به گزارش مشرق ،استراتژی آمریکا در منطقه خاورمیانه، منطقهای که پس از حملات 11 سپتامبر در 11 سال گذشته بر عرصه سیاستگذاری خارجی تفوق داشته است، بر سومین و آخرین مناظره بین باراک اوباما و میت رامنی نیز چیره گشت.
مهمترین نکته شگفتیزای مناظره، که قرار بود منحصرا به سیاست خارجی و امنیت ملی اختصاص داشته باشد، میزان توافق رامنی با رویکرد اوباما در قبال منطقه بود.
استقبال ظاهری وی از سیاستهای اوباما در راستای تلاشهای اخیر وی قرار دارند تا رأی دهندگان مرکزگرا را مطمئن سازد که دیدگاههای وی به آن میزانی که از مبارزات تبلیغاتی دور اول و یا انتخاب جو ریان (Joe Ryan) به عنوان معاون آتی ریاست جمهوری استنباط میگردد، به صورتی افراطی راستگرایانه نیست.
تمرکز بر خاورمیانه ، که در حدود دوسوم مناظره نود دقیقهای را به خود اختصاص داده بود، علاوه بر این عقیده که منطقه مذکور یکی از منابع اصلی تهدید برای امنیت آمریکا است – نکتهای که رامنی سعی دشت طی مناظره بر آن تأکید کند – منعکس کننده برخی فاکتورهای دیگر نیز بود.
استفان والت (Stephen Walt)، یکی از اساتید رشته روابط بینالمللی در دانشگاه هاروارد گفت، "این امر تاحدودی بدان علت رخ میدهد که تمام نامزدها مجبورند حامیان اسرائیل را در آمریکا خشنود سازند، اما در همین حال، چهار دهه سوءرفتار باعث گشته آمریکا در جهان عرب و اسلام عمیقا منفور گردد."
وی در ادامه افزود، "وضعیت بغرنجی که از بوش به اوباما به ارث رسیده است نیز بدین وضعیت اضافه گشته و به همین دلایل است که میبینید هر دو نامزد مجبور به صحبت در مورد منطقه هستند."
توضیح تصویر: ارقام ارائه شده نشانگر تعداد دفعاتی هستند که هر کشور در مناظره 22 اکتبر مورد اشاره نامزدهای انتخابات ریاست جهوری قرار گرفتهاند.
اما تفوق این منطقه در مناظره به بهای دیگر مناطق، کشورها و نیز مسائل کلیدی جهان تمام میشود – گواهی دال بر این مسأله که تا چه اندازه میراث بوش، بالاخص دوران اول وی یعنی زمانی که نومحافظهکاران و دیگر شاهینها بر آشیانه سیاست خارجی حکمرانی میکردند، هنوز هم رابطه واشنگتن با سایر نقاط جهان را تعیین مینماید.
در میان تمام کشورهایی که مورد اشاره مجری و دو نامزد قرار گرفتند، چین تنها کشور خارج از خاورمیانه بود که بحثی اساسی در مورد آن انجام گرفت. البته این بحث نیز محدود به مسائل تجاری و ارزی بود.
رامنی بار دیگر وعده خود مبنی بر "فریبکار ارزی" اعلام نمودن چین در روز اول حضورش در کاخ سفید، را تکرار نمود. در همین حال، اوباما برای اولین بار پکن را به عنوان یک "متخاصم" و در عین حال یک "شریک" معرفی کرد – این امر نشان میدهد که چگونه ترس از چین تبدیل به یکی از شاخصههای قابل پیشبینی تمام رقابتهای ریاستجمهوری پس از پایان جنگ سرد شده است.
دو نامزد انتخاباتی ریاست جمهوری همسایگان جنوبی واشنگتن را، به غیر از اشاره کاملا کوتاه (رامنی) به هوگو چاوز، رئیسجمهوری ونزوئلا، و نیز تجارت با آمریکای لاتین، کاملا نادیده گرفتند. به همین منوال، کانادا و تمام منطقه جنوب صحرای آفریقا، به غیر از اشاره رامنی به سومالی و مالی و این موضوع که "افراد شبیه به القاعده" بخشهای شمالی کشور را به دست گرفتهاند، طی مناظره فراموش گشته بودند.
حتی بحرانهای مالی دراز مدت موجود در اتحادیه اروپا – که به جرأت میتوان گفت یکی از بزرگترین تهدیدات پیش روی امنیت ملی و بهبودی اقتصادی آمریکا است – مطرح نگشتند، اگرچه رامنی چندین بار اعلام داشت که در صورت عدم پرداخت بدهیها، آمریکا تبدیل به "یونان" خواهد شد.
به همین ترتیب، دموکراسیهای بزرگ در حال ظهور شامل هند، برزیل، آفریقای جنوبی و اندونزی – که همگی مورد لطف دولت اوباما قرار گرفتهاند – هیچگاه مورد اشاره واقع نشدند. البته تنوی مادن (Tanvi Madan)، مدیر پروژه هند در مؤسسه بروکینگز، اعلام داشت که هندیها باید به خاطر این حذف شدگی "نفس راحتی بکشند" زیرا نشان میدهد که مجادله خاصی در مورد رابطه واشنگتن با دهلی نو وجود ندارد.
ترکیه، دیگر دموکراسی کلیدی در حال ظهور نیز، چندین بار مورد اشاره قرار گرفت اما در بحث مرتبط با جنگ داخلی سوریه به این کشور اشاره شد.
همچنین تغییرات آب و هوایی و گرمایش جهانی که به مدت یک دهه از جانب سازمانهای اطلاعاتی آمریکا و پنتاگون به عنوان تهدیدی برای امنیت ملی معرفی گشتهاند، هیچ جایی در این مناظره نداشتند.
یه گفته والت، "هیچ گونه بحث جدی در مورد تغییرات آب و هوایی، بحران یورو، جنگ نافرجام علیه مواد مخدر یا پیامدهای استراتژیک طولانیمدت حملات پهپادها، جنگ سایبری و نیز مجموعه فزاینده و ناموفق نهادهای جهانی صورت نگرفت."
"هیچکدام از نامزدها آسیبشناسی متقاعد کنندهای در مورد چالشهای پیش روی ما در دنیای جهانی شده قرار نداده و یا روشی بهینه برای پیشبرد منافع و ارزشهای آمریکایی در جهانی که دیگر بر آن تسلط نداریم ارائه ننمودند."
رامنی، که مشاورین اصلیاش در حوزه سیاست خارجی همان نومحافظهکارانی هستند که مشوقین اصلی ماجراجویی بوش در منطقه بودند، بخش اعظمی از زمان مناظره را صرف اثبات این امر نمود که در حوزه سیاست خارجی به مانند بوش عمل نخواهد کرد.
وی در بخشی از سخنان خود با پذیرش استراتژی پهپاد اوباما اظهار داشت، "ما یک عراق دیگر نمیخواهیم. ما یک افغانستان دیگر نمیخواهیم. این امر مسیر درستی برای ما نخواهد بود."
وی در بخش پایانی سخنانش با حالتی زمخت و ناشیگرانه گفت، "میخواهم صلح را ببینم." این امر نشان میدهد که مربیان رامنی به وی گفتهاند که قبل از خروج از سالن بوکا راتون (Boca Raton) در فلوریدا باید بر مخاطبینش تأثیر گذارد.
گرگ سارجنت (Greg Sargent)، یکی از بلاگنویسهای واشنگتنپست گفت، "رامنی به وضوح تصمیم گرفته تا خود را از این عقیده که انتخاب وی بازگشت به ماجراجویی بوش در حوزه سیاست خارجی خواهد بود دور نگه دارد، به همین علت، بارها آرزوی خود را برای دستیابی به صلح جهانی اعلام داشت."
وی چنان سیاستهای اوباما را تأیید نمود که هر کس که توجه جدی به مواضع سابق رامنی نداشته باشد، اتهامات رئیسجمهور مبنی بر اینکه سیاست خارجی رقیب وی "اشتباه و بیپروایانه" است، گیج کننده به نظر خواهد رسید.
همانگونه که اوباما مجبور شد بارها به مخاطبین یادآوری نماید، مواضع رامنی در مورد این مسائل کاملا واضح و شناخته شده هستند زیرا نامزدی خود را از دو سال پیش اعلام داشتهاند.
چالز کوپچان (Charles Kupchan)، کارشناس سیاست خارجی در شورای روابط خارجی، اعلام داشت، "به نظر من [مواضع رامنی] گیج کننده است زیرا وی بخش اعظمی از دوران مبارزه انتخاباتی خود را صرف بازیابی سیاست خارجی بوش نموده. اما چنین به نظر میرسد که حداقل طی یک شب، وی نومحافظهکاران را زیر اتوبوس انداخته است."
کوپچان در ادامه افزود، "وی ظاهرا از بسیاری از مواضعی که در چند هفته گذشته اتخاذ کرده بود در حال عقبنشینی است، حال این تغییر موضع چه پذیرش جدول زمانی عقبنشینی از افغانستان باشد، چه عقبنشینی از اتخاذ موضعی تهاجمیتر در قبال سوریه و چه موافقت اصولی با رویکرد اوباما در قبال ایران. در حال حاضر، رأیدهندگان نمیتوانند بفهمند که وی به چه میاندیشد زیرا وی بخش اعظمی از زمان مبارزات انتخاباتی خود را صرف پذیرش پلتفرمی نموده که به راست افراطی تمایل دارد."
تقریبا تمام مفسیرین جمهوریخواه اذعان نمودهاند اوباما، که از همان ابتدای مناظره حالتی تهاجمی گرفته و این وضعیت را طی نود دقیقه حفظ نمود، برنده مناظره بوده است. برخی تحلیلگران اعلام داشتهاند که عملکرد رئیسجمهور در این برنامه یک پیروزی قاطع و به مانند پیروزی رامنی در مناظره اول در اوایل ماه جاری بود که طی آن وی توانست شانس در حال افول خود را احیاء نماید.
یک نظرسنجی توسط شبکههای خبری سیبیاس/دانش (CBS/Knowledge Networks) که بلافاصه پس از این مناظره انجام گرفت نشان میدهد که 53 درصد از رأیدهندگانی که هنوز تصمیم نگرفته اند معتقدند که اوباما برنده انتخابات خواهد بود و تنها 23 درصد معتقد به پیروزی رامنی هستند.
باید منتظر ماند و دید که آیا این مناظره برای معکوس کردن دستاوردهای جدید رامنی در نظرسنجیها کافی خواهد بود یا نه.
در نظر بخش اعظمی از رأیدهندگان که عمدتا نگران اقتصاد و اشتغال هستند، سیاست خارجی اهمیت چندانی ندارد – این امر یکی از دلایلی است که چرا رامنی سعی دارد مناظره را به سمت آنها بکشد، تلاشی که گاها توأم با موفقیت بوده است.