***
در هفته جاری واکنش سیدعلی موسوی گرمارودی به توهین صادق هدایت به سید الشهدا(ع) در کتابی تحت عنوان "توپ مرواری" جزو مهمترین اخبار ادبی بوده است. اظهارات وی در نشست رونمایی از رمان «سه کاهن» که شنبه 27 فروردین ماه در محل سرای داستان بنیاد ادبیات داستانی ایرانیان برگزار شد با واکنشهای گستردهای در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی مواجه شد.
در این مراسم گرمارودی در میان سخنان خود گفت: شرم بر خودم میکنم اگر در این ماه محرم بر او لعنت نفرستم. لعنت به نویسندهای که «توپ مرواری» را مینویسد و در آن سراسر به اهل بیت (ع) توهین میکند. اگر ما مسلمانیم و رو به قبله میایستیم و شهادتین میگوییم، وظیفه ما است که بگوییم چه انسانهای بیشرفی در روزگار ما در مورد ائمه (ع) قلم زدهاند که حتی رفتارشان از امویان هم با ائمه (ع) بدتر بود.
البته بعضی ها این حرفهای گرمارودی به مذاقشان خوش نیامد و در پس چند پرده ی مجازی یقه درانی هم کردند؛ اگر چه چندان نیازی به پاسخ به این یقه دریدن های اینترنتی احساس نمی شود ولی به قول یوسفعلی میرشکاک در "دیپلمات نامه" و در نسخه جدید مختص به خودشان "چراغی را که ایزد برفروزد/ هر آنکس پف کند..." از خیرش گذشتیم خودتان بروید دیپلمات نامه را بخوانید؛ قدیمی است اما خواندنی.
اولین روز این هفته سالگرد تولد طاهره صفارزاده، شاعر، نویسنده، محقق و مترجم قرآن بود. وی در 27 آبانماه سال 1315 در سیرجان متولد شد و نخستین شعرش را در 13سالگی سرود و نخستین جایزهی شعر را نیز در سال چهارم دبیرستان به پیشنهاد محمدابراهیم باستانی پاریزی که دبیر دبیرستان بهمنیار بود، از رییس آموزش و پرورش استان گرفت.
صفارزاده که در مبارزه علیه حکومت پهلوی فعال بود، پس از پیروزی انقلاب، بهعنوان رییس دانشگاه شهید بهشتی و نیز رییس دانشکدهی ادبیات این دانشگاه انتخاب شد.
از سوی ستاد انقلاب فرهنگی مسؤولیت برنامهریزی زبانهای خارجی از او دعوت شد که با همکاری استادان باتجربه، تغییراتی در برنامهی آموزشی پدید آورند. طبق این برنامه، در رشتههای علمی دانشگاهها، کتاب به زبانهای انگلیسی، روسی، فرانسه و آلمانی تألیف شد. او 16 سال سرپرست اجرایی این طرح بود.
او در سال 2005 میلادی بهعنوان برترین زن مسلمان از سوی انجمن نویسندگان آفریقایی و آسیایی در مصر برگزیده شد.
از طاهره صفارزاده که چهارم آبانماه سال 1387 درگذشت، کتابهایی دربارهی نقد ترجمه در زمینههای ادبیات، علوم و علوم قرآنی و ویراستاری 36 کتاب زبان تخصصی منتشر شده است. مجموعههای شعر «رهگذر مهتاب»، «طنین در دلتا»، «سد و بازوان»، «سفر پنجم»، «حرکت و دیروز»، «بیعت با بیداری»، «مردان منحنی»، «دیدار صبح»، «در پیشواز صلح»، «هفت سفر»، « روشنگران راه» و «جلوههای جهانی» نیز از دیگر آثار این شاعرند.
چندی پیش اعلام شد که فیلمنامه سینمایی «پایی که جا ماند» را محمدمهدی عسگرپور می نویسد و فیلم وارد مرحله پیشتولید شده است. این نخستین اقتباس تصویری از این رمان است. همچنین مجموعه تلویزیونی «پایی که جا ماند» بر اساس کتابی به همین نام به کارگردانی سیروس مقدم ساخته میشود.
از نسخه سینمایی عسگرپور که بگذریم؛ به نظر می آید که به میدان آمدن "سیروس مقدم" سریال ساز بسیار پرکار سیما در کنار نویسنده مورد علاقه اش سعید نعمت الله برای ساخت سریال "پایی که جاماند" خبر از خلق نسخه دفاع مقدسی "زیر هشت" محصول مشترک نعمت الله و مقدم خواهد داد. جالب است بدانید اکثر سریال هایی که این دو تا به حال تولید کرده اند نسخه هایی شبیه به هم از شخصیت یکی از اولین کارهای مشترکشان یعنی "زیر هشت" بوده است.
اسامی آثار نامزد دریافت پنجمین جایزه جلال آل احمد در سه بخش معرفی شدند. در بخش داستان، کتاب های ˈقسمت دومˈ نوشته هاشم حسینی، ˈکمی دیرترˈ نوشته سیدمهدی شجاعی، ˈمبصر کلاس هشتمˈ نوشته سیدحسن حسینی ارسنجانی، ˈقدیسˈ نوشته ابراهیم حسن بیگی، ˈپریبادˈ نوشته محمدعلی علومی و کتاب ˈحافظ هفتˈ نوشته اکبر صحرایی به مرحله نهایی داوری ها راه یافتند.
در بخش نقد ادبی نیز کتاب های ˈمولوی و اسرار خاموشیˈ نوشته علی محمدی آسیابادی، ˈدرآمدی بر بینامتنیتˈ تالیف ˈبهمن نامور مطلقˈ، ˈفرهنگ توصیفی نقد ونظریه های ادبیˈ نوشته فاطمه مدرسی، ˈعقل سرخˈ تالیف تقی پورنامداریان، ˈموج و مرجانˈ تالیف مجتبی بشر دوست، ˈشاهنامه از دست نویس تا متنˈ نوشته جلال خالقی مطلق، ˈفرهنگ شاهنامهˈ نوشته علی رواقی، ˈادبیات داستانی ایران تالیف محمدرضا سرشار راهی مرحله نهایی داوری شدند.
در بخش تاریخ نگاری هیچ اثری به تشخیص هیات داوران به مرحله دوم داوری ها راه نیافت و در بخش مستندنگاری نیز کتاب های ˈپایی که جاماندˈ تالیف سیدناصر حسینی پورˈ، ˈدر وادی عشقˈ نوشته عبدالرحیم اباذری، ˈسفیر هزار 7 روزهˈ تالیف حسین روحانی صدر، ˈخاطرات و اسناد فیروزیانˈ نوشته رحیم نیکبختˈ، ˈشیخ المعاونین ما کجاست؟ˈ نوشته حسین روحانی صدر، ˈنورالدین پسر ایرانˈ تالیف معصومه سپهری و در نهایت کتاب ˈخاطرات و ملاحظاتˈ نوشته سیدعلی محمد دولت آبادی و در گروه زندگینامه های غیر داستانی نیز کتاب ˈشرح اسمˈ تالیف سید هدایت الله بهبودی جواز حضور در مرحله دوم را دریافت کردند.
در ابتدای این هفته گروهی از استادان دانشگاه، نویسندگان، شاعران و مترجمان روس به همراه مسئولان حوزه هنری از بخشهای مختلف حوزه هنری دیدار کرده و با مدیران بخشهای مختلف درباره فعالیتهای این نهاد فرهنگی و هنری گفت و گو کردند.
پروفسور مارینا ریسنر، پروفسور ناتالیا چالیسووا، یوری ایوانوویچ آرخیپوف، ایلدار ابوذروف، سنجر یانیشف، دکتر ماکسیم روسانوف، یولتان صادق آووا، از ادیبان و استادان دانشگاههای روسیه امروز با حضور در حوزه هنری و دیدار از کتابخانهها، نمایشگاهها و دیگر بخشهای هنری این مرکز با هدف آشنایی با رویکرد و برنامههای حوزه هنری و بررسی همکارهای احتمالی در آینده با مسئولان این نهاد فرهنگی و هنری به گفت و گو پرداختند.
مدیر مرکز آفرینشهای ادبی حوزه هنری در ادامه خطاب به نویسندگان روس حاضر در نشست گفت: حس میکنیم که در سالهای اخیر به تولستوی در روسیه بیمهری میشود. مثلا صدمین سالگرد درگذشت او بایکوت شده و برایش اقدامی نمیشود و سئوال ما این است که به واقع علت این ماجرا چیست؟
سنجر یانیشف، نویسنده دیگر حاضر در این نشست در ادامه در سخنانی اظهار کرد: در میان نویسندگان روس فردی مثل داستایوسکی نویسنده جوانان و نوجوانان است و تولستوی نویسنده انسانهای پخته است. ما به هیچ کدام از اینها بیعلاقه نیستیم، اما هر کدام از آنها در یک سن خاص علاقمند دارند.
یوری ایوانوویچ آرخیپوف، منتقد و روزنامهنگار روس نیز در این نشست و در سخنانی با اشاره به نشستهای ادبی سالانه در روسیه با محوریت تولستوی گفت: این نشستها رسم خوبی را ایجاد کرده که همه نویسندگان بدانند لااقل سالی یک بار در این مراسم همدیگر را میبینند. همچنین هرساله نشستهای سالانه مترجمان دنیا در محل مقبره تولستوی برگزار میشود که مایه افتخار ماست.
مارینا ریسنر، پژوهشگر دیگر روس حاضر در این نشست با اشاره به تولستوی گفت: امسال دویستمین سالگرد جنگ ملی اول در روسیه را داشتیم که با تکیه بر رمان جنگ و صلح تولستوی بازسازی شد.
وی تاکید کرد: هیچ نویسندهای در روسیه مانند او نتوانسته آن روزهای دردناک را بازسازی کند و به همین جهت او و جایگاهش در ادبیات روسیه برای ما بسیار اهمیت دارند.
مراسم اختتامیه بیستمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران با حضور سیدمحمد حسینی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و علی اسماعیلی، سرپرست معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در محل پژوهشگاه فرهنگ و هنر و معماری جهاد دانشگاهی برگزار شد.
این مراسم هیچ نکته ویژه ای نداشت جز این که پس از شعرخوانی سیدحمیدرضا برقعی و قرائت بیانیه هیئت داوران جشنواره کتاب و رسانه برتر، کلیپی از آغاز زندگی زوج جوانی با نامهای سمانه شاملو و امیر انصار پخش شد که در ایام هفته کتاب زندگی مشترک خود را با مهریهای معادل پنج میلیون تومان برای خرید 500 جلد کتاب آغاز کردند.
سید محمد حسینی هم در این مراسم از جانب رئیس جمهور گفت: با حضور در این جلسه دیدم نشست هماندیشی بسیار جدی و تأثیرگذار است؛ در جلسه هیئتدولت خلاصهای از نشست را به دکتر احمدینژاد رئیسجمهور منتقل کردم و ایشان در راستای خواستههای ناشران قولهای مساعدی دادند.