به گزارش مشرق به نقل از مهر، مسعود شصت چي با عينک کلفت کائوچوايش در زير زمين تاريک و نمور اداره ثبت احوال در حال جا به جايي اسناد ثبتي است، برگه هاي سندي همه کاهي و قديمي اند و فايلهاي سندي از ازدياد نزديک است منفجر شوند.

اينها تصويري هايي از سريال طنز مرد هزار چهره است که تصوير يک کارمند ثبت احوال را به نمايش مي گذارد، تصويري که دور از واقعيت نيست و به راحتي مي توان در اداره هاي ثبت احوال ديد.

از حياط کوچک ساختمان که بالا مي آيم، افرادي را مي بينم که سرگردان و سراسيمه بين راه پله ها و طبقه همکف و زير زمين در حال رفت و آمد هستند و پشت سر هم در صفهاي طولاني مي ايستند.

ابتدا بايد نوع تقاضايي که داري را از اطلاعات طبقه همکف بپرسي، وقتي مي گويم که براي دريافت شناسنامه المثني آمده ام، باجه شماره 4 را نشانم مي دهد که عده زيادي در صف آن ايستاده اند و همهمه به راه انداخته اند.

مي روم پشت آخرين نفري که در صف ايستاده، منتظر مي ايستم، پس از 30 دقيقه بالاخره نفر جلو باجه مي رود و نوبت نفر بعد مي شود، تقريبا براي هر فردي 20 تا 30 دقيقه رسيدگي به پرونده طول مي کشد و صف آهسته رو به جلو مي رود.

هشت صندلي داخل سالن پر است و جا براي نشستن نيست، هواي داخل سالن هم گرم و از شلوغي جمعيت سنگين شده است.

باجه هاي ديگر هم به همين شلوغي است و هر از گاهي صداي داد و بيداد بين مراجعه کننده و مسئول باجه بلند مي شود. " براي بار چهارم آمده ام براي تغيير کارت ملي ام که با شناسنامه ام تطبيق نمي کند، هر بار هم به يک نوع من را سر مي دواند و جوابم را نمي دهد". اين را يکي از مراجعه کنندگان مي گويد و بقيه هم درد دلشان باز مي شود.

" خود ثبت احوال نام فرزند من را در شناسنامه اشتباه زده بار اول که آمدم شناسنامه ام را گرفتند که درست کنند بعد از 40 روز که آمدم باز هم اسم را اشتباه ثبت کرده بودند، حالا که آمدم مي گويند برو 40 روز ديگر بيا".

مسئول باجه داد مي زند که " به من ربطي نداره، روند قانوني اش همينه، اصلا هرکس شکايت داره بره پيش رئيس طبقه بالا".

دفتر رئيس شعبه جنوب شرق تهران طبقه دوم ساختمان است و مسئول دفترش اجازه ورود کسي را به داخل نمي دهد." آقاي رئيس الان نيستند، رفته اند سازمان جلسه تا ساعت يک مي آيند".

اداره ثبت احوال جنوب شرق تهران يکي از شلوغ ترين و پر مراجعه ترين ادارات ثبت احوال است که توسط کارمنداني اداره مي شود که البته تعداد زيادي از آنها کارآموزان هنرستانهايي هستند که کمتر توانايي پاسخگويي به مراجعان را دارند.

نبود امکانات مناسب و اوليه همچون صندلي، سيستم تهويه هوا، آب خوري تنها بخشي از مشکلات اين شعبه از اداره ثبت احوال است که به چشم هر مراجعه کننده اي مي آيد.

همچنين روند آهسته پاسخگويي به ارباب رجوع يکي از مشکلات ديگري است که مراجعه کنندگان را آزار مي دهد، " من تا الان چهار بار براي اصلاح يک مورد در شناسنامه ام مراجعه کرده ام اما هر بار مي گويند برو ده روز ديگر بيا، برو يک ماه ديگر بيا، حالا در نظر نمي گيرند که شايد من با شناسنامه ام کار فوري دارم و نمي توانم اينقدر معطل شوم".

اوضاع طبقه زير زمين که مخصوص کارت ملي و هدفمندي يارانه هاست از ساير بخش ها بدتر است؛ بيش از 100 مراجعه کننده در زير زمين کوچک ايستاده اند و منتظر تا نوبتشان بشود.

"هوا اينجا خيلي گرم است، سيستم تهويه درست و حسابي هم وجود ندارد، اگر بمانيم که تنگي نفس مي گيريم و اگر برويم جايمان را از دست مي دهيم، پس مجبوريم بمانيم تا سريعتر نوبتمان شود و بتوانيم برويم".

برگه اعلام دادگاه با همه مدارکم را مي گذارم روي پيشخوان باجه و توضيح مي دهم که شناسنامه المثني مي خواهم، مسئول باچه با عصبانيت برگه ها را بر مي دارد و مي گويد بايد مبلغي را به حساب بانک بريزي و از فيشش کپي بگيري و بياوري. برگه ها را برمي گرداند به من و صدا مي زند نفر بعدي.

بعد از جستجو و ريختن پول به حساب وقتي براي کپي به در سازمان مراجعه مي کنم دوباره با صف شلوغي روبرو مي شوم که تقريبا مردم در اينجا با هم دعوا مي کنند و جر و بحثي شديد سر نوبت کپي به راه افتاده است.

دوباره در صف شناسنامه مي ايستم، حالا ساعت تقريبا دو بعد از ظهر است، چند نفري جلوي من ايستاده اند، کارمندان داخل باجه آهسته و بي صدا به داخل مخزن اسناد مي روند و برگه هايي را امضا مي کنند و مي دهند دست خانمي که پشت تنها رايانه بخش نشسته است تا احتمالا وارد سيستم کند.

" اينجا سيستم کم داريم، اغلب کارها به شيوه دستي انجام مي شود و اسناد قديمي است، تقصير ما هم نيست سازمان بايد کارمند و سيستم جديد بدهد تا ما سريعتر به کار مردم رسيدگي کنيم". اين جملات کارمند باجه است و اضافه مي کند که " مردم مي آيند اينجا داد و بيداد راه مي اندازند که چرا کارمان راه نمي افتد، خوب توان ما هم همين قدر است، چند تا دست و پا نداريم که بيفتيم دنبال کار مردم".

برگه ها را از دستم مي گيرد، با لحن عصباني مي گويد: "برو 25 روز ديگه بيا، شناسنامه ات را تحويل بگير".

به هر حال تکريم از ارباب رجوع، حفظ شان آنان و پاسخگويي مناسب از حقوق شهرونديشان است که در اين مراکز کمتر به اين نکات توجه مي شود.

رئيس شعبه جنوب شرق تهران در پاسخ به اينکه "چرا کيفيت پاسخگويي به ارباب رجوع در اين شعبه پايين است؟" اين نکته را به صراحت رد مي کند و مي گويد: " در اين شعبه امکانات به حد کافي هست و کارمندان ما خيلي خوب به مردم پاسخ مي دهند، يک يا دو مورد اگر پيش مي آيد نبايد به کل ارباب رجوع تعميم داد".

وي مي افزيد: " مشکل خاصي در شعبه مان نداريم و امکانات به حد کافي هست، از اينکه مي گوييد سيستمها قديمي و کار افتاده هستند هم دفاع مي کنم و معتقدم کارها به خوبي پيش مي رود".

جاي دولت الکترونيک در ثبت احوال کجاست؟

به جرات مي توان گفت که بخش زيادي از سرعت پايين در روند صدور و تعويض شناسنامه ها و کارتهاي ملي به روشهاي سنتي موجود در ثبت احوال و جا نيفتادن دولت الکترونيک در شعبه هاي اين سازمان است.

استفاده از روشهاي سنتي و دستي، مراجعه به اسناد ورقي که هيچ يک در سيستمهاي ثبت احوال ثبت نشده اند، تعداد ناکافي کارمندان ثبت احوال و استفاده از کارآموزان در اين بخش، پايين بودن تعداد شعب و کوچک بودن فضاي برخي از اداره هاي آن با توجه به بيش از 70 ميليون ايراني که همگي مخاطبان اصلي اين سازمان هستند، از ديگر مشکلات پيش روي است.

"محمد ناظمي اردکاني" رئيس سازمان ثبت احوال کل کشور درباره آخرين زماني که قرار است اسناد ثبتي الکترونيکي شوند و از حجم مراجعات اداري کاسته شود، با تاکيد بر اينکه براي انجام تغييرات دريک سند اکنون ممکن است دو ماه طول بکشد، گفت: اما با الکترنيکي شدن و آرشيو کردن اسناد، در مدت يک تا دو روز تغييرات درسند انجام خواهد شد.

وي با بيان اينکه 120 ميليون سند موجود ثبت احوال کشور الکترونيکي مي شوند، افزود: با انجام اين کار اسناد افراد در کوتاه ترين فرصت ممکن بدستشان مي رسد.

ناظمي اردکاني ادامه داد: براساس ساختاري که براي سازمان ثبت احوال کشورپيش بيني شده است، بالغ بر700 اداره در سطح کشوردر يک شبکه قابل اطمينان آمارواطلاعات خود را به پايگاه جمعيتي کشور منتقل مي کنند.

رئيس سازمان ثبت احوال کشور اظهارداشت: در روستاها نيز با همکاري بهياران، اعضاي شوراها ، خانه هاي بهداشت و ساير شبکه هاي مرتبط ، آمار و اطلاعات را وارد اين شبکه و به عنوان همياران سازمان ثبت احوال کشوربا ثبت احوال همکاري مي کنند.

وي اضافه کرد:همه اطلاعات دراين پايگاه که داراي ظرفيت 27 ترابايت است ثبت و تمام دستگاه ها در سطح ملي با اتصال به آن مي توانند احراز و تصديق هويت را براي آحاد ايرانيان انجام دهند.
 

ساعت دو و نيم بعد از ظهر است، بسياري از مراجعه کنندگان ناراحت از ناتمام ماندن کارشان، اداره را ترک مي کنند به اميد آنکه شايد کارشان فردا راه بيفتد؛ به اين فکر مي کنم که آيا شناسنامه من تا 25 روز ديگر آماده مي شود؟