ایالات متحده آمریكا در رابطه با معادلات ابرقدرتی خود، ایران را یك پایگاه نظامی بزرگ برای خود در منطقه می‌دانست و در این رابطه با تجهیز و گسیل مستشاران نظامی و بستن قراردادهای مختلف فروش سلاح و نیز اهدای تسلیحات منحصر به فرد ارتش آمریكا، ایران در مقابل سایر رژیم‌های نیابتی منطقه از طرف شوروی سابق مانند عراق قدرتمندتر می‌شد. اما جالب اینجا بود این قدرت متكی به تجهیزات بود و هیچ‌گونه سلاح مؤثر و مهمی در خود ایران تولید نمی‌شد و معدود سلاح‌های تولید شده هم با نظارت مستشاران نظامی آمریكایی بود.

باید یادآور شد ارتش ایران در دوران منحوس پهلوی در برخی منازعات منطقه با نقش ژاندارمی آمریكا وارد شد و به سركوب قیام‌های مردمی آن زمان هم پرداخت. اطمینان آمریكا به ارتش شاهنشاهی به قدری بود كه هواپیماهای اف14 آمریكایی كه مخصوص ناوهای هواپیمابر بود و به‌دلیل نوع فناوری‌هایش به هیچ كشوری فروخته نشده بود، به ایران واگذار شد تا در مواقعی كه ایالات متحده نیاز دارد این هواپیماها از فرودگاه ایران و با خلبان ایرانی در اختیار ناوگان دریایی آمریكا قرار گیرد!

با این اوصاف پس از پیروزی انقلاب و به‌ویژه پس از اشغال لانه جاسوسی و تبدیل شدن همكاری‌های فعال ایران و آمریكا به مخاصمه، می‌توان تصور كرد كه یك شوك به تجهیزات و سازمان نظامی جمهوری اسلامی وارد آمد.

اما نكته اینجا بود كه مریدان روح‌الله و معتقدان به مكتب او كه مكتب ناب محمدی(ص) است، مبارزه را تنها در نفی استكبار نمی‌دیدند، بلكه تجهیز و عدم‌وابستگی به استكبار را در این مسیر لازم می‌دانستند. دفاع مقدس هشت ساله یك تحول عظیم در نیروهای نظامی جمهوری اسلامی ایجاد كرد.

ابتدای انقلاب حتی در تولید سلاح‌های سبك كه پیش از انقلاب تولید می‌شد به مشكل برخوردیم، تجهیزات سلاح‌های پیشرفته آمریكایی در اختیار ارتش عملاً به علت نبود علم و تخصص كافی در ایران در حال خارج شدن از رده بود. در همین اوضاع آرام آرام توان ایمانی و همت ایرانی درهم‌تنید و علاوه بر اینكه مهندسان نظامی توان استفاده، بازسازی و تعمیر سلاح‌ها و ادوات نظامی را یافتند، به سوی تولید آن هم رفتند، به‌طوری كه امروزه می‌توان صنعت نظامی جمهوری اسلامی ایران را دارای كمترین وابستگی به خارج از ایران دانست.

البته خلأهایی هم وجود داشته و دارد كه لازم است تا رفع كامل آن‌ها خرید خارجی انجام شود. مثلاً سامانه‌های پدافندی و یا هواپیماهای جدید جنگنده و بمب‌افكن كه بحمدالله در آینده بسیار نزدیك خبرهای خوبی در این حوزه برای شنیدن و بالیدن به توان ایرانی مسلمان وجود خواهد داشت و البته در برخی موارد باید منتظر بود تا دشمن دست از پا خطا كند تا خیلی از سلاح‌های ما رو شود؛ سلاح‌هایی كه تا لحظه حمله دشمن كسی از قدرت و توان و نوع آن مطلع نیست و عاملی برای زمین‌گیر كردن و غافلگیری دشمن است.

35 سال مسیری طی شده كه وابستگی محض را به استقلال كامل تبدیل كرد و امروز روز بالیدن به صنعت دفاعی كشور است كه مسیر خود را 180 درجه تغییر داد.

* علیرضا جلالیان