در ابعاد مختلف اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی می شود به این مقوله پرداخت و در این فرصت زیر سایه بعد مهم اجتماعی آن به یک مصداق اخلاقی می پردازیم که به زعم نویسنده جای آن در فوتبال ایران بسیار خالی است.
"مسئولیت پذیری" و مقوله های مبارکی چون "کار داوطلبانه"، "شجاعت عذرخواهی کردن" و "اخلاق مداری در ورزش" چیزهایی که در همایش‌های باشکوه فدراسیون‌های ورزشی ایران زیاد شنیده و نوشته می شود اما انجام آن...، چه باید گفت؟
در پایان دور اول از مرحله گروهی تیم‌های زیادی شکست خوردند، چند تیم تحقیر شدند، برخی اشتباه کردند، برخی شاید کم کاری و در این میان واکنش افراد و میزان پاسخگو بودن آنها بسیار اهمیت داشت.
به اظهارات ویسنته دل بوسکه بعد از شکست 5 بر یک اسپانیا مقابل هلند توجه کنید: (مردم اسپانیا تحقیر برابر رقیب قدیمی، هلند را روی دوش خود حس کرده و شرایط برای این پیرمرد بسیار سنگین و سیاه است) جملات دل بوسکه اینگونه آغاز می شود: از خبرنگارانی که در سالن حضور دارند تشکر می کنم، فکر کنم چند دقیقه تاخیر داشتم، عذر می‌خواهم، درباره بازی، اول باید به تیم حریف تبریک بگویم، آنها عالی بازی کردند، از طرفی ما خیلی پر اشتباه بودیم، از بازیکنانم به خاطر تلاششان ممنونم، اگر به دنبال مقصر می گردید خیال همه را راحت کنم، چون اینجا مقابل شما نشسته است، من مقصر این تحقیر هستم و به همه مردم اسپانیا اعلام می کنم که در جنگ تاکتیکی با فان خال شکست خوردم.
یواخیم لو سرمربی خوش فکر و البته خوش تیپ تیم ملی فوتبال آلمان بعد از پیروزی پر گل تیمش برابر پرتغال در حالی که باید بسیار شاد و پرانرژی باشد، در ابتدای نشست خبری خود با چهره ای غمگین مقابل خبرنگاران می نشیند و می گوید: در بین کودکانی که امروز همراه با بازیکنان وارد زمین شدند عده ای مبتلا به سرطان بودند، بیایید دست به دست هم دهیم و در این فرصت جهانی هر جا که می شود از درد آنها بنویسیم و از مردم بخواهیم به آنها کمک کنند.
لوئیس فان خال سرمربی هلند، وارد نشست خبری خود می شود، شک نکنید که خود را برای سوالات حمایتی خبرنگاران هلندی آماده کرده تا از تلاش خود، از کارهایی که برای فوتبال هلند کرده بگوید اما به محض ورود به سالن متوجه خانم خبرنگاری از استرالیا می شود که پیش از این مقاله بسیار تندی علیه او در تایمز، منتشر کرده است. این خبرنگار بدون هیچ مدرکی، فان خال را فردی پول پرست و بی تعصب دانسته که فوتبال هلند را رها کرده و به باشگاه منچستریونایتد دل بسته است.
حالا او در چنین شرایطی باید چه واکنشی نشان دهد؟ روی صندلی خود می نشیدند از افسر خبری فیفا می خواهد به عنوان نفر اول میکروفون را به همان خبرنگار زن بدهد تا او به عنوان نفر اول سوال خود را بپرسد. گفت و گویی مملو از احترام شکل می گیرد و خبرنگار زن در انتهای سوالش از او به خاطر مقاله‌اش عذرخواهی می کند.
بازیکنان تیم ملی کاستاریکا از امتیازات کسب شده تا این مرحله خوشحالند، دولت به آنها وعده 10000 دلار برای هر بازیکن داده اما در پیامی رادیویی اعلام می شود که دولت کل این مبلغ را صرف بازسازی چند بیمارستان قدیمی کرده و فعلا توان پرداخت این پاداش را ندارد. خبرگزاری دولتی در کاستاریکا تنها پس از یک ساعت از انتشار این خبر، گزارش دیگری را منتشر می کند: همه بازیکنان تیم ملی کاستاریکا در پیامی مشترک و رسمی از دریافت هرگونه پاداش انصراف داده و به مردم و دولت کشور خود اطمینان می دهند که با تمام توان تا آخرین ثانیه برای تصاحب پیروزی بجنگند.
از این دست مثالها در جام بیستم کم نیست و البته بد نیست مطالعه این تجربیات و خاطره ها، خروجی معقول و بومی شده‌ای برای فوتبال زخمی کشورمان داشته باشد.
