در رابطه با اینکه چه سرنوشتی برای طلا در روزهای باقی مانده سال جاری رقم خواهد خورد به سراغ محمدرضا پورابراهیمی نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس رفتیم تا او در این رابطه توضیح دهد. پور ابراهیمی اعتقاد دارد که تغییر قیمت طلا در بازارهای جهانی به صورت لحظه‌ای است. مثلا سه روز قیمت کاهش پیدا می‌کند و دو روز دیگر افزایش پیدا می‌کند. با توجه به اینکه تمامی این تحولات با تاخیر به اقتصاد ایران وارد می‌شود،تغییرات قیمت طلا نیز با تاخیر در بازار ایران اثر می گذارد. آنچه در ادامه می خوانید متن کامل این گفت و گو است:
قیمت طلا در بازار های جهانی شرایط پیچیده ای دارد. گاهی روند افزایشی به خود می گیرد و گاهی هم در مسیر کاهش قیمت قدم بر می دارد. به دنبال آن شاهد تاثیر چنین رفتاری بر بازار طلای داخلی هستیم. تحلیل شما از شرایط کنونی بازار طلا چیست؟
در بازار ایران بین قیمت دلار و طلا رابطه مستقیم وجود دارد. به عبارت دیگر علیرغم تعدیل در قیمت جهانی طلا همچنان قیمت طلا در بازار ایران بالاست؛دلیل این است که ارزش پول ملی کاهش پیدا کرده است و طبیعتا با این وضعیت، قیمت طلا حتی با کاهش جهانی هم به نرخ قبلی اش باز نمی گردد. برای تصور شرایط می‌توان به حالت قبل از کاهش قیمت جهانی طلا برگشت. در آن زمان به دلیل وجود رابطه مستقیم بین قیمت دلار و طلا، افراد طلا را از کشور بیرون برده و می‌فروختند و آن را تبدیل به دلار می‌کردند تا در داخل بتوانند سود لازم را کسب کنند. این اتفاق می‌تواند اکنون نیز رخ دهد؛ به همین دلیل است که خروج طلا از کشور محدودیت‌هایی دارد یعنی نمی‌توان هر موقع و به هر میزان طلا از کشور خارج شود.
یعنی تعدیل در قیمت طلا انجام نشده است؟
این موضوع نشان می‌دهد که تعدیل نهایی در قیمت طلا انجام نشده است. یعنی علیرغم کاهش قیمت جهانی طلا باز هم قیمت طلا در مقایسه با نرخ آزاد دلار همچنان در داخل ایران روند صعودی را دارد لذا حتی اگر تغییر قیمتی در خارج از کشور رخ دهد باز هم به دلیل نوسانات بازار ارز،تغییری در قیمت طلا به وجود نخواهد آمد.
در بازار های جهانی نیز قیمت طلا مدام در نوسان است. برداشت شما از این رویداد چیست؟
بهای جهانی طلا متاثر از عامل های مختلف اقتصادی و سیاسی است و طی سال گذشته اتفاق های مهمی در عرصه سیاست و اقتصاد جهان رخ داده است. موضوع بحران های اقتصادی جهان، تغییر سیاست های اقتصادی آمریکا در زمینه اقتصادی و بحران های سیاسی همچون موضوع سوریه و مصر از جمله مواردی بوده اند که بر نوسانات قیمت جهانی طلا تاثیر گذاشته اند.
تغییر قیمت طلا در بازار های جهانی به چه صورتی است؟
تغییر قیمت طلا در بازارهای جهانی به صورت لحظه‌ای است. مثلا سه روز قیمت کاهش پیدا می‌کند و دو روز دیگر افزایش پیدا می‌کند. با توجه به اینکه تمامی این تحولات با تاخیر به اقتصاد ایران وارد می‌شود،تغییرات قیمت طلا نیز با تاخیر در بازار ایران اثر می گذارد؛ اقتصاد ایران آنطور نیست که به سرعت و همان زمان نسبت به تغییرات جهانی پاسخ دهد بنابراین نباید انتظار داشت در مدت کوتاهی قیمت طلا کاهش پیدا کند.
تاثیر افزایش یا کاهش قیمت طلا در بازار های جهانی بر بازار داخلی چگونه است؟
این اتفاق به اثرات روانی در بازار است. چون اثرات خبرهای منفی در بازار بیشتر از خبرهای مثبت است، بنابراین به محض اعلام افزایش قیمت طلا در بازار جهانی، این قیمت نیز در ایران افزایش پیدا می‌کند اما در مقابل کاهش قیمت جهانی طلا در بازار با تاخیر انجام می‌شود.
البته در حال حاضر یک امیدواری چشم گیری برای کاهش قیمت طلا در بازار داخلی اتفاق افتاده است. قبول دارید؟
بله هم اکنون به واسطه اقدامات گسترده در حوزه سیاست خارجی کشور و مذاکرات با گروه 5+1 در سطح وزرای خارجه امیدواری به آینده بازار افزایش یافته است. اما باید به این نکته توجه کرد که افت قابل توجه قیمت ها ممکن است حبابی باشد و با کوچک ترین اتفاق سیاسی و یا اقتصادی مجددا شاهد افزایش قیمت ها باشیم.
رییس اتحادیه کشوری طلا و جواهر اعتقاد دارد به دنبال کاهش قیمت طلا در بازار های جهانی و ثبات آن پس از دو روز این کاهش قیمت در بازار داخل نیز تاثیر خود را نشان خواهد داد. به طور کلی قیمت گذاری بازار طلا در ایران بعد از چند روز مطابق با تغییرات بازار جهانی خواهد بود؟
وقتی نوساناتی در بازار جهانی رخ می‌دهد تاثیرش در بازار ایران اندک است مگر آنکه این نوسانات در طول میان مدت روند کاهشی محسوس داشته باشد مثلا ظرف یک یا دو ماه کاهش قیمت بازار طلا در دنیا استمرار داشته باشد تا به سرعت اثرات خود را در بازار ایران به جای می‌گذارد. اما در مقابل اگر مثلا سه روز قیمت طلا پایین آید و دو روز بعد افزایش پیدا کند این نوسانات هفتگی اثری در بازار ایران به دنبال نخواهد داشت. طبیعتا اگر روند کاهش قیمت طلا در جهان ادامه پیدا کند این موضوع بعد از تاخیر در اقتصاد ایران اثرگذار خواهد بود چون بازار ایران با تاخیر از بازار جهانی اثر می‌پذیرد. رویکردی که برخلاف آن یعنی در زمان افزایش قیمت طلا مشاهده می‌شود.
قیمت طا در بازار داخلی چگونه تعیین می شود؟
قیمت طلا در ایران را بازار تعیین می‌کند که این موضوع در خصوص بازارهای دیگری همچون مسکن نیز مشاهده می‌شود. البته فضای روانی نیز بسیار در تعیین قیمت تاثیرگذار است.
یعنی دولت دخالتی در تعیین قیمت ندارد؟
دولت در خرید و فروش طلا ورود پیدا نمی‌کند. البته اگر ساختاری برای عرضه طلا داشت می‌توانست به مدیریت این بازار بپردازد ولی ظاهرا دولت نمی‌خواهد ورود پیدا کند. با وجودی که تعیین قیمت طلا در دست بازار است، باز هم بانک مرکزی می‌تواند تصمیم لحظه‌ای بگیرد و سریع بازار را به هم بریزد مثلا بگوید که می‌خواهد طلا را وارد بازار کند که طبیعتا ایت تصمیم بازار طلا به هم می‌زند.
بر همین اساس دولت می‌تواند با اتخاذ تصمیماتی و از طریق سیاست‌های مرتبط با این حوزه همچون سیاست‌های بانک مرکزی در مورد ضرب و فروش طلا و قیمت‌گذاری بر این بازار تاثیرگذار باشد ولی تجربه نشان داده که دولت قصد ورود به بازار طلا را ندارد.
پیش بینی شما از آینده بازار طلا چیست؟
با توجه به کاهش قیمت طلا در بازار جهانی، ممکن است در آینده نزدیک نیز قیمت طلا در بازار ایران کم شود. البته به این شرط که کاهش قیمت جهانی طلا ادامه پیدا کند تا تاثیرات آن در فرصت 15 تا 20 روزه به ایران برسد. ولی نکته اساسی در این است که با کاهش قیمت طلا در طول چند روز در بازار ایران نمی‌توان اثرات کاهش قیمت را به صورت چشمگیر احساس کرد.
