شخصي دندانش درد مي کرد، نزد طبيب رفت که آن را بکشد؛ طبيب گفت: «اگر سر درد گرفتي، سرت را هم مي کشي؟! اعتدال معده، دندان درد را هم برطرف مي کند.» و بالاخره آن آقا دندانش را نکشيد.»

به گزارش گروه اجتماعی مشرق، يکي از توصيه هاي مرحوم آيت الله العظمي بهجت براي تندرستي اين است که در غذا، اعتدال داشته باشيم و از افراط و تفريط بپرهيزيم. ايشان در اين باره مي گويند:

«اعتدال در غذا براي سلامتي مزاج خيلي مفيد است. اگر انسان هميشه به نان خوردن عادت داشته باشد، بهتر است گاهي برنج بخورد؛ و اگر هميشه برنج مي خورد، بهتر است گاهي نان و يا آش بخورد و تنوع در غذا داشته باشد.

شخصي دندانش درد مي کرد، نزد طبيب رفت که آن را بکشد؛ طبيب گفت: «اگر سر درد گرفتي، سرت را هم مي کشي؟! اعتدال معده، دندان درد را هم برطرف مي کند.» و بالاخره آن آقا دندانش را نکشيد.» (1)

عمل به طبّ مأثور از اهل بيت عليهم السلام

با توجّه به اين که علم الهي معصومين عليهم السلام، محدود به امور معنوي نيست؛ قطعا اگر درباره مسائل طبّي و امور مربوط به تندرستي، توصيه اي داشته باشند، بهترين توصيه است. اگر روايتي از معصوم (عليه السلام) صادر شده باشد، شکي در صحّت آن نيست. هرچند بسياري از معارف اهل بيت به دست ما نرسيده است، اما در ميان همين مقداري که در دسترس ماست گنجينه هاي گران بهايي يافت مي شود که عمل به آن نجات بخش است.

آيت الله العظمي بهجت در اين باره مي فرمايند:

«مرحوم مجلسي در يکي از مؤلَّفاتش نوشته است: «اگر انسان به طبّ مأثور از ائمّه اطهار عليهم السلام عمل کند، به بيماري مبتلا نمي شود؛ زيرا آن ها عالِم به خواصّ مأکولات و سبزي ها و چيزهاي ديگر هستند.» بنده هم في الجمله ديده ام شخصي به طبّ مأثور عمل کرد، حدود هشتاد سال داشت و مريض نشده بود. زماني که ما در نجف بوديم و وبا زياد شيوع داشت، ايشان به عيادت بيماران مي رفت، با اين حال به بيماري دچار نشد و فقط در اواخر عمر مرضش اين بود که به نماز جماعت نمي آمد و به استراحت مي پرداخت. البته براي کارهاي ديگر بيرون مي آمد و نمي دانم که آيا در وقت وفات مريض شد و يا خير.» (2)

و درجايي ديگر مي فرمايند:

«انسان مي تواند با رعايت آداب شرعي و دستورهاي ديني، از اطبّاء مستغني شود. آقايي به فرزندانش تذکّر مي داد: سفارش در فلان دفتر نوشته ام و آن اين است که هر روز صبح، يک عدد سيب ميل کنيد، و کاري به دکترها نداشته باشيد. آقايي که نود الي صد سال سن داشت، مي گفت: هر صبح يک سيب رنده مي کنند و من مي خورم و مي توانم از جا بلند شوم و در طول سال، در خانه سيب نگه مي داريم.» (3)

در تأييد کلام بالاي آيت الله العظمي بهجت(ره)، مطلبي را از شيخ محمدتقي بهلول (ره) نقل مي کنيم:

«نسبت به بقيه مردم خيلي کمترمريض مي شوم... به دود محتاج نيستم، خوراکم را از روي طب الرضا مي خورم...

بگذاريد تاريخش را برايتان خلاصه کنم؛ خلاصه اش اين است که خلفاي عباسيه از بس که به حيات خود پابند بودند که صحيح و سالم باشند، هر کدام در پايتخت خود يک دکتر اروپايي دائمي داشتند که هر وقت محتاج شدند به او مراجعه کنند. مأمون هم يک دکتر داشت. وقتي که امام رضا(عليه السلام) را وليعهد خود کرد، يک روز در مجلس مأمون، امام رضا (عليه السلام) با آن دکتر روبه رو شدند. آن دکتر از ايشان پرسيد: «جدّ شما با اين‏که تصديق طبابت کرده و گفته: «العلم علمان علم الابدان و علم الاديان» (4) پس چرا در طب کتابي ندارد؟ و خدايتان در قرآن چرا در باره طب چيزي نگفته؟» (5)

امام رضا (عليه السلام) جواب دادند: «خداي ما همه طب را در قرآن در يک کلمه گفته: کلوا و اشربوا و لا تسرفوا. (6) اگر کسي به اين کلمه عمل کند، بيمار نمي شود و به طبيب هم احتياج پيدا نمي کند. و جدم فرموده: المعدة بيت کل داع و الحِميَة رأسُ کل دواء؛ (7) شکم مايه درد است و پرهيز مايه دوا.»

مأمون گفت: «خيلي خوب است که شما اين را يک کمي بسط بيشتري بدهيد.» امام رضا (عليه السلام) قبول کردند و رساله اي در طبابت نوشتند و به مأمون دادند و او منتشر کرد. اين رساله به «رساله ي ذهبيّه» مشهور شد و شايد الآن هم در بعضي از کتاب فروشي هاي مشهد پيدا شود. من «رساله ي ذهبيه» امام رضا (عليه السلام) را از بر دارم و يک عمر است که به دستورات آن عمل مي کنم، مخصوصاً دستوري را که حضرت درباره وعده هاي غذايي به مأمون دادند و از اين بابت خيلي کم گرفتار مرض مي شوم و حالم خوب است.»

هم غذا و هم دوا

آيت الله العظمي بهجت سه غذا را به عنوان موادّي که هم جنبه غذائيت دارند و هم دوا هستند، معرفي مي کنند و در اين باره مي گويند:

«خرما، شير، ماست، زيت (8)، جامع بين غذا و دواست؛ در بسياري از موارد انسان به غذايي ميل دارد، ولي مظنون است که مضرّ و موجب مرض و يا مُبطِئ (9) است.» (10)

خرما، علاج سرطان

آيت الله العظمي بهجت گفته اند:

«تعجب است که با اين همه پيشرفت هاي علمي و طبّي هنوز نتوانسته اند سرطان را علاج و يا از آن جلوگيري کنند و يا اين که بفهمند از چه حاصل مي شود. مي گويند: عراق و مناطقي که نخلستان دارد و خرماخيز است، مبتلايان به سرطان خيلي کم و نادر هستند. يکي از اطبّاء مدّعي بود که دارويي کشف کرده است که مي تواند سرطان را درمان کند و گفته است که آن را از «قانون» شيخ ابن سينا برگرفته و عمده ي اجزاي آن شيره خرماست.» (11)

ضرر غذاي سرخ کرده

در بسياري از اوقات، ممکن است براي غذاهايي که دوست داريم، خواصّي بتراشيم و از ضررهاي آن غفلت کنيم؛ مانند غذاهاي سرخ کردني. گاهي هم برخي غذاها را با وجود اين که خواص مفيدي دارند، به دليل اين که لذيذ نيستند، رها مي کنيم. مرحوم آيت الله العظمي بهجت مي گويند:

«ما غذاهاي لذيذ را خوب و مفيد و غذاهاي غير لذيذ را بد مي دانيم در حالي که چه بسا غذاهايي که با روغن سرخ شده مضرّ باشند ولي غذاي آب پز نظير آب گوشت مفيد باشد.» (12)

رعايت نظم در غذا خوردن و خوابيدن

از توصيه هايي که از معصومين و بزرگان به ما رسيده است، حفظ نظم در همه کارها و از جمله در خواب و خوراک است. شايد مشغله هاي روزانه، خيلي از وقت ها باعث بي نظمي در اين امور شود.

آيت الله العظمي بهجت مي فرمايند:

«اخلال در نظم خوردن غذاو هضم آن، و نيز اخلال در نظم خواب و ديگر کارها، موجب تأخير تأثير در آن ها است؛ لذا درباره رسول الله صلي الله عليه و آله و سلم، آمده است: «کانَ إدامُهُ الْجوعَ» (13)؛ جوع و گرسنگي، خوراک و غذاي ايشان بود. ...آري قرآن و عترت –عليهم السلام- دنياي ما را نيز تأمين کرده اند.» (14)

تا گرسنه نشديد نخوريد، پيش از سير شدن، از غذا دست برداريد

آيت الله العظمي بهجت رحمة الله عليه:

«يکي از مصري ها نوشته است: يَجِبُ أنْ يَتَجَنّبَ المريضُ الدواءَ، کَما يَتَجَنّبُ مِن السّمّ (15)
... در روايات ما آمده است: تا گرسنه نشديد نخوريد، و پيش از آن که سير شويد از غذا دست برداريد.

شيخ الرئيس هم کلمه اي دارد که خيلي عجيب است. مي گويد: الطّبُّ مجموعٌ في هذه الکلمة: اجْعَلْ طعامَکَ کلَّ يومٍ مرّةً وَ احْذَرْ طعاما قبلَ هضمِ طعامٍ

[در هر روز، يک وعده غذا بخور و پيش از اين که غذاي اولي هضم شود، از خوردن غذا بپرهيز.]

يعني: گرسنگي کشيدن بيشتر موجب صحّت است تا پرخوري و سيري.
...گويا معروف است که اگر کسي چهل ساله بشود و دواي صحّت خود را نيابد، [خيري در او نيست].

نقل شده است: وقتي مار چشمش نابينا مي شود، از محلّي که زندگي مي کرد به محلّي ديگر مي رود و بينا مي شود.

انسان اگر داء و دواي خود را تشخيص دهد، هيچ ضرري به او نمي رسد، و لا اقلّ من الاحتياط (16)» (17)

درمان «ديابت»

درباره درمان بيماري قند (ديابت) پرسش هايي از مرحوم آيت الله العظمي بهجت شده است، که ايشان اين پاسخ ها را (در سه جاي مختلف) گفته اند:

«شايد بايد زياد به مسافرت بروي و ورزش کني.»

در پاسخ جواني که همين بيماري را داشت: «بين الطلوعين در هواي آزاد قدم بزنيد.»

«هندوانه ابوجهل (حنظل) بخوريد، البته بسيار کم، زيرا زهر است.» (18)

لذت طعام را روزه داران مي دانند

اگر انسان طعم گرسنگي را بچشد، در اين صورت است که غذا براي او بسيار لذيذ خواهد بود و قدر اين نعمت هاي الهي را بهتر خواهد دانست. از جمله شخص روزه دار که افطار برايش بسيار لذّت بخش است، هم از نظر لذّت جسمي و هم معنوي؛ البته هنگام افطار و سحري خوردن، آن قدر شکمش را پر نکند که اصلا گرسنگي را احساس نکند.

آيت الله العظمي بهجت در اين باره مي فرمايد:

«همچنين در روايت است که: لِلصَّائِمِ فَرْحَتَانِ فَرْحَةٌ عِنْدَ إِفْطَارِهِ وَ فَرْحَةٌ عِنْدَ لِقَاءِ رَبِّهِ (20)؛ [روزه دار دو خوشحالي دارد: يکي هنگام افطار و ديگري هنگام ديدار پروردگار.] البته اين در صورتي است که در فطور و سحري، نخوردنِ در روز را تدارک نکند. دوازده روز از رمضان گذشته بود، روزه داري در مسجد کوفه مي گفت: تا به حال گرسنه نشده ام، صوم هم براي او جوع آور نيست! با اين که بعضي طالب چلو مرغ و غذاهاي لذيذند، [اما] درباره مقدار خوردن در روايات آمده است «وقتي که گرسنه شدي بخور». اگر انسان گرسنه باشد نان خالي هم براي او لذيذ است، لذت طعام را صائمين مي دانند.» (19)

ايشان در جايي ديگر مي گويند:

«امتحان شده و مجرّب است در وقت افطار، نان و چاي براي صائم از طيّباتي که ديگران مي خورند، بيشتر لذّت دارد. آري قرآن و عترت –عليهم السلام- دنياي ما را نيز تأمين کرده اند.» (21)

روايت بالا که آيت الله العظمي بهجت بيان کردند، از امام صادق عليه السلام نقل شده است. مشابه روايت مذکور، حديث قدسي هم داريم که پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله و سلّم و در حديث ديگري امام سجاد عليه السلام از خداوند متعال نقل فرموده اند که: قَالَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَي الصَّوْمُ لِي وَ أَنَا أَجْزِي بِهِ وَ لِلصَّائِمِ فَرْحَتَانِ حِينَ يُفْطِرُ وَ حِينَ يَلْقَي رَبَّهُ... (22)

مايعات، خواب آورند.

آيت الله العظمي بهجت درباره علاج بي خوابي گفته اند:

«خوردن مايعات و ماست و خيار، براي زود خوابيدن خوب است؛ البته شايد هضم خيار سنگين باشد ولي آب دوغ –هرچند يک ليوان در شب خورده شود- براي خواب مفيد است.» (23)
البته ايشان توصيه هاي ديگري هم درباره علاج بي خوابي دارند، که ما فقط بخشي را که مربوط به خوردني ها بود، آورديم. (24)

پي نوشت ها:
1. در محضر آيت الله العظمي بهجت، ج1، ص338
2. پرسش هاي شما، پاسخ هاي آيت الله العظمي بهجت، ج1، ص175و 176
3. در محضر آيت الله العظمي بهجت، ج3، ص238
4. بحار الانوار، ج1، ص220؛ بحار الانوار، ج30، ص414؛ بحار الانوار، ج62، ص122؛ کنز الفوائد، ج2، ص107
5. شيعه آنلاين
6. سوره اعراف/ آيه31
7. بحار الانوار، ج59، ص290؛ طب النبي، ص19
8. روغن زيتون
9. بهبودي از بيماري را به تأخير بياندازد.
10. در محضر آيت الله العظمي بهجت، ج1، ص146
11. در محضر آيت الله العظمي بهجت، ج3، ص158
12. در محضر آيت الله العظمي بهجت، ج2، ص248
13. نهج البلاغة/227؛ بحار الانوار، ج14، ص238
14. در محضر آيت الله العظمي بهجت، ج1، ص146
15. بيمار، همان گونه که از خوردن زهر اجتناب مي کند، بايد از خوردن دارو بپرهيزد.
16. حداقل بايد احتياط کند.
17. در محضر آيت الله العظمي بهجت، ج3، ص238
18. پرسش هاي شما، پاسخ هاي آيت الله العظمي بهجت، ج1، ص175و 176 / گوهرهاي حکيمانه، ص17
19. در محضر آيت الله العظمي بهجت، ج1، ص226
20. الکافي، ج4، ص65؛ من‏ لايحضره‏ الفقيه، ج2، ص76؛ وسائل‏ الشيعة، ج10، ص397 و ص403
21. در محضر آيت الله العظمي بهجت، ج1، ص146
22. من‏ لايحضره‏ الفقيه، ج2، ص75؛ وسائل‏ الشيعة، ج10، ص400؛ مستدرک‏ الوسائل، ج7، ص498
23. در محضر آيت الله العظمي بهجت، ج2، ص14
24. همان


مخاطبان محترم گروه اجتماعی مشرق می توانند اخبار، مقالات و تصاویر اجتماعی خود را به آدرس shoma@mashreghnews.ir ارسال کنند تا در سریع ترین زمان ممکن به نام خودشان و به عنوان یکی از مطالب ویژه مشرق منتشر شود. در ضمن گروه اجتماعی مشرق در صدد است با پیگیری مشکلات ارسالی شما از طریق کارشناسان و مشاوران مجرب پاسخی برای ابهامات مخاطبان عزیز بیابد.

منبع: طب‌ شیعه

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

نظرات

  • انتشار یافته: 2
  • در انتظار بررسی: 0
  • غیر قابل انتشار: 1
  • فرهاد قزل ۱۴:۲۹ - ۱۳۹۳/۰۶/۱۶
    1 0
    مرگ انسان ها را با خود میبرد اما سالکان را فقط همراهی میکند مرحوم آیت الله بهجت سالک تمام و کمال بود
  • حجت ۱۵:۴۹ - ۱۳۹۳/۱۰/۱۳
    1 0
    برای شادی روح عالمان و عارفان صلوات محمدی اللهم صل علی محمد وال محمد وعجل فرجهم...

این مطالب را از دست ندهید....

فیلم برگزیده

برگزیده ورزشی

برگزیده عکس