به گزارش مشرق، اعلام نرخ رشد اقتصادی ۴.۶ درصدی در بهار امسال در مقایسه با بهار سال گذشته با واکنش، انتقاد و حتی شبهه برخی کارشناسان و نمایندگان مواجه شد، اما بانک مرکزی و دولت پس از یک هفته سکوت و اظهارنظر یکی از نمایندگان شاخص مجلس، به این ابهام‌ها پاسخ دادند.
اظهارنظر روز چهارشنبه گذشته غلامرضا مصباحي مقدم، نماينده مردم تهران اين بود كه رشد اقتصادي اعلام شده «به‌شدت غلط‌اندرغلط» است. او تصريح كرد: مگر مي‌شود نرخ رشد منفي 5.8 سال گذشته در 3ماهه اول سال93 به 4.6 درصد رسيده باشد؟ اين به افسانه شبيه‌تر است.
وي با بيان اينكه احتمال دارد در مقايسه سال93با 92 اين نرخ رشد به‌دست آمده باشد كه با كم كردن4.6 از نرخ منفي 5.8نتيجه منفي 1.2 مي‌شود، ادامه داد: اين بدين معناست كه هنوز نرخ رشد زير صفر است. چند ساعت بعد، محمدباقر نوبخت راهي صدا و سيما شد تا به اين اظهارنظر پاسخ دهد و فرداي همان روز بانك مركزي به اين شائبه مصباحي مقدم پاسخ داد تا چالش بر سر نرخ رشد اقتصادي همچنان ادامه يابد.
بانك مركزي هم در اطلاعيه‌اي اعلام كرد: رقم رشد اعلام شده براساس استانداردهاي آماري موجود و منابع آماري رسمي محاسبه شده و لذا طرح هرگونه شبهه‌اي در اين زمينه بي‌مورد است، ضمن اينكه اساساً مقايسه ارقام رشد اقتصادي سالانه و فصلي صحيح نيست و لازم است در مقايسه ارقام اقتصادي به‌ويژه حساب‌هاي ملي، تشابه دوره زماني مقايسه رعايت شود و البته مقايسه رشد اقتصادي در يك فصل با رقم رشد سالانه در 2سال قبل، صحيح نيست.
بانك مركزي تأكيد کرد: اساس جمع و تفريق كردن نرخ‌هاي رشد اقتصادي (آن‌هم رشد اقتصادي يك فصل و نرخ اقتصادي يك سال در گذشته) از نظر علمي و كارشناسي به هيچ‌وجه قابل پذيرش نيست. در اطلاعيه اين بانك آمده است:
باوجود رشد 4.6 درصدي اقتصاد در فصل اول سال‌جاري، اتفاق خارق‌العاده و غيرقابل باوري در اقتصاد كشور صورت نپذيرفته و چنين نرخ رشدي پس از 8 فصل رشد منفي، كاملاً طبيعي است. بانك مركزي همچنين خطاب به صاحب‌نظران و كارشناسان توصيه كرده كه در برخورد با آمار رسمي منتشره رويكرد علمي و كارشناسي خود را حفظ و از ايجاد ابهام و خدشه در آمارهاي رسمي كشور و وارد نمودن ملاحظات و انگيزه‌هاي غيراقتصادي پرهيز كنند.
سند داريم
معاون برنامه‌ريزي و نظارت راهبردي رئيس‌جمهور هم با رفع ابهام از آمار 4.6درصدي رشد اقتصادي بهار امسال تصريح كرد: انگار منتقدين فراموش كرده‌اند كه در 3ماهه ابتدايي سال گذشته كشور حتي قانون بودجه هم نداشت.
محمدباقر نوبخت در يك برنامه تلويزيوني در پاسخ به اين انتقاد كه چه تحولي در سال گذشته اتفاق افتاده كه بايد انتظار رشد اقتصادي مثبت 4.6درصدي را داشته باشيم، گفت: افراد آشنا به علم اقتصاد مي‌دانند كه سياست‌هاي كنترلي دولت براي اقتصاد در شرايط ركود انبساطي و در تورم انقباضي است پس در شرايطي كه ما درگير ركود تورمي بوديم از هر دو سياست استفاده كرديم.
او با اشاره به جزئيات افزايش توليد در بخش‌هاي مختلف كشور تأكيد كرد: تمامي اتفاقات رخ داده در 3ماهه ابتدايي سال مي‌تواند زمينه‌ساز رشد اقتصادي باشد، بنابراين اگر منتقدان و صاحب‌نظران نسبت به اين مسئله دچار شك و ترديد هستند، مي‌توانند با مراجعه به بانك مركزي به‌طور كامل در جريان چرايي اين آمار قرار گيرند در عين حال كه ما حاضريم تمامي مستندات خود را در صحن علني مجلس مطرح كنيم.
اقتصاددانان چه مي‌گويند؟
حسين راغفر، اقتصاددان، رشد اقتصادي در بهار امسال را ناشي از رشد درآمدهاي حاصل شده از فروش نفت مي‌داند و مي‌گويد: البته مشكل اينجاست كه نرخ رشد اعلام شده با ظرفيت‌هاي واقعي و بالقوه اقتصادي كشور فاصله زيادي دارد.
وي افزود: نمي‌توان خيلي به اين شاخص دلگرم بود، چرا كه همچنان ناكارآمدي در نظام اقتصادي كشور محسوس است و بايد به سمت بهبود شاخص‌ها و رشد اقتصادي پايدار برويم.
رشد پايدار نيست؛ نفتي است
دكتر ابراهيم رزاقي، عضو هيأت علمي دانشگاه تهران هم اظهار كرد: به جرأت مي‌گويم بخش عمده‌اي از اين رشد بالاي اقتصادي، ناشي از فروش نفت است و ما توانستيم بيشتر از قبل نفت بفروشيم، بنابراين رشد اقتصادي بالاتري نسبت به قبل داشتيم. وي تأكيد كرد: اين رشد اقتصادي ناشي از فعاليت‌هاي توليدي نيست، هيچ اتفاقي در كشاورزي و كارخانه‌هاي صنعتي كشور رخ نداده است.
به بانك مركزي اعتماد كنيم
دكتر آلبرت بغزيان، اقتصاددان اما مي‌گويد: بايد پذيرفت وضعيت اقتصادي نسبت به قبل بهتر شده و يكي از دلايل افزايش رشد اقتصادي، كاهش رشد قيمت‌ها و همچنين پرشدن نسبي ظرفيت‌هاي داخلي است.
وي افزود: بايد به آمارهاي بانك مركزي و مركز آمار اعتماد كرد چرا كه بدون شك محاسبه آنها دقيق بوده و ترديد در آمار بانك مركزي مناسب نيست.
رشدي كه توليد محور نيست
دكتر محمد واعظ، عضو هيأت علمي دانشكده اقتصاد دانشگاه اصفهان مي‌گويد: مهم‌ترين دليل رشد اقتصادي حدود 5درصدي اخير، مربوط به عملكرد بخش خودروسازي است، چرا كه اين حوزه در ماه‌هاي اخير با افزايش توليد مواجه شده و به همين دليل، ارزش افزوده صنعت طي ماه‌هاي اخير نسبت به سال گذشته افزايش چشمگيري پيدا كرده است.
وي افزود: از سوي ديگر ميزان فروش نفت نسبت به ماه‌هاي گذشته بيشتر شده است. نكته پاياني اينكه بايد توجه كنيم چنين رشدي پايدار نيست، چرا كه رشد توأم با رونق و توليد مولد نيست.
هر رشدي اشتغال آفرين نيست
احمد حاتمي يزد هم مي‌گويد: ما همچنان نسبت به سال 91، بيش از يك درصد منفي هستيم. وي افزود: بانك مركزي آمار رشد اقتصادي را براساس بنگاه‌هايي كه بالاي 50نفر نيرو دارند، محاسبه مي‌كند و اين آمار نبايد لزوما به افزايش اشتغال برسد با وجود اينكه هم‌اكنون كشور نياز به افزايش اشتغال دارد. او تأكيد كرد: رشد اقتصادي در بخش‌هاي مختلف است و قطعا اگر بتوانيم رشد توليد را افزايش دهيم در آينده نزديك به رشد در حوزه اشتغال هم خواهيم رسيد.
ركود عميق در اقتصاد ايران
دكتر جمشيد پژويان، اقتصاددان، مي‌گويد: بانك مركزي شفاف اعلام كند كه چگونه با توجه به ركود حاكم در اقتصاد، اعلام كرده اقتصاد ايران به رشد4.6درصدي رسيده است؟
وي افزود: در حال حاضر ما شاهد ركود عظيمي در بخش‌هاي مختلف اقتصادي ازجمله مسكن هستيم، بازار سرمايه هر روز با تنزل مواجه مي‌شود، وضعيت بيكاري نيز نسبت به قبل تفاوت نكرده است.
او اظهار كرد: من به عنوان يك اقتصاددان نمي‌توانم آمار رشد اقتصادي را با شرايط اقتصادي كشور تطبيق دهم. در بخش توليد هيچ اتفاقي نيفتاده است. رشد اقتصادي4.6درصدي يعني ما شاهد جهشي در حوزه كشاورزي، صنعت، خدمات و نفت باشيم. در كدام‌يك از اين متغيرها در اين يكساله شاهد جهش و رشد بوديم؟!
منبع: همشهری
اظهارنظر روز چهارشنبه گذشته غلامرضا مصباحي مقدم، نماينده مردم تهران اين بود كه رشد اقتصادي اعلام شده «به‌شدت غلط‌اندرغلط» است. او تصريح كرد: مگر مي‌شود نرخ رشد منفي 5.8 سال گذشته در 3ماهه اول سال93 به 4.6 درصد رسيده باشد؟ اين به افسانه شبيه‌تر است.
وي با بيان اينكه احتمال دارد در مقايسه سال93با 92 اين نرخ رشد به‌دست آمده باشد كه با كم كردن4.6 از نرخ منفي 5.8نتيجه منفي 1.2 مي‌شود، ادامه داد: اين بدين معناست كه هنوز نرخ رشد زير صفر است. چند ساعت بعد، محمدباقر نوبخت راهي صدا و سيما شد تا به اين اظهارنظر پاسخ دهد و فرداي همان روز بانك مركزي به اين شائبه مصباحي مقدم پاسخ داد تا چالش بر سر نرخ رشد اقتصادي همچنان ادامه يابد.
بانك مركزي هم در اطلاعيه‌اي اعلام كرد: رقم رشد اعلام شده براساس استانداردهاي آماري موجود و منابع آماري رسمي محاسبه شده و لذا طرح هرگونه شبهه‌اي در اين زمينه بي‌مورد است، ضمن اينكه اساساً مقايسه ارقام رشد اقتصادي سالانه و فصلي صحيح نيست و لازم است در مقايسه ارقام اقتصادي به‌ويژه حساب‌هاي ملي، تشابه دوره زماني مقايسه رعايت شود و البته مقايسه رشد اقتصادي در يك فصل با رقم رشد سالانه در 2سال قبل، صحيح نيست.
بانك مركزي تأكيد کرد: اساس جمع و تفريق كردن نرخ‌هاي رشد اقتصادي (آن‌هم رشد اقتصادي يك فصل و نرخ اقتصادي يك سال در گذشته) از نظر علمي و كارشناسي به هيچ‌وجه قابل پذيرش نيست. در اطلاعيه اين بانك آمده است:
باوجود رشد 4.6 درصدي اقتصاد در فصل اول سال‌جاري، اتفاق خارق‌العاده و غيرقابل باوري در اقتصاد كشور صورت نپذيرفته و چنين نرخ رشدي پس از 8 فصل رشد منفي، كاملاً طبيعي است. بانك مركزي همچنين خطاب به صاحب‌نظران و كارشناسان توصيه كرده كه در برخورد با آمار رسمي منتشره رويكرد علمي و كارشناسي خود را حفظ و از ايجاد ابهام و خدشه در آمارهاي رسمي كشور و وارد نمودن ملاحظات و انگيزه‌هاي غيراقتصادي پرهيز كنند.
سند داريم
معاون برنامه‌ريزي و نظارت راهبردي رئيس‌جمهور هم با رفع ابهام از آمار 4.6درصدي رشد اقتصادي بهار امسال تصريح كرد: انگار منتقدين فراموش كرده‌اند كه در 3ماهه ابتدايي سال گذشته كشور حتي قانون بودجه هم نداشت.
محمدباقر نوبخت در يك برنامه تلويزيوني در پاسخ به اين انتقاد كه چه تحولي در سال گذشته اتفاق افتاده كه بايد انتظار رشد اقتصادي مثبت 4.6درصدي را داشته باشيم، گفت: افراد آشنا به علم اقتصاد مي‌دانند كه سياست‌هاي كنترلي دولت براي اقتصاد در شرايط ركود انبساطي و در تورم انقباضي است پس در شرايطي كه ما درگير ركود تورمي بوديم از هر دو سياست استفاده كرديم.
او با اشاره به جزئيات افزايش توليد در بخش‌هاي مختلف كشور تأكيد كرد: تمامي اتفاقات رخ داده در 3ماهه ابتدايي سال مي‌تواند زمينه‌ساز رشد اقتصادي باشد، بنابراين اگر منتقدان و صاحب‌نظران نسبت به اين مسئله دچار شك و ترديد هستند، مي‌توانند با مراجعه به بانك مركزي به‌طور كامل در جريان چرايي اين آمار قرار گيرند در عين حال كه ما حاضريم تمامي مستندات خود را در صحن علني مجلس مطرح كنيم.
اقتصاددانان چه مي‌گويند؟
حسين راغفر، اقتصاددان، رشد اقتصادي در بهار امسال را ناشي از رشد درآمدهاي حاصل شده از فروش نفت مي‌داند و مي‌گويد: البته مشكل اينجاست كه نرخ رشد اعلام شده با ظرفيت‌هاي واقعي و بالقوه اقتصادي كشور فاصله زيادي دارد.
وي افزود: نمي‌توان خيلي به اين شاخص دلگرم بود، چرا كه همچنان ناكارآمدي در نظام اقتصادي كشور محسوس است و بايد به سمت بهبود شاخص‌ها و رشد اقتصادي پايدار برويم.
رشد پايدار نيست؛ نفتي است
دكتر ابراهيم رزاقي، عضو هيأت علمي دانشگاه تهران هم اظهار كرد: به جرأت مي‌گويم بخش عمده‌اي از اين رشد بالاي اقتصادي، ناشي از فروش نفت است و ما توانستيم بيشتر از قبل نفت بفروشيم، بنابراين رشد اقتصادي بالاتري نسبت به قبل داشتيم. وي تأكيد كرد: اين رشد اقتصادي ناشي از فعاليت‌هاي توليدي نيست، هيچ اتفاقي در كشاورزي و كارخانه‌هاي صنعتي كشور رخ نداده است.
به بانك مركزي اعتماد كنيم
دكتر آلبرت بغزيان، اقتصاددان اما مي‌گويد: بايد پذيرفت وضعيت اقتصادي نسبت به قبل بهتر شده و يكي از دلايل افزايش رشد اقتصادي، كاهش رشد قيمت‌ها و همچنين پرشدن نسبي ظرفيت‌هاي داخلي است.
وي افزود: بايد به آمارهاي بانك مركزي و مركز آمار اعتماد كرد چرا كه بدون شك محاسبه آنها دقيق بوده و ترديد در آمار بانك مركزي مناسب نيست.
رشدي كه توليد محور نيست
دكتر محمد واعظ، عضو هيأت علمي دانشكده اقتصاد دانشگاه اصفهان مي‌گويد: مهم‌ترين دليل رشد اقتصادي حدود 5درصدي اخير، مربوط به عملكرد بخش خودروسازي است، چرا كه اين حوزه در ماه‌هاي اخير با افزايش توليد مواجه شده و به همين دليل، ارزش افزوده صنعت طي ماه‌هاي اخير نسبت به سال گذشته افزايش چشمگيري پيدا كرده است.
وي افزود: از سوي ديگر ميزان فروش نفت نسبت به ماه‌هاي گذشته بيشتر شده است. نكته پاياني اينكه بايد توجه كنيم چنين رشدي پايدار نيست، چرا كه رشد توأم با رونق و توليد مولد نيست.
هر رشدي اشتغال آفرين نيست
احمد حاتمي يزد هم مي‌گويد: ما همچنان نسبت به سال 91، بيش از يك درصد منفي هستيم. وي افزود: بانك مركزي آمار رشد اقتصادي را براساس بنگاه‌هايي كه بالاي 50نفر نيرو دارند، محاسبه مي‌كند و اين آمار نبايد لزوما به افزايش اشتغال برسد با وجود اينكه هم‌اكنون كشور نياز به افزايش اشتغال دارد. او تأكيد كرد: رشد اقتصادي در بخش‌هاي مختلف است و قطعا اگر بتوانيم رشد توليد را افزايش دهيم در آينده نزديك به رشد در حوزه اشتغال هم خواهيم رسيد.
ركود عميق در اقتصاد ايران
دكتر جمشيد پژويان، اقتصاددان، مي‌گويد: بانك مركزي شفاف اعلام كند كه چگونه با توجه به ركود حاكم در اقتصاد، اعلام كرده اقتصاد ايران به رشد4.6درصدي رسيده است؟
وي افزود: در حال حاضر ما شاهد ركود عظيمي در بخش‌هاي مختلف اقتصادي ازجمله مسكن هستيم، بازار سرمايه هر روز با تنزل مواجه مي‌شود، وضعيت بيكاري نيز نسبت به قبل تفاوت نكرده است.
او اظهار كرد: من به عنوان يك اقتصاددان نمي‌توانم آمار رشد اقتصادي را با شرايط اقتصادي كشور تطبيق دهم. در بخش توليد هيچ اتفاقي نيفتاده است. رشد اقتصادي4.6درصدي يعني ما شاهد جهشي در حوزه كشاورزي، صنعت، خدمات و نفت باشيم. در كدام‌يك از اين متغيرها در اين يكساله شاهد جهش و رشد بوديم؟!
منبع: همشهری
