گروه سیاسی مشرق - رسانه‌های مکتوب همواره نقش عمده‌ای در هدایت افکار عمومی و جریان‌سازی رسانه‌ای به عهده دارند که در این بین جایگاه روزنامه‌ها، جایگاه ویژه‌ای است. به همین منظور گروه سیاسی مشرق به تحلیل و بررسی محتوای روزنامه‌های متعلق به جریان اصلاح‌طلب می‌پردازد.
روزنامه‌های زنجیره‌ای اصلاحات تمرکز اصلی خود را بر انعکاس خبری پیرامون دستگیری معترضان به سخنرانی حجت‌الاسلام روحانی و حجت‌الاسلام خمینی در حرم امام خمینی (ره) اختصاص دادند.
از سوی دیگر در جریان‌سازی رسانه‌ای این روزنامه‌ها چگونگی مقابله با منتقدان هسته‌ای و سیاست‌های فرهنگی دولت یازدهم در دستور کار قرار گرفته است؛ رسانه‌های زنجیره‌ای اصلاحات با فضاسازی شدید نسبت به منتقدان درون گروهی خود باعث‌شدن که رسول منتجب نیا نسبت آشکارسازی اختلاف و گسست شدید در بدنه بالای اصلاحات عقب‌نشینی کند و از دود سفید وحدت در اردوگاه اصلاحات خبر بدهد اما همچنان فشار بر عباس عبدی به قوت خود باقی است و این طور به نظر می‌رسد که در چند روز آتی شاهد باشیم عباس عبدی نیز همانند منتجب‌نیا در اثر گیوتین اصلاحات به «توبه» انتقاد از اصلاحات روی بیاورد.
روزنامه مردم‌سالاری
ارگان رسمی حزب مردم‌سالاری دوشنبه را با تیترهای «افزایش همکاری‌های ایران و اروپا با توافق نهایی هسته‌ای» و «اعتراض به غول‌های صنعتی در آلمان» روانه پیشخوان مطبوعات کشور شده است.
· شیب کند فرجام برجام
همچنان گره مذاکرات هسته‌ای باقی مانده است؛ نبرد دیپلمات‌ها در میز مذاکره فرجامی نداشته است تا خوشبینی به پایان برجام به کم‌ترین سطح خود برسد.
گروه سیاسی روزنامه مردم‌سالاری پیرامون شیب کند فرجام برجام نوشت«مذاکرات ایران و 1+5 که با حضور معاونان وزیران خارجه ایران و آمریکا برای نگارش متن توافق نهایی در ششمین دور از گفت‌وگوها برای نگارش برجام در وین اتریش انجام شد گمانه‌زنی‌هایی را در بین سیاستمداران و عوام به وجود آورد اما در نهایت به نظر می‌آید جمع‌بندی و مذاکرات نهایی برای رسیدن به یک پیش‌نویس برای ارائه به وزیران خارجه را در این دور از مذاکرات شاهد باشیم. ماری‌هارف سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در آخرین نشست خبری خود گفت: رایزنی‌ها در سطح کارشناسان ادامه دارد و اکنون وارد مرحله پایانی شده‌ایم و ما دقیقاً می‌دانیم که چه خبر است و ایران از برنامه اقدام مشترک پیروی می‌کند. از طرفی با پیشرفتی که در نگارش متن توافقنامه احتمالی حاصل شده، ممکن است این دور از مذاکرات بدون وقفه تا تاریخ دهم تیر همچنان در جریان باشد. گفته می‌شود در نگارش متن توافقنامه، موضوع تحریم‌ها مهم‌ترین مسئله مطرح شده است. مجید تخت‌روانچی با اشاره به روند جاری مذاکرات بر ضرورت پایبندی به توافقات و تفاهمات قبلی حاصله تاکید کرد.
به گزارش ایسنا این عضو تیم مذاکره‌کننده ایران با 1+5 تصریح کرد: عزم و اراده جمهوری اسلامی‌ایران به پیش بردن مذاکرات با جدیت و قوت و تلاش همه جانبه برای دست یافتن به یک توافق خوب، معقول و قابل قبول است و گفت: چنانچه طرف مقابل رویکرد زیاده‌خواهانه نداشته باشد، تا پایان مهلت اعلام شده مذاکرات به نتیجه خواهد رسید. وی در عین حال تاکید کرد ما برای دستیابی به توافق جامع تحت فشار زمان نخواهیم بود. تخت روانچی زمینه‌های مستعد همکاری‌های متقابل و مفید دو طرف در مسائل سیاسی، اقتصادی، تجاری و فرهنگی را تشریح و آمادگی کشورمان را برای همکاری با اروپا در موضوعاتی مانند مبارزه با تروریسم، مبارزه با افراط‌گرایی، امنیت منطقه‌ای، تبادلات بازرگانی و تأمین انرژی اعلام کرد. همچنین حمید بعیدی‌نژاد، عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای کشورمان گفت: با توجه به ماهیت پیچیده مباحث، پیشرفت در مذاکرات تدوین متن‌ها روند کند و آهسته‌ای دارد. پس از این مذاکرات، بلافاصله هماهنگی‌های لازم برای تعیین چارچوب و زمان‌بندی جلسات بعدی معاونین و کارشناسان صورت خواهد گرفت. در مجموع هر چند با توجه به ماهیت پیچیده مباحث، پیشرفت در مذاکرات تدوین متن‌ها روند کُند و آهسته‌ای دارد اما در این دور از مذاکرات، متن اصلی و پیوست‌های فنی در خصوص مباحث هسته‌ای و تحریم‌ها هر چه بیشتر تکمیل گردید و بحث‌های مهمی برای امکان پالایش هر چه بیشتر این متون از موارد اختلافی صورت گرفت.»
روزنامه ابتکار
روزنامه ابتکار دوشنبه را به تیترهای «خیانت در حق مردم» و «در آن بحرید کائن عالم کف او است زمانی بیش دارید آشنایی» اختصاص داد.
· مقابله با منتقدان به سبک شیرزاد
احمد شیرزاد مرد عیان‌گو جریان اصلاحات است؛ او در مجلس ششم عضو فراکسیون مشارکت بود طی سخنانی در آن مجلس، ایران را به ۱۹ سال دروغگویی درباره فعالیت‌های هسته‌ای خود متهم کرد و همچنین مدعی است که راکتور اراک مضر است. احمد شیرزاد پس از حادثه تلخ و شرم‌آور تعرض پلیس سعودی به دو نوجوان ایرانی در فرودگاه جده در یادداشتی در روزنامه آرمان‌امروز نوشت «روابط ایران و عربستان در وهله کنونی به شدت حساس است پس شایسته است از هر عامل تنش‌زای جدید فاصله گرفته و سعی شود تنش‌ها تشدید نشود... شاید به صلاح کشور نباشد که در شرایط جدید یک تقابل و تخاصم جدید به روابط ایران و عربستان اضافه شود»
این فعال
سیاسی اصلاحات در سرمقاله روزنامه ابتکار «بردباری» را تنها راهکار مقابله با آنچه
تندروها می‌خواند؛ معرفی می‌کند و در همین راستا نوشت «در عین‌حال باید این دست رفتارها
نقد شود. به اعتقاد من الان وزارت ارشاد در برخورد با این دست رفتارها و جریان‌ها
روش درستی را در پیش گرفته است. ارشاد به وظایف قانونی‌اش عمل می‌کند. آن‌ها در
برابر اعمال فشارها کوتاه نمی‌آیند و بر اساس ضوابط قانونی و کارشناسی مجوز آثار
هنری و ادبی را صادر می‌کنند و گروه فشار با امکان‌هایی که در اختیار دارد اعمال
نفوذ می‌کند تا به اهدافش دست پیدا کند.
در دولت گذشته گروه فشار نیازی به عمل و فعالیتی نمی‌دید زیرا ارشاد به نیابت از این جریان عملاً به آثاری که فکر می‌کرد مخالفت‌هایی را به همراه دارد، اصلاً مجوز نمی‌داد و اعتراضی هم متوجه آن‌ها نبود و این روش اشتباه بود. اما در دوره دولت تدبیر و امید به درستی عمل می‌شود مسئولان فرهنگی به آثار مجوز می‌دهند و در این میان ممکن است برخی آثار اعتراض گروه فشار هم در پی داشته باشد. به اعتقاد من این اعتراض‌ها گذرا است و به تدریج رفع و رجوع می‌شود. برای مقابله به گروه فشار باید صبوری کرد و از سویی رفتار آن‌ها را با نقدهای مستدل و منطقی و مبتنی بر مبانی حقوقی به چالش کشید و از طرفی در جایی که دولت می‌تواند، باید با اعمال قانون جلوی این تندروی‌ها را بگیرد و در فضایی هم که دولت امکان‌هایی قانونی برای مقابله با آن‌ها ندارد بر ارشاد و دستگاه دولت خرده‌ای نمی‌توان گرفت. این نکته را هم باید متذکر شد که اگر دولت توانایی اعمال قانون داشته باشد بهتر است از روش‌های قهرآمیز پرهیز کند. الان شرایط به نحوی پیش می‌رود که دولت مجوزهایش را صادر می‌کند و مساله وقتی خیلی بد و اشتباه خواهد شد که در دولت تدبیر و امید هم از ترس اعتراض‌ها و فشارها، ارشاد عملاً به نیابت از گروه فشار آثار را سانسور کند و مجوز عرضه و انتشار آن‌ها را ندهد. از طرفی به اعتقاد من اگر در شهر و شهرستان‌ها کنسرتی لغو می‌شود یا آن‌که مشکلی از طرف گروه فشار پیش می‌آید مردم باید با دلائل منطقی آن نهاد یا جریان را به چالش بکشند و رفتارهای تمامیت‌خواه آن‌ها را به نقد بکشند از رهگذر این نقد مستمر و شکل دادن یک فضای فرهنگی پویا می‌توان از این وضعیت گذر کرد.»
روزنامه اعتماد
روزنامه اصلاح‌طلب اعتماد نیم‌تای بالای صفحه اول خود را به تیترهای «احمدی‌نژاد آمار اشتباهی می‌داد» و «توبه کنیم» اختصاص داده است.
· «توبه» منتجب‌نیا زیر گیوتین اصلاحات
رسول منتجب‌نیا اولین معترض به شورای مشورتی و شورای راهبردی اصلاحات مجبور به «توبه» سیاسی شد؛ قائم مقام حزب اعتماد ملی شورای مشورتی را سازوکاری انحرافی برای اصلاح‌طلبان دانست و همچنین وی در مورد شورای راهبردی اصلاحات اظهار داشت «متاسفانه دوستان با تشکیل شورای راهبردی احزاب را دور زده‌اند. می‌گویند این احزاب قانونی، حداقل تا انتخابات خودشان را کنار بکشند تا ما تصمیم بگیریم. بعد در ایام انتخابات، بیایند تصمیمات ما را اجرا کنند. می‌گویند تا انتخابات کرکره حزبتان را پایین بکشید، ایام تبلیغات انتخابات بروید با برند حزب خود دستورات ما را اجرا کنید. بعد از انتخابات هم ما می‌رویم و شما می‌مانید ولی هرچه فکرمی‌کنیم این به معنی تخریب احزاب، نادیده گرفتن خرد جمعی و شکستن وحدت است که هم مجموعه شورای هماهنگی با آن مخالف است و هم بزرگانی همچون آقای عارف با آن مخالف است.»
رسول منتجب نیا پس از تصویب عدم مصاحبه انتقادی درمیان اصلاح‌طلبان در نهاد عالی اصلاحات و با فشار همه‌جانبه هم‌طیف‌های خود انشقاق فکری اردوگاه اصلاحات رد کرد. گروه احزاب روزنامه اعتماد در راستای انعکاس توبه سیاسی به نقل از وی نوشت«کسانی که این روزها قدم در راه برخی از رسانه‌ها می‌گذارند و در رسانه‌ها ادعا می‌کنند که اصلاحات دچار اختلاف و انشقاق شده است به‌شدت در اشتباه هستند. ما نمی‌دانیم منبع آن‌ها کجاست و روی چه مسائلی تکیه می‌کنند. او با تاکید بر نقش رییس دولت اصلاحات در همصدایی این جریان گفت: در مسائل کلی تمام گروه‌های اصلاح‌طلب یکصدا هستند مگر اینکه رسانه‌ای یا کسانی خودشان را بالاتر از رهبری اصلاحات ببینند در این صورت نظر خودشان است. به جد معتقدم که امروز از اصلاحات ندایی واحد به گوش می‌رسد. افراد و رسانه‌هایی که ادعا می‌کنند اصلاحات به دلایلی دچار اختلاف و ضعف شده است اگر افراد صادقی باشند اشتباه می‌کنند ولی اگر به دنبال اختلاف‌افکندن و سخن چینی میان فعالان سیاسی و جریان‌ها باشند تا ماهی خود را صید کنند قطعاً در پایان ضرر می‌کنند چرا که ساختار ترتیب داده شده در جبهه و شورای مشورتی خیال خام آن‌ها را از میان خواهد برد.
پس از انتخابات ۹۲ هیچ ندای مخالفی تا به حال در میان اصلاحات شنیده نشده است. تمام این موارد تنها تلاش رقبای ناکام اصلاحات است. منتجب نیا در ادامه افزود: من برعکس کسانی که معتقدند، اصلاحات دچار ضعف شده است، معتقدم اصلاحات با وجود اختلاف نظرها قوی‌تر از هر زمانی به فعالیت خود ادامه می‌دهد. واقعیت‌های انتخابات ۹۲ به همه اصلاح‌طلبان نشان داد که راه اختلاف و تک روی راه شکست است. من آنچه که از جریان اصلاحات در طی یک سال گذشته دیدم، اتحاد و همنوایی بیشتر نسبت به گذشته است. او همچنین با اشاره به وضعیت رقیب نیز اظهار کرد: شکاف در میان جبهه اصولگرایی بسیار عمیق‌تر از آن چیزی است که با نشستن روی صندلی‌های همایش ترمیم شود. زمان انتخابات مجلس آینده، قطعاً میزان وحدت اصولگرایان در تعدد لیست‌هایشان مشخص خواهد شد. قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری ۹۲ هم، صحبت از فرد مشترک و اجماع بر سر یک فرد می‌شد همایش‌های متعددی هم ترتیب داده شد اما نهایتاً پنج اصولگرا در خرداد ماه آن سال حضور پیدا کردند. چه شخصیت‌های محوری و چه بدنه اصلاحات، همه ندای واحدی دارند. کسانی که این حرف‌ها را می‌زنند آگاهانه یا ناآگاهانه در خدمت رقیب هستند.»
روزنامه شرق
روزنامه اصلاح‌طلب شرق صفحه اول خود را به تیترهای «حزب اخراجی‌ها» و «سرنوشت دو اکبر» اختصاص داد.
· یاران اخراجی احمدی‌نژاد در سودای حزب
منبع «خبر» یکی از یاران احمدی‌نژاد است؛ وی مدعی است یاران جدا شده از رییس‌جمهور دهم سودای تأسیس حزب دارند، حزبی با نام مخفف «یکتا» که در سپهر سیاست خواهان صدارت بر کرسی‌های بهارستان هستند.
گروه سیاسی روزنامه شرق در همین راستا احمدی‌نژادی‌های را به دو گروه خوب و بد تقسیم می‌کند و سپس با این تحلیل به واکنش اصولگرایان می‌پردازد؛ مسعود کاظمی در تحلیل خود پیرامون تأسیس احتمالی حزب یکتا نوشت «عبدالرضا داوری، این مجموعه از ۱۷ عضو سابق دولت تشکیل شده است که ریاست آن به عهده مصطفی محمدنجار، وزیر کشور دولت دهم است. داوری می‌گوید: «جدای از محمد نجار، دوستان دیگری مثل آقایان طریقت‌منفرد، فریدون عباسی، مسعود زریبافان، حمیدرضا حاجی‌بابایی، کامران دانشجو، کامران باقری‌لنکرانی و... در این مجموعه حضور دارند. این موضوع را تأکید کنم افرادی که در این مجموعه هستند، اصلاً با محمود احمدی‌نژاد در ارتباط نیستند و آقای زیبافان هم در مصاحبه‌ای که اخیراً انجام داده حرف‌های تندی درباره آقای احمدی‌نژاد زده است». البته بنابر اخباری که به خبرنگار «شرق» رسیده پرویز فتاح و حسین صفارهرندی هم در بین این افراد هستند.
محمود احمدی‌نژاد به علت اعتقادنداشتن به تحزب در فعالیت سیاسی، تشکیلات منسجمی در اختیار ندارد. دوران حضور در پاستور به او این امکان را می‌داد که از امکانات دولت برای نیل به اهداف سیاسی خود بهره بگیرد، اما اکنون که دستش از آن امکانات کوتاه است، فعالیت‌های خود را با سفرهای استانی آغاز کرده و احتمالاً در آینده نقش پررنگ‌تری بازی خواهد کرد. تأسیس حزب از سوی یاران دیروز او می‌تواند براساس دو رویکرد کاملاً متفاوت باشد؛ احتمال اول همان است که داوری مدعی آن شده، به این معنا که عده‌ای از اطرافیان او نمی‌خواهند سرنوشت سیاسی خود را با احمدی‌نژاد گره زده و در ادامه هم شریک کارنامه گذشته و کنش آینده رئیس سابقشان باشند. در این میان می‌توانند همان احمدی‌نژادی‌های خوب مورد وثوق اصولگرایان نام بگیرند، اما احتمال دومی هم وجود دارد که با توجه به خصوصیات احمدی‌نژاد اصلاً بعید به نظر نمی‌رسد. او امروز نیاز به تشکیلات دارد.
حزب یکتا می‌تواند بخشی از این فقدان را برای محمود جبران کند. احتمالاً اگر امروز دوستان یکتای احمدی‌نژاد بخواهند به صورت علنی از نزدیکی خود با او سخن بگویند، از سوی اصولگرایان رانده خواهند شد، لذا فعلاً تصمیم به حرکت با چراغ خاموش گرفته‌اند. در آینده نزدیک می‌توان به واقعیت پی برد. البته شاید واقعیت جمعی از این دو احتمال هم باشد و این به نگاه و استراتژی اصولگرایان بستگی دارد.»
روزنامه آرمان‌امروز
روزنامه آرمان‌امروز صفحه اول خود را به تیترهای «بهشت آخرت وصل به بهشت دنیایی است» و «دلواپسان! به پایان خط می‌رسند» اختصاص داد.
· عباس عبدی دیگر «عبدی» گذشته نیست
از انتقادات عباس عبدی شاکی هستند؛ مدعی‌اند که عباس عبدی دیگر «عبدی» گذشته نیست و نوک پیکان انتقادات خود را روانه یارانش کرده است؛ در گفت‌وگوهای مختلف به سبک تفتیش عقاید خواهان ابراز نظرش پیرامون اصلاحات هستند تا مانع لغزش وی شوند.
گروه سیاسی
روزنامه آرمان‌امروز در راستا تحول سیاسی عباس عبدی نوشت «عبدی اصرار بر نقد وضع
موجود دارد چون راهکار موفقیت را بیان نقدها و عبرت گرفتن از آن می‌داند. برای او
بی‌طرفی یک اصل است اما مشخص نیست چرا نوک پیکان انتقادات او بیش از همه به سمت
اصلاح‌طلبان و اکنون دولت نشانه می‌رود و البته پیش از اینکه انتقادات به سمت خودش
بازگردد، می‌نویسد که «ازجمله کسانی هستم که همیشه گفته‌ام و نوشته‌ام در شرایط کنونی
و تا وقتی که سیاست‌های قابل دفاعی وجود دارد بدون قید و شرط باید از دولت حمایت و
از نق زدن علیه آن پرهیز شود.»
وی در نقد معاون اول رئیس‌جمهور نیز نگاشته است:
«به نظرم نحوه مواجهه دولت با مساله یارانه‌ها از ابتدا ابهام داشت و اتفاقاً این
موضوعی بود که نظرم را پیش از تعیین وزرا و آغاز به کار دولت در مرداد ۱۳۹۲، جلب کرد و آن را به آقای جهانگیری
نیز گفتم.
اگر به یاد داشته باشید شبی که وسیله نداشتید و بنده شما را به مقصد رساندم، در آنجا عرض کردم که نخستین اقدام دولت درباره یارانه‌ها باید اجرای قانون باشد. اینکه این قانون خوب است یا بد، پرداخت یارانه‌ها نفع دارد یا ضرر، بحث دیگری است. دولت پیشین، سه برابر مقرر قانون یارانه پرداخته بود، لذا منابع آن از طریق افزایش قیمت‌ها جبران نمی‌شد. گفتم از ابتدا تکلیف یارانه‌ها را روشن کنید تا مردم بدانند با آنان چه کرده‌اند. یا یارانه‌ها به یک سوم کاهش یابد، یا قیمت‌های انرژی را افزایش دهید که البته من موافق بخش دوم بودم. بعداً شنیدم که گفتند فلانی می‌خواسته پوست خربزه زیر پای دولت بگذارد. حالا به خوبی متوجه شده‌اید که دو سال است که این پول را پرداخت می‌کنید و از منابع دیگر می‌پردازید و طبعاً باید کسری داشته باشید. بهترین روز برای نهایی کردن یارانه‌ها همان زمان بود و نه الآن. حتی حاضر نشدید این مساله به بحث گذاشته شود.»
روزنامه ایران
روزنامه دولتی ایران، صفحه اول خود را به تیترهای «کنکور 94 با تغییرات تازه کلید خورد» و «روحانی: زنجیر تحریم را از پای محیط زیست باز می‌کنیم» اختصاص داد.
· گام‌های اصلاحات در شورای استانی
روزنامه دولتی ایران در صفحه سیاسی خود به استقبال حضور اصلاح طلبان در شوراهای استانی رفته است و در همین راستا نوشت «مسئول دبیرخانه کمیته راهبردی اصلاح‌طلبان اعلام کرد: «در هر استان با توجه به شرایط آنجا از 9 تا 25 نفر برای شوراهای استانی انتخاب شدند. اعضای این شوراها از کسانی هستند که از 4 بخش جریان اصلاحات و از همه مناطق استان مربوطه انتخاب شدند تا هیچ فردی از مجموعه بیرون نماند.» سیدمحمود میرلوحی در گفت‌وگو با ایلنا همچنین ضمن اشاره به نام استان‌هایی که در آن‌ها کار انتخاب شوراهای استانی به اتمام رسیده، گفت: «اصفهان، ایلام، یزد، کرمان، چهارمحال‌وبختیاری، زنجان، مرکزی، سمنان، گلستان، خراسان جنوبی، قزوین و هرمزگان، 12 استانی هستند که این روند در آن‌ها طی شده است.»
