه کسی دستور تعطیلی بدهد. متخصصان و دانشمندان ما را خسته می‌کنند تا خودشان رها کنند؛ اینطوری هزینه‌اش هم کمتر است. برای همین می‌بینید
مدیر موفق سایت نطنز و همکار شهید احمدی‌روشن امروز در صنعت فاضلاب کار می‌کند.
در به دری همکار احمدی‌روشن و مدیر سایت نطنز در «صنعت فاضلاب»
این همان خواسته‌ای است که دشمنان ملت ایران داشتند و عده‌ای در داخل خواسته یا ناخواسته بدون سر و صدا به تحقق آن کمک کردند. یعنی ناامید کردن انقلابیها و خنثی کردن آنها. خنثی کردن پیشرفتها به دست خودمان...یعنی تحریم داخلی... وقتی با چنین عزیزانی اینگونه می‌کنند ــ که شما روایتش را در آخرین قسمتی که «ثریا» پخش شد دیدید ــ دیگر برخورد با «ثریا» که جای خود دارد... این روش زیرکانه برای تعطیلی و خنثی کردن پیشرفتهای انقلابی ظاهراً به یک مدل تبدیل شده است، عده‌ای هم ناخواسته و بدون غرض در همین مسیر قرار می‌گیرند و به خواست دشمن کمک می‌کنند.
درمورد «ثریا» مجموعه‌ای از مسائل اتفاق افتاده و سرانجام ظاهراً به آنچه عده‌ای به دنبالش بودند و در بیرون سازمان آرزویش را داشتند رسیده‌اند؛ ما البته هنوز امیدواریم و همچنان منتظر جلسه با مدیران ارشد سازمان هستیم. انشاءالله در آینده مسئولان ارشد سازمان تدبیری کنند که این مشکلات حل شود؛ این پرچمی که با همت خود مدیران سازمان برافراشته شده بتواند استمرار پیدا کند.
حالا آینده چه خواهد شد؟
شرایط آینده مبهم است؛ مردم دعا کنند؛ می‌دانید؟ بحث ورای «ثریا» است. اگر پخش «ثریا» متوقف شد، پیام خوبی ندارد؛ اگر بنا باشد این تیپ برنامه‌سازی که مغضوب باندهای قدرت و ثروت است، به این راحتی حذف شود، چه پیامی خواهد داشت؟ ما در یک جنگ فرهنگی و رسانه‌ای تمام عیار هستیم اگر ده تا برنامه عین «ثریا» هم باشد کم است!
بیست سال است که دارند گفتمانی راه می‌اندازند که هرجا تفکر انقلابی بیاید و شعارهای انقلاب احیا شود، جنگ می‌شود؛ رفاه مردم زیر سؤال می‌رود؛ این عملیات پیچیده رسانه‌ای نیاز به عملیات مجدانه و انقلابی رسانه‌ای دارد.
واقعیت عینی عکس چیزی است که اینها تبلیغ می‌کنند. این امنیت ما مرهون چه کسانی است؟ مشکل اقتصاد ما توسط چه کسانی رقم خورده؟ نیروهای انقلابی یا غربگراها؟ از این جفا واقعاً می‌سوزیم چون واقعیتها پیش چشم ماست؛ می‌بینیم هرجا پیشرفت کرده‌ایم مرهون نگاه انقلابی و تلاش جهادی است. در موشکی جزو 5 کشور برتر دنیا هستیم؛ در منطقه خودمان بهترین هستیم و کسی نگاه چپ نمی‌کند. چرا؟ به‌خاطر «تهرانی‌مقدم» و تیمش و همکارانش؛ اینها حاصل کدام تفکرند؟ سبک مدیریت و زندگی تهرانی‌مقدم را ببینید؛ روی سنگ مزارش در وصیتنامه‌اش گفته بنویسید «اینجا سنگ مزار کسی است که می‌خواست اسرائیل را نابود کند.» پیوست فیشهای حقوقی او را ببینید. به اندازه شش ماه حقوق به‌خاطر طلب مرخصی‌هایش در طی ده سال از سپاه دارد نامه می‌زند که من اینها را نمی‌خواهم چون من مدیون انقلاب اسلامی و سپاه هستم...
تفکری که خود را بدهکار انقلاب می‌داند باعث پیشرفت جهشی کشور در حوزه موشکی و فضایی شده است نه تفکری که خود را طلبکار می‌داند. تفکری که خود را سر سفره انقلاب طلبکار می‌داند و حقوق نجومی می‌گیرد چه کارنامه‌ای داشته است؟ در کدام پیشرفت کشور مؤثر بوده است؟ اینها را چه کسی باید به مردم بگوید؟
برخی می‌گویند مردم اینها را نمی‌بینند؛ این موضوعات جذاب نیست! این توهین به مردم است. مستندهای ما هم که این مضامین را دنبال می‌کرده بیننده بی‌نظیری داشته است. مستند «مردی با آرزوهای دوربرد» که درباره همین شهید بزرگوار ساخته شده رکورد پیامک مخاطبان را شکست؛ یک کتاب دو هزار صفحه‌ای با این پیامکها می‌شود منتشر کرد؛ از استاد دانشگاه و کارگر و کارمند تا حتی پیام یک معتاد که گفت من وقتی این را دیدیم اشک ریختم و به‌خاطر این شهید بزرگوار عهد کردم و تصمیم گرفتم ترک کنم، تا کسانی که اصلاً جمهوری اسلامی را قبول ندارند ولی گفتند ما به این هموطنمان و امنیتی که او ایجاد کرده افتخار می‌کنیم.
آیا اگر در خارج کشور شخصیتی مانند شهید «نادر مهدوی» یا «بیژن گرد» داشتند که با دست خالی، با یک قایق سطح پایین مقابل ناوهای امریکا می ایستادند، اینطوری برخورد می‌کردند؟ ما مستند «رو در رو با شیطان» را درخصوص همین شهدا ساختیم؛ این شهدا را گاهی در محله و شهر خودشان نمی‌شناختند؛ این قهرمانها اگر در هر کشوری بودند دهها مستند و فیلم سینمایی در خصوص حماسه‌ای که خلق کردند ساخته می‌شد. اینها آن ظلمهایی است که به تفکر انقلاب اسلامی می‌شود؛ ببینید آمریکاییها تاکنون چند فیلم و مستند در خصوص ماجرای 444 روز تسخیر لانه جاسوسی‌شان در ایران ساخته‌اند. ما جاسوسان سفارت را به حق گرفته ایم، خون از دماغ یک نفر هم نیامده است کاملاً هم انسانی برخورد کرده‌ایم، عملیات نجات آنها هم با طوفان شن و امداد الهی مفتضحانه شکست خورده است.
ببینید؛ آنها چند فیلم سینمایی و چند مستند راجع به همین ماجرا به روایت خودشان ساخته‌اند. یکی از آنها فیلم «آرگو» است که به آن اسکار هم می‌دهند. اما این طرف ما از حماسه شهید نادر مهدوی و یارانش در مفتضح کردن آمریکا در خلیج‌فارس چند تا فیلم و مستند ساخته‌ایم؟ از حمله به ایرباس ایران و شهدای مظلوم آن چند تا فیلم ساخته‌ایم؟! از ترور رئیس‌جمهور مردمی‌مان شهید رجایی چطور؟ مردم جهان چقدر این مظلومیتها و افتخارهای حقیقی ملت ایران را می‌شناسند؟ نوجوانان و جوانان خودمان چقدر با اینها آشنا هستند؟!
سه سال قبل در یکی از برنامه‌های ثریا، عکس دانشمند شهید «کاظمی آشتیانی» و «تهرانی‌مقدم» و شهدای هسته‌ای را به مدارس بردیم؛ اکثراً این شهدا را نمی‌شناختند، ولی نامزد «مسی» و جزئیات زندگی نفرات درجه دو لیگهای اروپایی را می‌شناختند. قهرمانهای سرزمین خودمان را نمی‌شناسند اما تیم درجه دو آلمان را می‌شناسند. ماهواره‌ها که پرتاب شد، دانشجویان خود دانشگاه علم‌و‌صنعت نمی‌دانستند دانشگاهشان این افتخار را کسب کرده است. این فضا حاصل غفلت رسانه‌های ما از روشنگری است. ما باید از این شرایط و این مظلومیت انقلاب غبار زدایی کنیم.
از این شرایط ناامید هستید؟
به هیچ وجه. در فضای فرهنگی و رسانه‌ای، از بزرگترین خبرگزاریها تا دوردست‌ترین روستاها رویشهای فرهنگی بی‌سابقه‌ای را می‌بینیم. من به‌واسطه فضای کاری با اینها خیلی برخورد دارم؛ می‌بینید در انتهای یک روستای دورافتاده در یک مسجد نیم‌ساز بچه‌ها دور هم جمع شده‌اند و دارند کارهای خوبی می‌کنند؛ این را بگیرید تا یک خبرنگاری که در این غربت رسانه‌ای زده به هدف؛ نقش یک خبرنگار با انگیزه و انقلابی می‌تواند بی‌نظیر باشد.
یک چیزی به شما عرض کنم؛ این کارهایی که مخلصانه و غریبانه انجام می‌شود اجر خیلی‌خیلی بیشتر از «ثریا» دارد. اجر کار ما شاید در همین دنیا از بین برود؛ با همه مشکلات هر جا می‌رویم همه خداقوت می‌گویند؛ 4 ماه حقوق نگرفتن ما در برابر کسی که در عراق و سوریه می‌جنگد و پیکرش بدون سر برمی‌گردد، شوخی است؛ اصلاً خجالت می‌کشیم قیاس کنیم.
سختی کار ما اصلاً از این جنس نیست؛ سخت‌ترین بخش کار این است که برای خدا خالص باشد و بماند. بچه‌هایی که دارند غریبانه در مسجد و روستا و مدرسه کار می‌کنند اجر و اثرگذاری آنها بیشتر است. ببینید؛ همه ما که در این راه قدم برمی‌داریم حاصل یکی دو تا از این کارهای فرهنگی خوب هستیم؛ شاید حاصل یکی دو تا از معلمها؛ یکی دو تا معلم خوب که ما را بردند اردوی جنوب؛ من هر جا این معلم را بیینم دست او را می‌بوسم؛ حالا آنها که آن اردوی جنوب و راهیان نور را برگزار کردند شاید اصلاً نیستند. البته ما که کسی نیستیم، اما ببینید «احمدی‌روشن» ها حاصل چه کار فرهنگی هستند.
اگر هم «ثریا» ماندگاری دارد به‌خاطر آن بچه‌هایی است که پشت‌صحنه‌اند و نمی‌خواهند از آنها اسمی باشد؛ مستندهایی که 7 تا 8 بار در جشنواره عمار جایزه گرفته، کارگردانش حتی یک‌بار هم روی سن نرفته و واصرار دارد که عکسش هم هیچ‌جا منتشر نشود. این اگر برکتی دارد به‌خاطر این بچه‌هاست؛ با فشارها و مشکلات فراوان ساختند، اما اسمشان نیست. اهمیت این کارهای خالصانه را نباید ندید گرفت.
در دهه فجر امسال ویژه برنامه ندارید؟ یادم هست سال گذشته «ثریا» ده شب ویژه‌برنامه داشت که فضای خاص و متفاوتی هم با برنامه‌های کلیشه‌ای آن ایام داشت و خیلی جذاب بود. برای امسال ویژه برنامه ندارید؟
فعلاً که برنامه هفتگی‌مان هم متوقف شده است؛ چه برسد به ویژه برنامه‌ای که هر شب پخش بشود! البته ما از یکی دو ماه قبل پیشنهاد داده بودیم که آماده‌ایم این ویژه‌برنامه را مانند سال گذشته تولید و پخش کنیم ولی از این پیشنهاد استقبالی نشد!
همانطور که فرمودید سال گذشته «ثریا» ویژه برنامه‌ای داشت با عنوان «انقلاب ادامه دارد» خیلی هم برنامه متنوعی شد و استقبال مخاطبان عالی بود؛ مدیران وقت هم خیلی راضی بودند. برنامه حرف مهمی هم داشت و هم به پیشرفتهای پس از انقلاب در حوزه‌های مختلف علم و فناوری، رویشهای فرهنگی، صدور انقلاب، مدافعان حرم و .... می‌پرداخت و هم کاستی‌ها و عقب‌گردها از مسیر انقلاب مثل حوزه عدالت اجتماعی و فاصله طبقاتی و... را هشدار می‌داد.
البته همانطور که از عنوان «انقلاب ادامه دارد» هم پیداست رویکرد متفاوتی نسبت به بسیاری از برنامه‌ها و مراسمهایی داشت که فقط از انقلاب خاطره می‌گویند و از یک انقلاب تمام‌شده با «حس نوستالوژیک» صحبت می‌کنند.متاسفانه از نگاه برخی از سیاسیون و انقلابیون خسته و پشیمان، انقلاب اسلامی در همان سال 57 تمام شده؛ اینها هرسال در واقع در دهه فجر برای انقلاب مجلس ختم و یادبود می‌گیرند.
مجلس خاطره و مراسم نوستالژی از انقلابی که بود و تمام شده و حالا دیگر نباید آن آرمانها و شعارها را پیگیری و تکرار کرد. در حالی که در نگاه رهبر انقلاب، سال 57 در واقع نقطه عطف مهم و تولد یک انقلاب جهانی است با آرمانهای بزرگ. در این نگاه برای انقلاب مجلس ختم نمی‌گیرند، بلکه هر سال در جشن تولد انقلاب، آرمانهای آن را دوباره مرور می‌کنند و برای تحقق آنها و رسیدن به عدالت اجتماعی و استقلال و استکبارستیزی و رفع فقر و فساد و تبعیض برنامه‌ریزی می‌کنند و با یاد شهدا و مجاهدتها، آرمانها مرور می‌شود تا فراموش نکنیم برای چه خون دادیم تا انگیزه پیمودن ادامه راه بیشتر شود...
برای آینده چه برنامه‌ای دارید؟
همانطور که عرض کردم منتظر جلسه و تصمیم مدیران ارشد سازمان هستیم و امیدواریم با استمرار حمایتهایشان «ثریا» بتواند با همان رویکرد همیشگی به آنتن برگردد. البته بچه‌های انقلابی هیچ‌وقت پرچم را زمین نخواهند گذاشت و هر دریچه‌ای بسته شود، انشاءالله پرچم از جای دیگری بلند می‌شود. «ثریا» هم همین‌طور است انشاءالله. ضمن آنکه در مجموعه‌مان از مدتی قبل به این فکر بوده‌ایم که در کنار برنامه «ثریا»، تولیدات متنوع دیگری هم داشته باشیم که طبعاً با فضای بازتری تولید شده و برخی محدودیتها را نخواهد داشت و می‌تواند در جمعهای دانشگاهی و مردمی اکران شود. به‌زودی انشاءالله خبرهای خوبی در این زمینه خواهید شنید.
