مشرق - آیا می‌توان گفت توافق هسته‌ای به‌طور کامل انجام شده است؟
پاسخ منفی است. آنچه انجام گرفته، جمع‌بندی مذاکرات است و باید این جمع‌بندی که یک گام مهم تلقی می‌شود در هر یک از کشورهای ذی‌نفع به تأیید و تصویب برسد. در جمهوری اسلامی ایران بر اساس مصوبه مجلس شورای اسلامی، متن جمع‌بندی شده مذاکرات یا به اصطلاح «برجام» باید به تصویب شورای عالی امنیت ملی برسد. البته، در صورت لزوم، مجلس شورای اسلامی نیز می‌تواند بررسی این متن را در دستور کار خود قرار دهد و در این باره منعی ندارد. در داخل ایالات متحده نیز یک چنین روندی طی می‌شود و کنگره آمریکا باید برجام را به تصویب برساند. به همین دلیل مقام معظم رهبری در خطبه‌های نماز عید سعید فطر چندین‌بار عبارت؛ «چه این متن تصویب بشود، چه نشود» را به کار بردند.
رهبر حکیم و فرزانه انقلاب اسلامی در خطبه‌های نماز عید فطر، مسئولیت سنگین کسانی را که باید در داخل ایران این متن را بررسی کنند و به تصویب برسانند، این‌گونه متذکر شدند: «برای تصویب این متن یک مسیر قانونی پیش‌بینی شده‌ای وجود دارد که باید این مسیر را طی کند و خواهد کرد؛ ان‌شاءالله. انتظار ما این است که دست‌اندرکاران با دقت مصالح را ـ مصالح کشور را، مصالح ملی راـ در نظر بگیرند و آنچه را تحویل ملت خواهند داد، بتوانند با گردن افراشته در مقابل خداوند متعال هم ارائه دهند.»
2ـ آیا سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران پس از یک توافق احتمالی هسته‌ای، در موضوعات و مسائل مختلف و از جمله نسبت به مسائل منطقه‌ای تغییر خواهد کرد؟
پاسخ به این پرسش از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا از یک طرف غربی‌ها وانمود می‌کنند با توافق هسته‌ای، مسیر ایجاد تغییر در مواضع و رفتار ایران در سیاست خارجی‌اش هموار می‌شود و از طرف دیگر گروه‌ها و افراد تجدیدنظرطلب و همچنین اپوزیسیون در داخل کشور توافق هسته‌ای را به‌مثابه نقطه آغاز برای تجدید نظر در سیاست خارجی جمهوری اسلامی می‌پندارند و براساس این پندار، قلم‌فرسایی کرده و سخن‌پراکنی می‌کنند. این دو جریان داخلی و خارجی، خوراک لازم را برای رسانه‌ها و شبکه‌های خبری فراهم ساخته، تا فضای عملیات روانی سنگینی در این‌باره شکل بگیرد. در این فضای تبلیغاتی و عملیات روانی با پشتوانه رسانه‌های استکباری و صهیونیستی، پیام اصلی عبارت است از: «جمهوری اسلامی با گذشت 37 سال از پیروزی انقلاب، در سیاست خارجی خو تجدید نظر می‌کند.»
آیا این‌چنین است؟ آیا جمهوری اسلامی ایران پس از یک توافق هسته‌ای نسبت به سیاست‌ها و رویکردها و مواضع خو در قبال مسائل مهم منطقه‌ای و بین‌المللی تجدید نظر خواهد کرد؟ آیا در سیاست و مواضع استکبارستیزی و صهیونیسم‌ستیزی، جمهوری اسلامی تغییری رخ خواهد داد؟ آیا جمهوری اسلامی در سیاست خارجی خود مبنی‌بر دفاع از حقوق مسلمانان و مستضعفان و کمک به جنبش‌های رهایی‌بخش تجدید نظر خواهد کرد؟
برای پاسخ به این پرسش‌ها و دیگر پرسش‌های مشابه، باید به مبانی و اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران توجه کرد. تأمل در مبانی و اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی نشان می‌دهد اتخاذ سیاست‌ها و مواضع در سیاست خارجی ایران براساس منافع مادی زودگذر دنیایی تعریف نمی‌شود که با تغییر شرایط دستخوش تغییر گردد.
سیاست خارجی ایران پس از توافق احتمالی
سیاست‌ها و مواضع در سیاست خارجی ایران دارای اصول و مبانی دینی و اعتقادی بوده و بر مبنای اصول اساسی شکل گرفته است. دوستی‌ها و دشمنی‌ها، حب و بغض‌ها در سیاست خارجی جمهوری اسلامی در اصول انسانی برگرفته از مبانی قرآنی ریشه دارد و تغییرناپذیر است. تفاوت اساسی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با سیاست خارجی تمامی حکومت‌های مستقر در دیگر کشورها، در همین نکته نهفته است.
حکومت‌های مادی دوستی‌ها و دشمنی‌های‌شان براساس منافع مادی بوده و بر این اساس، برای رسیدن به منافع مادی حداکثری حاضر به معامله بر روی هر چیزی بوده و حتی حاضر به پایمال کردن حقوق دیگر ملت‌ها هستند.
برای دست‌یافتن به اصول و خطوط اصلی سیاست خارجی جمهوری اسلامی، قانون اساسی مهم‌ترین و اصلی‌ترین سند بالادستی مورد وفاق ملی است. مواضع و دیدگاه‌های حضرت امام خمینی(ره) و خلف صالح آن عزیز سفر کرده، حضرت امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) با اصول مندرج در قانون اساسی انطباق کامل دارد. اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی که در قانون اساسی تدوین‌شده ریشه در مبانی اعتقادی و دینی داشته و از آیات محکم قرآن گرفته شده است. دیدگاه‌ها و مواضع انقلابی امام و رهبری در حوزه سیاست خارجی نیز، بر همین مبانی و اصول استوار است. فصل دهم از قانون اساسی به سیاست خارجی جمهوری اسلامی اختصاص یافته، برخی از اصول این فصل چنین است:
اصل 152ـ سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران براساس نفی هرگونه سلطه‌جویی و سلطه‌پذیری حفظ استقلال همه‌جانبه و تمامیت ارضی کشور، دفاع از حقوق همه مسلمانان و عدم تعهد در برابر ابرقدرت‌های سلطه‌‌گر و روابط صلح‌آمیز متقابل با دول غیر محارب استوار است.
اصل153ـ هرگونه قرارداد که موجب سلطه بیگانه بر منابع طبیعی و اقتصادی، فرهنگ، ارتش و دیگر شئون کشور گردد، ممنوع است.
اصل 154ـ جمهوری اسلامی ایران سعادت انسان در کل جامعه بشری را آرمان خود می‌داند و استقلال و آزادی و حکومت حق و عدل را حق همه مردم جهان می‌شناسد. بنابراین، در عین خودداری کامل از هرگونه دخالت در امور داخلی ملت‌های دیگر، از مبارزه حق‌طلبانه مستضعفان در هر نقطه از جهان حمایت می‌کند.
تأمل در سیاست‌ها و مواضع و رفتار جمهوری اسلامی در حوزه سیاست خارجی طی 36 سال گذشته نشان می‌دهد همگی براساس اصول مندرج در قانون اساسی بوده و این اصول با توجه به مبانی و ریشه‌های قرآنی آن تغییرناپذیر است؛ بنابراین با صراحت و قاطعیت می‌توان گفت، یک توافق هسته‌ای احتمالی میان ایران و شش قدرت جهانی هرگز نقطه شروع برای تجدید نظر در سیاست خارجی ایران نبوده و نخواهد بود. این سخن به آن معناست که با توافق هسته‌ای هیچ تغییری در سیاست استکبارستیزی، آمریکا‌ستیزی، صهیونیست‌ستیزی و ظلم‌ستیزی از یک طرف و سیاست دفاع از مسلمانان و مستضعفان و ملت‌های تحت ستم از طرف دیگر ایجاد نخواهد شد.
دشمنان، بیگانگان و اپوزیسیون باید خواب تغییر سیاست‌های خارجی جمهوری اسلامی ایران در عرصه سیاست خارجی را ببینند. آقای کامرون، نخست‌وزیر انگلیس از جمله کسانی است که دچار نوعی توهم شده و می‌گوید: پس از حصول توافق، کشورهای غربی خواهان تغییر سیاست ایران در خاورمیانه هستند. می‌خواهیم تغییر رفتار ایران در مسائلی چون؛ سوریه و یمن را ببینیم.» باید به آقای کامرون و همفکرانش در آمریکا و اروپا گفت، مگر در خواب به چنین آرزویی برسید.
مقام معظم رهبری درباره واقعیت تغییرناپذیری سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران پس از توافق هسته‌ای احتمالی در خطبه‌های نماز عید فطر فرمودند: «چه متن تصویب بشود، چه نشود از حمایت دوستان‌ما‌ن؛ فلسطین، یمن، دولت و ملت عراق و سوریه و مردم مظلوم بحرین و مجاهدان صادق مقاومت در لبنان و فلسطین دست نخواهیم کشید.» معظم‌له درباره تداوم سیاست ستیز با استکبار و مصداق آن آمریکا افزودند: «با این مذاکرات در هر صورت سیاست ما در قبال دولت مستکبر آمریکا هیچ تغییری نمی‌کند.»
منبع: بصیرت
پاسخ منفی است. آنچه انجام گرفته، جمع‌بندی مذاکرات است و باید این جمع‌بندی که یک گام مهم تلقی می‌شود در هر یک از کشورهای ذی‌نفع به تأیید و تصویب برسد. در جمهوری اسلامی ایران بر اساس مصوبه مجلس شورای اسلامی، متن جمع‌بندی شده مذاکرات یا به اصطلاح «برجام» باید به تصویب شورای عالی امنیت ملی برسد. البته، در صورت لزوم، مجلس شورای اسلامی نیز می‌تواند بررسی این متن را در دستور کار خود قرار دهد و در این باره منعی ندارد. در داخل ایالات متحده نیز یک چنین روندی طی می‌شود و کنگره آمریکا باید برجام را به تصویب برساند. به همین دلیل مقام معظم رهبری در خطبه‌های نماز عید سعید فطر چندین‌بار عبارت؛ «چه این متن تصویب بشود، چه نشود» را به کار بردند.
رهبر حکیم و فرزانه انقلاب اسلامی در خطبه‌های نماز عید فطر، مسئولیت سنگین کسانی را که باید در داخل ایران این متن را بررسی کنند و به تصویب برسانند، این‌گونه متذکر شدند: «برای تصویب این متن یک مسیر قانونی پیش‌بینی شده‌ای وجود دارد که باید این مسیر را طی کند و خواهد کرد؛ ان‌شاءالله. انتظار ما این است که دست‌اندرکاران با دقت مصالح را ـ مصالح کشور را، مصالح ملی راـ در نظر بگیرند و آنچه را تحویل ملت خواهند داد، بتوانند با گردن افراشته در مقابل خداوند متعال هم ارائه دهند.»
2ـ آیا سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران پس از یک توافق احتمالی هسته‌ای، در موضوعات و مسائل مختلف و از جمله نسبت به مسائل منطقه‌ای تغییر خواهد کرد؟
پاسخ به این پرسش از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا از یک طرف غربی‌ها وانمود می‌کنند با توافق هسته‌ای، مسیر ایجاد تغییر در مواضع و رفتار ایران در سیاست خارجی‌اش هموار می‌شود و از طرف دیگر گروه‌ها و افراد تجدیدنظرطلب و همچنین اپوزیسیون در داخل کشور توافق هسته‌ای را به‌مثابه نقطه آغاز برای تجدید نظر در سیاست خارجی جمهوری اسلامی می‌پندارند و براساس این پندار، قلم‌فرسایی کرده و سخن‌پراکنی می‌کنند. این دو جریان داخلی و خارجی، خوراک لازم را برای رسانه‌ها و شبکه‌های خبری فراهم ساخته، تا فضای عملیات روانی سنگینی در این‌باره شکل بگیرد. در این فضای تبلیغاتی و عملیات روانی با پشتوانه رسانه‌های استکباری و صهیونیستی، پیام اصلی عبارت است از: «جمهوری اسلامی با گذشت 37 سال از پیروزی انقلاب، در سیاست خارجی خو تجدید نظر می‌کند.»
آیا این‌چنین است؟ آیا جمهوری اسلامی ایران پس از یک توافق هسته‌ای نسبت به سیاست‌ها و رویکردها و مواضع خو در قبال مسائل مهم منطقه‌ای و بین‌المللی تجدید نظر خواهد کرد؟ آیا در سیاست و مواضع استکبارستیزی و صهیونیسم‌ستیزی، جمهوری اسلامی تغییری رخ خواهد داد؟ آیا جمهوری اسلامی در سیاست خارجی خود مبنی‌بر دفاع از حقوق مسلمانان و مستضعفان و کمک به جنبش‌های رهایی‌بخش تجدید نظر خواهد کرد؟
برای پاسخ به این پرسش‌ها و دیگر پرسش‌های مشابه، باید به مبانی و اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران توجه کرد. تأمل در مبانی و اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی نشان می‌دهد اتخاذ سیاست‌ها و مواضع در سیاست خارجی ایران براساس منافع مادی زودگذر دنیایی تعریف نمی‌شود که با تغییر شرایط دستخوش تغییر گردد.
سیاست خارجی ایران پس از توافق احتمالی
سیاست‌ها و مواضع در سیاست خارجی ایران دارای اصول و مبانی دینی و اعتقادی بوده و بر مبنای اصول اساسی شکل گرفته است. دوستی‌ها و دشمنی‌ها، حب و بغض‌ها در سیاست خارجی جمهوری اسلامی در اصول انسانی برگرفته از مبانی قرآنی ریشه دارد و تغییرناپذیر است. تفاوت اساسی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با سیاست خارجی تمامی حکومت‌های مستقر در دیگر کشورها، در همین نکته نهفته است.
حکومت‌های مادی دوستی‌ها و دشمنی‌های‌شان براساس منافع مادی بوده و بر این اساس، برای رسیدن به منافع مادی حداکثری حاضر به معامله بر روی هر چیزی بوده و حتی حاضر به پایمال کردن حقوق دیگر ملت‌ها هستند.
برای دست‌یافتن به اصول و خطوط اصلی سیاست خارجی جمهوری اسلامی، قانون اساسی مهم‌ترین و اصلی‌ترین سند بالادستی مورد وفاق ملی است. مواضع و دیدگاه‌های حضرت امام خمینی(ره) و خلف صالح آن عزیز سفر کرده، حضرت امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) با اصول مندرج در قانون اساسی انطباق کامل دارد. اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی که در قانون اساسی تدوین‌شده ریشه در مبانی اعتقادی و دینی داشته و از آیات محکم قرآن گرفته شده است. دیدگاه‌ها و مواضع انقلابی امام و رهبری در حوزه سیاست خارجی نیز، بر همین مبانی و اصول استوار است. فصل دهم از قانون اساسی به سیاست خارجی جمهوری اسلامی اختصاص یافته، برخی از اصول این فصل چنین است:
اصل 152ـ سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران براساس نفی هرگونه سلطه‌جویی و سلطه‌پذیری حفظ استقلال همه‌جانبه و تمامیت ارضی کشور، دفاع از حقوق همه مسلمانان و عدم تعهد در برابر ابرقدرت‌های سلطه‌‌گر و روابط صلح‌آمیز متقابل با دول غیر محارب استوار است.
اصل153ـ هرگونه قرارداد که موجب سلطه بیگانه بر منابع طبیعی و اقتصادی، فرهنگ، ارتش و دیگر شئون کشور گردد، ممنوع است.
اصل 154ـ جمهوری اسلامی ایران سعادت انسان در کل جامعه بشری را آرمان خود می‌داند و استقلال و آزادی و حکومت حق و عدل را حق همه مردم جهان می‌شناسد. بنابراین، در عین خودداری کامل از هرگونه دخالت در امور داخلی ملت‌های دیگر، از مبارزه حق‌طلبانه مستضعفان در هر نقطه از جهان حمایت می‌کند.
تأمل در سیاست‌ها و مواضع و رفتار جمهوری اسلامی در حوزه سیاست خارجی طی 36 سال گذشته نشان می‌دهد همگی براساس اصول مندرج در قانون اساسی بوده و این اصول با توجه به مبانی و ریشه‌های قرآنی آن تغییرناپذیر است؛ بنابراین با صراحت و قاطعیت می‌توان گفت، یک توافق هسته‌ای احتمالی میان ایران و شش قدرت جهانی هرگز نقطه شروع برای تجدید نظر در سیاست خارجی ایران نبوده و نخواهد بود. این سخن به آن معناست که با توافق هسته‌ای هیچ تغییری در سیاست استکبارستیزی، آمریکا‌ستیزی، صهیونیست‌ستیزی و ظلم‌ستیزی از یک طرف و سیاست دفاع از مسلمانان و مستضعفان و ملت‌های تحت ستم از طرف دیگر ایجاد نخواهد شد.
دشمنان، بیگانگان و اپوزیسیون باید خواب تغییر سیاست‌های خارجی جمهوری اسلامی ایران در عرصه سیاست خارجی را ببینند. آقای کامرون، نخست‌وزیر انگلیس از جمله کسانی است که دچار نوعی توهم شده و می‌گوید: پس از حصول توافق، کشورهای غربی خواهان تغییر سیاست ایران در خاورمیانه هستند. می‌خواهیم تغییر رفتار ایران در مسائلی چون؛ سوریه و یمن را ببینیم.» باید به آقای کامرون و همفکرانش در آمریکا و اروپا گفت، مگر در خواب به چنین آرزویی برسید.
مقام معظم رهبری درباره واقعیت تغییرناپذیری سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران پس از توافق هسته‌ای احتمالی در خطبه‌های نماز عید فطر فرمودند: «چه متن تصویب بشود، چه نشود از حمایت دوستان‌ما‌ن؛ فلسطین، یمن، دولت و ملت عراق و سوریه و مردم مظلوم بحرین و مجاهدان صادق مقاومت در لبنان و فلسطین دست نخواهیم کشید.» معظم‌له درباره تداوم سیاست ستیز با استکبار و مصداق آن آمریکا افزودند: «با این مذاکرات در هر صورت سیاست ما در قبال دولت مستکبر آمریکا هیچ تغییری نمی‌کند.»
منبع: بصیرت
