به گزارش گروه دفاع و امنیت مشرق، شلیک دقیق برای یک تیرانداز یک مسئله مهم و حیاتی به شمار می رود و دائما به آنها تاکید می شود که شاید شانسی برای دومین شلیک نباشد و باید هدف را در شبی تاریک و یا در بدترین شرایط آب و هوایی با اولین شلیک مورد هدف قرار داد.

اگرچه راه اصلی برای تربیت یک تیرانداز ماهر، تمرین زیاد است اما زمانی نیز فرا میرسد که تمرین به تنهایی جوابگو نبوده و لازم است که تجهیزات پیشرفته و مناسب نیز به کمک تیرانداز بیاید.

در بحث تیراندازی بدون دوربین و بر اساس آزمایشات به عمل آماده در طول سالهای اخیر این نتیجه به دست آمده است که شخصی با بینایی کامل و سلاحی مناسب می تواند بدون استفاده از دوربین، هدفی به اندازه یک انسان را تا فاصله 400 متری هدف قرار دهد. البته این عدد به نوعی بیشینه محسوب شده و برای رسیدن به آن نیاز به داشتن شرایط ایده آل است.

برای شلیک به اهداف در بیش از این فاصله شخص تیرانداز به دوربینی بر روی سلاح خود نیاز دارد. در سالهای اخیر با توجه به معرفی سلاح های کالیبر سنگین در خانواده سلاح های تک تیرانداز و رسیدن به اهدافی بیش از 2 کیلومتر، انواع دوربین ها و مسافت سنجهای لیزری نیز برای افزایش دقت تیرانداز طراحی و ساخته شده است. در این مطلب نگاهی به دستاوردهای جمهوری اسلامی ایران در این حوزه خواهیم داشت.

هدف 3؛ دوربین همه کاره ایرانی

سلاح ژ-3 به عنوان اسلحه سازمانی ارتش جمهوری اسلامی ایران سالهاست که در کشور ما به خدمت مشغول است. این اسلحه که با گلوله های نیرومند 51*7.62 میلی متری مسلح می شود از دقت بالایی خصوصا در حالت تیراندازی تک تیربرخوردار است. ژ-3 به صورت استاندارد بدون دوربین به کاربران تحویل می شود. در سالهای اخیر با توجه به درک نیاز برای شلیک دقیق در فواصل دور برای یگان های عملیات ویژه ارتش و یگان نیروی مخصوص ناجا، دوربین های سری هدف 3 توسط صنایع دفاعی ایران ساخته شده است.


 این دوربین با توان بزرگ نمایی 4 برابر به کاربر سلاح ژ-3 این امکان را می دهد که با اهدافی در فواصل بیش از 400 متر و تا حدود 600 الی 800 متر نیز درگیر شود. ذکر این نکته در این جا مهم است که کالیبر 51*7.62 از نیروی بالایی برخوردار بوده و می تواند تا مسافتهای کمتر از 1 کیلومتر را به راحتی پوشش دهد. با ترکیب این سلاح با این دوربین ایرانی و بدون هزینه کردن برای ساخت سلاحی تک تیرانداز جدید می توان یک سلاح مناسب و امتحان پس داده را با دقتی بالا و توانایی درگیری با اهدافی تا فاصله نزدیک به 800 متر را در اختیار داشت.

البته دوربین هدف 3 به را می توان به عنوان یک دوربین چندکاره نام برد زیرا می توان از آن بر روی سلاح های سبک دیگر در کشور مثل سری AK47 و حتی سیمینوف نیز بهره برد. فراموش نکنید که سیمینوف نیز به عنوان یک سلاح تک تیرانداز از کالیبر 7.62 بهره برده و عمدتا برای درگیری با اهدافی در فاصله کمتر از 1 کیلومتر به کار می رود.

NVS 700 چشمانی ایرانی برای تیراندازی شبانه

دوربین هدف 3 که در بالا به آن اشاره شد سامانه ای مخصوص تیراندازی در روز بوده و در شرایط جنگ شبانه فاقد کارایی است. با توجه به تجارب زیاد ایران از سالهای جنگ در بحث جنگهای شبانه و لزوم تجهیز نیروهای نظامی کشور با تجهیزاتی برای عملیات شبانه دوربین های سری " NVS " توسط صنایع دفاعی کشور طراحی و ساخته شده است. سری 700 این دوربین ها برای استفاده بر روی سلاح های انفرادی سری AK-47 ، ژ – 3 و سیمینوف طراحی شده است.


 این دوربین ها تنها با یک عدد باطری 1.5 ولت کار کرده و دید مناسبی را در شب به تیرانداز ارائه می دهند. از این سری از دوربین ها مدل های 800 و 900 نیز طراحی و ساخته شده است که به ترتیب بر روی مسلسلهای سنگین و به عنوان سامانه های دیده بانی از آنها استفاده می شود.

گونه 900 این دوربین ها توانایی شبکه شدن با سیستم های مسافت سنج لیزری را نیز دارد. این دوربین 1 کیلو و 800 گرم وزن داشته و توان بزرگنمایی 3.6 برابری را دارد. این دوربین با کمک نور ستارگان می تواند یک انسان را در فاصله 150 متری تشخیص دهد. این دوربین می تواند در درجه حرارتی بین 52- تا 50+ درجه سانتی گراد فعالیت کند.

مسافت سنج های لیزری دستی LH 80A  و LH 85A

همانطور که در مقدمه مطلب اشاره شد یکی دیگر از نیازهای امروز تیراندازان برای شلیک، خصوصا در بردهای بلند تخمین دقیق مسافت تا هدف است. روش های گوناگونی به مانند یگان صد متری با استفاده از دست، تخمین چشمی و یا استفاده از دوربین های عادی برای این امر به کار می رود.


 اما با پیشرفت فناوری و معرفی مسافت سنجهای لیزری این امکان فراهم شد تا در زمانی بسیار کم مسافت دقیق بین مسافت سنج و نقطه مورد نظر محاسبه شود. در کشور ما نیز دو گونه از مسافت سنجهای لیزری قابل حمل توسط نفر با عنوان LH 80A و  و LH 85A طراحی و ساخته شده است. این دوربین ها با وزنی در حدود 2 کیلو و 300 گرم و با 8 باطری قلمی کار می کنند.

با استفاده از این دوربین کاربر مورد نظر می تواند تا مسافت 20 کیلومتری را پوشش داده و فاصله دقیق خود تا هدف مورد نظر در این شعاع را بدست آورد. شخص تیرانداز پس از بدست آوردن فاصله تا هدف تنظیمات لازم را بر روی دوربین سلاح خود انجام داده و اقدام به شلیک می کند.

بومی سازی سامانه BORS

تخمین مسافت مورد نظر تا هدف یکی از گام های مهم در شلیک های دقیق خصوصا در فواصل دور است. اما عوامل بسیار مهم دیگری نیز در این میان وجود دارد. زاویه تیرانداز تا هدف، دمای هوا، فشار محیط، نوع گلوله و بسیاری مسائل دیگر در بحث زدن یک هدف دخیل است.

به صورت سنتی یک تک تیرانداز باید این گونه محاسبات را یا به تنهایی و یا با همکاری کمک تیرانداز خود انجام داده و سپس اصلاحات لازم را بر روی دوربین و یا محل قرار گیری سلاح خود اعمال کند. اما چه خواهد شد اگر بسیاری از این محاسبات به صورت اتوماتیک و به وسیله یک ماشین انجام می شد؟ باید گفت که شرکت اسلحه سازی آمریکایی " Barrett " به وسیله سامانه " BORS " توانسته است تا به این نیاز پاسخ دهد.

سامانه " BORS " که مخفف عبارت " Barrett Optical Ranging System " یا "سیستم مسافت یاب اپتیکی برت" است یک انقلاب در سیستم های تیراندازی به وجود آورده است. این سامانه کم نظیر در جهان شامل یک مینی کامپیوتر و نرم افزاری محاسباتی است که اطلاعات مربوط به فشار، سمت، زاویه، درجه حرارت محیط و نوع گلوله به آن داده شده و این سیستم محاسبات لازم را در کسری از ثانیه انجام داده و نقطه لازم برای تنظیم را در درون دوربین سلاح به تیرانداز نشان می دهد.

 این سامانه بسیار کوچک بوده و به راحتی بر روی دوربین انواع سلاح های گوناگون قابلیت نصب را دارد. اما شاید برای شما این سوال پیش بیاید که منظور گروه دفاع و امنیت مشرق از معرفی این سیستم پیشرفته آمریکایی چیست؟

در پاسخ باید بگوییم که در بررسی تصاویر رزمایش پیامبر اعظم (ص) 8 که توسط نیروی زمینی سپاه پاسداران به انجام رسید به نمونه ایرانی این سامانه که بر روی اسلحه ضد بالگرد 20 میلی متری "آرش" نصب شده بود برخورد کردیم. البته به مانند بسیاری دیگر از دستاوردهای دفاعی ایران مسئولین امر در خصوص این سیستم سکوت ارائه کرده و هیچ گونه اشاره ای به آن نکردند تا در زمان لازم، کارآیی آن در صحنه نبرد نشان داده شود.

با کمک این وسیله، می توان توقع داشت که بالگردها یا نفرات و ستون زرهی دشمن، به راحتی و سرعت بیشتر مورد اصابت گلوله های سهمگین این سلاح مدرن و قوی قرار بگیرد.

 
البته با توجه به این که هیچ سیستم مشابهی در دنیا به مانند این سیستم وجود نداشته و شرکت آمریکایی مذکور اولین سازنده این سیستم بوده و شباهت بسیار زیادی بین این دو سامانه وجود دارد می تواند این مسئله را با قاطعیت مطرح کرد که جمهوری اسلامی ایران موفق به مهندسی معکوس این سامانه شده یا با اطلاع از جزئیات دقیق این پروژه، دست به تولید و استفاده عملیاتی آن زده که گام بسیار بلندی در بحث افزایش توان تک تیراندازان ایرانی محسوب می شود.

نکته قابل تامل دیگر در عملیاتی شدن این سامانه این است که هنوز هیچ اطلاع رسمی یا تصویری از عملیاتی شدن این سامانه مدرن در ارتش آمریکا و واحدهای عملیاتی آن وجود ندارد و با این اوصاف، جمهوری اسلامی ایران اولین کشوری است که نیروهای مسلحش به چنین سامانه ای در واحدهای رزمی و عملیاتی خود دست می یابند.

با کمک این سیستم تنها کاری که تک تیرانداز ایرانی پس از وارد کردن اعداد لازم به دستگاه است کشیدن ماشه و سپس مشاهده نابودی هدف در دوربین سلاح خود است. با توجه به رشد تکنولوژیک کشورمان در عرصه دفاعی که در بسیاری رشته ها جزء برترین کشورهای جهان محسوب می شود، می توان این دستاورد کوچک اما مهم را یکی از اقدامات مهم صنایع دفاعی کشورمان در سال اخیر دانست که قطعا عدم معرفی آن کم لطفی به این عرصه محسوب می شد و به نوعی معرفی آن، آخرین گزارش دفاعی مشرق در سال 91 خواهد بود.