به گزارش مشرق به نقل از خبر آنلاين، حزب کارگزاران سازندگي، با اعضايي که به «تکنوکرات?»ها معروفند در ميانه احزاب اصلاح?طلبي است که پس از انتخابات رياست جمهوري يازدهم، فعاليت بي?فروغي دارد. حزبي که برخي اعضاي آن حتي سخنگويش بازداشت شد و برخي اعضايش نيز در خارج از کشور به تحليل?گران ثابت رسانه?هاي اپوزيسيون نظام بدل شدند.
اما کارگزاران به مراتب خوش اقبال?تر از احزابي چون «جبهه مشارکت» و «سازمان مجاهدين» بود که با لغو مجوز از سوي کميسيون ماده 10 احزاب مواجه شدند. حزبي که اگرچه حميدرضا فولادگر عضو اين کميسيون، آن را «از درون پاشيده» خطاب مي?کند، اما اين اميد را دارد که با تغيير فضاي سياسي کشور، بتواند بار ديگروارد عرصه رقابت?هاي سياسي شده و حيات خود را از سر بگيرد. حزبي که بسياري آن را دولت ساخته خوانده و معتقدند که وارد دوره افول خود شده است اما محمدهاشمي به عنوان يک عضو موسس بر اين باور است که شعارهاي حزب کارگزاران نه تنها دار افول نشده که به گفتمان قالب کشور نيز بدل شده است.
آنچه در پي مي?آيد مشروح گفت?وگو با برادر آيت?الله هاشمي است که مايل نبود درباره فضاي انتخاباتي کشور و يا حتي آنچه که طي دو سال گذشته بر خاندان هاشمي گذشته است، چيزي بگويد:
در آخرين مصاحبه?اي که درباره حزب کارگزاران در بهمن ماه سال گذشته داشتيد، گفته بوديد که جلسات اين حزب برگزار نمي?شود. در واکنش به يکي از مطالب منتشره در روزنامه رسالت هم که از درخواست انحلال حزب کارگزار خبر داده بود؛ هم همين پاسخ از سوي حزب داده شد که اصلا جلسه?اي برگزار نشده که چنين تصميمي گرفته شود. با توجه به فروکش کردن مسائل پس از انتخابات رياست جمهوري، الان وضعيت حزب کارگزاران چيست؟
هيچ تغييري حاصل نشده است. هنوز جلسات تشکيل نمي?شود و حزب کارگزاران فعال نيست.
با آقاي حميدرضا فولادگر عضو کميسيون تلفيق مصاحبه?اي داشتيم که در آن گفته بودند حزب مشارکت همچون يک حزب از درون پاشيده است. چون برخي اعضاي آن در زندان هستند، برخي هم به خارج رفته و عليه نظام تحليل?هايي در رسانه?هاي خارجي مطرح مي?کنند و اصلا جلسات آن برگزار نميشود.
همواره فراز و فرود در فعاليت احزاب سابقه داشته که شامل حال حزب کارگزارن نيز شده است. اما در مجموع اين حزب ديگر فعال نيست و همانطور که گفتم جلساتش پس از انتخابات 88 هم تشکيل نمي?شود. روزنامه حزب هم توقيف شده است.
اين انفعال تا کي ادامه خواهد داشت؟
نمي?دانم. اين بستگي به شرايط سياسي کشور دارد.
اعضاي موسس حزب کارگزاران چرا تا کنون در اينباره تصميم گيري نکرده?اند؟ آقاي کرباسچي به عنوان دبيرکل کارگزاران که پس از انتخابات 88 درگير مساله?اي نشدند. ايشان چرا تصميمي نمي?گيرند؟
جلسات شوراي مرکزي بايد تشکيل شود که تصميمي اتخاذ شود. در شرايطي که برخي اعضاي شوراي مرکزي در زندان هستند، نمي?توانيم جلسات شوراي مرکزي را تشکيل دهيم. بعد هم شما بايد مواضع حزب را از سخنگويمان آقاي مرعشي بپرسيد.
با نزديک شدن به انتخابات مجلس، ممکن است حيات دوباره?اي در کالبد حزب کارگزاران دميده شود؟
نمي دانم. من چون سخنگو نيستم نمي?توانم از موشع حزب سخن بگويم. بايد جلسات شوراي مرکزي تشکيل شود و نهايتا هم سخنگو مواضع حزب را اعلام کند.
چرا بعد از انتخابات حزب کارگزاران هيچ جلسه?اي نداشت؟ خود حزب رغبتي براي ادامه کار سياسي نداشت يااينکه محدوديت?هايي براي برگزاري جلساتتان وجود داشت؟
محدوديتي به ما اعلام نشده است. اما وقتي شرايط سياسي را مي ديديم، احساس مي کرديم که بستر مناسبي براي برگزاري جلسه و تصميم?گيري اساسي نبود. شرايط سياسي بعد از انتخابات فضايي را براي ادامه فعاليت ايجاب نمي?کرد.
چه اتفاقي بايد بيفتد که حزب کارگزاران دچار دگرديسي و حيات دوباره شود؟
نمي?دانم. اين را هم برويد از سخنگوي حزب بپرسيد.
برخي از حزب کارگزاران به عنوان يک حزب دولت‌ساخته نام مي‌برند که در دوره افول خود به سر مي‌برد. اگرچه شما اشاره کرديد مواردي که در مرامنامه حزب کارگزاران آمده است، دغدغه‌هايي هستند که هنوز در جامعه وجود دارد اما برخي معتقدند که احزاب دولت ساخته، با به قدرت رسيدن دولت‌هاي معطوف به خود، دوره بهارشان را طي مي‌کنند و و پس از پايان آن دولت، به پاييز و زمستان عمر خود مي‌رسند. سرنوشتي که احزابي چون کارگزاران و جبهه مشارکت دچار آن شد و اين روز‌ها گريبانگير ائتلاف رايحه خوش خدمت نيز هست. چقدر اين تحليل‌ها را قبول داريد؟
هر کسي در اين کشور آزاد است که هرچه خواست، بگويد. ما هم موظف نيستيم که به اظهار‌نظر هرکس پاسخي بدهيم. اين به تحليل شما روزنامه‌نگاران و اصحاب رسانه‌ها برمي‌گردد که اين نقل‌قول‌ها را منتشر مي‌کنيد. حزب کارگزاران هيچ‌گاه دولتي و يا دولت ساخته نبوده است. اين حزب از ابتدا بر مبناي يک حزب مردمي تشکيل شده که اعضاي اصلي آن از نخبگان جامعه بودند و آرمان و اهداف حزب کارگزاران در راستاي آرمان و اهداف انقلاب اسلامي بود و به مهمترين نياز روز جامعه که «سازندگي» بود، پاسخ داد.
شعاري که کارگزاران براي خودش برگزيد، يک شعار استراتژيک و بلند‌مدت بود که در مرامنامه و اساسنامه حزب به آن اشاره شده است. اين شعار «عزت اسلامي، تداوم سازندگي براي ايران آباد» بود. اين شعار هم آرماني بود، هم اسلامي و هم بر مبناي توسعه و عدالت و هم در جامعه ضرورت دارد. روزي که حزب اين شعار را مطرح کرد، بحث سازندگي و توسعه کشور، خيلي مطرح نبود و حتي برخي «توسعه و سازندگي» را در تقابل با ارزش‌هاي اسلامي و عدالت اسلامي مي‌دانستند ولي امروز با گذشت حدود 15 سال مي‌بينيم که شعار «توسعه و سازندگي» تبديل به يک گفتمان عمومي شده است و محبوبيت هم دارد و همه دنبال آن هستند. از نظر بنيانگذاران حزب کارگزاران، آنچه که در کشور اتفاق افتاده در راستاي خواسته‌ها و اهداف و شعارهاي حزب بوده است. اين قطار در اين جهت در حال حرکت است و اينکه چه کسي آن را هدايت مي‌کند، مهم نيست. همين که آرمان و اهداف حزب و برنامه‌هايي که مطرح کرده بوديم به عنوان يک ضرورت در جامعه پذيرفته شده است و ساري و جاري است، نشان دهنده اين است که ما شعار‌ها و برنامه‌هايمان را به درستي انتخاب کرده بوديم. يعني بنيانگذاران حزب، راه و استراتژي درستي را انتخاب کرده بودند. حال اينکه به دست اعضاي حزب کارگزاران اين راه پيموده شود يا به دست ديگر خدمتگزاران کشور، تفاوتي در ماهيت کار ندارد.
حزب کارگزاران در چارچوب قانون اساسي و قانون احزاب تشکيل شده است و در همين چارچوب هم کار کرده است و الان هم در همين چارچوب است و عمل مي‌کند. يعني ما خودمان را درون قانون مي‌دانيم ولي به دليل شرايطي که هست، حزب فعال نيست و جلسات حزبي ندارد و بيانيه هم ندارد. شايد بعد‌ها اعضاي ديگر حزب تصميم‌گيري‌اي بکنند و يا شوراي مرکزي به تصميمي برسد ولي ما هيچ دغدغه‌اي براي مسائل حزبي نداريم. حال اگر ما مجري فلان برنامه سازندگي نباشيم هم مهم نيست. در جريان‌هاي سياسي و اداره يک کشور، اين يک روال هميشگي بوده و هست. به ويژه در حکومت‌هاي مردم سالار. مردم هستند که انتخاب مي‌کنند و بايد به انتخاب مردم، احترام گذاشت.
*اشاره کرديد که زمان تشکيل حزب کارگزاران هم مخالفت‌هايي با اين حزب وجود داشت. عبور از آن مخالفت‌ها در آغاز شکل‌گيري اين حزب مشکل‌تر بود، يا مسائلي که پس از انتخابات به وجود آمد. باوجود آن مشکلات حزب شما پا گرفت اما اين مشکلات اخير، دوران افول حزب را به دنبال داشت.
من چنين مقايسه‌اي نکردم که ببينم کدام مسائل سخت‌تر بود. در دوران تشکيل حزب کارگزاران شرايط و زمينه‌هاي سياسي در جامعه نوعي از شعار‌ها را مي‌‌پذيرفت و رايج بود. ولي شعارهاي حزب کارگزاران نوعي سنت‌شکني بود. همان زمان برخي اشخاص حقيقي و حقوقي و حزبي به مخالفت با آن پرداختند و حرف‌هايي زدند که در تاريخ ماند. تفاوت شرايط حاضر با آن زمان در اين است که شعار و خواست حزب کارگزاران تبديل به يک خواست عمومي شده است. هر جا که بحث از توسعه و سازندگي هست، مردم به ياد حزب کارگزاران مي‌افتند که يک زماني ما اين شعار‌ها را مي‌داديم. من سختي‌‌اي نمي‌بينم که بخواهم مقايسه کنم. در جامعه اسلامي، مسئوليت‌پذيري و مسئوليت هم بسيار مهم است و هم بسيار حساس و خطير خدمت کردن به مردم،در جامعه اسلامي يک ارزش است که اجر دارد. اگر کسي در جامعه اسلامي مسئول باشد ولي به وظايف خودش عمل نکند و از امکاناتي که در اختيار دارد به شکل بهينه براي خدمت به مردم استفاده نکند، در برابر خداوند، مسئوليت سنگيني برعهده خواهد داشت. در ارزش‌هاي اسلامي، مسئولين فقط در دنيا پاسخگوي مردم و نهاد‌هاي قانوني مثل مجلس يا مافوق خود نيستند. در جامعه اسلامي ما اصل پاسخگويي را در پيشگاه خداوند تبارک و تعالي داريم. اين پاسخگويي سخت است که در قرآن هم آمده است که «و من يعمل مثقال ذره خير يره و من يعمل مثقال ذره شر يره» يعني به کوچکترين حرکت و ذره که انجام مي‌دهي بايد پاسخ دهي. چه خير باشد و چه شر.
حاج سيد‌احمد آقا در روز‌هاي اول پس از رحلت امام (ره) خوابي ديدند که از رؤياهاي صادقه بود. ايشان اين خواب را در برخي محافل خصوصي نقل کردند. امام (ره) در خواب به احمد آقا گفته بودند احمد، من که گذشتم ولي اينجا خيلي سخت مي‌گيرند. احمد آقا به ما گفت که امام دستشان را تکان مي‌دادند و مي‌گفتند که حتي براي چنين حرکتي هم بايد پاسخ دهي. ما در يک نظام اسلامي هستيم که امام و رهبر آن به ما گفتند که بايد در برابر خداوند پاسخگو باشيم. مسئوليت‌ها، حساسيت‌‌آفرين هستند و چنين پاسخگويي‌اي را هم در پي دارند ضمن اينکه خدمت کردن به مردم، اجر هم دارد. بنابراين ممکن است غبطه بخوريم که اي کاش به مردم بيشتر خدمت مي‌کرديم اما هيچ‌گاه نمي‌گوييم که چرا ما ديگر مسئول نيستيم. هرکس هست، ان‌شا‌ءا... گوارايش باشد و با خدمتي که به مردم مي‌کند، کارنامه عملش را براي آخرت بسازد و ان‌شا‌ءا... پر از عمل صالح باشد که بعد‌ها بتوانند جواب خدا را بدهند. تفکر حاکم بر حزب کارگزاران اين است که وقتي مي‌گوييم «عزت اسلامي» يعني مي‌خواهيم اسلام عزت داشته باشد و کشور‌هاي اسلامي و مسلمانان سربلند باشند. سربلندي هم شرايطي دارد. از جمله اينکه خود‌اتکا و خود‌کفا باشند و در جامعه عدالت باشد و فقر نباشد و به جاي فقر، عدالت تقسيم شود.
براي همه اشتغال، مسکن، امکان تحصيل و فرصت‌هاي مناسب وجود داشته باشد. تمامي اين‌ها در بندهاي مختلف قانون اساسي آمده است و خون شهدا پشتوانه اين‌هاست از آغاز نهضت اسلامي، ما شهداي زيادي داده‌ايم و خيلي راحت به اين نظام نرسيديم. نظام جمهوري اسلامي ميراث خون هزاران شهيد است و با يک کودتا ايجاد نشده که با يک کودتا هم از بين برود. يک نظام ارزشي مبتني بر فداکاري‌ها و ايثارگري‌ها در جبهه‌هاي مختلف است. بنابراين مسئوليت داشتن در اين نظام هم بسيار ارزشمند و گرانبها است و هم بسيار خطير و پرمسئوليت است. يعني اگر هر قصوري صورت بگيرد بايد در برابر خداوند پاسخگو باشد و اگر هم به خوبي به مسئوليتش عمل کند، اجر اخروي شامل حال او خواهد شد.
*در خلال سخنان‌تان گفتيد که روزنامه حزب توقيف شده است اما در اخبار آمده بود که مجوز انتشار دوباره روزنامه کارگزاران صادرشده و رفع توقيف شده است، بالاخره کدام درست است؟
نمي‌دانم، من هم اين خبر را خوانده‌ام اما توضيحي که داده شده بود اين را نمي‌رساند که روزنامه بار ديگر مي‌تواند منتشر شود.
*منظورتان توضيح دستگاه قضايي است يا توضيح وزارت ارشاد؟
هيچ‌کدام. منظورم صحبت‌هاي آقاي سجاديان مديرمسئول روزنامه کارگزاران است. او مصاحبه‌اي کرده بود و اين را گفته بود که روزنامه کارگزاران مي‌تواند دوباره منتشر شود اما من از ديگر دوستان تأييد اين حرف را نشنيدم.
*برخي از اعضاي حزب کارگزاران به دليل مسائل پس از انتخابات در زندان هستند و برخي نيز همچون آقاي عطاءا... مهاجراني ديگر در ايران نيستند.
ايشان ديگر عضو حزب کارگزاران نيستند و حتي قبل از خروج از کشور هم از عضويت در اين حزب و شوراي مرکزي استعفا دادند.
*در اين مدتي که از انتخابات رياست جمهوري دهم گذشته است، پيش آمده که به خاطر مطالبي که اعضاي حزب در زندان مطرح کرده‌اند و يا در خارج از کشور به زبان آورده‌اند، در معرض سؤال قرار بگيريد؟ و مثلاً از شما بپرسند که آيا شما هم اظهارات آنها را قبول داريد يا نه؟
تاکنون شاهد چنين واکنشي از سوي هيچ‌کس نسبت به حزب کارگزاران نبودم. لااقل از من چنين سؤالي نشده است چون حزب کارگزاران پرونده درخشاني دارد البته عده‌اي هم به آن نقد دارند اما از زماني که حزب کارگزاران تشکيل شده است تاکنون هرگز کار غيرشفافي نکرده است البته نقد و اختلاف نظر هميشه وجود داشته است اما تاکنون شاهد واکنشي از سوي هيچ دستگاه، حزب يا نهادي نسبت به حزب کارگزاران درباره گفته‌ها و حرف‌هاي ديگران نبوده‌ام. هرکس مسئول حرف‌هاي خودش است زماني آقاي مرعشي حرفي راجع به احزاب ليبرال دمکرات زد بسياري از رسانه‌ها هم حرف‌هاي وي را نقد کردند. نقد رسانه‌اي در مورد کارگزاران زياد بوده و هست. به هر حال در جامعه‌اي که تکثر آرا و سلايق و نظر هست، يک نظر نمي‌تواند همه را اقناع کند يا همه او را تأييد کنند. همواره عده‌اي مخالف و يا موافق بوده‌اند در جامعه‌اي که همه افراد و رسانه‌ها آزادند، نقدهاي زيادي مطرح مي‌شود. البته عده‌اي هم تمجيد و ستايش مي‌کنند اين نقدها هرگز براي حزب‌گيري ايجاد نکرده است تنها گيري که براي حزب به‌وجود آمد مطلبي بود که در روزنامه حزب منتشر شد و دادگاهي براي آن تشکيل شد که نهايتاً به توقيف روزنامه منجر شد و همچنان در توقيف است ولي راجع به حزب ديگر مسئله‌اي به وجود نيامده است.
ارزيابي شما از وضعيت ديگر احزاب اصلاح‌طلب و اصولگرا چيست؟
اطلاع دقيقي از درون احزاب ندارم ولي آنچه به افکار عمومي و نظرات مردم درباره احزاب و تشکل‌هاي سياسي است. به نظر مي‌رسد تفاوت چنداني بين احزاب وجود ندارد. عموماً تعدادي عضو و تعدادي هواخواه دارند ولي هيچ‌کدام به عنوان حزبي فراگير که برنامه عملي و اجرايي براي اداره کشور ارائه نداده‌اند ولي ضريب نفوذ احزاب و نيز حوزه نفوذ احزاب به لحاظ طبقاتي و گروه‌هاي اجتماعي متفاوت است.
*گفتيد که احزاب فعلي برنامه‌اي براي اداره کشور ندارند، چطور به چنين برآوردي رسيديد؟
نگفتم برنامه‌اي ندارند گفتم ارائه نداده‌اند. شايد هم برنامه داشته باشند ولي آن‌را ارائه نداده‌اند. من به عنوان فردي که کم و بيش مسائل جامعه را دنبال مي کنم و روزنامه‌ها و بيانيه‌ها را مي‌خوانم، نديدم که هيچ حزب اصلاح‌طلب يا اصولگرايي برنامه‌اي براي اداره کشور همچون ديگر احزاب در دنيا ارائه بدهند.
*حزب کارگزاران چي؟ حزب کارگزاران برنامه‌اي براي اداره کشور دارد؟
نه ما هم فعلاً برنامه‌اي نداريم.
*از شفافيت عملکرد حزب کارگزاران گفتيد. اگرچه همه احزاب چنين ادعايي دارند اما تاکنون نديده‌ايم که هيچ حزبي بيلان مالي خود را اعلام کند و يا منبع درآمدش را افشا کند، شما که مي‌گوييد کارگزاران حزب شفافي است حاضريد بگوييد منبع درآمد اين حزب چيست؟
اين مسئله در درون حزب شفاف است. اعضا حق عضويت مي‌دهند. هزينه‌هاي ما، ساختماني که در اجاره حزب بود، درآمد روزنامه حزب، آگهي‌هاي روزنامه و درآمد حاصل از فروش روزنامه تا يک ريال آخر آن کاملاً شفاف است و همه آن در دفاتر حزب ثبت شده است.
*حاضريد اين موارد را انتشار علني دهيد؟ براساس اصلاحيه‌اي که برقانون احزاب در کميسيون ماده 10 احزاب، اعمال شده و در انتظار بررسي در صحن علني مجلس است، به اين مسئله اشاره شده و شفافيت مالي احزاب مورد تأکيد قرار گرفته است.
من نمي‌خواهم وارد اين بحث‌ها شوم انتشار مسائل مالي حزب که کار من نيست. حزب بايد به چنين تصميمي برسد و بعد هم سخنگو بايد به اين سؤالات پاسخ دهد. من نمي‌دانم مشکل شما چيست که چنين سؤالي مي‌کنيد.
*مشکلي نيست، فقط مي‌خواستم بپرسم که اگر چنين چيزي در قانون احزاب جديد به تصويب برسد، حزب کارگزاران حاضر است بيلان مالي خود را اعلام کند؟
حزب کارگزاران تاکنون در چارچوب قانون عمل کرده است هم قانون اساسي و هم قانون احزاب. در آينده هم هر قانوني در چارچوب کشور را خواهيم پذيرفت.
*مي‌خواستم نظرتان را راجع به آينده سياسي جريان اصلاح‌طلب بپرسم و اينکه...
من سخنگوي جريان اصلاح‌طلب نيستم.
*مي‌دانم ولي يک فعال سياسي اصلاح‌طلب که هستيد که مي‌تواند تحليل ارائه دهد.
من فعال سياسي در اين زمينه هم نيستم.
پيش‌بيني آرايش سياسي کشور در فاصله موجود تا انتخابات مجلس را چگونه ارزيابي مي‌کنيد؟
بستگي به رويکرد دولت و ميزان آزادي جريان‌هاي سياسي دارد، اگر همين وضعيت باشد، انتخابات دو قطبي يا چندقطبي نخواهد بود.
اينکه انتخابات آتي مي‌تواند چند قطبي يا دو قطبي نباشد. يعني اين انتخابات يک قطبي خواهد بود؟
يعني همان که گفتم و فعلاً بيش از اين نمي‌خواهم توضيح بدهم.
