گروه فرهنگی مشرق - انیس بن مَعقِل اصبحی قحطانی یمنی از قبیله اصبح است و اصبحیان از قحطان هستند که در جنوب شبه جزیره عرب زندگی می کردند برخی محل زندگی آن ها را در یمن دانسته اند.

زمان پیوستن به اباعبدالله
به درستی معلوم نسیت. احتمالاً در یکی از منازل میانی راه مکه به کربلا به امام پیوسته است. او از کوفه به امام پیوست.

نحوه شهادت
در نبرد تن به تن پس از کشتن حدود بیت تن از سپاهیان عمر سعد، به شهادت رسید. نوشته اند پس از شهادت جون غلام ابوذر، به میدان رفت. زمان شهادت او پس از نماز ظهر است. سن: حدود 45 سال

ویژگی ها و فضایل
رزمنده، شجاع، سوار کار، امام شناس، بصیر در دین، شیفته اهل بیت، شاعر و ادیب و سخنور.

نام در زیارتنامه ها و منابع
در زیارت ناحیه و رجبیّه نام او ذکر نشده است . امّا در منابع معتبر مانند. الفتوح: ج5 ص 198، مقتل خوارزمی: ج 2، ص 19 مناقب ابن ابن شهر آشوب: ج 4 ص111 و 103، ناسخ التواریخ: ج 2 ص 313 انصار الحسین: ص 75، وسیله الدّارین: ص 105 اعیان الشیعه: ج 3، ص 507 و ...  به وی اشاره شده است.

رجز
انا انیس و انا بن معقل               و فی یمینی نصل سیفٍ مُصقل
اضرب به فی الحرب حتی ینجلی     اعل بها الهاماتِ وسطَ القسطلی
من الحسین الماجد المفضَّلِ            ابن رسول الله خیر مُرسَلِ

اطلاعات دیگر
در نفس المهموم (ترجمه شعرانی ، ص 150 ) اُنیس آمده است . در خوارزمی به جای مصراع دوم این مصراع آمده است.
حتی ازیل خطبه فَیَنجلی