گروه فرهنگی مشرق- قطعاً شنیدن خبر ساخت یک سریال الف ویژه‌ با مضمون ضد استکباری پیرامون یک دوره‌ی تاریخی و با محوریت زندگی یک مرجع تقلید از سوی صداوسیما، در نگاه اول خبر خوشحال کننده و امیدبخشی‌ است؛ اما وقتی متوجه می‌شوید که این سریال را کسی قرار است بسازد که در کارنامه‌اش ساخت چند سریال ماورایی، ترسناک و با فضاهای اگزوتیک و عجیب و غریب و البته دو سه فیلم و سریال توقیف شده به چشم می‌خورد، احتمالاً باید نگران شوید که قرار است چه تصویری از این دوره‌ی تاریخی و این مرجع تقلید به تصویر کشیده شود.

 

چندی پیش روابط عمومی رسانه‌ی ملی با ارسال خبری به رسانه‌ها اعلام کرد که تا پایان سال 92، دو سریال الف‌ویژه‌‌ی تاریخی و عظیم «پوریای ولی» و «حماسه‌ی میشان» کلید خواهند خورد. در متن این خبر، به نقل از «تاجبخش فنائیان» -مدیر کل تولیدات الف ویژه‌ی معاونت سیما- آمده است: «پوریای ولی» نام مجموعه‌ی عظیم تلویزیونی است که تولید آن تا پایان سال آغاز می‌شود. این سریال شرح حال زندگی پر تحرک پهلوان نامدار ایرانی در قرن هفتم و هشتم هجری (اواسط دوران ایلخانی) به کارگردانی مسعود جعفری جوزانی است... در این مجموعه با شخصیت واقعی پوریای ولی آشنا می‌شویم و از ذهنیت معمول، که صرفاً وی را به عنوان پهلوانی کشتی‌گیر می‌شناسند، دور شده و به شناختی می‌رسیم که وجوه دینی، علمی و انسانی وی به جامعه معرفی می‌شود.»

 

از آنجا که «مسعود جعغری جوزانی» پیش از این تبحر خود را در ساخت آثار تاریخی همچون سریال ارزشمند «در چشم باد» نشان داده است و همگان بر شناخت بالای او از مدیوم سینما و تلویزیون صحه می‌گذارند، باید اذعان کرد که او انتخاب کاملاً مناسبی برای ساخت سریال «پوریای ولی» بوده است.

 

 

اما بر خلاف این انتخاب خوب،  نیمه‌ی دوم خبر کاملاً  نگران‌کننده به نظر می‌رسید؛ آنجا که «فنائیان» از حضور «بهرام بهرامیان» روی صندلی کارگردانی سریال «حماسه‌ی میشان» خبر می‌دهد: «همچنین صادق عاشورپور نگارش مجموعه‌ی فاخر «حماسه میشان» را تقریبا به اتمام رسانده است. این اثر توسط رامین عباسی‌زاده تهیه و بهرام بهرامیان آن را کارگردانی می‌کند.»

 

جالب است بدانید که «بهرام بهرامیان» به هیچ‌وجه تجربه‌ی کارگردانی یک اثر تاریخی یا دینی را ندارد و در مقابل، می‌توان کارنامه‌ی او را با تعدادی فیلم و سریال ترسناک و ماورایی چون فیلم ضعیف و شکست‌خورده‌ی «آل» و سریال «سقوط یک فرشته» و نیز تعدادی فیلم و سریال توقیفی همچون فیلم‌های سینمایی «پریناز» و «آینه شمعدون» و سریال جنجالی و جرح و تعدیل شده‌ی «ساعت شنی» توصیف کرد. این کارنامه‌ی پربار و پر از آثار توقیفی، البته متعلق به کارگردانی است که تنها تجربه‌‌ی کارگردانی سه فیلم و سه سریال را دارد.

 

 

عجیب‌تر آنکه تعدادی از این آثار توقیف‌‌شده‌‌ی او، از حیث مضامین طرح شده و نوع توقیف کاملاً بی‌سابقه بوده‌اند؛ از جمله آخرین فیلم «بهرامیان» -«آینه شمعدون»- که طی یک اتفاق کم‌سابقه به دلیل تغییر فیلمنامه‌ی مصوب در حین ساخت و افزودن برخی موارد ساختارشکن و غیراخلاقی، در مرحله‌ی فیلمبرداری توقیف شد و نیمه‌تمام ماند.

 

«پریناز» هم اثر دیگر بهرامیان است که تنها فیلم توقیفی شاخص جشنواره‌ی سی‌ام فجر در سال 90 بود؛ به عبارت بهتر، در همان سالی که با تسامح فراوان شمقدری و سجادپور فیلم‌های جنجالی و مسئله‌داری چون «زندگی خصوصی»، «گشت ارشاد»، «برف روی کاج‌ها»، «بی‌خود و بی جهت»، «پذیرایی ساده» و «پل چوبی» بدون هیچ اصلاحیه‌ای به جشنواره راه پیدا کردند، فیلم «پریناز» به دلیل تمسخر و خرافاتی خواندن یک زن چادری و نیز هجو برخی مفاهیم حساس مجوز حضور در جشنواره را نیافت و بعدها هم به طور کامل توقیف شد.

 

 

سریال «ساعت شنی» هم از دیگر تولیدات این کارگردان است که به علت طرح متعدد موضوعات غیراخلاقی، فضای اگزوتیک و ناتورالیستی و نیز تلخی شدید، با اعتراض فراوان رسانه‌ها و حتی نمایندگان مجلس مواجه شد و سرانجام با جرح و تعدیل فراوان روی آنتن و حذف چندین قسمت مواجه گردید و قسمت پایانی آن فقط یک بار آن هم در سکوت خبری و بدون اطلاع در یک تایم نامناسب پخش شد تا رسانه‌ی ملی بی‌سرو صدا پرونده‌ی این سریال جنجالی را مختومه کند.

 

 

دیگر اثر مهم پرونده‌ی کاری بهرامیان هم فیلم ترسناک و ضعیف «آل» است که بعد از هیاهوی خبری فراوانی که در حین تولید آن ایجاد شد، در اولین نمایش خود در جشنواره‌ی فیلم فجر، با انتقاد شدید اهالی رسانه و منتقدان روبرو گردید و در اکران هم فروش مناسبی نداشت. سریال دیگر این کارگردان هم که به نسبت دیگر آثار او مشکلات کمتری داشت، سریال مناسبتی و ماورایی «سقوط یک فرشته» بود که ماه مبارک رمضان روی آنتن رفت و در ان نیز می‌شد رگه‌هایی از علاقه‌ی «بهرامیان» به ژانر وحشت را به وضوح مشاهده کرد. حال با چنین توصیفاتی از کارنامه‌ی بهرامیان، مشخص نیست معیار مدیران صداوسیما برای سپردن سکان کارگردانی سریال تاریخی عظیمی همچون «حماسه‌ی میشان» به وی چیست؟

 

ابعاد این انتخاب وقتی عجیب‌تر می‌شود که بدانیم بر اساس اخبار رسانه‌ها، سریال «حماسه‌ی میشان» قرار است به مبارزات و فتوای تاریخی و ضداستکباری یک مرجع تقلید بزرگ وقت شیعه به نام «آیت‌الله سید کاظم طباطبایی یزدی» بپردازد:  «حماسه‌ی میشان ماجرای اشغال دشت میشان در خوزستان را بازگو می‌کند و مبارزات آن عصر در برابر انگلیسی‌ها و داستان شیخ خزعل و آیت‌الله سید کاظم طباطبایی و درگیری‌هایی که منجر به شکست انگلستان شد را به تصویر می‌کشد.»

 

در چنین شرایطی با وجود خبرهای تأیید نشده‌‌ای‌ از بدهی 430 میلیاردی رسانه‌ی ملی و نیز با توجه به تجربه‌ی سریال‌ ناموفق اما عظیم و پرخرجی همچون «کلاه پهلوی»، باید پرسید آیا مدیران سازمان صداوسیما قصد سعی و خطا روی آنتن را دارند که یک سریال تاریخی و دینی و استراتژیک را به یک کارگردان علاقه‌مند به فیلم‌های ترسناک و با کارنامه‌ی مملو از آثار توقیفی و غیراخلاقی می‌سپارند؟ آیا سریال الف ویژه با آن هزینه‌های گزاف جای آزمون و خطای فیلم‌سازان مسئله‌دار است؟

 

نکته‌ی پایانی آنکه چندی پیش، «علی دارابی» در گفتگویی با فارس، در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا در انتخاب کارگردان‌های سریال‌های الف ویژه به رزومه‌ی کاری افراد هم توجه می‌شود؟ گفته بود: «البته طبیعتاً ما حوزه نظارت و ارزیابی‌مان عملکرد آنها را ارزیابی می‌کند و اگر آنها حائز رتبه نشوند، کار بعدی به آنها داده نمی‌شود.... این ارزیابی حتما صورت می‌گیرد و ما بر این اساس کار را سفارش می‌دهیم.» حالا باید صبر کرد و دید که در ارزیابی مدیران سیما «بهرام بهرامیان» با این رزومه‌ی عجیب، چه نمره‌ای می‌گیرد؟
منبع: رجانیوز