با نگاهی منصفانه به عملکرد سیداحمد میرعلایی و تیمش در فارابی باید گفت تا آنجا که از شواهد و قرائن برمیآید او و یارانش فارابی را سالم و بدون مینگذاری در اختیار مدیر بعدی قرار میدهند و حتی هجمهای که این اواخر در خصوص اساسنامه فارابی ایجاد شد نیز بعدها معلوم شد از اساس غلط بوده و حالا مدیری جایگزین میرعلایی میشود که به عنوان چهرهای شناخته شده و فردی با سابقه از عرصه مدیریت فرهنگی کشور شناخته میشود و مهمتر از همه آنکه خودش در مقطعی چهار ساله سکاندار مدیریت سینمایی کشور بوده است.
جعفریجلوه طی سی سال گذشته قریب 14 سال مدیریت در رادیو، 16 سال مدیریت در سیما و 4 سال مدیریت در سینما را تجربه کرده و قطعا مدیری با این تجربه میتواند به عنوان بازوی اجرایی مهمی در کنار حجتالله ایوبی قرار گیرد و این انتخاب به برخی نگرانیها در خصوص مدیر فارابی پایان میدهد.
اما جعفری جلوه به عنوان یک مدیر فرهنگی باسابقه نظرات قابل تاملی در خصوص مدیریت فرهنگی دارد. او که 18 شهریور امسال و پس از چهار سال سکوت با خبرگزاری فارس گفتوگو کرده بود در این مصاحبه در خصوص نحوه مدیریت فرهنگی گفت:«روش من در تمام سالهایی که در عرصة مدیریتی فرهنگ، هنر و رسانه بوده ام همواره همین بوده است یعنی از سال 58، که به صدای جمهوری اسلامی وارد شدم و در اوان جوانی، مسئولیت هنرهای نمایشی رادیو را بر عهده گرفتم و همه سالهای بعد که مسئولیت و فعالیتم پیوسته با هنر، هنرمندان و اهالی فرهنگ بوده است. من تصور نمیکنم در همه این ایام قدمی فراتر یا فروتر برداشته باشم. با همین سیاق آغاز کردم در همة این سالهای سپری شده؛ و در آرزوی این بودم که در عرصة مدیریتهای موثرتر فرهنگی و هنری در کشور منجمله در عرصة هنرهای نمایشی و بخصوص سینما، فرصتی در اختیار اصولگرایی معتدل قرار بگیرد تا ثابت شود فضای آزاد و خلاق، و فضای پشتیبان و حمایتگر از چنین خاستگاهی برمیخیزد، همیشه در آرزوی این بودم و به تعبیری در ذهن من این مطلب وجود داشت که ای کاش روزی برسد که عهدهدار مدیریتهای تاثیرگذار هنرهای پیچیدهای همچون سینما، چنین نگاه اصیلی باشد. تا هم به لحاظ اصالت در نگاه مبتنی بر ریشههای دینی، ملی و فرهنگی هویتی طرحی را به صحنه بکشاند و در دستور کار قرار دهد و هم در روش و منش اخلاقی، صمیمانه و مبتنی بر عطوفت، مدارا و مروت عمل کند، همپا و همراه، یا به تعبیری بر اساس جذب حداکثری و دفع حداقلی. بر این باور بودم که چنین اتفاقی در اندیشه و روش میتواند گشایش بزرگی در عرصه فرهنگی و هنری معاصر فراهم کند، همچون دوران تمدن طلائی ایرانی و اسلامی که هر آنچه پدیده آمده و توفیقات عظیمی را رقم زده، ماحصل چنین تقارنی بوده است».
وی در بخش دیگری از این گفتوگو با تشبیه مدیریت فرهنگی با باغبانی گفت:«در مدتی که بنده در خدمت عزیزان بودم همواره تعاریف خاصی را از مدیریت فرهنگی ارائه میدادم، که شاید ذوقی باشد. یکی از مهمترین آنها این بود که عرصة فرهنگ و هنر اگر عرصه تعلیم و تعلم است و هنرمند از جایی میآموزد و آموختههای خود را در قاب هنر برای آموزشی فراگیر به جامعه عرضه میکند، عرصة آموزش است، پس حال که چنین است، عرصة فرهنگ و هنر، حیطه کلاس املاء نیست، حیطه کلاس انشاءست.
یعنی آموزگاری که به هنرمند فرصت تجربه اندوزی میدهد، رفتارش چون رفتار معلم کلاس انشاءست، نه کسی که دیکته میگوید، یکطرفه و آمرانه هر آنچه که خود می پندارد بی هیچ فرصتی برای طرف مقابل.
پس تفاوت است بین نتیجه کلاس انشاء و کلاس املاء. کسانی از مدیریت فرهنگی اداره کلاس املاء را میفهمند و کسانی کاملاً برداشتی لطیفتر، ظریفتر و گرهگشاتر دارند به همین دلیل باید از مدیریت فرهنگی تعریفی مترادف و مشابه با باغبانی داشت و یا از آن به عنوان هنرربانی یاد کرد. رفتار یک باغبان با اهالی باغ به جز رفتاری که با علفهای هرز یا انگلها و گیاهان مزاحم و آلوده کننده دارد، رفتاری است کاملاً پرورنده و فرصتدهنده و اگر هرسی در میان باشد نه برای بریدن شاخ و برگهای اصلی و محدود کردن خلاقیتها و جریان رشد؛ بلکه برای بالیدن بیشتر آنهاست. به هر حال تفاوتی است میان تعلیم و تربیت با نگاه دینی لبریز از آزاداندیشی، عشق و فرصت دادنها برای خلاقیت و نمو استعدادها و نگاهی که معتقد است هنرمند خوب تکرار کلیشه های ذهنی اوست.
جعفری جلوه در چهار سال گذشته هیچگاه از مدیریت فرهنگی دور نبوده و به عنوان مشاور رئیس صدا و سیما و قائم مقام دکتر علی لاریجانی در بنیاد علمی فرهنگی شهید مطهری مشغول به کار بوده است و حالا پس از چهار سال دوری از مدیریت سینما به تفکر باغبانی از عرصه فرهنگ به مدیریت سینمایی بازگشته و باید ببینیم آیا میتواند فارابی را همچون کلاس انشاء اداره کند؟
مخاطبان محترم گروه فرهنگی مشرق می توانند مقالات، اشعار، مطالب طنز، تصاویر و هر آن چیزی که در قالب فرهنگ و هنر جای می گیرد را به آدرس culture@mashreghnews.ir ارسال کنند تا در سریع ترین زمان ممکن به نام خودشان و به عنوان یکی از مطالب ویژه مشرق منتشر شود.
