سرویس اقتصاد مشرق- اختلاف آماری سازمان‌های پایش‌گر نظیر مرکز آمار ایران و بانک مرکزی چندسالی است سیاست‌گذاران را با دوگانگی آمار و مردم را با بی اعتمادی به آمارهای اعلامی مواجه ساخته است. این دو مجموعه که در اقدامی موازی به جمع آوری اطلاعات می‌پردازند، در یک موضوع خاص هرکدام نرخی را اعلام می‌کنند که این رویه باعث انتقاد بسیاری از فعالان اقتصادی و دلسوزان کشور شده است.

 

رهبری معظم انقلاب در دیدار خود با اعضای ستاد سرشماری نفوس و مسکن نیز به این قضیه اشاره کردند و در تقبیح اختلافات آماری در کشور فرمودند: " اختلاف در آمارهای مراکز آماری  «بلایی بزرگ» است. گاهی مراکز مختلف درخصوص نرخ بیکاری یا نرخ تورم و رشد اقتصادی، آمارهای متفاوتی بیان می‌کنند که این مسئله موجب ایجاد بی‌اعتمادی در مردم می‌شود."

 

 از این توصیه رهبرمعظم انقلاب به متولیان ارائه آمار در کشور کمتر از سه ماه می‌گذرد و متاسفانه باید گفت در این مدت هیچ اقدام عملی در این راستا انجام نشده است. بررسی گزارش های آماری ارائه شده از سوی بانک مرکزی و مرکزآمار به خوبی گویای این فرضیه است.

 

در آخرین مغایرت آمارهای اعلامی از سوی این دو نهاد، مرکز آمار ایران نرخ تورم آذرماه کل کشور را 7.2 درصد اعلام کرد و این در حالیست که بانک مرکزی تورم آذرماه را 8.6 درصد می‌داند. این اختلاف 1.4 درصدی در نرخ تورم باعث تصمیم گیری اشتباه مسئولان اجرایی می‌شود و عموم مردم نیز با مشاهده همین اختلاف رقم و با مقایسه عینی تفاوت قیمت کالاهای اساسی اطمینان خود را به مراجع آماری از دست می‌دهند.

 

در ادامه به بررسی دو گزارش آماری مهم امسال پس از تذکر رهبر معظم انقلاب مبنی بر یکسان سازی آمارهای اقتصادی می‌پردازیم.

 

 

 نرخ رشد اقتصادی هم که به صورت فصلی ارائه می‌شود نیز از این دوگانگی آماری در امان نبود و طبق آمار منتشره از ابتدای سال، رقم رشد اقتصاد ایران که بیانگر وضعیت صنایع و تولید کشور است و یکی از آمارهای کلیدی برای برنامه ریزی و سیاست گذاری های کلان کشور به شمار می‌رود، در بازه‌های سه ماهه و شش ماهه توسط مرکز آمار یا بانک مرکزی اعلام نشد. کارشناسان علت عدم انتشار جزئیات گزارش های رشد اقتصادی را ترس دولت‌ها از بیان واقعیات اقتصادی جامعه و راهی برای فرار از افکار عمومی می‌دانند.

 

 

از نمونه هایی که می‌توان به ضررهای اختلاف آماری بین مسئولان اشاره کرد، نرخ رشد اقتصادی است. چندی پیش ولی الله سیف رئیس کل بانک مرکزی در مطلبی که در کانال تلگرامی خود منتشر کرد نرخ رشد اقتصادی 6 ماهه کشور را 7.4 اعلام کرد. البته بانک مرکزی تاکنون جزئیات بیشتری از این آمار منتشر نکرده است ولی همین رقم هم بارها توسط مسئولان رده بالای دولتی مورد استفاده قرار گرفت. برای نمونه حسن روحانی رئیس جمهور که در همایش حقوق ملت در قانون اساسی سخن می‌گفت با استناد به آمار رئیس کل بانک مرکزی گفت:

 

"من به مردم وعده دادم و گفتم اقتصاد ایران را نجات خواهم داد، امروز در آخرین سال دولت یازدهم خوشحالم که مردم ما هم شاهد تورم تک‌رقمی هستند و هم شاهد رشد اقتصادی شش ماهه اول امسال در مقایسه شش ماهه سال پیش با رشد 7.4 هستند."