به گزارش مشرق، قرار است نشست اعضای
پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در تاریخ 8 تا 9 جولای سال 2016 (18 و 19 تیر)
در ورشو، پایتخت لهستان برگزار شود. هرچند که بعید به نظر می‌رسد سران
کشورهای عضو ناتو تجدید نظری در اسناد راهبردی ناتو تصویب شده در سال 2010
و 2012 داشته باشند،
اما در مجموع دستور کار آن‌ها در این نشست بررسی ستیز در اوکراین و روابط با روسیه، تقویت دفاع جمعی، بازاندیشی در موضوع بازدارندگی و نقش جنگ افزارهای اتمی، دفاع موشکی و امنیت سایبری، موضوع هلال بحران (از شبه قاره هند در شرق تا شاخ آفریقا در غرب) به ویژه موضوع افراط گرایان مسلح تکفیری و تداوم حضور در افغانستان، سیاست درهای باز و همکاری‌ها و بحث اشتراک مسئولیت‌ها است.
در همین رابطه «موسسه بین‌المللی پژوهش‌های صلح» (سیپری) واقع در استکهلم، پایتخت سوئد، به بررسی هرکدام از موارد مورد بحث در جلسه آتی اعضای ناتو پرداخت.
*ستیز در اوکراین و روابط با روسیه
سیپری در ابتدا پیرامون «ستیز در اوکراین و روابط با روسیه» نوشت: روابط روسیه با ناتو و بیشتر با غرب رو به وخامت گذاشته و کیفیت آن تغییر ریشه‌ای یافته است. به دنبال الحاق غیرقانونی کریمه، ناتو تمامی همکاری‌های نظامی و غیرنظامی را با روسیه تعلیق کرد و در عین حال باب گفت‌‌وگو با روسیه را باز گذاشت.
در همین زمینه «ینس استولنبرگ» دبیرکل ناتو در گفت‌و‌گویی تلویزیونی در لهستان و در ماه مه اعلام داشت که ناتو حداکثر تلاش خود را برای اجتناب از تنش با روسیه انجام داده و در مسیر پیشبرد گفت‌‌وگو با مسکو گام برمی‌دارد. شورای ناتو - روسیه نیز در آوریل 2016 دیدار داشت اما استولنبرگ تاکید کرد که این نشست تنها وجود اختلاف‌های عمیق و مداوم را تقویت نموده است.
* تقویت دفاع جمعی
بر این اساس، موضع بعدی مورد بحث در اجلاس ورشو «تقویت دفاع جمعی» است. موضوع مرتبط با دستور کار ارزیابی اجرای بسته اقدام‌هایی در جهت تقویت دفاع جمعی است که سران ناتو در نشست قبلی در ولز و در سال 2014 با آن موافقت کردند. در این نشست با تعدادی از اقدام‌های اطمینان‌بخش چون برقراری حضور دائمی و مستمر هوایی، دریایی و زمینی و انجام فعالیت‌های نظامی هدفمند در بخش شرقی متحدان ناتو موافقت شد. در نشست ولز همچنین برای افزایش تعداد رزمایش‌های نظامی سالانه تصمیم گیری شد. در سال 2016 دستکم 23 رزمایش نظامی مختلف برنامه‌ریزی شدند که در آن‌ها سناریوهای متنوع اجرا شده و با میزبانی 20 کشور مختلف برگزار می‌شوند.
* نقش تسلیحات اتمی، دفاع موشکی
موضوع سوم مورد بحث اعضای ناتو «بازنگری در نقش تسلیحات هسته‌ای، دفاع موشکی و امنیت سایبری» خواهد بود.
سران ناتو در نشست ولز
موسسه سیپری نوشت: نقش تجهیزات هسته‌ای در امنیت اروپا اخیرا بعد از سال‌ها به موضوع مورد بحث مبدل شده است. سخنان سران ارشد روسیه نیز متمرکز بر این است که این کشور در دکترین نظامی خود از سلاح‌های هسته‌ای استفاده می‌نماید و در همین راستا در رزمایش‌هایش به طور مرتب از سامانه‌هابی با قابلیت اتمی استفاده می‌کند. درحالی که بعید است ناتو تغییری چشمگیر در سیاست‌های اتمی خود در نشست ورشو اتخاذ نماید، اما به ارزیابی مجدد نقش سناریوهای اتمی در رزمایش‌های مدیریت بحران خواهد پرداخت.
در این نشست در زمینه دفاع موشکی اجرای تصمیم‌های اتخاذ شده نشست سال 2010 ناتو بررسی می‌شود. تا این لحظه آمریکا و ناتو برنامه‌های دفاع موشکی خود را تنها بر تهدیدهایی غیر از ناحیه روس‌ها متمرکز کرده‌اند. موضوع امنیت سایبری و دیگر چالش‌های چند بعدی نیز در این نشست بحث می‌شوند. رشد قابلیت‌های نظامی همراه با تهدیدهای نوین با ابزار سایبری، دستکاری هوشمندانه اطلاعات در شبکه‌های اجتماعی و همچنین به‌کارگیری راهبردی سیاست انرژی نیز قرار است بررسی شوند. در این نشست سران ناتو چگونگی ترکیب اقدام‌های اطمینان بخش نظامی که با آن‌ها موافقت کرده‌اند و ارائه واکنش چند وجهی موثر را در صورت رویارویی با چالش‌های جدید مورد بحث قرار می‌دهند.
*هلال بحران و مقابله با جنبش‌های اسلامگرای نظامی
موضوع چهارم بررسی و پرداختن به «هلال بحران و مقابله با جنبش‌های اسلامگرای نظامی» و در عین حال «تداوم حضور در افغانستان» است.
بر اساس این گزارش، پیرامون موضوع خاورمیانه و نقش ناتو در این منطقه پرتنش، این ائتلاف احتمالا ساخت و آموزش حوزه‌های عملیاتی که در آن تخصص‌های منحصر به فردی وجود دارد را در نظر خواهد داشت. برای نمونه، در رایزنی با کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس که اعضای آن سعی در ایجاد همکاری نظامی نزدیکتر بین خود دارند، ناتو می‌تواند دیدگاه منحصر به فردی را برای ایجاد سامانه‌های فرماندهی مشترک و مدیریت دفاع جمعی ارائه دهد. ناتو تاکنون با اعزام تیم ارزیابی به عراق برای تفحص و آموزش نیروهای عراقی برای نبرد بهتر با داعش موافقت کرده و صد‌ها افسر عراقی را در اردن آموزش داده است. علاوه بر این، ناتو در نظر دارد به نیروهای ائتلاف خود در نبرد با داعش با کمک هواپیماهای تجسسی «آواکس» کمک نماید در حالی که دولت لیبی نیز در حال مشاوره با ناتو در تجدید ساخت توان دفاعی و امنیتی خود است. ناتو در این منطقه نگاه بیشتری به دریای مدیترانه و همکاری با اتحادیه اروپا و دیگران دارد.
*سیاست درهای باز و همکاری
و اما مورد پنجم بررسی در این نشست بررسی «سیاست درهای باز و همکاری» در برهه کنونی و آینده و چگونگی تقویت گستره مختلف از ارتباط ها و همکاری‌ها، که مهمترین و اولین موردش در مجاورت مرزهای ناتو در شرق و جنوب است، خواهد بود. کشور مونته نگرو در مه سال 2016 معاهده الحاقی که یکی از آخرین گام‌ها در پیوستن به ناتو است را امضا کرد. مونته نگرو بیست و نهمین کشوری می‌شود که به ناتو می‌پیوندد. این اقدام و تصمیم‌گیری گامی دیگر در مسیر تحکیم مشارکت در جنوب و شرق اروپا است و همچنین پیامی دال بر این است که عضویت در ناتو ثابت نیست و کشورهای مشتاق بیشتری چون گرجستان، مقدونیه و بوسنی ممکن است در آینده به آن بپیوندند.
*مشارکت در مسئولیت‌ها
آخرین موضوعی که قرار است در نشست ورشو مطرح شود، بحث پیرامون «مشارکت در مسئولیت‌ها» است. اعضای ناتو متعهد به حرکت‌های تدریجی در اختصاص 2 درصد تولید ناخالص ملی کشورهای عضو به امور دفاعی و شاید دستکم 20درصد بودجه دفاعی خود به سازوکارهای بزرگ چون تحقیق و توسعه شدند. برای متعهد ماندن به این مورد، برخی اعضا کاهش پی در پی هزینه‌های نظامی که سال‌ها پیش از نشست ولز صورت گرفته بود را متوقف کردند و در مواردی حتی هزینه‌های نظامی را افزایش دادند. البته هنوز زود است که از نحوه استفاده منابع افزایش یافته صحبت شود.
