حذف آلودگی صدا و حرارت، حجم و وزن کم و قابلیت جابجایی بالا، انرژی مصرفی اندک، صرفه‌جویی در هزینه‌های خرید کتاب و کاغذ، مناسب بودن برای مطالعه کتاب، تماشای فیلم، گردش در اینترنت و استفاده از محتواهای الکترونیکی و مناسب بودن برای یادداشت برداری و ثبت نکات بارزترین مزیت استفاده از تبلت‌ها است.
یوسف نوری، رییس مرکز آمار، فناوری اطلاعات و ارتباطات وزارت آموزش و پرورش درباره ضرورت‌های اجرای طرح «تبلت دانش‌آموزی» در آموزش و پرورش ایران می‌گوید: درسالیان اخیرکشورهای بسیاری به استفاده ازتبلت‌ها یا نوت‌بوک‌های دانش‌آموزی درنظام آموزش رسمی خود روی آورده‌اند. نمونه برخی از معروف‌ترین برنامه‌های جهانی در این زمینه طرح OLPC در آمریکای لاتین و آفریقا، طرح فاتح در ترکیه و طرح تبلت دانش‌آموزی آکاش در هند است.
اجرای طرح یک لب‌تاپ برای هر دانش‌آموز، در کشورهای جهان
وی با اشاره به طرح OLPC (یک لب‌تاپ برای هر کودک) اظهارکرد: برنامه OLPC یا طرح «یک لب‌تاپ برای هر دانش‌آموز» از سال 2008 میلادی با حمایت بانک جهانی آغاز شده است. پایلوت این طرح با هدف تسهیل و تسریع امر آموزش در کشورهای در حال توسعه به ویژه در منطقه آمریکای لاتین و آفریقا انجام پذیرفت واین طرح در کشورهای آرژانتین، بولیوی، برزیل، شیلی، کلمبیا، اکوادور، السالوادور، هائیتی، هندوراس، جامائیکا، مکزیک، نیکاراگوئه، پاراگوئه، پرو، ترینیداد و توباگو، اروگوئه و ونزوئلا پی گرفته شد.
به گفته نوری، براساس پژوهش انجام شده، تاثیرات استفاده از این طرح در نظام آموزشی، مهارتهای اجتماعی و دستاوردهای علمی و در سه دوره کوتاه، میان و بلند مدت مورد ارزیابی قرار گرفته که نتایج بسیار خوبی را در پی داشته است، به طوری که متعاقب اعلام طرح توسط IDB، حدود هفت میلیون لب‌تاپ OLPC توسط کشورهای منطقه آمریکای لاتین درخواست شده است.
رییس مرکز آمار، فناوری اطلاعات و ارتباطات وزارت آموزش و پرورش ضمن بیان اینکه طرح تبلت دانش آموزی در کشورهایی چون هند، ترکیه، کره جنوبی، لبنان و تایلند اجرا و نتایج آن بسیار مثبت ارزیابی شده، با اشاره به ضرورت بومی‌سازی طرح تبلت دانش‌آموزی در ایران به ایسنا، گفت: اجرای ملی طرح هوشمندسازی مدارس از سال 91-1390 با هدف استفاده از فناوری اطلاعات در تمام فرآیندهای مدرسه عملیاتی شده است.
وی ادامه داد: عنوان مدرسه هوشمند به مدرسه‌ای فیزیکی گفته می‌شود که کنترل و مدیریت آن مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات باشد و اکثر فرآیندهای آموزشی در آن با استفاده محتواهای الکترونیکی اتفاق می‌افتد، در عین حال مدرسه هوشمند باید از نظام راهبری و ارزشیابی هوشمند برخوردار باشد.
معاون وزیر آموزش و پرورش تصریح کرد: مدارس هوشمند موسسات آموزشی هستند که به صورت سیستماتیک محتویات آموزشی خود را دوباره خلق می‌کنند و در فرآیند این بازآفرینی، دانش‌آموزان را برای زندگی در عصر اطلاعات آماده می‌کنند وبر اساس فلسفه جدیدی از مفهوم آموزش شکل می‌گیرند.
نوری ادامه داد: در این مفهوم به طور لزوم نباید به دنبال آموزش از پیش طراحی شده بود و به جای آموزش مطالب، باید بر چگونگی یادگیری و دسترسی به مطالب تاکید شود، لذا به دانش‌آموزان شیوه‌های دسترسی به علم را از طریق شبکه عظیم اطلاعاتی یاد داده و یادگیری علم بر اساس توانایی‌های آنان انجام می‌شود، در این نگرش هدف ایجاد فضای یادگیری برای دانش‌آموزان است و نه صرفا آموزش یک‌سویه.
رییس مرکز فناوری آموزش و پرورش معتقد است: در مدارس هوشمند تمام محتواها به صورت الکترونیکی است و آموزش به صورت آنلاین انجام می‌شود و جستجو برای دستیابی و دسترسی صحیح به مطالب آموزشی بر عهده دانش‌آموز است، لذا دانش‌آموز باید با جستجو و دسترسی به مطالب آموزشی تا حداکثر یادگیری و توان جذب خود پیش رود.
وی خاطرنشان کرد: در الگوی جهانی مدارس هوشمند، در اختیار داشتن یک رایانه برای هر دانش‌آموز به منظور مشارکت فعال وی در کلاس درس از اهم ملزومات عنوان شده است و در مدارس کشورهای شرق آسیا (کشورهای پیشرو در امر هوشمندسازی) فناوری «تبلت» بهترین گزینه برای فعالیت دانش‌آموزان تلقی می‌شود و شباهت تبلت با کتب کاغذی و راحتی خواندن و نوشتن در آن جذابیت استفاده از این وسیله را در مدارس هوشمند دو چندان کرده است.
در سالیان اخیر، رشد سریع و بی‌سابقه استفاده از فناوری‌های پورتابل از قبیل تلفن‌های هوشمند تبلت‌ها و لب‌تاپ‌های کوچک (مینی‌لب‌تاپ‌ها) در همه کشورها از جمله ایران، نشان از ویژگی‌های منحصر به فرد این ابزار در رفع نیازهای جامعه امروزی دارد. بی‌شک همراه شدن با موج فناوری مدرن و بهره‌گیری هوشمندانه از آن در راستای اهداف متعالی زندگی بشری، هوشیاری و زیرکی ویژه‌ای را طلب می‌کند، لذا استفاده به هنگام ازفرصت فراهم شده وجهت‌دهی صحیح آن درراستای اهداف تعلیم وتربیت اسلامی نوجوانان،امری است که در صورت تردید و تاخیر در آن، تهدیدی فزاینده را در میان جامعه رقم خواهد زد.
نوری، توسعه زیرساخت ارائه خدمات آموزشی و پرورشی، افزایش مهارت دانش‌آموزان و معلمان، افزایش مشارکت فعال دانش‌آموزان در فرآیند یاددهی یادگیری، تلاش برای کاهش شکاف دیجیتالی در داخل و خارج از کشور، ترویج فرهنگ استفاده آموزشی و پرورشی از ابزارهای پورتابل به ویژه در میان نسل جوان و نوجوان جامعه را از مهمترین ضرورت‌های اجرای طرح استفاده از تبلت دانش‌آموزی عنوان می‌کند.
وی با اشاره به جزئیات اجرای این طرح اظهارکرد: طرح استفاده از تبلت دانش‌آموزی در نظام آموزش و پرورش کشور در کنار یکی از پروژه‌های زیرساختی وزارت آموزش و پرورش یعنی "پورتال یکپارچه آموزشی پرورشی مدارس" پایه‌ریزی شده است.
ساخت تبلت دانش‌آموزی مطابق با شرایط خاص مدارس ایرانی
نوری عنوان کرد: پورتال یکپارچه آموزشی پرورشی مدارس با دراختیارقرار دادن حساب کاربری اختصاصی برای تمام دانش‌آموزان، معلمان، کادر اداری و اولیا، امکان بهره‌مندی جامعه آموزش و پرورش کشور را از محتواهای آموزشی مورد تایید وزارت آموزش و پرورش فراهم می‌کند. در عین حال امکان آپلود (بارگذاری) محتوای مورد نظر معلمان و توزیع آن در قالب این شبکه فراهم شده است.
رییس مرکز آمار، فناوری اطلاعات و ارتباطات وزارت آموزش و پرورش گفت: با راه‌اندازی پورتال یکپارچه آموزشی پرورشی مدارس و آغاز بهره‌برداری از آن در سال تحصیلی 92-1391 و فراهم شدن امکان استفاده از درس‌افزارها (مخزن محتوای درسی الکترونیکی) در تمام پایه‌ها و مقاطع تحصیلی، ضرورت دسترسی دانش‌آموزان به زیرساخت‌های سخت‌افزاری مناسب بیش از پیش احساس می‌شود و بر اساس مطالعات انجام شده یکی از مناسب‌ترین ابزارها در این زمینه «تبلت دانش‌آموزی» است.
وی گفت: این نوع تبلت منحصرا برای استفاده‌های آموزشی ساخته می‌شود و قابلیت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری ویژه‌ای برای تطابق با شرایط خاص مدارس ایرانی و فرهنگ اسلامی –ایرانی درآن تعبیه خواهد شد.
دلیل آغاز اجرای طرح تبلت دانش‌آموزی از مدارس خاص
وی درباره اجرای طرح تبلت دانش آموزی از مدارس خاص از جمله مدارس نمونه که دارای پتانسیلی‌های علمی و تجهیزاتی مناسبی هستند، گفت: بررسی‌های انجام شده در سایر کشورها شان می‌دهد که استفاده از تبلت در مدارسی که پیشتر از نظر آموزشی قوی بوده‌اند به معلمان و دانش‌آموزان کمک کرده است، اما در مدارسی که از قبل دارای ضعف آموزشی بوده‌اند موجب مزاحمت و اخلال در روند آموزش شده است. به عبارت دیگر، برخورداری از دانش‌آموزان مستعد و علاقه‌مند و معلمان با انگیزه و خلاق از پیش‌نیازهای اجرای اثربخش و موفق طرح خواهد بود. رعایت این نکته خصوصا در فاز شروع حائز اهمیت است.
برگزاری دوره آموزشی ویژه معلمان مدارس هوشمند
نوری درباره تامین نیروی انسانی اجرای این طرح به ایسنا، گفت: بهره‌مندی از معلمان علاقه‌مند، با انگیزه و آشنا به روش‌های تدریسی مبتنی بر فناوری اطلاعات از جمله پیش‌نیازهای طرح تبلت دانش‌آموزی محسوب می‌شود. معلمان شرکت‌کننده در این طرح باید دوره آموزشی ویژه معلمان مدارس هوشمند یا دوره‌های مشابه مورد تایید وزارت آموزش و پرورش را گذرانده باشند و با توجه به امکانات موجود، برگزاری این دوره می‌تواند به صورت حضوری، غیرحضوری یا مجازی در سطح کشور صورت پذیرد.
به گفته وی، سخت‌افزار مورد نیاز برای عملیاتی کردن طرح استفاده از تبلت دانش‌آموزی در دو بخش ابزار تبلت و زیرساخت شبکه خلاصه می‌شود و تبلت دانش‌آموزی باید از ویژگی‌های اختصاصی جهت استفاده دانش‌آموزان برخوردار باشد، لذا سخت‌افزار این تبلت به صورت خاص ویژه دانش‌آموزان طراحی می‌شود.
الزام اتصال مدارس مجری تبلت دانش‌آموزی به اینترنت ملی
وی ادامه داد: برای تبادل محتواهای الکترونیکی و انتقال مطالب معلم به تبلت دانش‌آموزان برخورداری از شبکه محلی وایرلس در داخل کلاس و محیط مدرسه ضروری است. علاوه بر این بهره‌گیری از شبکه یادگیری و استفاده از درس‌افزارها و سامانه‌های آموزشی موجود در آن از طریق زیرساخت شبکه ملی اطلاعات انجام خواهد شد، لذا برقراری اتصال مدارس مجری طرح تبلت دانش‌آموزی به اینترانت ملی نیز الزامی است.
وی ادامه داد: اجرای طرح تبلت دانش‌آموزی با راه‌اندازی پورتال یکپارچه آموزشی و پرورشی مدارسی همراه خواهد بود و کلیه درس‌افزارها و سامانه‌های آموزشی موجود بر روی این پورتال از طریق تبلت‌های دانش‌آموزی قابل دسترسی است.
رییس مرکز فناوری آموزش و پرورش تصریح کرد: در حال حاضر بیش از 3000 محتوای آموزشی (LO) بر روی این پورتال موجود است. علاوه بر این امکان تولید و بارگذاری (آپلود) محتوا توسط همه معلمان و دانش‌آموزان بر روی آن فراهم است.
رییس مرکز آمار، فناوری اطلاعات و ارتباطات وزارت آموزرش و پرورش پشتیبانی، زبان انگلیسی و فارسی، امکان نمایش عکس و فیلم را از قابلیت‌های عمومی و همچنین داشتن محتوای آموزش چند رسانه‌ای و تعاملی متناسب با درس ملی، نرم افزارهای مذهبی از جمله آموزش قرآن کریم، احکام اسلامی، نهج‌البلاغه، نصب نرم‌افزارهای فرهنگی از جمله نقشه ایران، تورهای مجازی ایرانگردی، نرم افزارهای تاریخ و جغرافیای ایران ویژه دانش‌آموزان و بازیهای آموزشی متناسب با دروس مختلف و بازیهای فکری همچنین دانشنامه دانش‌آموزی رایانه و علوم را از امکانات اختصاصی تبلت دانش آموزی عنوان کرد.
البته رییس مرکز آمار و فناوری وزارت آموزش و پرورش پیش از این به ایسنا، گفته بود: قبل از اجرای سراسری این طرح به صورت آزمایشی در برخی مدارس پایتخت اجرا می‌شود.
بکارگیری به روز و به هنگام فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش و پرورش کشورها از چند منظر قابل دفاع است و در این بین امکان ارائه گسترده خدمات آموزشی در جامعه، کیفیت خدمات آموزشی، قدرت درک و عمق یادگیری دانش‌آموزان، آماده سازی دانش آموزان برای ورود به قرن 21، رونق بخشیدن به عرصه تبادل دانش و نوآوری، نقش موثر در رشد اقتصاد دانش بنیان کشورها از مهمترین مزایای فناوری اطلاعات وارتباطات است. ضمن آنکه برای رقابت در صنعت پر رونق فناوری اطلاعات در دنیا، برخورداری از دانشICT به عنوان یکی از مهارتهای موثر در بازار کار تلقی می‌شود، لذا همچنان که در برنامه توسعه مدارس هوشمند ایرلند نیز عنوان شده است «سرمایه‌گذاری برای توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در مدارس، سرمایه‌گذاری برای تمام آینده است».
همچنین با توجه به اینکه در حال حاضر" تبلت "به عنوان یکی ازجدیدترین وجذاب‌ترین فناوری‌های اطلاعاتی با سرعت شگفت‌انگیزی جای خود را درعرصه وسایل چندرسانه‌ای دیجیتال باز کرده است، ورود آموزش و پرورش ایران به استفاده از این فناوری در قالب هوشمندسازی مدارس کاملا علمی و مطابق با استانداردهای آموزشی دنیاست، البته تامین زیر ساختهای مناسب و برقراری عدالت آموزشی دو مقوله و مولفه اصلی این طرح باید باشد تا اینگونه نباشد که در یک مدرسه دانش‌آموزان از نزدیک رایانه ندیده باشند و در مدرسه‌ای دیگر همه فرآیند آموزش الکترونیکی باشد.
