* تقدیر از «نجیبمایل هروی» از کشور افغانستان در همایش نسخ خطی
امیرخانی در این نشست خبری ضمن اشاره به برگزاری دوره قبل این همایش با پیام رئیس فقید مجمع تشخیص مصلحت نظام اظهار داشت: وقتی در دوره قبل این افتخار داشتیم برای او لین بار همایش متبرک به پیام مرحوم آیتالله هاشمی رفسنجانی باشد بر این اساس بود که این پیام توسط فرزند ایشان قرائت شد که در بخشی از آن پیرامون نهادینه کردن احترام به افرادی که عمر خود را در جهت بسط فرهنگ شیعی صرف کردهاند تأکید شده است.
وی در ادامه با بیان اینکه امسال نیز به مانند دوره قبل یک چهره ویژه از بزرگان عرصه نسخ خطی مورد تقدیر قرار میگیرد، تصریح کرد: معمولاً از برجستگانی که یا در قید حیات هستند و یا درگذشته اقداماتی شایان ذکر داشتهاند، تقدیر میشده که امسال خوشبختانه این چهره ویژه «نجیبمایل هروی» از کشور افغانستان و شهر هرات مورد تقدیر قرار میگیرد.
وی با بیان اینکه امسال این افتخار را داشتیم برای اولین بار یکی از حامیان نسخ خطی از خارج از کشور را معرفی و تقدیر کنیم، گفت: از ایشان دهها اثر به رشته تحریر درآمده است و خوشحالیم امسال تیم علمی همایش پس از مدتها چهرهای را انتخاب کرد که هیچگونه شبه و شبههای درباره او وجود ندارد از این رو پیام رئیسجمهور افغانستان در بزرگداشت این همایش و این فرد در آئین پایانی توسط سفیر افغانستان در ایران قرائت خواهد شد.
* همایش نسخ خطی دوسالانه شد
نجفقلی حبیبی دبیر علمی این همایش ضمن تسلیت ارتحال آیتالله هاشمی رفسنجانی و با بیان اینکه ایشان خود از نویسندگان بزرگ بودند و علاقه خاصی به مسئله نسخ خطی و کتابخانه داشتند گفت: در زمان ریاست جمهوری جناب هاشمی بحث کتابخانه ملی مطرح شد اینکه باید جزء کدام سازمان قرار گیرد از این رو در کمیسیون عالی مجلس این مسئله مطرح شد و در نهایت کمیسیون اختصاصی در این حوزه با مسئولیت بنده تشکیل شد. بعد از آن کتابخانه ملی به نهاد ریاست جمهوری واگذار شد و از آن زمان به بعد تصویب شد که زیر نظر نهاد ریاست جمهوری فعالیت کنند.
حبیبی با بیان این مطلب که نسخ خطی از سرمایههای ملی برای ما محسوب میشو دو برای ماندگاری آن باید فعالیتهای بسیاری صورت گیرد،تصریح کرد: ترمیم، صحافی، فهرستنویسی و سایر هنرها برای مانایی این نسخ باید در کنار هم گرد آیند.
وی به برگزاری دوسالانه همایش حامیان نسخ خطی اشاره کرد و گفت: بنا شد این همایش دوسالانه باشد تا افرادی که در حوزهةای نسخ خطی کار میکنند معرفی و از آنها تقدیر به عمل آید بر این اساس در 8 گروه فهرستنویسی، چاپ عکسی، دین، فلسفه، ادبیات، تاریخ، اسناد و علوم فنون برترینهای هر حوزه معرفی خواهند شد چرا که مجموعه تشکیلات حامیان نسخ خطی تلاش میکند نویسندگان و محققان همچنین اهل تحقیقی که را در یکی از این 8 گروه کار ارزشمند کردهاند شناسایی کند.
این مقام مسئول به امور جنبی انجام شده نیز اشاره و یادآوری کرد: امسال آئیننامههای همایش اصلاح شد اول اینکه جشنواره هر دو سال یکبار برگزار شود ضمن اینکه متخصصان هر گروه در حوزه داوری به بررسی خواهند پرداخت و منابع مختلف را بررسی میکنند تا از میان منابع موجود بهترینها شناسایی و در نهایت مورد تقدیر قرار گیرند.
حبیبی قیمتگذاری نسخ خطی را سخت و مهم دانست و متذکر شد:با توجه به سخت بودن و ارزشمندی نسخ خطی و قیمتگذاری آن شناساندن افراد فعال در این حوزه موجب مهارتیابی آنها و معرفیشان به جامعه خواهد شد و در نهایت شناخت هنرها در این جمله از آثار ارزشمند به توسعه فرهنگی کمک خاصی میکند.
* بیان خاطرهای از آیتالله هاشمی رفسنجانی پیرامون نسخ کهن: آقای هاشمی گفتند این کتابها را نسوزانید
شکرالهی مدیر بخش نسخ خطی کتابخانه ملی ضمن بیان خاطرهای از آیتالله هاشمی رفسنجانی به نقل از عبدالحسین حائری گفت: جناب حائری یکبار فرمودند در اوایل پیروزی انقلاب انقلابیون به مجموعه به کتابهای دسترسی پیدا کرده بودند که مربوط به فرقه ضاله بود این کتابها برای ابقاع آغشته به موادی شده بودند انقلابیون خدمت آیتالله هاشمی آمدند تا اجازه سوزاندن این کتابهای ضاله را بگیرند که این امر با مخالفت ایشان مواجه شد. ایشان فرمودند این آثار میتواند دستمایه پژوهش باشد بنابر این تحت حفظ به کتابخانه مجلس منتقل شود.
وی خاطره دیگری از رئیس فقید مجمع تشخیص مصلحت نظام بیان کرد و گفت: خاطره دیگر به انتقال یکی از مهمترین نسخ خطی یعنی کتاب سفینه تبریز مربوط میشود در مورد این کتاب مقالات بسیار و همایشهای فراوان در داخل و خارج کشور برگزار شده است. آن هم در سالهای اوج سازندگی این امکان در کشور نبود که کتابهای نفیس را در داخل داشته باشیم اما کتابخانه مجلس به یمن ریاست آیتالله هاشمی این اقبال را داشت که گنجینه نفیسی چون سفینه تبریز را به آنجا وارد کند این اثر در آن سال 14 میلیون تومان خریداری شد.
وی در ادامه به همایش ا شاره کرد و گفت: کتابخانه مجلس با این هدف آئین بزرگداشت را راهاندازی کرد تا نهضتی به راه افتد و امروز همان به همت کتابخانه ملی با کیفیت داوری بالا و همان نهضتی که در پیام آیتالله ها شمی جزو آرزوها بود تا حدودی برآورده شده است تا هویت ایرانی ـ اسلامی ما در درجه نخست توسط ما ایرانیان و سپس توسط دیگران شناسایی شود.
شکرالهی همچنین به دایره برگزاری بزرگداشت از ملی و ارتقاء آن به منطقهای یاد کرد و گفت: در این دوره از نجیب مایل هروی با هویت افغانی تجلیل خواهد شد همچنین از کتاب بزرگداشت وی که به همت آقای اوجبی تهیه شده رونمایی میشود.
* 30 داور پانزدهمین دوره را داوری کردند
علی اوجبی نیز در این نشست خبری به بررسی آئیننامههای دورههای قبل بازبینی و آسیب شناسی آنها اشاره کرد و گفت: این آئیننامهها با اقتباس از کتاب سال جمهوری اسلامی ایران و بهرهبرداری از آن بازنویسی شد بسیاری از بخشها حذف و به علت استقلال برخی حوزهها همچون پایاننامهها شامل آن میشوند که با جایزه مستقلی برپا شوند ولی کتابهای حوزه نسخهشناسی موجب آن شد بخش جنبی برای تقدیر از فعالینی که ممکن است کتاب نداشته باشند یا کتابدار باشند یا فعال این حوزه شناخته شوند همچنین نسخه اهدا کرده باشند، تجلیل شود.
وی افزود: 30 داور در این دوره در داوریها کمک کردند قرار است از تلاشهای جناب هروی تقدیر به عمل آید متأسفانه ایشان شخصیت ناشناخته هستند که 100 کتاب در حوزه ادبیات فارسی و عرفان تألیف و تصحیح کردند. یادنامهای برای وی در 5 فصل تنظیم شده که مقاله استاد دینانی در این یادنامه منتشر خواهد شد.
اوجبی در پاسخ به سوالی پیرامون نحوه جمعآوری آثار متذکر شد: بخشی از آثار بر اساس پایاننامه و بخشی بر اساس اطلاعات کتابخانه ملی و خانه کتاب مورد بررسی قرار گرفت.
* ابراز تاسف معاون کتابخانه ملی از معدوم شدن برخی از کتب کهن شیعی با هزینه دشمنان اهل بیت(ع)
امیرخانی پیرامون حضور مقامات دولتی و تعداد برگزیدگان گفت: هنوز تصمیمگیری برای حضور مقامات قطعی نشده است چرا که ساعت برگزاری این مراسم منطبق بر برگزاری هیأت دولت است و ممکن است بر اساس این تلاقی وزیر ارشاد حضور نداشته باشد اما در مورد تعداد تقدیریها 8 تقدیر و برگزیده در بخش فهرستنگاری، دین، فلسفه، ادبیات، تاریخ، اسناد، علوم و فنون خواهیم داشت هر چند در برخی شاخهها برگزیده معرفی نخواهد شد و تنها تقدیر انجام میشود و در بخش جنبی هم در 6 محور از جمله پیشکسوتان حوزه مدیریت،نسخ خطی، کتابداری، حوزه مرمت، اهداکنندگان و ناشر شایسته تقدیر معرفی میشوند.
در پایان این نشست خبری معاون کتابخانه ملی با مخاطب قرار دادن رسانهها و این پرسش که چرا بسیاری از نسخ خطی از کشور خارج میشوند گفت: امروز متأسفانه شاهدیم که برخی نسخ کهن شیعی از کشور خارج و معدوم شده است این کتابها با پول هنگفت دشمنان اهل بیت از کشور خارج و معدوم شده است و با بدترین حالت از بین رفته اما این موارد وظیفه ما را دوچندان میکند و توجه اصحاب رسانه را میطلبد.
* مردم کتابهای کهن و نسخ خطی را در اختیار نهادهای مسئول برای ثبت و ترمیم و نگهداری قرار دهند/ این آثار قابل مصادره نیست
وی گفت: همانطور که در پیام آیتالله هاشمی به ان تأکید شده سودجویان در این حوزه بسیار فعالیت دارند. وقتی شخصی نسخهای را با قیمت بالا در خارج از کشور به راحتی میفروشد با هر زحمتی که باشد آن را از کشور خارج کرده و با قیمتهای بالا میفروشد ولی باید در میان مسئولان فرهنگی و سیاسی عزمی به وجود آید که میراث فرهنگی ما حفظ شود. دستاندرکاران و مجلس باید بودجهای را در نظر بگیرند تا این میراث از کشور خارج نشود. نسخه خطی موضوعی است که قابل مصادره نیست این نسخ مربوط به اشخاص است اما خروج آنها غیرقانونی است بنابر این افرادی که نسخ خطی دارند باید آن را به کتابخانه ملی و نهادهای مذکور برای نگهداری بهتر و فهرستنگاری ارائه کنند و هر زمان که خواستند میتوانند آن را بازپس بگیرند.