رهبر انقلاب در حالی در جمع اعضای هیات دولت به طرح این موضوع پرداختند که درست بیست سال پیش در جمع اهالی فرهنگ و هنر، دغدغههای فرهنگی خود را مطرح ساختند و اکنون در حالی مجددا به این موضوع اشاره نمودهاند که نشان از برآورده نشدن دغدغههای ایشان دارد که موجب شده بعد از بیست سال مجددا به موضوع فرهنگ اشاره کنند.
هرچند رهبری در طول این بیست سال، بالاخص در این سالهای اخیر هر بار به بهانهای به مقوله فرهنگ پرداخته است.
رهبر فرزانه انقلاب در دیدار 22 تیر 1373 در ابتدای بیاناتشان به نکتهای که کمتر از سوی مدیران مورد توجه قرار گرفته اشاره نمودهاند: «بنده به عنوانِ گرانبارترین مسئول در نظام جمهوری اسلامی که سنگینی این بار را هم خیلی خوب و با همه وجود حس میکنم، در عالم سیاست هیچ دغدغهای ندارم. چون امروز، در میدان سیاست در دنیا، وضع ما بسیار خوب است و دشمن را دنبال خودمان میکشانیم. ما در موضع فعّالیتیم؛ اما دشمن با همه حجم و عرض و طولِ عظیم و با تسلّطی که بر دنیای سیاست دارد - و میدانیم - در برابرِ ما در موضع انفعال است. الحمدللَّه جبهه خودی در دنیای سیاست، بسیار قوی است. احساسِ واقعىِ بنده این است؛ نه اینکه بخواهم به شما چیزی گفته باشم. واقعاً در صحنه گیتىِ امروز، جمهوری اسلامی، با همین حدّ و رسمی که دارد، با هیچگونه مشکلی در دنیاىِ سیاستْ مواجه نیست. ما دشمنان زیادی داریم و آدمهاىِ عاقل و ورزیده و برجستهای هم در بین دشمنانمان هستند. اما خدای متعال، اینطور پیش آورده که در این میدان، دست ما قویتر از دست دشمنان است. به گونهای که، اگر کسی با دقّت به دنیا نگاه کند، نشانههای آشکارِ این قویتر بودن را خواهد دید.»
این همان نکتهای است که مورد توجه مدیران و تصمیمگیران کشور قرار نمیگیرد. ایشان به قوت جبهه خودی در عرصه سیاست در مناسبات جهان اشاره نموده و غیر مستقیم پرداختن به حوزههای دیگر را مورد توجه قرار داده، اما سایرین آن اندازه که در گیر و دار سیاسیبازی و سیاستگرایی هستند توجه به امور دیگر نمیکنند. این موضوع در بیانات شب گذشته رهبر انقلاب نیز به چشم میخورد، ایشان در این دیدار هیچ اشاره مستقیمی به موضوعات سیاسی نداشته اما علاوه بر تذکرات اخلاقی، به اهمیت توجه به فرهنگ و حرکت در چارچوب اسلامی توصیه نمودهاند.
رهبری در طرح دغدغههای فرهنگی خود عمق این نگرانی را آنجا میداند که شبانه از خواب برخاسته و به درگاه خداوند تضرع میکند: «در عرصه فرهنگ، بنده به معنای واقعىِ کلمه، احساس نگرانی میکنم و حقیقتا دغدغه دارم. لذاست که حقیقتا در باب فرهنگ، احساس نگرانىِ عمیقی دارم.»
حضرت آیتالله خامنهای در بیانات سال 73 به لزوم اندیشیدن و عمل کردن اشاره میکنند و غیر مستقیم مدیران فرهنگی را به یافتن راهکار برای مرتفع نمودن دغدغههای فرهمگی امر میکنند: «البته هیچ پیشنهاد عملی هم ندارم. پس، از من توقّع هم نکنید که بنشینم و به شما پیشنهادِ عملی بدهم. این شمایید که باید هم پیشنهادِ عملی بدهید و هم خودتان عمل کنید.»
اما میزان دغدغهمندی رهبری فراتر از این موضوع است و ایشان در آن دیدار پیشنهاداتی نیز ارائه میکند و به کارهایی که صورت نگرفته اشاره میکند و ضرورت برگزاری آن را گوشزد میکند.
رهبری در این جلسه به اهمیت شبکهسازی و ایجاد یک پایگاه برای حمایت از نیروهای انقلابی توصیه کرده است و توجه حضار را به این موضوع جلب نموده است. «دایر کردن یک دفتر گزینشی در وزارت ارشاد لازم بود تا مراجعه کنندگانِ دارای استعداد هنری را جذب میکردند، یا حتی به سراغشان میرفتند. اگر چنین میشد، وزارت ارشاد را که گاهی لانه مراکز فساد فرهنگ گذشته بود، بتدریج و به مرور استحاله و تبدیل به مرکزی برای انقلاب و اسلام و خدا و حقّ و آزادگی می کردند و مسلّماً پس از گذشت ده سال، میتوانستند در همه رشتههای هنری، شخصیتهای عظیمی را پرورش دهند و معرفی کنند. اما چنین کاری نکردند.»
ایشان در این دیدار و در مناسبتهای گوناگون در طول این بیست سال، اهمیت حمایت از نیروهای انقلابی را تذکر داده و با به کاربردن تعابیر گوناگون این جناح را مورد حمایت خود قرار داده است.
رهبر انقلاب به اهمیت پرداختن به نیروها و رویشهای انقلاب اشاره کرده و از توجه به نیروهای ضدانقلاب و خودباخته برحذر داشته است. «آن جوانی که وسط میدان ایستاده، در مقابل شیطان بزرگ صلاىِ مردی و مردانگی سرداده و اصلاً نظام جهانی را به محاکمه کشیده است و همه دنیا روی او حساب میکنند و از او میترسند، چرا باید در برابر آدمی که گیرم هنرش از او بالاتر است، اما شخصیّت انسانیش یک صدم او نیست، احساس مرعوبیّت کند!؟ متأسفانه نمیشناختند و احساس مرعوبیّت میکردند. آن وقت، از مرعوب کنندهها، عدّهای که در ایران بودند، به سوراخها خزیده بودند و در اوایل حتی جرأت نمیکردند خودشان را نشان دهند! آن عدّه هم که در خارج به سر میبردند، به خیال خودشان به جمهوری اسلامی متلک و لیچار میگفتند؛ آن را مذمّت میکردند؛ در ذمّش شعر میسرودند و مقاله صد تا یک غاز می نوشتند. مانند امروز، هیچکس هم به حرفهای آنها اعتنایی نداشت. من به شما عرض کنم: همینهایی که گاهی در مجلاّت ایران اسمشان را با عظمت میآورند، هیچ آبرویی در محیطهای علمی و فرهنگی دنیا ندارند!»
اما این موضوع در محاق فراموشی سپرده شده و در این سالها بارها شاهد بودیم که مدیران برای گرفتن عکس یادگاری با مرعوب کنندهها از یکدیگر پیشی گرفتند و اگر بخواهیم میتوانیم مصادیق آن را ذکر کنیم، ولی مدیران نسبت به این مسئله بیتوجه بوده و از این افراد که صلاحیت هنریشان به تعبیر رهبری مردود است دعوت شده است.
«ضد انقلاب اصرار دارند که از چوب هم آدم بتراشند و معرفی کنند. چهره پوسیده فسیل شدهای را میآورند و به مطرح کردن شعرش و اسم و فلانش میپردازند. آیا ما هم باید همان را تکرار کنیم؟ چرا؟»
رهبری در دیدار اخیر با هیات دولت به اهمیت حرکت در چارچوبهای نظام اسلامی توصیه نمودهاند. «هرگونه تغییر مسیر فرهنگ از چهارچوب نظام اسلامی، موجب برهمخوردن انتظام فکری و هویت واقعی جامعه خواهد شد.»
ایشان در دیدار سال 73 به آثاری که ارزشمند بوده اشاره نموده و فرمودهاند: «فیلمی که الان در ذهن من است، فیلم آقای حاتمیکیاست. این فیلم، فیلمِ بسیار خوب، زنده و برجستهای است که اینجا آوردند و ما دیدیم. البته نه اینکه انتقاد ندارد. چرا؛ انتقاد هم دارد؛ اما انتقاد داشتن، دلیلِ بد بودن نیست. پس، میشود با رعایت موازین و ارزشها، کار هنرىِ بسیار خوب و پر جاذبهای تولید کرد.» نکتهای که در روزهای اخیر توجه زیادی به خود جلب نموده همین موضوع حرکت بر مسیر چهارچوب نظام اسلامی است.
این تنها یک بازخوانی از بیانات رهبر انقلاب در حوزه فرهنگ است که بیست سال پیش مطرح شده و در طول این سالها بارها و به انحا مختلف تکرار شده و این تکرار مکررات، حاکی از آن است که کسی به مطالبات رهبری توجه نشان نداده و این مطالبات را برآورده نساخته است. حال امید است که در این دولت حرکتی رو به جلو و در مسیر تحقق اهداف و آرمانهای انقلاب اسلامی و رهبری این انقلاب صورت پذیرد.