مهمترین تصادف این خودرو نیز در نوزدهم شهریور ماه در اتوبان قم رخ داد که به علت آتش گرفتن دو اتوبوس اسکانیا 44 مسافر در آتش سوختند. مسافرانی که به علت نداشتن ایمنی خودرو و نبود تجهیزات ایمنی از جمله چکش نتوانستند از میان جهنم اسکانیا خارج شوند و جان خود را از دست دادند. پس از این حادثه بسیاری از مسئولان پلیس،قوه قضاییه و وزارت راه و شهرسازی رسیدگی به پرونده تصادفات اتوبوس اسکانیا را در دستور کار خود قرار دادند. اتوبوسی که تنها در 9 تصادف جان 105 هموطن را گرفته بود. این درحالی است که در تمام این تصادفات راننده اتوبوس مقصر بوده و در صورت داشتن ایمنی اولیه حجم تلفات این خودرو کمتر می شد.
مهلت 3 ماه برای رفع نقص
درحالیکه مدیر عامل شرکت عقاب افشان نماینده اسکانیا در ایران با قرار وثیقه میلیاردی آزاد شده بود اما همچنان با رد ایرادات اتوبوس،مدعی بود عده ای نمی خواهند این شرکت در ایران فعال باشد. این در حالی است که پلیس راهور با شناسایی نقص های این اتوبوس در مهلتی سه ماه خواستار رفع ایرادات شد. اما مدیرعامل اسکانیا خواستار حضور تیم کارشناسان سوئدی در ایران شد. همزمان با حضور تیم کارشناسان شرکت اسکانیا در کشور این افراد نیز نقص هایی در اتوبوس های اسکانیا را اعلام کردند.
توقف شماره گذاری اسکانیا
همزمان با فشارهای شرکت اسکانیا برای جلوگیری از توقف شماره گذاری این اتوبوس بر پلیس راهور و تماس های مکرر مسئولان این شرکت با وزارت صنعت و برخی افراد صاحب نفوذ، این بار نیز پلیس در مقابل خودرو ساز ایستادگی کرد و در اول بهمن ماه و پس از اتمام مهلت سه ماهه شماره گذاری این اتوبوس را متوقف کرد. معاون فنی مهندسی پلیس راهور در این باره گفت: با توجه به پایان مهلت داده شده به شرکت عقاب افشان برای رفع معایب اتوبوس حادثه ساز اسکانیا تیپ 4212 شماره گذاری این خودرو به دلیل عدم رفع نقص متوقف شد.
9.9 اتوبوس کشورعامل 53 درصد تلفات جاده ای
سالانه نزدیک به هزار دستگاه اتوبوس اسکانیا درکشور تولید می شود. اتوبوسهایی که 9.9 درصد ناوگان حمل و نقل بین شهری را تشکیل می دهند. براساس آخرین آمارهای اعلام شده 53 درصد تلفات جاده ای ناوگان حمل و نقل مسافر متعلق به این خودرو است. اتوبوسی که به گفته فرمانده پلیس راه کشور در سیستم برق رسانی دچار اشکال بوده و به دلیل جانمایی نامناسب و استفاده از برخی قطعات بی کیفیت در سیستم برق در تصادفات رخ به رخ دچار آتش سوزی می شود. ضمن اینکه در تصادفات پر تلفات اسکانیا تجهیزات ایمنی از جمله چکش خروج اضطراری وجود نداشته است و درهای اتوبوس در تصادفات قفل شده و باز نمی شود.
شاهدان عینی چه می گویند
کمک راننده اتوبوس اسکانیا که در تصادف منطقه هفت گل خوزستان توانسته بود خودش را از جهنم اتوبوس مرگ آفرین نجات دهد، به مهر می گوید: پس از تصادف با کامیون کمپرسی اتوبوس آتش گرفت. هر کاری کردم درها باز نشد و آتش در حال سرایت به عقب اتوبوس بود. با وجود اینکه دستانم در آتش سوخته بود به سختی توانستم دریچه سقف اتوبوس را باز کنم و خود را به بیرون پرتاپ کنم. اما مسافران زیادی در اتش سوختند و نتوانستند از اتوبوس خارج شوند.
یکی از مجروحان حادثه مرگبارقم نیز به مهر گفت: سرعت اتوبوس زیاد نبود اما به یکباره اتوبوس به مسیر مخالف منحرف شد و با اتوبوس دیگر برخورد کرد.راه فراری نداشتیم نه چکشی برای شکستن شیشه بود و نه درها باز می شد. حالا که درهای پمپی باز نمی شوند بهتر است آنها را دستگیره ای کنند تا در مواقع خطر بتوان فرار کرد. آن روز اتوبوس اسکانیا جهنمی از آتش بود که متاسفانه جان 44 نفر را گرفت. بعد از گذشت این مدت از تصادف هنوز هم کابوس اتوبوس مرگ افزین را می بینم. امیدوارم پلیس نگذارد این ارابه مرگ در ایام نوروز تردد کند تا عید خانواده های ایرانی عزا نشود.
رانندگان پشت پرده ایرادات اسکانیا را می گویند
بسیاری از رانندگان که از داشتن این اتوبوس ناراضی هستند، در مورد نقص های این اتوبوس به مهر گفتند: عامل اصلی آتش سوزی سیستم برق رسانی و قرار گرفتن آن در کنار کولر و بخاری خودرو است. وقتی کولر و بخاری روشن می شوند به دلیل سیم کشی ضعیف خودرو با کمترین برخوردی از روبرو باطری و این سیستم ها باعث ایجاد آتش سوزی می شوند.
استاندارد: اسکانیا هدایت پذیری و قفل و لولا ندارد
در حالی که براساس قانون هر خودرویی باید استانداردهای 51 گانه را به همراه استاندارهای زیست محیطی کسب کند تا پلیس براساس تاییدیه دو سازمان استاندارد و محیط زیست آن خودرو را شماره گذاری کند اتوبوس اسکانیا در 19 تست رد شده و نتوانسته است استاداردهای لازم را کسب کند. خودرویی که استاندارهایی از جمله سیستم هدایت پذیری، قفل و لولا و سیستم ممانعت از پاشش را ندارد. استانداردهایی که تنها در صورت داشتن برخی از آنها از جمله قفل و لولا باعث می شد تا بسیاری از مسافران این اتوبوس با باز کردن در خودرو، زنده بمانند.
ردیف | عنوان استاندارد | شماره استاندارد | شماره استاندارد مرجع | اظهار نظر |
1 | هدایت پذیری | 6487 | ISO7401,4138 | عدم کاربرد |
2 | سیستم برفک زدا و مه زدا | 4159 | EEC/78/317 | عدم کاربرد |
3 | سیستم برف پاکن و شیشه شوی | 6683 | EEC/78318 | عدم کاربرد |
4 | میدان دید جلو | 6670 | EEC/77/649 | عدم کاربرد |
5 | چراغ مه شکن جلو | 6488 | EEC/76/762 | عدم کاربرد |
6 | حفاظت از راننده | 4164 | EEC/74/297 | عدم کاربرد |
7 | پشت سری صندلی ها | 6506 | EEC/78/932 | عدم کاربرد |
8 | حفاظ های جانبی | 6671 | EEC/89/297 | عدم کاربرد |
9 | برخورد از روبرو | 6652 | EEC/96/79 | عدم کاربرد |
10 | برخورد جانبی | 4239 | EEC/96/27 | عدم کاربرد |
11 | قفل و لولا | 6773 | EEC/70/387 | عدم کاربرد |
12 | حمل کالاهای خطرناک | 6741 | ECER-105 | عدم کاربرد |
13 | نصب تزئینات داخلی | 6772 | EEC/74/60 | عدم کاربرد |
14 | برجستگی های بیرونی | 6622 | EEC/74/483 | عدم کاربرد |
15 | برجستگی های بیرونی کابین | 6624 | EEC/92/114 | عدم کاربرد |
16 | حفاظ چرخ | 6486 | EEC/78/549 | عدم کاربرد |
17 | سیستم های ممانعت از پاشش | 6501 | EEC/91/226 | عدم کاربرد |
18 | جرم و ابعاد خودروهای نوع M1 | 6500 | EEC/92/21 | عدم کاربرد |
19 | وسایل کوبلینگ مکانیکی | 3478 | EEC/94/20 | عدم کاربرد |
لزوم بازنگری سازمان استاندارد در مورد اسکانیا
در حالی 19 استاندارد مهم از سوی این خودرو پاس نشده است که مدیر این شرکت که با وثیقه میلیاردی آزاد است همچنان بر ایمن بودن این خودرو اصرار دارد. در همین حال سرهنگ سید هادی هاشمی فرمانده اسبق پلیس راه و کارشناس عالی تصادفات در مورد اسکانیا به مهر می گوید: نتایج عملی تصادفات اسکانیا در اختیار پلیس است و از حیث ایمنی این خودرو حتما دچار مشکل است و پلیس نیز به احتمال زیاد این دلایل را به سازمان استاندارد مکاتبه کرده است. حتما باید استاندارد این خودرو مورد بازنگری قرار گیرد.
وی در مورد نقص های این اتوبوس نیز گفت: قطعا نه در اتوبوسهای آتش گرفته و نه در هیچ اتوبوس دیگری چکش های شکستن در و خروج اضطراری وجود ندارد و این موضوع یک اشکال مهم است که باید پلیس، سازمان راهداری و شرکت های حمل و نقل در کنترل آن اهتمام بیشتری داشته باشند. البته در عقب اتوبوس نیز در اکثر موارد قفل شده و رانندگان از آنجا به عنوان انبار استفاده می کنند. اگر این درها در اتوبوس اسکانیا باز می شد مطمئنا تلفات نیز کمتر می شد.
تصادف دیگر اتوبوس مرگ آفرین
پس از حادثه دلخراش اتوبان قم و مرگ 44 هموطن در آتش این خودرو چند حادثه و آتش سوزی دیگر نیز داشت. در حادثه ای که در جاده نایین رخ داد این اتوبوس دچار آتش سوزی شد که خوشبختانه بدون تلفات جانی پایان یافت. در حادثه دیگری که در استان ایلام رخ داد اتوبوس حامل زائران اتش گرفت که در این حادثه نیز چند مسافر مجروح شدند. در آخرین آتش سوزی که در ترمینال غرب رخ داد اتوبوسی که دارای مسافر نبود در آتش سوخت. حادثه ای که به گفته مسئولان ترمینال در صورت حضور مسافران در اتوبوس فاجعه ای دیگر رخ می داد.
به گزارش مهر، به نظر می رسد با وجود انتشار نقایص این اتوبوس مدیر عامل شرکت عقاب افشان بهتر است به جای جلسه با نمایندگان مجلس و معاونان وزیر صنعت برای شماره گذاری مجدد اتوبوس مرگ آفرین به فکر رفع حداقل تعدادی از نقص های موجود باشد تا هموطنان کمتری در جمنهم اسکانیا سوخته و پلیس نیز این خودرو را شماره گذاری کند. به نظر می رسد مسئولان اسکانیا به جای رفع نقص به دنبال یافتن اهرم فشار بر پلیس برای شماره گذاری مجدد خودرو هستند