به گزارش مشرق ، انجمن کنترل تسلیحات در نهم ژانویه سال جاری گزارشی را با عنوان: "گزینه‌های موجود برای حل و فصل دیپلماتیک برنامه هسته‌ای ایران" منتشر کرد.
کلسی دیونپُرت، نویسنده این
گزارش ضمن بررسی روند مذاکرات ایران و گروه 1+5 و تشریح موانع موجود بر سر راه حصول به توافق میان طرفین، عقیده دارد: اگرچه
تحریم‌ها، شتاب برنامه هسته‌ای ایران را کندتر ساخته، ولی حتی تنگ‌تر شدن حلقه
تحریم‌ها نیز نمی‌تواند ایران را از ادامه روند برنامه هسته‌ای خود باز دارد.
از
نظر وی، "استفاده از نیروی نظامی علیه زیرساخت‌های هسته‌ای و بسیار پراکنده و
گسترده ایران، بدون اشغال کامل خاک آن، تنها تاخیر اندکی در برنامه هسته‌ای این
کشور ایجاد خواهد کرد. این امر احتمالاً باعث ترغیب ایران به ساخت سلاح هسته‌ای و
خروج آن از پیمان منع گسترش تسلیحات هسته‌ای خواهد شد. با توجه به موارد فوق،
گزینه نظامی غیرسازنده و پرهزینه است. چنین اقدامی می‌تواند ضمن از بین بردن گزینه‌های
سیاسی و تضعیف حمایت بین‌المللی از تحریم‌ها، به کاهش انزوای ایران و به راه
افتادن جنگی احتمالی در سطح منطقه – با تلفات بسیار زیاد از غیرنظامیان و فجایع
انسانی عظیم - منجر شود."
به باور نگارنده، "ایران و گروه 1+5 می‌توانند در متن مجموعه بزرگتری از مسائل [مورد علاقه دو طرف] برای حل بحران هسته‌ای ایران مذاکره کنند." وی عقیده دارد در پیشنهادات دو طرف نقاط مشترکی به چشم می‌خورد که می‌تواند مبنای دستیابی به توافقِ گسترده‌تر و مورد رضایت طرفین قرار گیرد. از جمله این نقاط مشترک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
_ ایران بر تعهد خود به پیمان ان‌پی‌تی و مخالفت با تسلیحات هسته‌ای - براساس فتوای رهبر عالی خود- تاکید کرده است.
_ گروه 1+5 نیز حق ایران برای غنی‌سازی اورانیوم – به ویژه فعالیت‌های این کشور در زمینه غنی‌سازی – را براساس ماده چهارم ان‌پی‌تی به رسمیت شناخته و علناً آن را اعلام کرده است.
دیونپُرت در ادامه می‌افزاید: هنوز می‌توان به حل و فصل برنامه هسته‌ای جنجال برانگیز ایران از طریق مذاکره امیدوار بود؛ ولی طرفین می‌بایست انعطاف بیشتری از خود نشان دهند. وی با ضروری دانستن استفاده از گزینه‌های جایگزین - شامل اقدامات اعتماد ساز در کوتاه مدت - و اتخاذ رویکردهای همه‌جانبه بیشتر برای رفع بن‌بست فعلی، خاطرنشان می‌سازد: انجام اقداماتی با هدف رفع نگرانی‌های عمده جامعه بین‌المللی – به ویژه غنی‌سازی 20 درصدی ایران – می‌تواند ضمن ایجاد اعتماد، زمان بیشتری برای حل و فصل صلح‌آمیز این موضوع فراهم آورد. یکی از اقدامات اعتمادساز در این زمینه به رسمیت شناختن نگرانی جامعه بین‌المللی از توسعه برنامه هسته‌ای ایران از سوی این کشور و در مقابل به رسمیت شناختن حق ایران برای غنی‌سازی اورانیوم - در حدی مشخص - برای اهدافی صلح‌آمیز از سوی گروه 1+5 است. این موضوع به طرفین اجازه می‌دهد که ادعای پیروزی در این مذاکرات را داشته باشند و حمایت داخلی از مذاکرات دشوار بعدی را همچنان حفظ کنند. همکاری ایران با تحقیق آژانس از ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای ایران و تبدیل ذخیره گاز هگزافلوراید اورانیوم با غنای 20 درصد به اکسید اورانیوم جامد از جمله دیگر مسائلی است که نویسنده آن را برای حل و فصل اختلافات موجود پیشنهاد می‌کند.
کلسی دیونپُرت نتیجه‌گیری می‌کند: برای دستیابی به توافق و جلوگیری از مجهز شدن ایران به سلاح اتمی، این کشور می‌بایست ضمن موافقت با تعلیق غنی‌سازی 20 درصدی اورانیوم و پی‌گیری اهداف صلح‌آمیز صرف، با بازرسان آژانس انرژی اتمی نیز همکاری کاملی داشته باشد. در مقابل می‌بایست تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران به طور مقتضی برداشته شده و گروه 1+5 نیز باید حق مشروع این کشور در استفاده از انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای را به رسمیت شناسد. وی در پایان مجددا بر این نکته پافشاری می‌کند: "اتخاذ رویکرد دیپلماتیک، تنها گزینه‌ای است که می‌تواند از تجهیز ایران به سلاح هسته‌ای جلوگیری کند. این راه اگرچه دشوار به نظر می‌رسد، ولی بهترین گزینه ممکن است."
برای مطالعه این گزارش اینجا کلیک کنید.
