به گزارش مشرق، در حالی که در ماههای اخیر مطالب فراوانی در رسانه ها درباره خطرات مربوط به آبگیری سد گتوند ناشی از حل شدن توده بزرگ نمکی موجود در دریاچه سد در آب کارون منتشر شده است و پاسخ قانع کننده ای به آنها داده نشده، اخبار جدید از تصمیم مسئولان برای آب گیری ناگهانی سد و افزایش 40 متری طراز آب در دریاچه سد ظرف یک روز حکایت دارد که این موضوع می تواند صدمات جبران ناپذیری به سازه سد را وارد کند.
یکی از کارشناسان سد با ارسال پیامی به «آینده» در این باره نوشته است: مسئله مهمی که باید به آن اشاره نمود نحوه و زمانبندی آبگیری سد می باشد.
1. با توجه به تراز اولین آبگیر سد، قرار شده در یک روز به میزان 270 میلیون متر مکعب آب از سدهای شهید عباسپور و کارون 3 عمدتاً بصورت سرریز رهاسازی و پشت سد گتوند علیا ذخیره گردد. این موضوع موجب خسارات سنگینی از نظر تولید برق خواهد شد، چرا که علاوه بر سرریزی حجم فوق این مسئله باعث پائین افتادن آب پشت سد های عباسپور و کارون 3 نیز خواهد شد. ضمن اینکه با توجه به تراز دریچه های آبگیری سد گتوند این حجم آب بصورت حجم مرده خواهد بود. بروز تنشهای کمی و کیفی شدید با توجه به خشکسالی و کم آبی ناشی از آن و آبگیری سد آنهم در تابستان قطعی بوده و با توجه به تجربه آبگیری دیگر سدها که از ذخیره سیل است این تصمیم وزارت نیرو عجیب به نظر میرسد.
2. بر اساس دستور العملهای موجود برای تامین پایداری سدها، تغییر تراز آب بیشتر از یک تا دو متر در شبانه روز توصیه نمی شود و آبگیری و یا تخلیه سریع مخاطرات پایداری در پی دارد. در حالی که تغییر تراز آبگیری در سد گتوند بیش از 40 متر در شبانه روز مد نظر مسئولین مربوطه است. و افت تراز آب در سدهای کارون 3 و شهید عباسپور نیز بیش از حد مجاز خواهد بود.
3. ساختگاه سد گتوند علیا از نظر زمین شناسی دارای ساختار مناسب کنگلومرائی است اما نقطه ضعف و عمده مشکل این سد در مخزن آن در فاصله 5 کیلومتری محل سازه سد می باشد.
در این نقطه توده ای انحلال پذیر به طول حدوداً 5 کیلومتر و عرض 400 متر به ارتفاع 200 متر رخنمون گردیده که از نظر زمین شناسی از بخش 2 تشکیلات گچساران تشکیل شده و بر اساس نقشه های زمین شناسی دارای بیش از 50% نمک می باشد . به همین دلیل توده مذکور در حال حاضر دارای سینک هولها (غارهای) بسیار زیادی است. با توجه به طول و عرض و ارتفاع این توده حجم قابل تصور این توده حدوده 200 میلیون متر مکعب میباشد. اگر 50% حجم توده از نمک تشکیل شده باشد حجم نمک محاسبه شده در حد 100 میلیون متر مکعب می باشد.
4. تراز نرمال آب پشت سد (234 متر) در صورت آبگیری و رسیدن به تراز نرمال حدود 150 متر هد آب بر روی این توده فشار قرار می گیرد. از آنجائی که ساختار مورد نظر درای قابلیت انحلالی بسیار بالائی است در صورت نفوذ آب به این محدوده تشکیلات نمکی آن شروع به انحلال می نماید.
با وجود پوشش اجرا شده و در خوشبینانه ترین حالت بالا رفتن شوری به میزان 1500 تا 2500 میکروموس را بسته به سرعت انحلال، میتوان انتظار داشت. هم اکنون که شوری آب در محل سد 600 است، شوری در محل شهر اهواز حدود 2000 میباشد. حال با بالارفتن شوری در محل سد، افزایش شوری در اهواز به میزان 5000 قابل انتظار می باشد. واضح است که این میزان شوری نه تنها برای مصارف شرب که برای کشاورزی هم قابل تحمل نیست.
