سرویس جهان مشرق - چند هفته بعد از پیروزی دانلد ترامپ، تحلیل گران سیا که روی روسیه کار می کنند، برآورد جدیدی از مداخله سایبری روسیه در جریان انتخابات ریاست جمهوری آمریکا ارایه دادند. آن ها پیش تر تاکید داشتند که روسیه قصد دارد انتخابات آمریکا را به نوعی مختل کند، اما بعد از 8 نوامبر به این باور رسیده اند که مسکو قصد داشت با مداخله خود در نهایت موجب پیروزی ترامپ شود.

تازه ترین یافته های مورد ادعای سیا موجب تشدید اختلافات از قبل موجود، میان جامعه اطلاعاتی و رییس جمهور منتخب بر سر مساله مداخله روسیه در انتخابات آمریکا شده است.

ترامپ در مصاحبه روز یکشنبه خود با فاکس نیوز، با رد این ادعا که روس ها خواهان پیروزی او بودند، گفت: " من چنین اعتقادی ندارم. فکر می کنم که مسخره است."

ترامپ و همکارانش نه تنها ارزیابی های جدید سیا را درباره مداخله روسیه رد کرده اند، که اجماع 17 آژانس آمریکایی را نیز در این مورد رد کرده بودند. این 17 آژانس در اقدامی نادر، در اطلاعیه ای مشترک که به امضای مدیر امنیت ملی امریکا و مسوول «وزارت امنیت سرزمینی» رسید، انتشار یافت.

بسیاری از کارشناسان سیاست خارجی آمریکا و نمایندگان کنگره رفتار روسیه را یک «حمله به کشور» توصیف کردند. یکی از مدیران پیشین سیا، مایکل مورل، که حامی هیلاری کلینتون بود، این مداخله ادعایی از جانب روسیه را " معادل سیاسی حمله 11 سپتامبر" برای آمریکا د انست.

در واقع، برآورد اخیر سیا، نظر بالاتفاق جامعه اطلاعاتی نیست. مدیر امنیت ملی آمریکا، جیمز کِلَپر، که رییس جامعه اطلاعاتی محسوب می شود و بر هر 17 نهاد اطلاعاتی نظارت دارد، به این ارزیابی سیا اعتماد داشت و در هفته گذشته یک گزارش سری به کنگره بر مبنای همین برآورد داد. ولی جز سیا، از جانب هر یک از 16 آژانس دیگر، برآورد مستقلی بیرون نیامده است.

FBI به نوبه خود، این تحلیل را بیرون داد که قصد اصلی روسیه، ایجاد آشوب و تضعیف دموکراسی در آمریکا بود. به گفته یک مقام ارشد اف بی آی در گفتگو با شبکه NBC، کمک به ترامپ در همین جهت از سوی روسیه انجام گرفت، ولی روس ها انتظار پیروزی ترامپ را نداشتند.

ارزیابی سیا در این مورد، که روسیه به نفع ترامپ عمل کرد، بر مبنای اطلاعات جدیدی نبود، بلکه صرفا بر اساس بررسی و تحلیل دقیق شواهد غیرمستقیم و جزییات ریز آن بود که از چشم عموم پنهان مانده بود.

به ادعای سیا، منابع اطلاعاتی انسانی، رهگیری ارتباطات و سایر روش های جاسوسی، باعث شد که تحلیل گران هویت شماری از کنش گران حاضر در این ماجرا راه به هم متصل سازند، به ویژه کسانی که با اقداماتشان موجب آسیب دیدن وجهه کلینتون و تقویت وجهه ترامپ شدند.

سیا همچنین به این نکته ارجاع داد که هکرهای روسی که اطلاعات جمهوری خواهان را جمع آوری کردند، هیچ کدام از آن ها را انتشار ندادند، در حالی که اطلاعات کمیته ملی دموکرات ها و ایمیل های هیلاری را در اختیار ویکی لیکس قرار دادند. کمیته ملی جمهوری خواهان مساله و هک شدن سیستم خود را رد کرد، ولی ایمیل های شماری از اعضای به صورت منفرد هک شد.

اف بی آی معتقد است که روس ها اصطلاحا بمبی برای ترکاندن در ایمیل های حزب جمهوری خواه پیدا نکردند. به گفته مقامات اف بی آی، هنوز روشن نیست که آیا آژانس های اطلاعاتی می دانند که گستره رخنه اطلاعاتی هکرهای روسی تا چه حد است یا نه.

سیا همچنین یک کارزار خبرهای ضدکلینتون را در شبکه های اجتماعی رصد کرد و به این نتیجه رسید که بخش عمده محتوای آن را خروجی خبرگزاری های دولتی روسیه تامین کرده است.

به گفته مقامات اف بی آی این مساله که روس ها به صراحت می خواستند که ترامپ برنده شود، چیزی نیست که دولت آمریکا بتواند در دادگاه اثبات کند، از این رو در گزارش های سری اف بی آی برای کنگره نسبت به گزارش های سایر آژانس های اطلاعاتی، این موضع کم رنگ تر است که روسیه صراحتا خواستار پیروزی ترامپ بود. گرچه آژانس های اطلاعاتی دیگر هنوز نظر سیا را تایید نکرده اند، ولی مخالفتی هم از جانب آن ها تا این لحظه گزارش نشده است.

با این حال، ظاهرا در این که روسیه اقداماتی مخفیانه در جهت تاثیرگذاری بر انتخابات آمریکا انجام داده، مورد توافق همه آژانس های اطلاعاتی است.

در ماه اکتبر، جیمز کِلَپر، رییس جامعه اطلاعاتی و وزیر امنیت سرزمینی، «یِه جانسن» Jeh Johnson، یک بیانیه مشترکِ غیرمعمول منتشر کردند، با این محتوا که " جامعه اطلاعاتی آمریکا مطمئن است که دولت روسیه هدایت کننده مجموعه ای از رخنه ها به ایمیل های اشخاص و موسسات آمریکایی- به ویژه نهادهای سیاسی- بوده است.

یک منبع از درون جامعه اطلاعاتی در گفتگو با شبکه خبری NBC مدعی شد که تحقیقات نهادهای اطلاعات آمریکا شامل پروفایل تعدادی از مظنونین با تصاویر آن ها می شود که اگر وزارت دادگستری آمریکا قصد پیگیری قضایی داشته باشد، می تواند منجر به محکومیت شماری از این اتباع روسیه شود.

این ادعاها، مخالف نظر ترامپ است که می گوید: " (این کار) می تواند کار روس ها باشد. و کار چینی ها. و حتی می تواند کار آدمی باشد که در خانه خود در نیوجرزی  نشسته است."

به همین دلیل، دو حامی ترامپ که کمیته های اطلاعاتی کنگره را اداره می کنند، سناتور ریچارد بِر Richard Burr و نماینده جمهوری خواه، دِوین نونِز، هر دو در روزهای اخیر طی بیانیه های جداگانه، نگرانی خود را از مساله هکرهای روسی ابراز کردند.

سناتور بِر در بیانیه خود نوشت: " کمیته منتخب سنا در امور اطلاعاتی درباره اقدامات روسیه نگران بود و هست."

نونز نیز در بیانیه روز جمعه خود نوشت: " حملات سایبری روسیه برای کمیته اطلاعاتی مجلس نمایندگان غیرمنتظره نبود، چرا که به دقت، خصومت روسیه را در سال های اخیر زیر نظر داشته است."

روز دوشنبه، جمهوری خواهان ارشد کنگره به رهبر اکثریت، میچ مک دانل و رییس مجلس نمایندگان، پاول رایان- هر یک در بیانیه های خود بررسی روی موضوع دخالت روسیه را در انتخابات آمریکا خواستار شدند. رایان روسیه را «مهاجم» خواند و مک دانل هم گفت که " بالاترین اعتماد را به جامعه اطلاعاتی، به ویژه سیا، دارد."

همچنین روز دوشنبه، سناتور آریزونا، جان مک کین، دوباره خواهان برگزاری جلسه رسیدگی دوحزبی به مساله شد، ولی گفت که اعتقاد ندارد که روسیه برای مهندسی پیروزی ترامپ در انتخابات تلاش کرده است: " به همین دلیل باید تحقیقات کامل انجام بگیرد، ولی شواهدی دال بر این قضیه(مداخله روسیه) ندیده ام."

روشن نیست که آیا ترامپ درباره همان شواهدی که جمهوری خواهان ارشد به آن رسیده اند، توجیه اطلاعاتی شده یا نه، چرا که او از زمان انتخابش تنها در دو سه جلسه اطلاعاتی شرکت کرده است.

ترامپ نه تنها بر عدم اطمینان خود به برآورد سیا پافشاری می کند، بلکه گفته که اصولا سیا در کل قابل اعتماد نیست. او در بیانیه جمعه شب خود متذکر شد: " این ها(سیا) همان هایی هستند که گفتند صدام حسین سلاح کشتار جمعی در اختیار دارد."

برخی مقامات اطلاعاتی به رسانه های آمریکایی گفتند که از این نظر ترامپ عمیقا آزرده شده اند، چرا که سابقه نداشته که یک رییس جمهور منتخب، نهادهای اطلاعاتی را که قرار است هدایتشان را بر عهده بگیرد، علنا نکوهش کند.

یک مساله ای که اکنون مطرح شده این است که گزینه ترامپ برای مدیریت سیا، مایک پومپیو، چه گونه این شکاف در حال افزایش را بین مقامات سیا و رییس جمهور منتخب پر کند.

باراک اوباما هم هیچ کمکی به رییس جمهور منتخب برای سازگاری با سیا نمی کند. او هم اکنون با دستور به نهادهای اطلاعاتی برای تکمیل پرونده مداخله ادعایی روسیه در انتخابات، به تعمیق این شکاف کمک کرده است.

یکی از مقامات دولت اوباما به سی ان ان گفت که قرار است تا 20 ژانویه نتایج این بررسی ها عمومی شود. ولی مثلا سناتور انگوس کینگ، سناتور مستقل از ایالت مین و عضو کمیته اطلاعاتی سنا، معتقد است که این کار به این زودی نمی تواند انجام بگیرد. به زعم او،  دولت آمریکا قادر نخواهد بود که مدارک متقنی درباره دخالت روسیه به افکار عمومی ارایه دهد:

" اگر شما بخواهید مدرک ارایه کنید، به روس ها یک نقشه راه  می دهید که چه گونه مچشان را گرفتیم. آن وقت مجبوریم روش های اطلاعاتی و منابع خود را افشاء کنیم."