به گزارش مشرق به نقل از مهر، آغاز فصل زمستان، ثبات هوا و وارونگی جوی
مهمترین مشکل کلان شهرهای کشور شده است به نحوی که هر چند هفته یک بار آژیر
اضطرار از سوی سازمان محیط زیست نواخته می شود. کمیته های پی در پی، تشکیل
جلسات اضطرار و تعطیلی شهرها. اما موضوع در تهران کمی متفاوت است چرا که
مسئول مدیریت بحران پایتخت شهرداری است و مسئول حفظ سلامت شهروندان
استانداری تهران است. محمد باقر قالیباف شهردار تهران در مورد وضعیت آلودگی
هوا می گوید: آلودگی هوای پایتخت بی صاحب است!
گفته های مسئولان دولتی و شهرداری تهران در حالی است که همچنان
خودروهای فرسوده، پالایشگاه تهران، شهرکهای صنعتی، کارگاههای غیرمجاز و...
تهران را آلوده می کنند و هر روز هزاران خودرو تنها با پرداخت 10 هزار
تومان مجوز تردد در قلب تهران را می گیرند. کارخانه سیمان تهران همچنان با
سوخت فسیلی می سوزد و خبری از سوخت استاندار نیست.
مرگ 4460 شهروند تهرانی به دلیل آلودگی هوا
در این آشفته بازار آلودگی هوا حسن آقاجانی مشاور وزیر بهداشت با
اشاره به افزایش 30درصدی مراجعات بیماران قلبی در مواقع افزایش آلودگی هوای
تهران به بیمارستانها می گوید: در سال 90 حدود 2318 مورد مرگ به علت ذرات
معلق کمتر از 2 و نیم میکرون و دو هزارو 142 مورد مرگ مربوط به ذرات معلق
کمتر از 10میکرون بوده است.
افزایش 30 درصدی سقط جنین بر اثر آلودگی هوا
دکتر سعید دستگیری استاد دانشگاه هم می گوید: در آخرین پژوهش های
خود به تاثیر مخرب آلودگی هوا بر جنین ها دست یافته که نشان می دهد: سقط
جنین واختلالات جنسی بر اثر آلودگی هوا افزایش 30 درصدی داشته است.
تاثیر آلودگی هوا بر عصبانیت شهروندان تهرانی
دکتر ابراهیم رضی فوق تخصص ریه هم می گوید: سیگار، آلودگیهای شغلی
و آلودگی هوا سه عامل خطرساز بیماریهای ریوی است که آلودگی هوا باعث
عصبانیت و پرخاشگری شهروندان تهرانی شده است.
طرح های کاهش آلودگی هوای تهران مبنای علمی ندارد
البته دولت و استانداری تهران مدعیند تلاش خود را می کنند ولی
شرایط فعلی نشان میدهد این طرحها هنوز چاره کار نشده است. سید وحید حسینی
عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف می گوید: هیچیک از اسناد و طرح های کاهش
آلودگی هوا پایه علمی ندارد زیرا پیش از ارائه طرح برای کاهش آلاینده ها در
تمام دنیا اول منابع انتشار آلاینده ها مشخص می شود.
ارتباط آلودگی هوا با نماینده مدعی العموم در قانون
حالا در این میان یک سوال مطرح می شود و آن این است که چه کسی
باید برای بهبود وضعیت حال شهروندان تهرانی وارد شود؟ آیا مرجعی برای دخالت
در وضعیت آلودگی هوا و پیگیری اقدامات وجود دارد؟ بر اساس قانون دادستان
می تواند به عنوان نماینده مدعی العموم منافع شهروندان را در نظر گرفته و
ورود پیدا کند.
موضوع آلودگی هوا به استناد ماده 688 قانون مجازات اسلامی از جمله
جرائمی است که غیرقابل گذشت عنوان شده و از حیث قوانین و مقررات عمومی نیز
جرم عمومی و مخل سلامت عموم تلقی می شود. از سوی دیگر قانون پیشگیری و
مبارزه با آلودگی هوا برای کنترل و مهارآلودگی هوای تهران تکالیفی رابرعهده
بیش از10 ارگان گذاشته که هریک به فراخور موقعیت سازمانی خود درحوزه
عمومی، وظایفی بر عهده دارند که باید به نحو احسن انجام دهند.
نخستین بار دیماه 87 بود که حجت الااسلام دری نجف آبادی به عنوان
دادستان کل کشور به دلیل افزایش آلودگی هوای تهران وارد شد و تذکراتی را به
مسئولان مربوطه داد. دادستان کل وقت گفت: 70 قانون کامل در مورد حقوق محیط
زیست داریم و خلاء قانونی هم نداریم. بعد چند توصیه و هشدار و پیشنهاد به
مسئولان داد:
هشدار و توصیه دادستان کل کشور در سال 87:
تامین اعتبار مترو
توسعه بزرگراهها
کاهش مصرف بنزین
تجهیز خوردوها به انژکتور
تولید خودرو با مصرف 6 لیتر در 100 کیلومتر
توسعه محدوده طرح ترافیک
دادستان تهران: موضوع آلودگی هوای تهران را قضایی نکنید!
ولی پس از آن دیگر خبری از ورود دادستان تهران و یا دادستان کل به
موضوع آلودگی هوای تهران و کلان شهرها نشد. تا اینکه سال گذشته عباس جعفری
دولتآبادی دادستان تهران در مورد اظهارات سخنگوی شورای شهر تهران مبنی بر
ورود دادستان به پرونده آلودگی هوا گفت: بهتر است فضا را قضایی نکنیم زیرا
مسئولان عزم خود را جزم کرده اند تا موضوع آلودگی هوای تهران را برطرف
کنند که نمونه آن طرح موفقیت آمیز زوج و فرد در تهران بوده است. اگر
شیوهها و روشهای مسئولان در کنترل آلودگی هوای تهران به نتیجهای نرسید
دادستان تهران به عنوان نماینده مدعیالعموم وارد میشود که میتوان به
آلودگی کارخانجات، صنایع، پالایشگاه و فرودگاه مهرآباد اشاره کرد. البته
مردم همچنان میتوانند در صورت بروز هرگونه نقض حقوق شهروندی به علت آلودگی
هوا به دادسراها شکایت کنند.
دادستان کل کشور: پیگیر هستیم!
البته روز گذشته ( دوشنبه ) خبرنگاران در مورد موضوع آلودگی هوا
از سخنگوی قوه قضائیه (دادستان کل کشور) سوال کردند که حجت الاسلام
غلامحسین محسنی اژه ای گفت: ما در حال پیگیری هستیم که نهادهای مسئول،
سازمان محیط زیست و سایر مسئولان دستگاههای دولتی نسبت به این قضیه اهتمام
بیشتری کنند.
دادستان اصفهان: مشکل جای دیگری است
محمدرضا حبیبی دادستان استان اصفهان که شهرش در معرض آلودگی هوا
قرار گرفته در گفتگو با خبرنگار مهر می گوید: الحمد لله قانون در خصوص محیط
زیست کم نداریم ولی مردم شکایت نمی کنند و دادستانی اصفهان هم در مورد
ساخت شهرکهای صنعتی بدون ضابطه و رعایت محیط زیست وارد شده است ولی اشکال
کار جای دیگری است.
وی می گوید: به محیط زیست می گوئیم فلان شهرک صنعتی دارد ایجاد می
شود بیا و تائید کن مشکل زیست محیطی نداشته باشد ولی آنها می گویند
بگذارید بسازند بعد اگر آلودگی داشت وارد می شویم!
دادستان تهران باید وارد شود
دکتر محمود آخوندی پدر آیین دادرسی کیفری در گفتگو با خبرنگار مهر
می گوید: جرم تنها آدم کشی و کیف قاپی نیست. وقتی چهار هزارو 300 نفر بر
اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می دهند قطعا باید دادستان تهران و
دادستان کلان شهرهای آلوده وارد شوند.
ورود دادستان تهران به آلودگی هوا ضروری است
محمود سالارکیا معاون اسبق دادستان تهران در گفتگو با خبرنگار می
گوید: دادستان تهران مسئول امنیت و سلامت شهروندان است و آلودگی هوا قطعا
بر سلامت شهروندان تاثیر دارد و ورود دادستان ضروری است. در چند سال قبل هم
دادستان کل آقای دری نجف آبادی وارد شدند ولی دیگر این کار انجام نشد.
شکایت شهروندان به جایی نمی رسد
اما نکته قابل تامل این است که شهروندان کلان شهرهای کشور که در
معرض آلودگی هوا قرار دارند چگونه باید از حق خود دفاع کنند که در این مورد
مصطفی رفیعیان وکیل پایه یک دادگستری در گفتگو با خبرنگار مهر می گوید:
قطعا شهرداری ها و استانداریها (صنایع، سوخت و خودرو) مسئول مستقیم آلودگی
هوا هستند و باید از این نهادها شکایت کرد.
وی افزود: ولی مشکل این است که حتی اگر شهروندان تهرانی و کلان
شهرها به دادگاه مراجعه کنند کارشان به نتیجه نمی رسد چرا که هر نهادی که
پایش به دادگاه برسد می گوید مقصر من نیستم و فلان سازمان است. به اعتقاد
من درباره موضوع آلودگی هوا و تهدیدی که متوجه سلامت مردم است باید دادستان
وارد شده و هر نهاد را به فراخور وظایفی که دارد بازخواست کند.
آمارها در حالی از مرگ سالانه چهار هزار و 500 شهروند بر اثر آلودگی هوا خبر میدهد که هنوز دادستانی کل و دادستانی تهران اقدام قابل توجهی بر اساس قانون برای کنترل و نظارت بر عملکرد دستگاههای مسئول در هوای پایتخت و کلان شهرها انجام نداده اند.