گروه بین‌الملل مشرق - تظاهرات و ناآرامی‌های عراق در روز جمعه گذشته که در نتیجه تلاش تظاهرات‌کنندگان برای حمله به مقر پارلمان و ساختمان نخست وزیری این کشور به خشونت کشیده شد، عرصه سیاسی این کشور را وارد فضای تازه‌ای کرده است. در این حمله دهها تن از تظاهرات‌کنندگان که بار دیگر به منطقه حفاظت‌شده امنیتی الخضراء و مقر پارلمان عراق و دفتر حیدرالعبادی نخست وزیر این کشور یورش بردند، با مقاومت نیروهای امنیتی مواجه شده و در درگیری‌های صورت گرفته بین آنها ده‌ها تن براثر اصابت گلوله‌های جنگی و پلاستیکی و مسموم شدن و گاز اشک‌آور زخمی شدند.

هیچ جریانی رسما مسئولیت این ناآرامی را بر عهده نگرفته است هرچند این عده با عنوان هواداران جریان صدر شناخته می‌شوند؛ این ناآرامی‌هایی که بعد از یورش مشهور به ساختمان های دولتی در منطقه الخضراء در اواخر ماه گذشته میلادی، دومین اقدام از این نوع بوده است، جریان صدر این بار مسئولیت این تظاهرات را برعهده نگرفته است، اما رسانه‌های عراقی و منطقه‌ای طراح اصلی این اعتراضات را جریان صدر معرفی می‌کنند که در حرکتی برخلاف امنیت و ثبات عراق، هر روز بر بحران سیاسی و امنیتی در این کشور می‌افزایند. تظاهرات‌کنندگان از شکست دولت در تصویب اصلاحات برای مبارزه با فساد و اوضاع نابسامان امنیتی بعد از موج جدید انفجارها در شهرک صدر بغداد که به کشته شدن بیش از 150 نفر شده، معترض بودند.

تظاهرات مذکور از میدان التحریر در مرکز بغداد آغاز شد، این در حالی بود که منبع دعوت مردم به این تظاهرات نامشخص بود و برخی فعالان مدنی و عناصری از جریان صدر در آن شرکت داشتند، در ادامه تظاهرات کنندگان از پل الجمهوریه عبور کرده و به سمت یکی از ورودی‌های منطقه الخضراء پیشروی کردند. در این منطقه بود که درگیری‌های آنها با نیروهای امنیتی آغاز شد. شاهدان از زخمی شدن 58 نفر در اثر این درگیری‌ها خبر می‌دهند. به ‌این ‌ترتیب تظاهرات‌کنندگان پس از تلاشی یک ساعته، بار دیگر موفق شدند وارد ساختمان پارلمان و دفتر نخست وزیری و دفتر دبیرخانه شورای وزیران شوند و در آنجا عکس‌های یادگاری و سلفی بگیرند. نیروهای امنیتی در ادامه تمرکز خود را در منطقه الخضرا افزایش داده و با شلیک گاز اشک آور و گلوله‌های پلاستیکی اقدام به متفرق کردن تظاهرات‌کنندگان کردند. گفته می‌شود 12 تن از نیروهای امنیتی در این حوادث بر اثر جراحات وارده با سلاح سرد زخمی شده‌اند که حال سه نفر از آنها وخیم است. دو نفر از مهاجمین نیز بنابر گزارش‌ها، کشته شده‌اند.

بعد از این اتفاق بود که فرماندهی عملیات بغداد در اقدامی بی‌سابقه از زمان روی کار آمدن العبادی مقررات منع آمد و شد در پایتخت این کشور اعلام کرد، اما العبادی در نیمه‌های شب این قانون را لغو کرد.

جریان صدر صبح شنبه با صدور بیانیه‌ای به حمله بی‌سابقه بر ضد دولت عراق پرداخته و به آن نسبت به سرنوشتی مشابه صدام حسین و معمر القذافی هشدار داد. وی از عراقی‌ها خواست تا صبر پیشه کنند، چرا که «انقلاب مسالمت‌آمیز» آنها یقینا با پیروزی همراه خواهد بود و طایفه‌گرایی و سهیمه‌بندی‌ها و فساد و تروریسم در کشور به پایان خواهد رسید.

سید مقتدی صدر رئیس جریان صدر عراق در بیانیه خود از آنچه که وی «انقلاب خودجوش و مسالمت‌آمیز» معترضان در بغداد نامیده، حمایت کرده و استفاده نیروهای امنیتی عراق از زور را محکوم کرد. مقتدی صدر در این بیانیه رسما تهدید کرد که اعتراضات مسالمت‌آمیز ادامه خواهد داشت و هیچکس نباید مانع آن شود، در غیر این صورت انقلاب در مسیر دیگری دنبال می‌شود.

در همین رابطه یک منبع آگاه گفت که رهبران سیاسی عراق روز گذشته به منظور بررسی تحولات سیاسی این کشور ، نشستی اضطراری در منزل سلیم الجبوری رئیس پارلمان برگزار کردند. البته تاکنون جزئیاتی از تصمیمات اتخاذ شده در این نشست اعلام نشده است.

در حالی که تلاش‌های گروه‌های مستقل سیاسی در عراق برای تشکیل نشست‌های و پارلمان و برون رفت از بحران سیاسی این کشور ادامه دارد، همچنان ائتلاف اقلیم کردستان عراق اعلام می‌کند که نمایندگان کرد در نشست‌های آینده پارلمان شرکت نخواهند کرد. آنها عدم توانایی دولت برای تأمین امنیت را بهانه این موضع گیری قرار داده‌اند. بختیار جبار یکی از نمایندگان ائتلاف کردستان در پارلمان عراق در این رابطه گفت: ورود تظاهرات‌کنندگان به منطقه الخضرا برای بار دوم، ساده‌تر از هفته قبل صورت گرفت. دولت نمی‌تواند بعد از تکرار حمله مردم به منطقه الخضراء امنیت و تضمین لازم را به نمایندگان کرد در حفظ جان آنها بدهد. وی تاکید کرد که حتی اگر امنیتی در منطقه سبز بغداد ایجاد شود، کردها حاضر به شرکت در نشست آینده پارلمان نخواهند بود، چرا که دولت قادر به حل بحران کنونی و ایجاد توافق بین گروه‌های سیاسی و حل منازعات آن‌ها نیست.

بختیار جبار نماینده کرد پارلمان عراق

دفتر حیدر العبادی نخست وزیر عراق طی بیانیه‌ای از گفتگوی تلفنی وی با باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا خبر داد. در این گفتگو روابط دوجانبه بین دو کشور و چالش‌های امنیتی، سیاسی و اقتصادی عراق بویژه انفجارهای تروریستی اخیر بغداد مورد بحث و بررسی قرار گرفت. مقابله با تروریسم و پیروزی های عراق در مبارزه با داعش از دیگر محورهای این گفتگو بود.

باراک اوباما در این گفتگو بر حمایت از عراق در زمینه مقابله با تروریسم تاکید کرد.

حیدر العبادی نخست وزیر عراق نیز تاکید کرد که عملیات آزادسازی اراضی این کشور ادامه داشته و تکمیل آزادی فلوجه به زودی انجام خواهد شد. وی افزود که عراق علی رغم چالش‌های متعدد به انجام اصلاحات در بخش های مختلف از جمله بخش اقتصادی ادامه می‌دهد.

نوری المالکی نخست وزیر سابق و رئیس ائتلاف دولت قانون پس از حوادث روز جمعه منطقه الخضراء بر لزوم پیگرد و کنترل نقض‌کنندگان قانون تاکید کرد و یادآور شد که نمی‌توان انتظار داشت تغییر و اصلاحات از سطح خیابان‌ها اجرا شود. به گفته مالکی رویدادهای روز جمعه در منطقه الخضراء بغداد بخشی از تلاش برای متوقف کردن اصلاحات در این کشور بوده است.

فؤاد معصوم رئیس جمهور عراق هم با صدور بیانیه‌ای، از تظاهرات‌‌کنندگان عراقی خواست که به قانون پایبند باشند و ضمن حفظ خویشتنداری خود از حمله به نهادها و مؤسسات دولتی خودداری کنند.

وی همچنین درباره تبدیل‌شدن تظاهرات به فرصتی برای حمله به نیروهای امنیتی هشدار داد و از دولت خواست که کانال‌های گفتگو را با سازمان‌دهندگان تظاهرات باز کرده و بر سر مشخص شدن ساز و کار تظاهرات و مکان برگزاری آن با آنها به توافق برسد.

محمد مهدی البیاتی عضو سازمان بدر تاکید کرد که بحران‌های متعدد پارلمان عراق، فعالیت آن را در آینده نیز به چالش خواهد کشید.

وی با بیان اینکه بازگشت «سلیم الجبوری» به ریاست پارلمان پایان مشکلات نیست، گفت: بیش از90 نماینده پارلمان جریان معارضی تشکیل داده اند که این امر تصویب قوانین را بسیار دشوار خواهد کرد.

البیاتی تحصن نمایندگان در پارلمان را اقدامی عجیب خواند و گفت: پارلمان بالاترین قدرت قانونی را در عراق در اختیار دارد و برپایی تحصن و اعتصاب در آن به معنای وجود مشکلات بزرگی است که نیازمند تجدید نظر است.

در ادامه واکنش مقامات سیاسی این کشور به تحولات جاری، قاسم الاعرجی رئیس فراکسیون بدر در مجلس نمایندگان عراق در رابطه با نقش منفی آمریکا در قبال بن‌بست سیاسی و امنیتی این کشور گفت: طرح‌های آمریکایی نه تنها با مردم عراق مطابقت ندارد بلکه علیه منافع آنها است. وی افزود: ایران عمق عراق به حساب می آید و آمریکا شیطان بزرگ است و مردم عراق آمریکا را نمی خواهند.

الاعرجی ادامه داد آمریکا مشغول انتخابات خودش است و طرح‌های آن هیچ تناسبی با مردم عراق ندارد بلکه علیه منافع این ملت است. وی تصریح کرد که فراکسیون‌های سیاسی هرچه سریعتر باید به مجلس نمایندگان آمده، جلسات خود را برگزار کنند و به کار خود ادامه دهند.

قاسم الاعرجی نماینده فراکسیون بدر در پارلمان عراق

تحولات امنیتی و میدانی عراق

در ابعاد تحولات امنیتی عراق رسانه‌های جنگی اعلام کردند که مسیر رابط به نوار مرزی در ورودی غربی استان الانبار را بعد از اخراج نیروهای داعش پاک‌سازی کردند. این یگان‌ها با صدور بیانیه‌ای اعلام کردند که مسیر بین‌المللی از الرمادی تا طریبیل به سمت اردن کاملاً آزاد شده است. دو روز پیش نیز نیرو‌های فرماندهی عملیات مشترک اعلام کرده بودند که منطقه الرطبه در غرب استان الانبار را به صورت کامل پاک‌سازی کردند.

وزارت کشور عراق نیز با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که نیروهای این کشور از نفوذ 11 عامل انتحاری وابسته به گروه تروریستی داعش در نزدیکی شهر الفلوجه در استان الانبار به سمت بغداد جلوگیری کردند. در این عملیات دهها تن از عناصر این گروه کشته شده و تعدادی نیز زخمی شدند. بر اساس این گزارش ، عملیات مذکور بعد از چندین روز مراقبت و پیگیری سخت و پیچیده انجام شد و براساس اطلاعات دقیق،‌ جنگنده‌های نیروی هوایی عراق ضربات دقیقی را به این مقر وارد کردند که در نتیجه آن مرکز مذکور کاملاً منهدم شده و 13 عامل تروریستی ازجمله 9 عامل انتحاری کشته شدند. چهار تن دیگر نیز در این حملات زخمی شدند.

در این حمله هوایی همچنین 21 کمربند انفجاری و یک خودرو منهدم شد، حجی حامد الجمیلی تروریست فراری که از زندان ابوغریب فرار کرده و مسئول انتقال برخی خودروهای بمب‌گذاری شده به منطقه فلوجه و بغداد بود نیز در این حملات کشته شده است. عبد الفتاح ابو اسحاق از دیگر کشته‌شدگان این عملیات است که مسئول انتقال عوامل انتحاری در بغداد بوده است. وی همچنین کارشناس تهیه کمربندهای انفجاری و بمب‌های دست‌ساز بود و این تجهیزات را به بغداد انتقال می‌داد.

در همین راستا در حالی که هنوز مدت زیادی از انفجار خونین شهرک صدر بغداد که در نتیجه آن صدها نفر کشته و زخمی شدند، نگذشته، دیروز (شنبه) انفجار انتحاری دیگر در شهر شیعه نشین "الدجیل" عراق به وقوع پیوست که در آن عامل انتحاری، در حالی که سوار بر موتور بمب گذاری شده بود، خودش را در یک بازار مردمی در شهر "الدجیل" در استان صلاح الدین عراق منفجر کرد. بر اثر این انفجار تروریستی 10 شهروند عراقی شهید و 15 نفر دیگر مجروح شدند که برخی از مجروحین وضعیت وخیمی دارند.

همچنین یک منبع امنیتی در استان الانبار دیروز گزارش داد که هواپیماهای جنگی عراقی همراه با نیروهای توپ‌خانه ارتش، دیروز یکی از مراکز تروریست‌های داعش در منطقه جزیره الخالدیه واقع در 23 کیلومتری شرق الرمادی را هدف قرار دادند. گفته می‌شود قرار بود سرکردگان تروریست ها نشستی را در این مقر برگزار کنند.

منابع مطلع اعلام کردند که موشک باران مذکور به کشته شدن ماهر البیلاوی فرمانده نظامی داعش در فلوجه و تعدادی از همراهان وی منجر شد.

مقر داعش در فلوجه

همچنین گردان‌های حزب الله عراق اعلام کردند که برای ایجاد گذرگاه‌های امن جهت خروج شهروندان و زنان و کودکان از فلوجه ناوگانی از موشک‌های النمر و النور را که شامل 1400 فروند موشک است، آماده کرده‌اند.

نیروهای نظامی و گروه‌های مقاومت مردمی عراق در همین راستا موفق شدند یکصد زن و کودک عراقی گرفتار در چنگال داعش را در فلوجه از محاصره آزاد کنند. این تعداد افراد که حدود 30 خانواده بودند، به وسیله گروه های مقاومت مردمی به مکانی امن انتقال داده شدند.

همچنین در آخرین تحولات، ارتش عراق از ساکنان شهر فلوجه خواست تا بتدریج از این شهر خارج شوند و خود را برای آغاز عملیات آزادسازی فلوجه از دست تروریست‌های داعش آماده کنند. به نوشته پایگاه خبری شبکه المیادین، فرماندهی «عملیات مشترک» ارتش عراق در بیانیه‌ای با اعلام اینکه عملیات آزادسازی شهر فلوجه نزدیک است، از اهالی این شهر خواست تا از مقرهای داعش و تجمعات آن‌ها دوری کنند و از شهر خارج شوند. ارتش عراق با نام‌گذاری «نبرد شکست تروریسم» برای عملیات آزادسازی شهر فلوجه، این عملیات را پیروزی برای تمام شهدا و آسیب دیدگان تروریسم دانسته است.

فارس نوشت: بنا بر این بیانیه، در آزاسازی فلوجه، نیروی هوایی و توپخانه‌ای عراق به همراه نیروی هوایی ائتلاف بین‌المللی ضد تروریسم، پوشش لازم را برای نیروهای عراقی فراهم خواهند کرد.

به گزارش مشرق، ظهر امروز شورای فرماندهی عملیات آزادسازی شهر فلوجه از اشغال گروه تروریستی تکفیری داعش با حضور حاج هادی العامری فرمانده حشدالشعبی با مسئولان یگانهای مختلف نظامی ارتش و بسیج مردمی این کشور تشکیل شده است. در این جلسه آخرین تحولات میدانی و جزئیات عملیات قریب الوقوع رزمندگان عراقی برای پاکسازی فلوجه از تروریستهای داعش مرود بحث و بررسی قرار گرفته است. از سوی دیگر انتقال نیرو و کاروان‌های تسلیحاتی به محورهای مختلف عملیات اطراف شهر فلوحه همچنان ادامه دارد.

گفته می شود تا کنون تعداد رزمندان مستقر شده در اطراف شهر به بیش از 50 هزار تن رسیده که 170 دستگاه تانک و صدها یگان موشکی نیز آنها را همراهی می کنند. یگانهای موشک ضد زره و تک تیرانداز نیز دراین عملیات وظیفه انهدام انتحاری های گروه تکفیری داعش و شکار فرماندهان میدانی این گروه را بر عهده خواهند داشت.

گروه تروریستی داعش اواخر سال 2013 به شهر فلوجه یورش برد و از آن زمان این شهر تحت سلطه این گروه قرار دارد.

فلوجه در 60کیلومتری غرب بغداد واقع شده و جمعیت آن در سال 2011 حدود 320هزار نفر گزارش شده بود اما در حال حاضر 60 تا یکصدهزار نفر در آن ساکن هستند.

اما در میان تمام بحران‌های سیاسی و امنیتی در عراق، همزمان با فرا رسیدن نیمه شعبان و میلاد مهدی موعود منجی آخر الزمان (عج)، جشن و سرور در عراق نیز مانند مسلمانان و شیعیان مناطق مختلف دنیا برگزار می‌شود. یکی از چالش‌های امنیتی سرویس‌های داخلی عراق اتخاذ تدابیر امنیتی لازم برای برپایی جشن‌های نیمه شعبان در شرایط شکننده کنونی است. در همین راستا منابع عراقی گزارش می‌دهند که بیش از 30 هزار نیروی امنیتی برای تأمین امنیت زیارت زائران در شهر مقدس کربلا آماده باش هستند.

مقامات امنیتی و دولتی در داخل کربلا گزارش می‌دهند که آمادگی کامل برای پذیرایی از زائران خارجی و داخلی از گوشه و کنار استان و کشور را دارند.

نصیف الخطابی رئیس شورای استانداری کربلا در این زمینه گفت: طرح امنیتی ویژه‌ای با حضور فرمانده عملیات و رئیس پلیس کربلا به تصویب رسیده که در آن بیش از 30 هزار نیروی امنیتی از ارتش و پلیس علاوه مشارکت گسترده الحشد الشعبی در تأمین امنیت شهر مقدس کربلا حضور دارند.

جاسم الفتلاوی معاون اول استانداری کربلا نیز در اظهاراتی مطبوعاتی اعلام کرد که زیارت مبارک شعبانیه دومین زیارت بزرگ کربلا بعد از زیارت اربعین است، این در حالی است که زیارت اربعین حدوداً بین 10 روز تقسیم شده، اما حضور زائران زیارت شعبانیه در کربلای معلی تنها شامل یک روز است. الفتلاوی پیش بینی کرد که تعداد زائران وارد شده به کربلا در نیمه شعبان بالغ بر 4 میلیون نفر باشد.

برپایی مراسم نیمه شعبان در کربلای معلی

اوضاع سیاسی عراق پس از درخواست تغییر کابینه وزارتی وبه دنبال آن تغییر رؤسای سه گانه شاهد بحران گسترده‌ای است وتعویض فقط 5 وزیر و تاخیر جلسه مجلس درباره تغییر دیگر وزراء به دلیل به حد نصاب نرسیدن، موجب خشم تظاهرات کنندگان و حمله آنها به منطقه الخضراء و ساختمان مجلس شد.

از سوی دیگر عراق از 19 خرداد ماه سال 93 تاکنون با بحران ناشی از اشغال مناطق زیادی از شهرهای شمال و غرب خود توسط گروهک تروریستی داعش مواجه بوده است؛ در چند ماه اخیر نیروهای مردمی و ارتش عراق موفق شده اند چند شهر این کشور از جمله الرمادی و تکریت را از دست تروریست های تکفیری داعش آزاد کنند.