به گزارش مشرق، "تفنگ شوک الکتریکی" " Taser " نوعی اسلحه خاص برای ایجاد اغتشاش ماهیچهای و در نتیجه بی‌حرکت کردن فرد است. این اسلحه بر طبق اصول برق گرفتگی به طور ناگهانی و برای مدت بسیار کوتاهی ولتاژ بسیار بالا اما با جریان کم را بین دو الکترود خود ایجاد میکند. حال اگر فردی در تماس با اسلحه قرار داشته باشد سیستم انتقال عصبی او دچار اختلال شده و به این ترتیب فرد اختیار کنترل ماهیچههای خود را برای مدتی از دست خواهد داد این عملکرد با درد شدیدی برای فرد مورد حمله قرار گرفته همراه خواهد بود.

برای اکثر افراد حداقل دو تا سه ثانیه طول میکشد تا تعادل خود را از دست بدهند. ولتاژ بین الکترودها وابسته به نوع سلاح بین 50 کیلووات تا 1 مگاوات خواهد بود.


در ابتدا قرار بود از این سلاح به عنوان ابزاری پیشگیری‌کننده از مرگ در ماموریت‌های تعقیب و گریزهای پلیس آمریکا صورت گیرد. اما انتقادات بسیاری به پلیس آمریکا در این مورد صورت گرفته است، زیرا در برخی از موارد استفاده از تفنگ شوک الکتریکی موجب مرگ و آسیب‌های جدی به افراد شده است.

برای مثال به تازگی یک هنرمند نوجوان آمریکایی به دست پلیس میامی و بر اثر برخورد تفنگ شوک الکتریکی کشته شد.

به گزارش هافینگتون پست، اسلحه الکتریکی باعث ایجاد شوک به بدن نوجوان و در نتیجه ایست قلبی وی شده است. همچنین تحقیقات نشان می‌دهد این نوجوان 18 ساله بدون دلیل مورد ظن نیروهای پلیس قرار گرفته است.


بنا بر این گزارش، شرکت سازنده این نوع سلاح‌های شوک‌آور بارها به نیروهای پلیس آمریکایی هشدار داده‌اند که شوک نباید مستقیما به سر یا سینه افراد وارد شود.

سازمان عفو بین‌الملل در سال 2012 در گزارشی اعلام کرد بیش از 500 نفر در آمریکا بر اثر سلاح‌های شوک‌آور جان خود را از دست داده‌اند.

افسران پلیس می‌گویند تفنگ‌های شوک‌دهنده سلاح موثری برای مهار افراد مظنون به شمار می‌آیند اما وقتی پلیس از این سلاح علیه کودکان و افراد سالخورده استفاده کرد، نیروهای امنیتی آمریکا به سو استفاده از این سلاح متهم شدند.


راب رنولد خبرنگار شبکه تلویزیونی الجزیره انگلیسی از شهر سنت خوزه ایالت کالیفرنیا گزارش داد در یک ویدئو تصاویر یک زن هفتاد و دو ساله غیر مسلح آمریکایی به ثبت رسید که در آن پلیس راهنمایی و رانندگی با سلاح شوک دهنده به وی حمله ور شد.

در یک مورد دیگر در ایالت کالیفرنیا، پلیس یک تماشاچی بازی بیسبال را بدون اینکه سلاحی با خود حمل کند چندین بار با تفنگ‌های شوک‌ دهنده مورد حمله قرار داد و با این اقدام موجب وحشت ناظران شد.

البته دلایل متعددی وجود دارد مبنی بر اینکه چرا برخی از قربانیان پس از حمله پلیس کشته شده و برخی زنده باقی ماندند. طی چند سال گذشته شش نفر بر اثر شوک الکتریکی در شهر سن خوزه ایالت کالیفرنیا کشته شدند. سن خوزه شاهد بالاترین میزان مرگ و میر ناشی از شوک الکتریکی در سراسر آمریکا بوده است.


چاکرابورتی ، عضو عفو بین‌الملل در اینباره گفت: در مواردی دیده شده است که دانش آموزان ده - یازده ساله با استفاده از این سلاح توسط پلیس مورد حمله قرار گرفتند.

به گزارش سازمان عفو بین‌الملل،‌  پس از مرگ مرد گرجستانی که با تفنگ شوک الکتریکی پلیس آمریکا کشته شد،‌ میزان مرگ توسط اسلحه شوک‌دار پلیس آمریکا به 500 نفر رسید.

براساس این گزارش، حداقل 500 نفر از آغاز سال 2001 تا سال 2012 با اسلحه‌های شوک‌دار پلیس آمریکا در زمان دستگیری یا در زندان به قتل رسیده‌اند.

بیشترین میران قتل توسط پلیس کالیفرنیا(92)، فلوریدا(65) و تگزارس(37) بوده است.


به گفته سوزان لی، مدیر عفو بین‌الملل آمریکا ضمن انتقاد از استفاده بی‌رویه پلیس از سلاح‌های الکتریکی گفت: این کاری غیر قابل قبول است. باید قوانین سخت‌گیرانه‌تری درباره استفاده از سلاح‌های الکتریکی شوک‌دار وضع شوند.

استفاده از سلاح‌های الکتریکی به طور گسترده‌ای در سراسر آمریکا توسط نیروهای امنیتی و پلیس مورد استفاده قرار می‌گیرد حتی در مواردی که فرد مذنون نوجوان بوده و حتی نیازی به استفاده از زور نیست.

گفتنی است، سازمان‌های امنیتی آمریکا استفاده از اسلحه‌های شوک‌آور حمایت می‌کنند و اعتقاد دارند این سلاح‌های زندگی افراد را نجات می‌دهد و می‌توان از این سلاح‌ها در مقابله با مظنونین خطرناک استفاده کرد. اما عفو بین‌الملل اعتقاد دارد سلاح‌های شوک‌دار تنها باید در شرایطی مورد استفاده قرار بگیرند که پلیس مجبور به شلیک گلوله جنگی شود.

براساس گزارشی که در سال 2008 منتشر شده است، تحقیقات نشان می‌دهد 98 درصد افرادی که با اسلحه‌های شوک‌‌دار پلیس آمریکا کشته شده‌اند غیر مسلح بوده‌اند. بسیاری از قربانی‌ها چندین بار مورد اصابت قرار گرفته‌اند.

به گفته مدیر عفو بین‌الملل در آمریکا، گرچه مرگ مستقیم توسط این اسلحه‌ها نادر است، اما باعث سکته قلبی و ایست قلبی می‌شوند به همین جهت استفاده از این اسلحه‌ها با احتیاط بسیار باید استفاده شوند.

در سال 2012، فردی به نام روجر آنتونی بعد از اینکه مورد اصابت اسلحه شوک‌دار پلیس قرار گرفته بود، از دوچرخه خود افتاد و فوت کرد. براساس تحقیقات این فرد ناتوان جسمی بوده و مشکل شنیداری داشته است، افسر پلیس آمریکایی که با بی‌توجهی فرد مواجه می‌شود از اسلحه شوک‌‌دار خود جهت توقف او استفاده می‌کند.

لی اعتقاد دارد، چیزی که بیش از در استفاده از اسلحه‌های شوک‌دار آزاردهنده است غیر مسلح بودن قربانی‌ها است.

پلیس ایالت "فلوریدا" یک شهروند سیاهپوست آمریکایی را که تنها به دلیل بی‌توجهی در رد شدن از خیابان متوقف کرده بود، دستبند زده و سه مرتبه با سلاح ویژه‌ای به او شوک الکتریکی وارد کردند.

به گزارش روزنامه انگلیسی "دیلی میل"، مأموران پلیس "کسلبری" ایالت "فلوریدا" آمریکا یک مرد سیاهپوست آمریکایی را که تنها به دلیل بی‌توجهی رد شدن از خیابان متوقف کرده بودند، بی‌دلیل دستبند زدند و توسط سلاح‌های خاصی به او شوک الکتریکی وارد کردند.

مأموران پلیس ایالت فلوریدا قبل از آنکه "زیکومو پیوریفوی" را دستبند بزنند و او را به زندان ببرند، سه مرتبه به او شوک الکتریکی وارد کردند و این در حالی است که این اقدام آنها پس از آن صورت گرفت که پیوریفوی در وسط خیابان در حال راه رفتن بود، پلیس او را متوقف کرد و پس از آنکه این شهروند آمریکایی از آنجاییکه نمی‌دانست به چه جرمی متوقف شده حاضر نشد اسم و هویت خود را به مأموران پلیس اعلام کند، سه مرتبه مورد حمله شوک الکتریکی پلیس قرار گرفت.


به گزارش پرس‌تی‌وی، در موردی دیگر، افسران پلیس ایالت فلوریدا یک خانم 28 ساله را درحالی که به او دست بند زده بودند، هدف اسلحه شوک الکتریکی قرار دادند.

این اقدام سبب شد قربانی مذکور به اغما فروبرود و دچار مرگ مغزی شود. براساس این گزارش، در ماه‌های اخیر استفاده پلیس آمریکا از سلاح‌های شوک برقی افزایش یافته است.

تصاویر ویدئویی نشان می‌دهد افسران پلیس فلوریدا از فاصله بسیار نزدیک، این زن آمریکایی را هدف اسلحه برقی قرار داده‌اند.

در حالی که مسئولان پلیس آمریکا می‌گویند، این زن آمریکایی تلاش می‌کرد از اداره پلیس فرار کند و مامور مذکور بی تقصیر بوده است اما کارشناسان می‌گویند افسر مذکور به راحتی می‌توانست دانیل ماتسلی را دستگیر کند زیرا کمتر از یک متر با او فاصله داشت و نیازی به استفاده ازاین سلاح برقی نبود.


به هرحال، این ماجرا منحصر به فرد نیست، سازمان عفو بین الملل به شدت از روند فزاینده استفاده از این سلاح‌های شوک برقی توسط افسران پلیس آمریکا انتقاد کرده است.

باوجود انتقادهای فزاینده، مقامات آمریکا همچنان به استفاده از این سلاح ادامه می‌دهند و آن را برای حفظ جان افسران خود لازم می‌دانند.

اسلحه‌های الکتریکی پلیس انگلیس و انتقاد سازمان‌های بین‌المللی

پلیس انگلیس نیز همانند پلیس آمریکا استفاده گسترده‌ای از اسلحه‌های شوک‌دار می‌کند و شهروندان این کشور انتقادات بسیاری نسبت به استفاده از این نوع سلاح ابراز داشته‌اند.

به طوری که در سال 2008، پلیس اسکاتلندیارد انگلیس برنامه‌ریزی کرده بود 10 هزار اسلکه شوک‌دار جدید به تجهیزات خود استفاده کند که با مانع دیده‌بان حقوق بشر این کشور مواجه شد.

خطرات ناشی از کاربرد فراوان از اين اسلحه سبب انتقاد سازمان‌های هوادار حقوق بشر در اين کشور شده است. در سه سال گذشته 79 بررسی درباره خطرات ناشی از کاربرد اسلحه شوکر در نيروی پليس انگليس صورت گرفته که فقط در يک مورد به پيگرد قانونی يک افسر پليس منجر شده است.
به گزارش گاردین، استفاده پلیس انگلیس از اسلحه‌های شوک‌دار در سال 2013 به دو برابر رسیده است و انتقاد سازمان عفو بین‌الملل را نیز در پی داشته است.

عفو بین‌الملل از انگلیس درخواست کرده است، استفاده از این نوع‌ سلاح‌های مضر را تنها به‌طور محدود نیروهای آموزش دیده خود محدود کند.

به گفته اولیور اسپراگ یکی از مدیران عفو بین‌الملل، همیشه گفته‌‌ایم در مواقع ضروری که جان مردم و نیروهای پلیس در خطر است استفاده از اسلحه‌های شوک‌آور موردی ندارد، اما نیروهای آموزش دیده و تنها در موارد ضروری باید مورد استفاده قرار گیرد.


در سال‌های اخیر پرونده‌های جنجالی بسیاری در استفاده پلیس از اسلحه‌های شوک‌دار ایجاد شده است، برای مثال پلیس، عصای فردی نابینا را با شمشیر سامورایی اشتباه گرفته بود و وی را با اسلحه شوک‌دار مورد اصابت قرار داد.

براساس گزارش سازمان آزادی اطلاعات، پلیس انگلیس استفاده از اسلحه شوک‌دار را در سال گذشته به دو برابر رسانده است.

در پی شليک اسلحه شوکر به افراد در انگليس تاکنون هشت نفر جان باخته‌اند اما در همه موارد، نيروهای پليس و اسلحه شوکر تبرئه شده‌اند و مواردی همچون ابتلا به بيماری قلبی، علت مرگ افراد عنوان شده است.

سازما‌ن‌های حقوق بشر معتقدند تفنگ شوکر که 50 هزار ولت برق را به بدن افراد وارد می‌کند، يک اسلحه است که می‌تواند سبب سوختگی و حتی مرگ افراد شود در حالی که شماری از نيروهای پليس آن را يک اسباب بازی می‌دانند. به گزارش اين شبکه، در تيرماه سال جاری پسر 23 ساله‌ای در شهر منچستر در پي شليک با اين اسلحه کشته شد. مادر اين جوان گفته است در پی مشاجره فرزندش با همسايه، پليس وارد منزل شد و در حالی که پسرش مسلح نبود و رفتاری پرخاشگرانه نداشت، با تفنگ شوکر هدف قرار گرفت و کشته شد.

پليس منچستر نيز اعلام کرد: بررسی‌ها نشان داد اين جوان به بيماری قلبی دچار بود. اکنون 14700 نفر از پليس‌های انگليس حدود 11 درصد از اين نيرو، اسلحه شوکر با خود حمل می‌کنند.

کودکان و نوجوانان در معرض اسلحه‌های شوک‌دار نیروهای پلیس

به گزارش دیلی‌میل، آمارها نشان می‌دهد نیروهای پلیس انگلیس به طور گسترده‌ای از اسلحه‌های شوک‌دار خطرناک به روی نوجوان کم‌سن و سال و افراد سالخورده استفاده می‌کنند.

در میان افرادی که به آن‌ها 50 هزار ولت برق وارد شده است یک پیرمرد 89 ساله و یک دختر 14 ساله به چشم می‌خورد.

به گزارش بی‌بی‌سی، در سال 2008، تنها هشت نوجوان کم سن مورد اصابت اسلحه شوک‌دار قرار گرفتند اما این تعداد در سال2013 به 53 مورد رسید.

کمیته مبارزه با شکنجه سازمان ملل به تازگی گزارشی منتشر کرده است که براساس آن استفاده از اسلحه‌های تیزر در مقابل نوجوانان باید ممنوع شود. در بین سال‌های 2008 تا 2012 نیروهای پلیس استفاده از اسلحه شوک‌دار به شش برابر رسیده است.

اسلحه شوک‌دار( تفنگ شوک الکتریکی) چیست؟

جک کاور Jack Cover، پژوهشگر سازمان ناسا، در سال 1969 پروژه ساخت اسلحه الکتریکی را راه‌اندازی کرد. کاور تا پایان سال 1974 ساخت این نوع اسلحه را کامل کرد. وی نام این اسلحه را پس از نام قهرمان دوران کودکی خود تام.ای.اسویفت الکتریک رایفل Thomas A. Swift’s electric rifle انتخاب کرد.


در ابتدا این اسلحه از باروت به عنوان نیروی محرکه خود استفاده می‌کرد که باعث شد "سازمان الکل، تنباکو و سلاح‌های گرم آمریکا" آن را در گروه سلاح‌های گرم در سال 1976 قرار دهد.

اختراع جان کاور توسط شرکت نووا Nova در سال 1983 به حالت نوین تکمیل شد.

تفنگ شوک الکتریکی یا Taser نوعی اسلحه خاص برای ایجاد اغتشاش ماهیچهای و در نتیجه بی حرکت کردن فرد است. این اسلحه بر طبق اصول برق گرفتگی به طور ناگهانی و برای مدت بسیار کوتاهی ولتاژ بسیار بالا اما با جریان کم را بین دو الکترود خود ایجاد میکند. حال اگر فردی در تماس با اسلحه قرار داشته باشد سیستم انتقال عصبی او دچار اختلال شده و به این ترتیب فرد اختیار کنترل ماهیچههای خود را برای مدتی از دست خواهد داد این عملکرد با درد شدیدی برای فرد مورد حمله قرار گرفته همراه خواهد بود. برای اکثر مردم حداقل دو تا سه ثانیه طول میکشد تا تعادل خود را از دست بدهند. ولتاژ بین الکترودها وابسته به نوع سلاح بین ۵۰ kV تا ۱ MV خواهد بود اما ولتاژهای رایج برای این اسلحه بین 200kv تا 300kv هستند.


اسلحه الکتریکی شوک‌دار دو الکترود را به صورت دارت شلیک می‌کند که توسط سیم رسانا به واحد اصلی متصل هستند و توسط شارژهای نیتروژن فشرده شده شلیک می‌شوند. کارتریج هوا شام دو الکترود و محرک می‌شود که بعد از هر شلیک جایگزین می‌شوند.

برحسب برد شلیک کارتریج‌های مختلفی وجود دارد که بیشینه برد آن به 10.5 متر می‌رسد. البته کارتریج‌های غیر نظامی تنها 4 متر برد دارند. الکترودها به راحتی از لباس نفوذ کرده و وارد بدن می‌شوند. البته مدل‌های اولیه در نفوذ به لباس‌های زخیم مشکل داشتند.

این اسلحه‌های شوک‌آور ولتاژ بسیار بالایی تولید می‌کنند تا به راحتی از لباس‌های زخیم عبور کنند. جراحتی که با توسط شوک الکتریکی این سلاح‌ها بستگی به میزان فشار و جریان الکتریسیته دارد.


اسلحه‌های شوک‌آور با شلیک دو الکترود به بدن قربانی مدار الکتریکی ایجاد می‌کنند. نوع استاندارد این اسلحه می‌تواند فرد را 20 فوت آن طرف پرت کند.

در حالت کلی دو نوع اسلحه شوک‌دار پلیسی وجود دارد. M26‌ و X26. هر دو آن‌ها داری یک دید لیزری و یک دوربین دیجیتالی هستند که در شرایطی که نور کم است می‌تواند تصاویر را ضبط کند. البته انواع غیر نظامی هم وجود دارد.

کمیته مبارزه با شکنجه سازمان ملل از اسلحه X26 بدلیل درد بیش از اندازه‌ای که به فرد وارد می‌کند آن را نوعی شکنجه نامیده است و در برخی موارد موجب مرگ هم می‌شود.


سید هیل، فرمانده بازنشته پلیس لس‌آنجلس و مشاور وزارت دفاع آمریکا در این باره می‌گوید: به بیان ساده ما نیاز به انتخاب‌های کم‌خطرتری برای استفاده در این محدوده داریم.

این‌جاست که پرتابه الکترونیکی در محدوده وسیع‌تر یا XREP وارد صحنه می‌شود. برخلاف تیزرها که فقط در محدوده 10 متری می‌توانند قلاب‌های متصل به سیم را به سمت مهاجمین پرتاب کنند، ایکس‌رپ جدید یک گلوله کالیبر 12 است که می‌تواند از یک اسلحه پمپی تا فاصله 30 متری پرتاب شود. این وسیله مانند یک گلوله عادی در هوا به پرواز درمی‌آید، اما به جای کشتن مجرمین اثری فلج‌کننده روی ماهیچه‌های آنها دارد.


هیل در این باره گفت: این وسیله همه قابلیت‌های تیزر را در یک وسیله گلوله مانند فراهم کرده است.

مسلم است که بزرگ‌ترین مشکلی که مهندسان در طراحی این وسیله با آن روبه‌رو بودند، کوچک کردن هر چه بیشتر اندازه گلوله بود. در تیزرها، دو سیم به بدن مهاجم متصل شده و یک جرقه الکتریکی 50 هزار ولتی را منتقل می‌کنند. این ولتاژ به اندازه‌ای است که می‌تواند از لباس عبور کند و به بدن شوک وارد کند.

اما در ایکس‌رپ فقط از 500 ولت استفاده شده تا به این ترتیب، اندازه مدارهای الکتریکی لازم را کاهش دهند. اما به جای انتقال جریان توسط سیم، این وسیله جریان برق را توسط الکترودهای خارداری که به درون پوست نفوذ می‌کند، مستقیما به داخل بدن مهاجم می‌فرستد.


مارک هانچت، مهندس ارشد Xrap، در این باره گفت: کلید موفقیت این روش آن است که به جای استفاده از ولتاژ بالا، از شکل درست موج استفاده شده است. جریان برق طوری شکل داده شده که سیگنال‌های الکتریکی بدن را شبیه‌سازی کرده و سیستم عصبی بدن را هدف قرار دهد.

استفاده از این وسیله از سال گذشته آغاز شده و تا کنون 4 بار با موفقیت در حین عملیات آزمایش شده است. تیزر در حال کار بر روی ساخت یک نارنجک با این شکل برای وزارت دفاع است که می‌تواند در محدوده 60 متری عمل کند.


نکات برجسته در طراحی

نوک گلوله: روی نوک این گلوله چهار قلاب الکتریکی طراحی شده که در هنگام برخورد، به پوست متصل شده و یک شوک الکتریکی کوچک و محلی را در محدوده‌ای به شعاع 15 سانتی‌متر منتقل می‌کند. این در حقیقت مقدمه شوک بزرگ‌تری است که به زودی به بدن وارد می‌شود. در اثر نیروی برخورد، یک سری پین شکسته می‌شود و به این ترتیب، شاسی گلوله از نوک آن جدا و یک سیم مسی برق‌دار را از خود آویزان می‌کند.

قلاب‌ها: اگر مجرم سیم را برای کامل شدن مدار و وارد شدن شوک نگیرد، شش قلاب بزرگ‌تر روی گلوله وجود دارد که می‌تواند در پوست نفوذ کند. در اثر برخورد گلوله به بدن، غلاف پلاستیکی جدا شده و الکترودهای 1.2 سانتی‌متری به نام کلاس مانند میخ خارج شده و با چرخش وارد بدن می‌شوند. نام کلاس از یک گیاه کاکتوس وحشی در صحرای سونوران آریزونا گرفته شده است.

تله دستی: فرد مهاجم به صورت غریزی سیم آویزان را می‌گیرد تا قلاب‌ها را از بدن خود خارج کند، اما این سیم برق‌دار است و با لمس آن، جریان الکتریکی از اولین مجموع از الکترودها در نوک گلوله به دست مهاجم منتقل می‌شود. با این کار بر اثر شوک وارد شده، دست مهاجم محکم به دور سیم فشرده می‌شود و او نمی‌تواند سیم را رها کند. اکنون الکتریسیته به راحتی درون بدن جریان پیدا می‌کند و به مدت 20 ثانیه او را فلج می‌کند.

باله‌ها : زمانی که گلوله از اسلحه خارج می‌شود، سه باله از انتهای آن خارج می‌شود که به پرتابه کمک می‌کند در یک مسیر 30 متری به طور مستقیم به پرواز درآمده و به سمت هدف حرکت کند.

مبدل: مبدل انرژی خارج شده از باتری را تبدیل می‌کند که باعث می‌شود جریان 1.3 میلی‌آمپری به مدت 20 ثانیه جریان پیدا کند. این جریان در مقایسه با جریان پریزهای برق که حدود 20 آمپر است، ضعیف است؛ اما از آن مهم‌تر، شیوه‌ای است که جریان در بدن پخش شده و با سیگنال‌های الکتریکی بدن برخورد می‌کند.

مارک هانچت در این باره گفت: اگر شما شکل موج را به درستی تنظیم کنید، می‌توانید سیستم عصبی بدن را به هم بریزید.

پردازنده: زمانی‌که مدار این اسلحه کامل می‌شود، یک کامپیوتر که به صورت بورد روی گلوله نصب شده، به خازن دستور آتش می‌دهد که زمان شدت و شکل جریان را تنظیم می‌کند.

انرژی: دو باتری لیتیومی نیروی لازم برای پردازنده و مدارهای الکتریکی را فراهم می‌کنند.

بدنه: کل مدار داخل یک بدنه پلاستیکی ضربه‌گیر قرار داده شده که بتواند در برابر نیروی شلیک اسلحه مقاومت کرده و به هدف برخورد کند.