بلومبرگ ادامه میدهد: «"فرانک دالنوکی ورسس" فیزیکدان مرکز مطالعات منع تولید سلاحهای هستهای "جیمز مارتین" در کالیفرنیای آمریکا میگوید: عواقب جدی همه این تحریمها این است که شما سبب تولید بومی این اجزاء شدهاید. او گفت: این بدین معناست که کشور تولیدکننده چیزهای بیشتری درباره فناوری تجهیزات هستهای خواهد آموخت و بنابراین هماکنون آنها نهتنها درباره تولید این قطعات چیزهایی میدانند بلکه میتوانند این اجزاء را به کشورهای دیگر نیز بفروشند».
تیرون با اشاره به اینکه ایران نه مشکل مواد خام دارد و نه مشکل دانش، ادامه میدهد: «از آنجا که تحریمها توانایی ایران را برای واردات مواد با کیفیت بالا و اجزاء مورد نیاز برای ساخت ترکیبات هستهای کاهش داده است، داشتن منابع داخلی در ایران از جمله نفت، ماسه و روی بدین معناست که تهران میتواند بر موانع فنی پیش روی خود درباره ساخت تجهیزات هستهای غلبه کند».
"آندرياس پرسبو" مدیر اجرایی مرکز آموزش و اطلاعات و تحقیقات که در لندن قرار دارد، به بلومبرگ گفته است: «بیشتر فناوری های مورد استفاده در ایران چند دهه عمر دارند. اما نکته کلیدی دسترسی به مواد خام است. اگر شما مواد خام در اختیار داشته باشید و استعداد کافی برای پردازش آنها داشته باشید میتوانید هر چیزی را که نیاز دارید، بسازید».
بلومبرگ سپس به ذکر مصادیقی از خودکفایی ایران در حوزه برنامه هستهای پرداخته و نوشته است: «ایران که چهارمین ذخایر نفتی جهان را در اختیار دارد، در سال 2011 ساخت فیبر کربن را در داخل آغاز کرد، مواد قوی و سبکی که در ساخت توربینهای بادی، هواپیماها و سانتریفیوژها کاربرد دارد. همانند بازار غنیسازی اورانیوم، که در اختیار شرکتهایی همانند اورنکو (Urenco Ltd. ) آروا (Areva SA) و روساتم (Rosatom Corp)، قرار دارد، تولید فیبر کربن نیز در انحصار چند شرکت از جمله هکسل (Hexcel Corp)، بیاِیای سیستم (BAE Systems Plc) و تورای (Toray Industries Inc)، قرار دارد.
در ادامه این مقاله از قول "یوسف بات" فیزیکدان و تحلیلگر مسائل هستهای که مشاور آکادمی علوم ملی آمریکا درباره برنامه هستهای ایران است، آمده است: «در حالی که رژیم تحریمها در ابتدا روند توسعه فنی برنامه هستهای ایران را کند کرد اما در عین حال سبب شد ایران در برخی زمینههای کلیدی خودکفا شود. جدا از اسرائیل، احتمالاً ایران پیشرفتهترین کشور در خاورمیانه در زمینه فناوری هستهای محسوب میشود».
بلومبرگ سپس با ذکر یک نمونه دیگر از پیشرفتهای ایران آورده است: «جمهوری اسلامی همچنین در زمینههای دیگر حیاتی که مورد تحریم واقع شدهاند نیز خودکفا شده است. ایران هماکنون در تولید گریس صنعتی فومبلین که در داخل سانتریفوژها از آنها استفاده میشود، خودکفا شده است و آن را در بازارهای جهانی نیز میفروشد».
"ایگور خریپونوف" نماینده سابق کنترل تسلیحاتی شوروی سابق در آمریکا که هماکنون در مرکز امنیت و تجارت بینالمللی آتن در گرجستان کار میکند، در تحلیل این مسئله به بلومبرگ گفته است: «اگر در گذشته ایران به فرآوردهها و فناوریهای آماده برای برنامه هستهای خود نیاز داشت که تماماً تحت تأثیر تحریمها قرار گرفتند اکنون سطح منابع وارداتی مورد نیاز به اجزاء اساسی و بسیار ساده کاهش یافته است که تهران میتواند آنها را در داخل ارتقاء دهد».
در انتهای این مقاله آمده است: «"پل اینگرام" مدیر اجرایی شورای اطلاعات امنیت آمریکا و انگلیس که در لندن قرار دارد، میگوید دیپلماتها باید بر شفافیت بیشتر درباره تأسیسات هستهای ایران متمرکز شوند تا اینکه بخواهند تلاش کنند مانع از غنیسازی اورانیوم توسط تهران شوند.»
اینگرام ميگويد: «ایران روابط اقتصادی زیاد و پیچیدهای با بیشتر کشورها غیر از آمریکای شمالی، اروپا و شرق دور دارد بنابراین نباید جای تعجب باشد که آنها میتوانند فناوریهای خود را توسعه دهند تا بتوانند موادی را جایگزین مواد تحریمشده کنند.»
او افزود: «تجربه اعمال تحریمها علیه ایران پیشتر نیز این موضوع را تأیید کرده بود».
منبع: ايران هستهاي